Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

„Problematično” osmansko naslijeđe i opći problemi recepcije, klasifikacije i periodizacije starije bošnjačke književnosti na osmanskom jeziku

100%

Kadrić A.

Slavia Meridionalis

|

2011

|

tom 11

EN

“The problem of the Ottoman heritage” today, with special emphasis on the problems of reception, classification and periodization elderly Bosniak’s literature in the Ottoman language This article focuses on the general sketch of “the problem of the Ottoman heritage” today, with special emphasis on the problems of reception, classification and periodization elderly Bosniak’s Literature in the Ottoman language. The paper attempts to indicate the “syncretic” nature of every imperial civilization, including the Ottoman Empire, and to indicate some general features of the historical dilemmas and development of the written word in a meeting with other cultural traditions. The phenomenon of Bosniak’s literature in Oriental languages, including literature in Ottoman Turkish language, is the phenomenon very interesting for our literary trends in literary production of the Balkan peoples too. It is, simply, about a live tradition that has influenced and still influences on the occurrence of literary works very relevant not only for contemporary Bosniak literature, but for literature of other Slavs in the Balkans. It is a fact worthy for scientific research. „Problematyczne” dziedzictwo osmańskie i ogólne problemy recepcji, klasyfikacji i periodyzacji starszej literatury bośniackiej w języku osmańskim W niniejszym artykule podjęte zostały zagadnienia współczesnego „problematycznego dziedzictwa osmańskiego” ze szczególnym uwzględnieniem kwestii recepcji, klasyfikacji i periodyzacji wczesnej literatury bośniackiej w języku tureckim. Zwrócono w nim uwagę na naturalny „synkretyzm” każdej cywilizacji imperialnej, także imperium osmańskiego, i wskazano podstawowe przyczyny historycznego rozwoju słowa pisanego w zetknięciu z inną tradycją kulturową. Kwestia istnienia literatury bośniackiej w językach orientalnych, włączając w to również literaturę w języku tureckim imperium, jest interesującym zjawiskiem istnienia tendencji dominujących w twórczości literackiej ludów Półwyspu Bałkańskiego, odnosi się bowiem do żywej tradycji, która wpływała i nadal oddziałuje nie tylko na współczesną bośniacką twórczość literacką, ale także na literaturę innych Słowian na Bałkanach, co stanowi przedmiot ważnych badań naukowych.

2

Contemporarity of history: Ottoman cultural heritage and its Bulgarian perception (from the Balkan perspective)

100%

Bibina Y.

Slavia Meridionalis

|

2011

|

tom 11

EN

Contemporarity of history: Ottoman cultural heritage and its Bulgarian perception (from the Balkan perspective)The article offers an analysis of subsequent phases of Bulgarian historiography and the way in which they have portrayed the nation’s Ottoman past and the impact it had on the history of Bulgarians. The author seeks to address the question of the influence historical stereotypes have on modern perceptions of the Ottoman heritage.At the dawn of Bulgarian historiography, the Ottoman past was seen through the prism of the new science’s nation-forming tasks and thus interpreted as a “historical misfortune,” a discontinuity, a rupture in the natural process of Bulgarians’ national development, a traumatising element in historical memory. The period itself was in turn referred to as the “Turkish slavery” or “Ottoman yoke.” Narratives of the deeds of the national heroes who gave their lives for freedom thus became the foundation of national pride. This trend prevailed until after World War II.It was only in the 1960s, with the development of Ottoman studies as a scholarly discipline and the emergence of professional researchers willing to draw on the immense Ottoman archives, that these stereotypes began to be questioned. So much so that in the 1970s the term “Turkish slavery” was even abandoned. At the beginning of 21st century, the tension between so-called “traditional historiography” of “older” generations of historians and postmodern approach of “younger” innovators fuelled the “backstage” dispute on the present situation and perspectives in further roads of history as a science. Współczesność historii. Bułgarskie obrazy osmańskiego dziedzictwa kulturowego (z perspektywy bałkańskiej)Artykuł poświęcony jest analizie poszczególnych etapów bułgarskiej historiografii, w której uobecnia się przeszłość osmańska i jej wpływ na dzieje Bułgarów. Autorka szuka odpowiedzi na pytanie, w jakim stopniu stereotypy historyczne wpływają na współczesny odbiór dziedzictwa osmańskiego. W okresie narodzin bułgarskich nauk historycznych przeszłość osmańska była postrzegana w świetle zadań narodowotwórczych i analizowana jako „zły los historyczny”, naruszenie ciągłości, przerwanie naturalnego rozwoju historycznego Bułgarów, naznaczające traumą pamięć historyczną. Sam okres określano za pomocą terminów „niewola turecka”, „jarzmo osmańskie”.W związku z tym narracje na temat czynów bohaterów narodowych, którzy poświęcili życie za wyzwolenie, stawały się podłożem narodowej dumy. Ta tendencja utrzymywała się również po drugiej wojnie światowej. Dopiero w latach siedemdziesiątych XX wieku, wraz z rozwojem osmanistyki jako dyscypliny naukowej i wykształceniem profesjonalnych badaczy sięgających do ogromnych zasobów archiwów osmańskich, zaczęto podważać stereotypy na temat przeszłości, do tego stopnia, że w latach dziewięćdziesiątych XX wieku doszło wręcz do odrzucenia terminu „niewola turecka”. W początkach XXI wieku napięcie między tak zwaną „historiografią tradycyjną”, uprawianą przez „stare” pokolenia historyków, a postmodernistycznym podejściem „młodych” historyków nowatorów stało się podłożem niejawnego sporu na temat obecnej sytuacji i dalszych perspektyw nauk historycznych.

3

Słodkie smaki Orientu we współczesnej prozie serbskiej

63%

Bogusławska M.

Slavica Wratislaviensia

|

2015

|

tom 161

347 - 356

EN

The article describes the use of sweets motif in recent Serbian literature using the example of an anthology of short stories Poslastičarske priče by David Albahar and Vladan Mijatović Živojinov (Belgrade 2012). The author of the article is primarily interested in the use of the subject which triggers reflections on culture, focused on the problems of civilization and the impact of relevant experience of cultural difference and otherness. Sweets — their flavour, appearance, way of production and distribution — in analyzed works are considered arepresentation, but also ametaphor for aparticular historical and cultural reality. The proximity effect, used in these stories — raising the awareness of the everyday, aprivate, intimate sphere of life, details, somatic dimension of memory, both individual and collective — can be used to make aredefinition of Turkish heritage in the reception and evaluation of its place in contemporary culture of the Balkans.