Odchów prosiąt jest najtrudniejszym i zarazem jednym z najistotniejszych etapów rzutujących na powodzenie wszystkich kolejnych faz chowu trzody chlewnej. W okresie tym, zwłaszcza w obiektach przemysłowego tuczu.obserwuje się duże straty prosiąt sięgające nawet powyżej 25% [3, 25]. W celu ograniczenia śmiertelności i poprawy wyników odchowu prosiąt,od dłuższego już czasu, poszukuje się naturalnych lub syntetycznych substancji, które podane prosiętom – selektywnie wpływają na florę bakteryjną przewodu pokarmowego, obniżają pH żołądka, poprawiają trawienie i zapobiegają biegunkom lub stanowią źródło mikroelementów. Jak dotychczas z powodzeniem wykorzystuje się do tego celu kwasy organiczne [1, 2, 8, 10, 12, 19,24,], probiotyki [6, 17, 18,], ziemię torfową [22], próchniczną ziemię leśną [9, 16, 22]. We wcześniejszych badaniach w odchowie prosiąt, z pozytywnymi wynikami, zastosowano węgiel brunatny pochodzący z różnych złóż oraz powstałe z niego produkty, otrzymywane na drodze chemicznej [5, 7, 9, 15]. Uzyskiwane efekty zachęcały do użycia w podobnym celu produktów tworzących się z węgla brunatnego w procesie jego biodegradacji za pomocą pasożytniczych grzybów leśnych. Zastosowany w niniejszym eksperymencie Piptoporus betulinus (porek brzozowy) jest grzybem zdolnym do rozkładu celulozy i ligniny, należy do tego samego gatunku co huba brzozowa. Wykazuje on zdolność do namnażania się w sztucznych warunkach, na klasycznej pożywce glukozowo- peptonowej oraz węglu brunatnym. Celem pierwszego - pilotowego doświadczenia było określenie wpływu metabolitów uzyskanych przy namnażaniu Piptoporus betulinus na wyniki odchowu prosiąt ssących (od 3 do 42 dnia życia) oraz odsądzonych (od 43 do 50 dnia) oraz obraz krwi (cz.I), a także na zdolność do swoistej odpowiedzi humoralnej tych prosiąt wobec wybranego antygenu (cz.II).
EN
The aim of the research was to determinate the effect of metabolites obtained by multiplication of Piptoporus betulinus on a standard and brown coal enriched breeding- grounds on rearing results in sucking and weaned piglets and on blood picture. The research concerned ten litters. Animals from each litter were assigned to four groups: I - control, II - which was given a model solution, III - receiving a preparation containing metabolites of P.betulinus bred on a classical glucoso-peptonic medium, IV - given a preparation containing products of brown coal biodégradation by P.betulinus and metabolites of this microorganism. It was found out that both of these preparations decreased mortality rate in piglets. A tendency indicative of improvement of growth rate in piglets receiving the preparation containing metabolites of P. betulinus and brown coal biodégradation products was observed. No effect of the tested substances on hematological findings was determined.