Instytucja oświadczenia pro futuro, w polskim porządku prawnym, wciąż nie doczekała się swojej ustawowej regulacji. Powodem takiego stanu faktycznego jest jej społeczna kontrower- -syjność, jak i ideologiczny konflikt wartości pomiędzy bezwzględnym uznaniem autonomii woli jednostki a zasadą ochrony życia. W praktyce lekarskiej, oświadczenie pro futuro stanowi istotny problem w aspekcie adekwatności jak i skuteczności złożonej deklaracji. W chwili gdy pacjent ze względu na swoją nieświadomość nie posiada faktycznej możliwości wypowiedzenia się co do dalszej hospitalizacji, czy obowiązkiem lekarza będzie respektowanie wcześniej złożonego przez tego pacjenta oświadczenia o niepodejmowaniu w stosunku do niego jakichkolwiek procedur medycznych? Z punktu widzenia zasadności wprowadzenia deklaracji antycypowanej do polskiej regulacji, konieczna okazać się może konfrontacja oświadczenia pro futuro zarówno z chronionymi wartościami konstytucyjnymi jak i dobrami osobistymi będącymi podstawą art. 23 kodeksu cywilnego. Prezentowane przez doktrynę, cywilistyczne teorie, utożsamiające oświadczenie pro futuro z oświadczeniem woli w rozumieniu art. 60 kodeksu cywilnego, czy instytucją prowadzenia cudzych spraw bez zlecenia, stanowią istotny asumpt do dalszej dyskusji nad przyszłą, w pełni regulującą tą materię ustawą. Na koniec, warto wspomnieć także, o Europejskiej Konwencji Bioetycznej, która wraz z jej dodatkowy-mi protokołami, tworzy w kontekście ustawy bioetycznej, jeden z ważniejszych aktów prawnych Rady Europy, ustanawiający generalne ramy tej instytucji. (abstrakt oryginalny)
EN
I have decided to focus on this complicated topic because Polish statement is not unanimous. Suggestions to regulate life associated problems in Poland cause interest are discussed on both the social and doctrinal level. This matter is controversial and concerns the very delicate sphere of human life. We say that this is a pro futuro statement, where each person can ex-press willingness to use specific medical procedures. I would like to describe the form and the possible scope of this statement type. I will answer for the question - whether doctors are bounded by a decision of patients which is expressed in the testament of life? There is also a rudimentary issue, what happens when the "will of life statement" of person which is in criti-cal state, is other than the previous? Particularly difficult medical situation often have the in-fluence for the final life statement that's why there should be expressed instruction for those situation.In conclusion, I would like to indicate that, this matter still needs to be regulated. I would like to fit and adopt the best solution which will be the golden point in our domestic legislation. (original abstract)
2
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
W aktualnie obowiązującym stanie prawnym jedynym środkiem ochrony prawnej osób cierpiących na chorobę Alzheimera lub inną chorobę otępienną jest ubezwłasnowolnienie. By wzmocnić ochronę prawną osób dotkniętych chorobą neurodegeneracyjną, postuluje się kompleksowe uregulowanie tzw. oświadczeń pro futuro, czyli oświadczeń składanych na przyszłość. Kategoria oświadczeń pro futuro jest bardzo szeroka i obejmuje nie tylko tzw. testamenty życia ściśle związane z problematyką umierania pacjenta, ale również inne oświadczenia mające za przedmiot zwykłe interwencje medyczne. Należy jednak wskazać, że oświadczenia pro futuro mogą odnosić się nie tylko do działań medycznych, ale również do kwestii osobistych chorego, niezwiązanych z procesem leczenia. Rozwój choroby Alzheimera lub innej choroby otępiennej stopniowo pozbawia chorego jego zdolności do pojmowania otaczającej rzeczywistości. Mając na uwadze, iż proces ten jest z reguły rozłożony w czasie, uregulowanie oświadczeń pro futuro w przypadku takich schorzeń wydaje się szczególnie przydatne.(abstrakt oryginalny)
EN
As the law now stands, the incapacitation is the only mesure of legal protection for people suffering from Alzheimer's disease or other dementia. To strengthen the legal protection of people affected by neurodegenerative disease, a comprehensive regulation of the so-called pro futuro statements, i.e. statements made for the future, is needed. The category of pro futuro statements is very wide and covers not only the so-called living wills closely related to the subject of the patient's dying, but also other statements that are subject to ordinary medical interventions. However, it should be pointed out that pro futuro statements may refer not only to medical activities, but also to personal matters of the patient, unrelated to the treatment process. The progress of Alzheimer's disease or other dementia disease gradually deprives the patient of his ability to understand the surrounding reality. Bearing in mind that this process is usually spread over time, regulating pro futuro statements in the case of such diseases seems particularly useful.(original abstract)
3
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Celem niniejszej pracy jest przedstawienie zagadnienia wiążącego oświadczenie siły intencyjnej wyrażającej sprzeciw wobec podjęcia czynności życiowych oszczędności w przypadku takiej potrzeby w przyszłości. Problem ten staje się obecny, gdy pacjent jest nieprzytomny i nie może wyrazić swojej woli w oparciu o ocenę wszystkich okoliczności dotyczących ich zdrowia. (fragment tekstu)
EN
The aim of this study is to present the issues of binding force statement of intent expressing objection to taking saving life actions in case of such a need in the future. This problem becomes current when a patient is unconscious and they cannot express their will basing on an assessment of all of the circumstances regarding their health. In the study the current legal status and judicature are being analysed. The analysis leads to the conclusion that the lack of legal regulations in Poland concerning the so-called statements pro futuro precludes a doctor from making a right assessment of his duties in the context of criminal responsibility for their negligence. It concerns both a duty to act and a negligence of life or health saving actions. The lack of legal criteria assessments of a doctor's responsibility in the context of criminal responsibility for their negligence precludes from acknowledging statements pro futuro as obliging to negligence of treatment. The Polish law guarantees the patient the right to the self - determination in insufficient way but the constitutional principle of specificity of an offence (nullum crimen sine lege) does not give a permission to attribute criminal responsibility to the doctor for performing intervention despite the existence of such a statement, because the prohibition of undertaking the medical interventions in case of an objection raised before occurrence of the situation that needs such an intervention must have a source in the binding rules.(original abstract)
Społeczne oczekiwania dotyczące leczenia rosnącej liczby chorób, które jeszcze nie tak dawno uznano za nieuleczalne, są motywatorem rozwoju technologii i narzędzi pracy przeznaczanych dla lekarzy-specjalistów. Problemy omówione w tym artykule potwierdzają, że autonomia pacjenta ma swoje źródło w naturalnej, niezbywalnej godności człowieka, która jest niezależna od jego stanu świadomości. Prawa podmiotowe nieuleczalnego pacjenta nie mogą być ograniczone ze względu na jego stan zdrowia, który obejmuje niezdolność pacjenta do wyrażenia swojej woli w tradycyjny sposób. Celem poniższego artykułu jest zbadanie wpływu różnych rozwiązań prawnych związanych z zaprzestaniem uporczywej terapii i biernej eutanazji przez pacjenta na oświadczenia pro futuro. Co więcej w artykule rozważono normy prawa międzynarodowego dotyczące ochrony praw człowieka, w tym prawa pacjenta, który nie jest w stanie wyrazić swojej woli ze względu na stan zdrowia.(abstrakt oryginalny)
EN
Social expectations of treating a growing number of diseases, which until not so long time ago were considered incurable, are the source of the technology's development and the medical specialists' tool of work. Problems discussed in this paper confirm that the patient's autonomy has its origin in the natural, non-transferable dignity of the human being which is independent of his or her state of consciousness. The subjective rights of an incurable patient cannot be restricted due to his or her state of health, which includes patient's inability to express his or her will in the traditional way. The aim of the following paper is to examine in various legal systems connected with the cessation of the persistent therapy and the passive euthanasia by the patient on the basis of the pro futuro statements. What is more, the paper considers the norms of international law dealing with the protection of human rights, including the rights of the patient who is unable to express his or her own will because of one's health state.(original abstract)
Autonomia ta sytuacja prawna polegająca, na tym, że na mocy prawa i w granicach przez to prawo wyznaczonych podmiot może sam kształtować swoje prywatnoprawne stosunki. Zakres przyznawanych pacjentowi uprawnień ulega czasem ograniczeniom, mających swoje źródło w przepisach prawnych. Ograniczenia te mają zakres zarówno podmiotowy (wskazując granice wieku, poczytalność pacjenta), jak i przedmiotowy (rodzaje świadczeń medycznych). Omówiono ograniczenia przedmiotowe, skupiając się nad zagadnieniami skuteczności dyspozycji wyznaczających długość życia, prawną skutecznością oświadczeń woli pro futuro oraz problem istnienia i zakresu prawa do żądania uśmierzenia bólu.
EN
In this article, the author looks at the limits of a patient's autonomy of will as regards medical treatment. The notion of autonomy explained in the introduction shows that not every declaration of will by a patient has legal consequences, since such a decision is often limited by the binding legal framework. The author addresses three key issues, namely, limitations on freedom of action in regard to the length of life, the legal effectiveness of pro futuro declarations of will and their admissibility on the basis of current legislation, and de lege ferenda indication of their possible application. The final group of issues is an analysis of the rights of the patient to have pain relieving therapy and treatment. (original abstract)
The concept of the knowledge economy is one that has been embraced by most of the world's developed nations, driven by the impact of globalisation and the need to maintain sustainable competitive advantage. Our current standards of living will, to a significant extent, be dependent upon our ability to shift our economies from a production and manufacturing base to one based on high value-added, predicated on individuals creativity, ingenuity, innovativeness and entrepreneurship. It will be argued that we need intrinsically to link education, enterprise, entrepreneurship and employability to achieve this, deploying modern technology coupled to a new e-pedagogy, to deliver a radical new agenda in a flexible, practical and dynamic way. All developed nations are now trying to encourage more graduate start-up companies, and Universities have a key role to play in this. This paper will focus on progress made over the past three years in transferring experiences in module design and delivery with off-campus non-traditional learners working in small businesses, to undergraduates interested in pursuing a more enterprise-focussed course of study. (original abstract)
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.