Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

LILIT – MIĘDZY MITEM A BIBLIĄ

100%

Janik M.

Studia Ełckie

|

2016

|

tom 18

|

nr 1

67- 76

EN

In Jewish folklore, from ,,Alphabet of Ben Sira” onwards, Lilith becomes Adamʼs first wife, who was created at the same time as Adam. The idea in the text that Adam had a wife prior to Eve may have developed from an interpreta-tion of the Book of Genesis and its dual creation accounts, while Genesis 2:22 describes God's creation of Eve from Adamʼs rib, an earlier passage, 1:27, al-ready indicates that a woman had been made. Whereas there are five references to Lilith in the Babylonian Talmud. According to Talmud Adam lived a hun-dred and thirty years and begot a son in own likeness, after his own image, from which it follows that until that time he did not beget after his own image. The only occurrence is in the Book of Isaiah 34, 14, describing the desola-tion of Edom, where the Hebrew word tyliyLi appears in a list of eight unclean animals, some of which may have demonic associations. Since the word tyliyLi is a hapax legomenon in the Hebrew Bible. As it seems that Lilith was a demon of the night which would coincide with the possible references to the ,,lilītu” in Babylonian demonology. However, this view is challenged by some modern research such as by J.M. Blair who considers that the context indicates animals.

2

Příbytek ve slunci? Slunce jako alegorie Boha v Žl 18,5c LXX

100%

Chalupa P.

Studia theologica

|

2014

|

tom 2

64-69

EN

The images of the divine Sun in ancient cultures are the context of Old Testament expressions concerning the sun. The translator of the Hebrew text into Greek must have also been influenced by the culture that surrounded him. The translator provided his Greek-speaking Jewish contemporaries with a monotheist tuned paraphrase of the Hebrew text in Psalm 18:5c. His idea of the sun as an appropriate allegorical representation of God is based on linguistic and thematic default assumptions of the Hebrew text.

3

O przemocy w Starym Testamencie. Problemy interpretacyjne i literackokrytyczne Rdz 34.

100%

Slawik J.

Rocznik Teologiczny

|

2011

|

nr 53

31-68

DE

In dem Aufsatz wird die Frage nach der Gewalt im Alten Testament am Beispiel von Gen 34 behandelt. Die Untersuchung zeigt, dass die Erzählung nicht einheitlich ist. Der ursprüngliche Text besteht aus V. 1 4.7a.8.10b.11*(ohne w> h'ybia' la,)-13a.14-15.17-21a.22aa.b-23ba.24(*?, vielleicht ohne Ary[i r[;v; yaec.yO lK' in V.24a).25a.26a ba.29b.26bβ (und vermutlich 35,5bβ). Sie wurde in Rahmen von der J-Komposition um V.30 ergänzt (siehe Gen 49,5-7) und schlieβlich vom Redaktor bearbeitet, der sich an Num 31,7-9; Dtn 7,3; 20,13-14; 2 Sam 13; Esr 9,11f und der deuteronomistischen Kritik der religiösen Hurerei (z.B. Dtn 31,16) orientiert. Die erste Fassung erzählt über die Gewalt der hochgestellten Machthaber (Dina’s Vergewaltigung von Sichem) und Manipulationen, die mit der blutigen Rache der zwei Söhne Jakobs endet. Die Mächtigen, die zur Gewalt greifen, werden zu den Opfern der Gewalt (eine Art von gerechter Vergeltung). Der Jahvist kritisieret diese Rache heftig, weil solche Gewalt nur zur schlimmeren Gewalt führen kann. Der Redaktor, der die Erzählung nach deuteronomistischen und chronistischen Geboten deutet, warnt vor dem Mischen mit den fremden Völkern, die Israel zum Götzendienst verführen. Am Beispiel aus der weit entfernten Vergangenheit, in dem die Gewalt gegen die Feinde und ihre Tötung leider positiv bewertet wurde, will er um die Gottestreue werben. Weil die Erzählung die Gewalt aus den verschiedenen Sichten betrachtet, kann sie nicht als die Befürwortung der Gewalt gelesen werden aber als die Warnung vor der Gewalt.

4

Gdy religia burzy i buduje kulturę. Kilka biblijnych przykładów wpływu religii na kulturę ludów

63%

Nawrot J.

Studia Gdańskie

|

2012

|

nr 31

27-45

PL

W Biblii kultura utożsamiana jest z wyznawaną religią. Kultura stanowi widzialny znak wiary, stąd wartość danej religii ocenia się, uwzględniając zewnętrzne praktyki danej grupy i ich zgodność z wyznawaną przez siebie ideologią. Inne ludy i ich kultura oceniane są nie według tego, czym są, lecz według kryterium zgodności z zasadami wyznawanymi przez religię silniejszego, tzn. Izraela. W Starym Testamencie fundamentalnymi kryteriami oceny tego, co inne, są monoteizm i dekalog. Wszystko, co niezgodne z tymi zasadami, musi zostać zniszczone, ponieważ wartość „kulturową” lub kulturotwórczą (godną zachowania) ma jedynie to, co służy trwaniu i rozwojowi religii Izraela. Znane były jednak przypadki, że do religii Izraela włączano osiągnięcia innych kultur.

EN

A cultural identication with the professed religion takes place in the Bible. Culture is a visible exposure of the faith, hence the value of a particular religion is assessed in terms of the external practices of the group and their compliance with their professed ideology. Other peoples and their culture are judged not by what they are, as such, but according to the criterion of conformity with the principles of religion professed by the stronger, i.e. Israel. Monotheism and the Ten Commandments are the fundamental criterion of what is different in the Old Testament. Everything inconsistent with these principles must be destroyed, because the value of culture (worthy of preservation) has only what is persistence and development of the religion of Israel. However, cases have been known that the religion of Israel incorporated achievements of other cultures.

5

Johann Baptist Göttsberger (1868–1958), svědek zásadních proměn postoje katolické teologie k teorii evolučního vzniku člověka

63%

Pospíšil C. V.

Studia theologica

|

2017

|

tom 3

61-75

EN

This paper is part of a larger scholar project focused on Catholic theologians and scientists between 1871 and 1910 who accepted the evolutionary origin of the human body in accordance with so-called Mivart’s theory, or rejected it. The author presents the life and work of an important German Biblical scholar Johann Baptist Göttsberger (1868–1958), focusing mainly on his 1910 book Adam und Eva. Göttsberger describes the contemporary scene very well providing information about an entire range of authors who showed a great openness to the evolutionary origin of man. Surprisingly we encounter here for the first time authors who hypothesised the possibility of also applying the evolutionary model to creation – the origin of the human spirit, what is also true in some sense about Göttsberger himself. It turns out that at least in German Catholic theology, the year 1910 is a turning point, because after this date authors showing an openness to the evolutionary theory of the origin of man cannot be considered pioneers. These authors formed a numerous and still growing group.

6

Język integracji narodowej w Joz 24,1–24

63%

Szamocki G.

Studia Gdańskie

|

2012

|

nr 31

15-26

PL

Tekst Joz 24,1‒24 przedstawia mowę Jozuego do ludu i jego rozmowę z ludem. Literackie i historyczno-krytyczne badania tego tekstu pozwalają na umiejscowienie jego powstania w okresie powygnaniowym, a pierwszych jego adresatów widzieć wśród mieszkańców perskiej prowincji Jehud. Z pomocą prorockiej formuły przedstawione jest najpierw orędzie Boga JHWH. Jego treścią jest historia Izraela, w której sam JHWH jest protagonistą. Ta historia odzwierciedla Bożą naturę. Jako taka miała być motywem do zaufania w teraźniejszości z myślą również o przyszłości. Dla mieszkańców judzkiej prowincji epoki powygnaniowej takie słowa pomagały w uświadomieniu własnej, religijnej i narodowej tożsamości. Budziły poczucie więzów krwi i wiary. Służyły budowaniu pomyślnej przyszłości w Ziemi Obiecanej.

EN

The text of Josh 24:1‒24 presents Joshua’s to the people and his conversation with them. Literary and historio-critical examination of this text allows us to date its origins to the post-exilic period and to see its rst addressees as belonging to the inhabitants of the Persian province of Jehud. The message of God, YHWH, is rst presented by means of the prophetic formula. Its content is the history of Israel, in which YHWH himself is the protagonist. this history mirrors the Divine nature. As such it was intended to be a motive for trust in the present, with thought of the future also. For the inhabitants of the province of Jehud, such words were a help in realising their own religious and national identity. They aroused a feeling of the bonds of blood and faith. They also contributed to the building of a successful future in the Promised Land.

7

Społeczne wytwarzanie przestrzeni w Starym Testamencie

63%

Kossow M.

Studia Regionalne i Lokalne

|

2007

|

nr 2(28)

13-26

PL

Przestrzeń, w której żyją współczesne społeczeństwa, została ukształtowana w czasach opisanych na kartach Starego Testamentu. Lud Izraela jako pierwszy ją formował i przemieniał, a dzięki temu wykształcił pewne wzorce, które istnieją do dziś. Łatwo można odnaleźć w Starym Testamencie współczesny system budowania w miastach, podział na centrum-peryferie, a także na sferę sacrum i profanum. Biblia ukazuje również obraz przekształcania się przestrzeni, jej dojrzewania, a więc przeistaczania się z anonimowego obszaru w miejsca symboliczne.

EN

What we today call the social space, what we can see in our houses and outside of them, was initially established by the Old Testament. The people of Israel governed and changed it, creating the patterns that exist till our time. It’s easy to find the systems of town building in the Old Testament. Also the division of space into centre and peripheries and between the sphere of sacrum and profanum are clear. Moreover, the Old Testament shows us the process of spatial transformation – from the unnamed to symbolic places.

8

Wielkoizraelska perspektywa tożsamości Judy w Pwt 11,29-30

63%

Szamocki G.

Studia Gdańskie

|

2017

|

nr 41

17-25

PL

Pwt 11,29-30 jest przykładem biblijnego tekstu, który intryguje interpretatorów ze względu na swoje miejsce w kontekście i treść. Polecenie sprawowania rytuału błogosławieństwa i przekleństwa na górach Samarii oraz powiązanie tych gór z terenem Araby, z Gilgal, i równocześnie z dębami More, rodzi problem w zrozumieniu biblijnego przekazu. W podejmowaniu próby jego rozwiązaniu konieczne jest uwzględnienie historycznego stawania się aktualnego tekstu Księgi Powtórzonego Prawa. Badania egzegetyczne nad Pwt 11,29-30 pozwalają wnioskować, że tekst ten jest owocem pracy redakcyjnej, prowokowanej przez troskę o narodowo-religijną tożsamość Judejczyków okresu powygnaniowego. W podejmowanych w tym kontekście opracowaniach biblijnego tekstu znalazła swoje odzwierciedlenie konfrontacja pomiędzy żywymi wówczas koncepcjami postrzegania i wyrażania przynależności mieszkańców Judy do jednego narodu i do ludu JHWH.

EN

Deut. 11, 29-30 is an example of a biblical text that intrigues interpreters because of its place in context and content. The command to perform the ritual of blessing and cursing on the mountains of Samaria and the connection of these mountains with the territory of Arabah, with Gilgal, and simultaneously with the oaks of More, raises a problem in understanding the biblical message. In its solution, it is necessary to take into account the historical becoming of the current text of the Book of Deuteronomy. Exegetical examinations of Deut. 11,29-30 allow us to conclude that this text is the fruit of editorial work, provoked by concern for the national-religious identity of the Judean people in the post-exilic period. In editorial revisions of biblical texts undertaken in this context, the confrontation between the diferent vivid concepts of perceiving and expressing the belonging of the inhabitants of Judah to one nation and to the people of JHWH was reflected.

9

Edice Biblia Hebraica Quinta (BHQ)

63%

Schenker A.

Acta Universitatis Carolinae Theologica

|

2014

|

tom 4

|

nr 2

197-208

EN

The paper explains the approach applied for the edition of Biblia Hebraica Quinta (BHQ) in the context of previous critical editions of the Hebrew Bible. A concise historical survey presents the progress of the Biblical scholarship especially in the Hebrew language. It devotes more attention to the comparison of critical editions of the Hebrew Bible, in particular of Kittel’s work in the Biblia Hebraica and in the succeeding Biblia Stuttgartensia (BHS). The author justifies the adoption of the text of the Codex Leningradensis and clarifies the wider usage of sources in the critical apparatus, which differs in this way from the previous critical editions of the Hebrew Bible.

10

Świadomość grzechu oraz etyczna i religijna odpowiedzialność młodych w Starym Testamencie

63%

Szamocki G.

Studia Gdańskie

|

2015

|

nr 36

43-53

PL

Grzech i odpowiedzialność za niego jest jednym z ważnych tematów Biblii. Teksty Starego Testamentu wzmiankują o grzechach ludzi dorosłych, ale także i o grzechach dzieci i młodzieży. Młody wiek nie zwalnia z odpowiedzialności za wykroczenia i braki, zwłaszcza w sferze życia religijnego. Również młodzi ściągają na siebie Boże sankcje, jeżeli zaniedbują się w poznawaniu Boga i w konsekwencji w niewłaściwy sposób mówią o Bogu; jeżeli negują plan i projekt działania Boga dla ludzi i przez ludzi, albo zbyt swobodnie obchodzą się z tym co święte. Stary Testament radzi więc młodzieży, aby w imię poczucia religijnej i etycznej odpowiedzialności, miała respekt przed tym, co Boże i święte, zachowywała umiar w korzystaniu z życia i jego dobrodziejstw oraz nie zapominała o Bożym sądzie.

EN

Sin and responsibility for it is one of the important themes of the Bible. The texts of the Old Testament mention sins of adults, but also sins of children and young people. Youth does not exempt from responsibility for violations and deficiencies, particularly in the sphere of religious life. Young people also incur God’s sanctions if they neglect the knowledge of God and, consequently, speak in a wrong way about God; if they deny the plan and design of the action of God for people and by people, or too loosely handle what is holy. The Old Testament advises young people that in the name of religious and ethical responsibility, they should respect the things of God and the holy, observe moderation in the use of life and its benefits, and not forget about God’s judgement.

11

Tożsamość biblijnego Izraela a postawy tolerancyjne w świetle Starego Testamentu

63%

Szamocki G.

Studia Gdańskie

|

2011

|

nr 29

63-77

PL

Według tekstów Starego Testamentu Bóg JHWH wybrał naród izraelski, oddzielił go od innych, poświęcił i uczynił swoją szczególną własnością. Dla usankcjonowania i pogłębienia tej relacji zawarł z nim przymierze i dał mu prawo (Torę). Wybrany naród był świadomy swojej tożsamości. Wyrażał to poprzez praktyki religijne i posłuszeństwo Torze. Zagrożeniem dla tożsamości Izraela były jego kontakty z innymi narodami. W ich konsekwencji powstał problem stosunku do bałwochwalczych ludów i tego, co one z sobą niosły. Niebezpieczeństwo zamazania tożsamości kazało przyjąć postawę izolacji, a nawet wrogości. Zakres i granice ewentualnej tolerancji wyznaczała pragmatyka i dbałość o czystość religijną. Tolerancja biblijnego Izraela była podporządkowana jego trosce o religijno-narodową tożsamość.

EN

According to the texts of the Old Testament, the nation of Israel was the special property of God, YHWH. God chose this nation, separated it from others and consecrated it. To legitimize and deepen the relationship with Israel, God made a covenant with the nation and gave it the law (the Torah). The observance of the Torah by Israel was a condition of the covenant’s duration. The close relationship with God (YHWH) and the resultant differences from other nations were the foundation of Israel’s identity. The chosen nation was aware of this and gave expression to this awareness through worship and obedience to the Torah. Contacts with other nations constituted a threat to the identity of Israel. The problem arose of the relationship to idolatrous nations, and to what they brought with them. Close proximity to other nations, trade and cultural exchange, especially in the legal and sapiential traditions, postulated and assumed a degree of tolerance. However, the danger of a blurring of identity often impelled Israel to take the attitude of isolation and even hostility. The range and limits of Israel’s tolerance were determined by pragmatic considerations and anxiety for religious purity. The tolerance of the biblical Israel was subordinated to the interests of religious and national identity.

12

Cud w Piśmie Świętym

51%

Tomaszewski T.

Rocznik Skrzatuski

|

2017

|

tom 5

13-24

PL

Z perspektywy biblijnej należy postrzegać cuda jako znaki zbawczego działania Boga. Dlatego autorzy Starego i Nowego Testamentu nie skupiali się na opisywaniu nadzwyczajności samego zjawiska cudu. Przywoływane przez nich cudowne wydarzenia mają prowadzić przede wszystkim do poznania Boga i wiary w Niego, a w konsekwencji – do przyjęcia Jego woli, którą jest zbawienie człowieka.

EN

From the biblical perspective one should perceive miracles as signs of the saving action of God. Therefore, the authors of the Old and New Testaments did not focus on describing the extraordinary phenomenon of the miracle itself. The miraculous events are primarily to know God and to believe in Him, and consequently to accept His will, which is the salvation of man.

13

Chrześcijańska lektura Starego Testamentu w kluczu symboliki literackiej

51%

Bardski K.

Rocznik Teologiczny

|

2015

|

tom 57

|

nr 4

447-458

PL

Artykuł rozpoczyna ogólne wprowadzenie do hermeneutycznego zjawiska symboliki literackiej i jej zastosowania w interpretacji Biblii. Następnie przedstawiamy trzy przykłady symbolicznej interpretacji Starego Testamentu zaczerpnięte z różnych epok i tradycji wyznaniowych: Grzegorza z Nyssy, Marcina Lutra i papieża Franciszka. Kolejnym krokiem jest refleksja nad miejscem symbolicznej interpretacji Starego Testamentu w kontekście chrześcijaństwa. Na koniec przedstawiamy szereg kryteriów symbolicznej interpretacji Biblii.

EN

The article begins with a general introduction to the hermeneutical phenomenon of the literary symbolism and its application to the interpretation of the Bible. Then we present three examples of symbolic interpretation of the Old Testament taken from different times and denominational traditions: Gregory of Nyssa, Martin Luther and pope Francis. The next step is a reflexion on the role of the symbolic reading of the Old Testament in the Christian context. Finally we present some criteria of the symbolic interpretation of the Bible.

14

O rolach kobiet w Starym Testamencie

51%

Slawik J.

Rocznik Teologiczny

|

2012

|

tom 54

|

nr 1-2

9-30

EN

The author surveys social roles, in which the Hebrew Bible shows women. Commonly they were subordinated to men mothers, women and daughters. However they perform almost all – with exception of the priesthood – social functions, but their striving for a hereditary kinghood was always denied by biblical writers. Other activities of women were judged according to the same rules as men’s works. Women did not remain in their traditional roles and they went beyond these roles and gained recognitions. A poem in Prov 31,10-31 and narratives about God’s creation and Garden Eden in Gen 1-3 derive from reflections on a social standing of women in the patriarchal society. A few times the Old Testament speaks out critically on the patriarchal system of the society, pointing out that it does not correspond with goals of God’s creation.

PL

Autor dokonuje przeglądu ról społecznych, w jakich ukazywane są kobiety na kartach Biblii Hebrajskiej. Najczęściej były one podporządkowanymi mężczyznom matkami, żonami i córkami. Pełniły jednak prawie wszystkie – z wyjątkiem kapłańskich – funkcje społeczne, przy czym sięganie po dziedziczny urząd króla zostało ocenione jednoznacznie negatywnie. W pozostałych sytuacjach działalność kobiet oceniana jest według takich samych kryteriów co aktywność mężczyzn. Kobiety nie pozostawały zamknięte w tradycyjnych rolach, ale wykraczały poza nie, zdobywając uznanie. Poemat z Prz 31,10 31 oraz opowiadania o stworzeniu i ogrodzie Eden (Rdz 1-3) są m.in. wynikiem refleksji nad pozycją kobiet w patriarchalnych świecie. W Starym Testament do głosu dochodzi krytyka patriarchalnej organizacji społecznej, która nie odpowiada stwórczym zamierzeniom Boga.

15

Starotestamentowe źródła Augustyńskiej teorii wojny sprawiedliwej. Rozważania nad fragmentem Contra Faustum

51%

Tulejski T.

Forum Teologiczne

|

2014

|

tom 15

161-173

PL

Autor argumentuje, że Augustyńska teoria wojny sprawiedliwej nie jest jedynie Chrystianizacją koncepcji Cycerona. Wskazuje, że w już traktacie Contra Faustum, napisanym przed De Civitate Dei, Augustyn opierając się na argumencie zaczerpniętym ze Starego Testamentu określa zasadnicze komponenty wojny sprawiedliwej: kompetentną władzę (competent authority), słuszną przyczynę (just causa), prawą intencję (right intention) i pokój jako ostateczny cel wojny (peace as the ultimate objective of war). Podążając tym tropem Autor rekonstruuje koncepcję wojny sprawiedliwej funkcjonującą w starotestamentowej narracji o wojnach Narodu Wybranego. Kompetentną władzą, która może wydać rozkaz rozpoczęcia wojny są w Starym Testamencie sędziowie, a później prorocy, jako ci, którzy komunikują Izraelowi wolę YHWH, który jest jego absolutnym Panem. Wynika to wprost z teologii Przymierza, w której Izrael wybrany zostaje przez YHWH i wchodzi z nim w szczególną relację. Wszczynane są one na podstawie sprawiedliwej przyczyny, za sprawą krzywdy wyrządzonej przez inne plemion Izraelowi. Wojnom towarzyszy słuszna intencja ponieważ Izrael walczy tylko o to, co mu się, zgodnie w wolą Stwórcy, należy i nie są one powodowane pragnieniem czynienia zła i wyrządzenia krzywdy. Ich ostatecznym celem jest osiągniecie sprawiedliwego pokoju. Autor wykazuje zatem, że argument jurydyczny miał istotne znaczenie dla usprawiedliwienia niektórych akcji militarnych starożytnego Izraela. Stąd obok inspiracji cycerońskiej koncepcja istniejąca wśród plemion Izraelitów była podstawą dla sformułowani chrześcijańskiego usprawiedliwienia wojny.

EN

The author argues that the Augustinian theory of just war does not constitute merely a Christian version of Cicero's insight. He indicates that Augustine drew his argument from the Old Testament and stated it in his treatise Contra Faustum written already before his famous De Civitate Dei. It is in Contra Faustum that Augustine described the main components of just war – competent authority, just causa, right intention and peace as the ultimate objective of war. Following this train of thought, the author reconstructs the notion of just war as described in the Old Testament narrations concerning the wars conducted by the Chosen People. The authority to launch a war belonged originally to the judges and later on to the prophets who communicated the will of God to the people of Israel. These wars were conducted as a result of just cause, i.e. harm done to Israel by other tribes. They were motivated by the right intention since behind the war stood the will of God that indicated what truly belonged to Israel rather than Israel's desire to wrong others or do harm to them. Finally, the ultimate goal of these efforts was nothing more than peace. The author claims that this juridical argument played a considerable role in justifying various military actions taken by ancient Israel. Accordingly, he states that the Christian notion of just war has a dual origin – Ciceronian as well as Biblical – stemming from the Old Testament.

DE

Der Autor argumentiert, dass die von Augustinus erarbeitete Theorie des gerechten Krieges nicht bloß eine Christianisierung des Konzepts von Cicero ist. Es wird darauf verwiesen, dass schon im Traktat Contra Faustum, geschrieben vor De Civitate Dei, Augustinus, zurückgreifend auf ein Argument aus dem Alten Testament, die grundsätzlichen Bedingungen des gerechten Krieges aufzeigt: eine kompetente Autorität, ein gerechter Grund, eine rechte Intention sowie der Friede als das letzte Ziel des Krieges. Dieser Spur folgend rekonstruiert der Autor das Konzept des gerechten Krieges, welche für die alttestamentliche Narration über die Kriege des außerwählten Volkes charakteristisch ist. Die kompetenten Autoritäten, die den Befehl zum Beginn eines Krieges erteilen, sind im Alten Testament die Richter, später die Propheten, als jene, die Israel den Willen YHWH, der dessen absoluter Herr ist, kundtun. Dies folgt unmittelbar aus der Bundestheologie, nach der Israel von YHWH ausgewählt wurde und in ein besonderes Verhältnis mit ihm tritt. Die Kriege werden anhand einer gerechten Ursache, nämlich den Schäden, die andere Völker Israel angetan haben, geführt. Die Kriege werden auch durch die rechte Intention geleitet, da Israel nur um das kämpft, was ihm gemäß dem Willen Gottes zusteht, und sie werden schließlich nicht mit der Absicht geführt, Böses zu tun und Unrecht zu etablieren. Ihr letztes Ziel ist das Erreichen des gerechten Friedens. Der Autor zeigt also auf, dass das Rechtsargument eine wichtige Bedeutung bei der Rechtfertigung einiger Militäraktionen des Alten Israel hatte. Daher war für die Formulierung der christlichen Rechtfertigung des Krieges, neben den Inspirationen von Cicero, auch das bei den israelitischen Stämmen vorhandene Konzept von Bedeutung.

16

Mądrość pośredniczką wzajemnej miłości Boga i człowieka (Syr 4,11-19)

51%

Piwowar A.

Verbum Vitae

|

2013

|

tom 23

57-101

EN

Verb agapaō (to love) occurs only 23 times in the Book of Ben Sira (the verb fileō, instead, does not occur even once!). In the instruction of Wisdom in Sir 4:11-19 it appears as many as four times. It does not seem to be accidental. The analysis of the text carried out in the present article shows that Wisdom functions as a mediator between God and humans. It is Wisdom that leads human being to God, and it is through her mediation that humans receive the gifts that they deserve on the basis of their attitude toward Wisdom and toward the Lord. The first part of the examined passage (vv. 12-16; verse 11 constitutes an introduction), shows a refined theological and poetic structure. The verses 12-14 constitute the first section that focuses on the love of Wisdom and God. The second section (vv. 14a-16) focuses on one’s dedication to Wisdom and, through her mediation, to God. The focal point of the analyzed text can be found in v. 14b: “the Lord loves those who love her”. In v. 17 we read about the test, to which Wisdom put her disciples in order to ascertain their faithfulness and dedication. The last two verses reveal the results of this trial: first positives and then negatives. Wisdom in Sir 4:11-19 appears to be a reliable guide on the way to God. It is Wisdom that introduces her disciples into the close relationship with God. She is a Divine Educator, bringing up human beings in order that they could fully meet God and remain in God’s love.

17

Stary Testament/Tanach w chrześcijańskiej Biblii

51%

Slawik J.

Rocznik Teologiczny

|

2015

|

tom 57

|

nr 4

401-426

PL

W artykule zajęto się pytaniem o chrześcijańskie odczytywanie Biblii Hebrajskiej/Starego Testamentu, która jest jednocześnie pierwszą częścią kanonu chrześcijan i Pismem świętym Żydów (religii żydowskiej), po Auschwitz, za który teologia chrześcijańska ponosi współodpowiedzialniość. Punktem wyjścia jest prezentacja trzech współczesnych propozycji hermeneutycznych: Christopha Dohmena, Franka Crüsemanna i Waldemara Chrostowskiego. Chrystologiczna interpretacja Biblii Hebrajskiej jest możliwa jedynie świetle wiary wielkanocnej uczniów Jezusa, bez wiary wielkanocnej taka interpretacja byłaby nie do pomyślenia, bez społeczności chrześcijańskiej by nie istniała. Przy czym dla chrystologicznej interpretacji nie ma zasadniczego znaczenia, czy jej podstawą jest Biblia Hebrajska czy Septuaginta.

EN

The author asks about Christian ways of reading of the Hebrew Bible as a first part of the Christian biblical canon in times after Holocaust. He presents three modern hermeneutical proposals of this reading: Christoph Dohmen’s, Frank Crüsemann’s and Waldemar Chrostowski’s (as representative for Polish roman catholic theology). A Christological lecture of the Hebrew Bible is possible only in the light of the Eastern experience of Jesus’ followers. The lecture is strongly connected with the first century Jewish interpretations but unimaginable without the faith in Jesus’ resurrection. From intertextuality point of view the Christological interpretation of the Hebrew Bible is necessary and inalienable but only within the Christian community of faith. A question whether the Christian Old Testament is the Hebrew Bible or the Septuagint is of minor importance. For understanding of Christian traditions we need the Hebrew Bible and the Septuagint, and intertestamental literature.

18

Mluvní akty prosebné modlitby ve Starém zákoně

44%

Fajmon B.

Studia theologica

|

2015

|

tom 1

45-69

EN

After previously constructing the classification of the speech acts of faith we now address specifically the speech acts of asking in prayer in the Old Testament from the perspective of Austin’s and Searle’s theory. We firstly analyze the declarative and directive dimensions of human blessing while also considering the “sincerity condition”. Searle’s condition of “non‑obviousness”, which is valid for the request, is not relevant in the case of asking in prayer. However, it opens the field of inquiry into the perlocutionary intentions of the one who prays. The last part of the essay examines the connection between the “preparatory conditions” of asking in prayer with various relations between different speech‑acts in the discourse of prayer.

19

„Grzechy Pisma Świętego”: Krytyka fundamentalistycznej hermeneutyki biblijnej według Johna Shelby’ego Sponga

44%

Skurczyński Ł. P.

Rocznik Teologiczny

|

2015

|

tom 57

|

nr 2

137-154

PL

W niniejszym artykule autor przedstawia krytykę fundamentalistycznej hermeneutyki biblijnej autorstwa emerytowanego biskupa Kościoła Episkopalnego Stanów Zjednoczonych Johna Shelby’ego Sponga. Fundamentaliści spoglądają na Pismo Święte jak na nieomylny i bezbłędny tekst, który interpretują literalnie. Spong w swojej krytyce zwraca uwagę na ryzyka i niebezpieczeństwa, jakie niesie za sobą taka hermeneutyka biblijna i proponuje inną metodę interpretacyjną polegającą na odczytaniu tekstów biblijnych – w tym głównie tekstów Nowego Testamentu – jako hagadycznego midraszu (hebr. Midrash Rabbah).

EN

In this article the author discusses the critique of the fundamentalist biblical hermeneutic by John Shelby Spong, a retired American bishop of the Episcopal Church. Fundamentalists view Scripture as an inerrant and infallible text which is to be understood literally. In his critique Spong points to the risks and dangers of such biblical hermeneutics and suggests another interpretive method, mainly the reading of the biblical texts – particularly New Testament ones – as Midrash Rabbah.

20

Бiблейскiя алюзii ў беларускай паэзii пачатку ХХI стагоддзя (на матэрыяле кнiгi вершаў Леанiда Галубовiча «З гэтага свету», 2012)

44%

Лявонава Е.

|

tom 7

PL

Autorka artykułu omawia zbiór wierszy Leanida Galubowicza „З гэтага свету” 2012. Ich głęboka treść wynika z dialogu z biblią, w którym pojawiają się różnorodne formy percepcji materiału biblijnego, takie jak wiersze skierowane do Boga, interpretacja biblijnej fabuły, motywów i obrazów.

EN

In the article Leanid Galubovich’s collection of poems “З гэтага свету” is analyzed. Their deep semantic content results from a dialog with the Bible. Various forms of perception of biblical material (poems directed to God, interpretation of biblical plots, motifs and images) are discussed.