Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

A Mentioning of the Smallest Lighthouse of the Polish Coast

100%

Pietkiewicz I.

Studia Maritima

|

2009

|

tom 22

109-115

PL

Latarnia morska Oksywie (Oxhöft) była najmniejszą latarnią morską Południowego Bałtyku. Zbudowano ją na wysokim, 38-metrowym klifie, aby ułatwić orientację statkom, które za Półwyspem Helskim szukały schronienia przed północnymi i zachodnimi sztormami. Uruchomiona została 1 października 1887 roku, a dwa lata po odzyskaniu przez Polskę niepodległości, w roku 1920, przekazano ją polskiej administracji morskiej. Ośmiokątna wieża latarni o wysokości 5,8 m mieściła na górnej kondygnacji laternę z systemem świetlnym w postaci soczewki Fresnela IV klasy i lampy zasilanej olejem mineralnym. Wewnątrz lampy znajdowały się dwa koncentryczne knoty. Całość osłonięta była ośmiokątną oszkloną konstrukcją laterny. Soczewka latarni posadowiona była na stole obracanym za pomocą zegarowego systemu ciężarków i kół zębatych. Charakterystyka światła latarni według niemieckiego spisu świateł z 1935 roku była błyskowa z czterema błyskami o czasie trwania 1 s i przerwami 2 s oraz dłuższą przerwą 5 s. Dawało to okres 15 s. Zasięg światła latarni wynosił 8 mil morskich. Do wieży latarni przylegał budynek mieszkalny latarników, a do całego kompleksu prowadziła droga gruntowa, rozpoczynająca się w rejonie oksywskiego kościoła. Latarnię Oksywie w okresie jej funkcjonowania modernizowano kilkakrotnie, poprawiając głównie system świetlny, który nie działał zbyt precyzyjnie. Problem ekonomicznej eksploatacji latarni morskich był w Prusach i później w Niemczech na tyle ważny, iż specjalny ośrodek badawczy Seezeichenversuchsfeld we Friedrichshagen zajmował się badaniem stosowanych wówczas rozwiązań technicznych i szukaniem optymalnych ustawień. Oksywska latarnia morska funkcjonowała do roku 1933, kiedy to ze względu na uruchomienie silnych świateł wejściowych do nowo wybudowanego portu gdyńskiego została wyłączona z eksploatacji. Urządzenia optyczne latarni zdemontowano, a sam budynek przejęła administracja wojskowa. Ostatecznej zagłady obiektów latarni dokonali Niemcy po zdobyciu Oksywia w 1939 roku. W celu upamiętnienia istnienia i funkcjonowania na Oksywiu najmniejszej polskiej latarni morskiej sympatycy latarni morskich dołożyli starań i przyczynili się do określenia prawdopodobnego miejsca usytuowania oksywskiej latarni. Dzięki ich zaangażowaniu, w 120. rocznicę zapalenia światła w oksywskiej latarni morskiej, na obecnym cmentarzu Marynarki Wojennej, gdzie przed 120 laty była usytuowana latarnia, odsłonięto obelisk pamiątkowy z miniaturą obiektu.

2

Młyn zbożowy w Oksywiu. Geneza – funkcjonowanie – upadek (XIV–XVIII w.)

89%

Szerle J.

|

nr 36

249-260

PL

Jednym z nieopracowanych dotąd zagadnień dotyczących dziejów wsi Oksywie w średniowieczu i nowożytności jest założenie i funkcjonowanie młyna zbożowego, położonego przy ujściu potoku Chylonka do Bałtyku. Obiekt ten powstał najprawdopodobniej w okresie reformowania dóbr klasztoru Norbertanek w Żukowie, do którego należało Oksywie, w pierwszej połowie XIV wieku, a na pewno przed 1346 roku, kiedy po raz pierwszy pojawia się on w źródłach. Więcej informacji o młynie posiadamy z dokumentów i kontraktów z XVI i XVII wieku, które odnoszą się do jego funkcjonowania, pokazują zmiany własności oraz częste odbudowy. Upadek obiektu wiązać można z wojną o sukcesję polską w latach 1733-1735, podczas której wojska rosyjskie oblegające Gdańsk zniszczyły Gdynię i prawdopodobnie również inne nadmorskie miejscowości. Artykuł pokazuje jednak nie tylko dzieje młyna, ale również zarządzanie dobrami przez żukowski klasztor Premonstratensek oraz wpływ wojen polsko-szwedzkich w XVII wieku na stan gospodarki Prus Królewskich.

EN

One of the – as of yet – unanalyzed issues connected with the Medieval and later history of the village of Oksywie is the foundation and activity of a water mill, located near the mouth of the Chylonka river. This object was most probably built in the period of the reformation of the lands belonging to the Norbertine Convent in Żukowo, since they were the owners of Oksywie in the first half of the 14th century and definitely before 1346, when the mill first appears in the source texts. Further information concerning the mill can be found in documents and contracts from the 16th and 17th century; they describe its functioning, changes in ownership and frequent renovations. The decline of the object can be connected with the Polish war of succession (1733-1735), when the Russian army besieging Gdańsk devastated Gdynia and, most probably, other coastal settlements as well. The article describes not only the history of the mill, but also the wealth management of the Żukowo convent of Premonstratensians, and the influence of the Polish-Swedish wars of the 17th century on the economy of Royal Prussia.

3

Początek Gdyńskiego Systemu Wodociągowego. Wodociąg wiejski w gminie Oksywie w latach 1911 – 1929. Część I

88%

Kulbik M.

|

tom nr 5

203--212

PL

Udokumentowanie genezy Gdyńskiego Systemu Wodociągowego. Proces decyzyjny budowy wodociągu wiejskiego w gminie Oksywie. Identyfikacja parametrów technicznych studni wierconej, pompy z silnikiem wiatrowym, zbiornika wieżowego i struktury sieci wodociągowej. Eksploatacja wodociągu wiejskiego. Rurociąg do koszar Marynarki Wojennej.

EN

The documentation of the genesis of the Gdynia Water Supply System. The decision-making process for the construction of the rural water supply network in the commune of Oksywie. Identification of technical parameters of the drilled well, wind motor pump, elevated storage tank and water pipe network structure. Operation of rural water supply system. Water pipeline to the barracks of Navy.

4

Początek gdyńskiego systemu wodociągowego. Uwarunkowania kosztowo-eksploatacyjne wodociągu na Kępie Oksywskiej (1926 – 1939). Część IV

88%

Kulbik M.

Inżynieria Morska i Geotechnika

|

2019

|

tom nr 3

111--117

PL

Bilans kosztów eksploatacji wodociągu wiejskiego w Oksywiu po przyłączeniu gminy Oksywie do Gdyni w 1926 roku. Nierentowność eksploatacji a opłaty za pobór wody z wodociągu wiejskiego i miejskiego. Relacja pomiędzy produkcją, sprzedażą a stratami wody. Rola i znaczenie ujęcia wody „Oksywie” przed i po konsolidacji lokalnych wodociągów w Oksywiu i Gdyni. Funkcje zbiornika „Obłuże” podczas prawie 90-letniej jego eksploatacji.

EN

Balance of operating costs of the rural water supply system in Oksywie after connecting the commune of Oksywie to Gdynia in 1926. Unprofitable operation in reference to the fees for water consuption from rural and urban water supply systems. The relationship between production, sales and water losses. The role and importance of the water intake “Oksywie” before and after the connection of local waterworks in Oksywie and in Gdynia. Functions of the storage tank “Obłuże” during almost 90 years of its operation.