Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

Ten serwis zostanie wyłączony 2025-02-11.

Nowa wersja platformy, zawierająca wyłącznie zasoby pełnotekstowe, jest już dostępna.
Przejdź na https://bibliotekanauki.pl

Ograniczanie wyników

1 Acta Ornithologica

1 1996

1 Konstantinov V. M.

Znaleziono wyników: 1

Liczba wyników na stronie

Wyniki wyszukiwania

Wyszukiwano:
w słowach kluczowych: Nizina Rosyjska

Sortuj według:

Ogranicz wyniki do:

Antropogenic transformations of bird communities in the forest zone of the Russian Plain

100%

Konstantinov V. M.

nr 1

53-58

The faunistic and ecological composition of bird communities were studied (1963-1993) in seven types of anthropogenic landscapes of the Palearctic forest zone. The areas included an anthropogenic gradient ranging from slightly modified woods — forest parks and rural settlements — to urban built-up areas. Study method: bird censuses on permanent and temporary routes and on permanent plots. In the gradient from slightly modified forest habitats to fully urbanized areas the number of species in communities declined, while the total density grew due to the presence of a few synanthropic species. The proportion of insectivorous birds decreased while the proportion of polyphagous species (those using mixed plant and animal food as well as anthropogenic foods) increased. Also the number of tree-nesting and ground-nesting species decreased, while the number of hole-nesting birds increased. In urban settlements species nesting in human structures prevailed. Anthropogenic transformation led to changes in the avian community structure based mainly on simplification of the natural bird communities. Thus, urban settings developed specific bird communities that differed in many ways from those of nearby forested areas.

Praca opiera się na materiale zebranym w latach 1963-1993 w siedmiu typach biotopów reprezentujących różny stopień przekształcenia pod wpływem urbanizacji. Tab. 1 szereguje je w kolejności gradientu rosnącej urbanizacji: 1. Mało zagospodarowane tereny leśne — a. bory mieszane naturalne, b. bory mieszane z dużym udziałem brzozy; 2. Tereny zadrzewione o znacznym stopniu zagospodarowania — c. podmiejskie parki leśne, d. podmiejskie tereny zamieszkałe; 3. Tereny miejskie — e. parki, f. zadrzewione cmentarze, g. tereny z zabudową. Dane o składzie awifauny badanych biotopów pochodzą od licznych współpracowników autora. Zbierano je głównie metodą liczeń na pasach o długości od 7 do 13 km, ale także na powierzchniach. Były to zarówno tereny stałych badań jak też krótkotrwałych. W okresie lęgowym na poszczególnych terenach dokonywano 10-12 liczeń, a zimą — 12-15. Zbadano również zmiany awifauny w osiedlach ludzkich, zachodzące w miarę opuszczania ich przez mieszkańców. Porównanie składu awifauny badanych biotopów wykazało spadek liczby gatunków w gradiencie wzrastającej urbanizacji (tab. 1). Natomiast zagęszczenie awifauny wzrastało (tab. 1), głównie w związku z wysoką liczebnością występowania kilku gatunków synantropijnych. Wpływ urbanizacji przejawiał się też zmniejszającym się udziałem ptaków owadożernych oraz wzrostem udziału ptaków wszystkożernych (tab. 2) oraz korzystających z pokarmu antropogenicznego. Podobnie spadał udział ptaków gnieżdżących się nisko i budujących gniazda otwarte w koronach drzew, a wzrastał łączny udział ptaków dziuplaków i ptaków gnieżdżących się na budynkach (tab. 2). W środowisku miejskim przeważały ptaki wykorzystujące obiekty antropogeniczne jako miejsca lęgowe. Proporcja gatunków o zasięgu syberyjskim i europejskim zmniejszała się wraz z gradientem wzrostu urbanizacji, podczas gdy zwiększała się rola gatunków transpalearktycznych (tab. 3). Przy porównaniu składu awifauny w malejącym gradiencie urbanizacji — w szeregu od małego miasta (Meszowsk, 4.5 tys. mieszkańców), poprzez wsie, do opuszczonych osiedli — stwierdzono kierunek zmian przeciwny do poprzednio omówionego: liczba gatunków wzrastała, a zagęszczenie awifauny — malało.