The article is based on field research regarding the perception of Poland and Poles in the Italian society, carried out in Italy a few months before Poland's entrance into the European Union. It should be considered as a short and general-frame report being only a small part of a wider research (including press content analysis, semi-structured questionnaires and in-depth interviews). In this short report there is no theoretical and methodological depth, since it tends to be only a general research results presentation. There are some experts, specialist in Polish issues, to present their opinions about the image of Poland and Polish people in Italy and its transformations during the last decades. Italian and Polish specialists raised some interesting questions concerning the perception of Poland and Poles in the Italian-Polish contacts context. Among topics examined during the research there are: the most recognized in Italy events of Polish history and politics; the person of the Polish Pope; the transformation of the stereotype of Poles in Italy, the interest towards Poland in the Italian university's background, the knowledge of Polish culture in Italy.
Artykuł dotyczy kwestii wpływu mobilności przestrzennej na mobilność społeczną, w kontekście polskich migracji po 2004 roku. W części pierwszej zaprezentowano przegląd różnych ujęć oraz badań scjologiczno-antropologicznych dotyczących zjawisk marginalizacji społecznej, powstałych w ramach najnowszych polskich studiów migracyjnych. Część druga to analiza sytuacji społeczno-zawodowej polskich imigrantek pracujących w Neapolu i w Rzymie jako pomoce domowe, opiekunki do dzieci oraz opiekunki osób starszych. Analiza odwołuje się do badań przeprowadzonych przez Annę Rosińską- Kordasiewicz i Agnieszkę Małek. Marginalizacja, której w mikroświecie włoskich domostw doświadczają polskie imigrantki, jest powiązana z marginalną pozycją, jaką zajmują one na włoskim rynku pracy. Wykonują one słabo opłacaną pracę, ciesząca się małą społeczną estymą; w sektorze usług charakteryzującym się niską mobilnością zawodową i przynależącym w dużym stopniu do szarej strefy. Sytuacja wyizolowania fizycznego, wynikająca z faktu mieszkania z pracodawcami i niewielkiej ilości czasu wolnego, przekłada się na marginalizację społeczną, a wszelkie przejawy wychodzenia przez imigrantki poza rolę określaną przez zakres ich obowiązków spotykają się ze strony pracodawców z oporem i niechęcią. Praca w warunkach izolacji, zasadzająca się na niesymetrycznych relacjach władzy, zawłaszcza niemal wszystkie aspekty życia imigrantek, pozostawiając niewielki margines na życie prywatne i jakiekolwiek formy społecznej aktywności. Poczucie marginalizacji, izolacji i zredukowania do jednej roli społecznej – pomocy domowej, imigrantki starają się przełamać za pomocą dwóch skrajnych strategii obronnych: strategii profesjonalizacji oraz strategii personalizacji. Rozważania zawarte w części trzeciej, dotyczą spojrzenia na kwestie awansu i degradacji z innej perspektywy niż obiektywny status socjoekonomiczny i odwołują się do badań przeprowadzonych przez Paulinę Trevenę wśród młodych, polskich, wykształconych imigrantów, pracującychw Londynie poniżej kwalifikacji. Z przeprowadzonych przez nią badań wynika, że ujmowanie sytuacji wykształconych migrantów z Polski, wykonujących w Londynie prace niewymagające kwalifikacji, w kategoriach degradacji społecznej, niesie ze sobą niewielką wartość poznawczą, ponieważ ich ulokowanie społeczno-zawodowe, zarówno w kraju pochodzenia, jak i w kraju przyjmującym, wymyka się klasycznym socjologicznym klasyfikacjom. Jeśli chodzi o kontekst brytyjski, owi imigranci, mimo zajmowania – z obiektywnego punktu widzenia – niskiej pozycji w społeczeństwie przyjmującym oraz relatywnie niskich zarobków, mają poczucie znacznego awansu ekonomicznego, subiektywnego dobrobytu i nie opisują swojej sytuacji w kategoriach degradacji. Fakt mieszkania w globalnej, multikulturowej metropolii sprawia, że hierarchie klasowe społeczeństwa brytyjskiego nie stanowią znaczącego punktu odniesienia, jeśli chodzi o ocenę imigrantów ich pozycji w strukturze społecznej państwa przyjmującego. Choć wykonywanie pracy poniżej kwalifikacji w niektórych przypadkach rodzi poczucie frustracji, to w większości przypadków na pierwszy plan wybija się to, że dzięki niej możliwa jest nie tylko niezależność finansowa i godna egzystencja, ale również szeroko pojęty rozwój osobisty i korzystanie z uroków życia, które w Polsce były poza zasięgiem absolwentów. Jeśli chodzi o kontekst polski, to takie wyznaczniki statusu, jak pozycja zawodowa, wysokość dochodów oraz prestiż społeczny, nie wskazują na to, żeby status społeczny w ojczyźnie tej grupy imigrantów był wysoki. Można wręcz pokusić się o stwierdzenie, że jeżeli w ogóle mamy ujmować ich doświadczenie w kategoriach degradacji, to bardziej adekwatne jest to w odniesieniu do ich położenia w kraju pochodzenia.
EN
The main focus of the article is the relationship between spatial and social mobility, in the context of post-2004 migration of Poles within the European Union. First, recent Polish socio-anthropological research on social marginality and migration as well as different accounts of social marginality are discussed. Next, factors that cause social marginalization od Polish women working in Napoli and Rome as domestic helpers, babysitters, and aged care workers are explored. The analysis is based on research carried out by Anna Rosińska-Kordasiewicz and Agnieszka Małek. The last part of the article is devoted to an alternative approach to the question of social advancement and degradation of migrants. It is based on research conducted by Paulina Trevena among well-educated Polish migrants working below their qualifications in London. Since their experience, both in the country of origin and in the country of settlement, cannot be aptly grasped in classical terms of socio-economic status, it seems more appropriate to talk about it by referring to their individual sense of fulfilment and the relative improvement of their economic situation.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.