Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Recenzja książki Olivera Stuenkela, Post-Western World: How Emerging Powers Are Remaking Global Order, Polity Press, Malden 2016

100%

Zając J.

|

2016

|

tom 52

|

nr nr 3

265-272

XX

Jaki będzie ład światowy w XXI w.? Czy jego cechami charakterystycznymi będą rywalizacja, wojna, całkowicie odmienne od obecnych zasady organizacji współdziałania państw? Czy utrata przez Zachód dominacji w świecie i wzrost siły państw spoza kręgu cywilizacji zachodniej przyniosą rewolucyjne zmiany w ładzie światowym? I co właściwie multipolarność w systemie międzynarodowym, rozumiana jako dominacja co najmniej trzech państw, oznacza dla przyszłości ładu światowego? Pytania te stanowią istotę wydanej w 2016 r. książki Post-Western World: How Emerging Powers Are Remaking Global Order autorstwa Olivera Stuenkela, profesora stosunków międzynarodowych w Getúlio Vargas Foundation (FGV) w São Paulo.(fragment tekstu)

2

Mocarstwowe przebudzenie Kremla w możliwych konfiguracjach nowego ładu międzynarodowego

100%

Jarnicki D.

|

nr nr 1

77-93

XX

Bezprecedensowa, w przeciągu ostatnich lat, aktywność międzynarodowa Rosji powinna stać się obszarem wnikliwych analiz. Konkluzja, możliwa do ustalenia na początku 2016 roku, sytuuje Rosję na wznoszącej fazie sinusoidy odzyskiwania, bądź też wzmacniania mocarstwowego statusu. Potrzeba diagnozy stanu tego procesu wymaga zidentyfikowania jej współczesnego mocarstwowego położenia, jak również przeprowadzenia symulacyjnego przedłużenia tejże sinusoidy. Wymaga także nałożenia na nią dokonujących się zmian w tożsamych procesach u innych ważnych graczy systemu międzynarodowego. Literatura przedmiotu bogata jest w różnorodne scenariusze możliwego kształtu przyszłej sytuacji międzynarodowej, które zostają syntetycznie przedstawione, dostrzegając również komponenty, które mogą uczynić któryś scenariusz bardziej realistyczny od innych. Znamienna zdaje się być obecność Rosji, w tego rodzaju teoretycznym modelowaniu. Zauważalne są również zastrzeżenia, co do konstrukcji jej potęgi, generujące swoisty klimat niepewności, co do charakteru i trwałości jej faktycznej mocarstwowości. (abstrakt oryginalny)

EN

Unprecedented in recent years, international activity of Russia should become an area of more detailed analysis. Conclusion, possible to determine at the beginning of 2016, situate Russia in the ascending phase of the sine wave recovery or strengthening of superpower's status. The need for diagnosis of the state of the process requires an identification of the contemporary superpower position, as well as carrying out simulation prolongation of that sinusoid. It also requires imposing a change taking place in the identical processes of other important players in the international system. The literature is rich in a various scenarios for the possible future's shape of the international situation, which are synthetically presented, recognizing the components that can make any scenario more realistic than others. Significant seems to be the presence of Russia, in this kind of theoretical modeling. (original abstract)

3

Współczesne wyzwania i zagrożenia dla bezpieczeństwa międzynarodowego

100%

Zięba R.

|

2016

|

tom 52

|

nr nr 3

9-31

XX

Autor dostrzega zarówno zagrożenia dla bezpieczeństwa międzynarodowego, jak i wyzwania stojące przed polityką bezpieczeństwa państw i zbiorowych aktorów międzynarodowych, ale ujmuje je łącznie - jako swoistego rodzaju kontinuum. Za zagrożenia i wyzwania w drugiej dekadzie XXI w. uznaje następujące zjawiska: zagrożenia militarne (broń jądrowa i jej proliferacja, broń konwencjonalna i olbrzymie wydatki wojskowe), terroryzm, inne zagrożenia (cybernetyczne, ekonomiczne i energetyczne, ekologiczne) oraz wyzwanie migracyjne. Osobnym potężnym zjawiskiem, które szczegółowo analizuje, jest dokonująca się od kilkunastu lat rekonfiguracja ładu międzynarodowego, która jego zdaniem stanowi poważne wyzwanie dla Zachodu, w tym dla jego polityki bezpieczeństwa. Zachód, aby z korzyścią to wyzwanie podjąć i nie dopuścić do powstania nowych zagrożeń dla bezpieczeństwa międzynarodowego, powinien nie tylko skonsolidować swój system bezpieczeństwa, ale także prowadzić dialog z wyłaniającymi się konkurentami i rywalami do przywództwa w świecie (wschodzące mocarstwa zrzeszone w BRICS) oraz rozwijać z nimi partnerską współpracę, tak jak w 2010 r. proponował amerykański politolog Charles Kupchan, który apelował, że trwały pokój można skutecznie budować, czyniąc z wrogów przyjaciół. Obecnie niepewne jest jednak, jaką politykę zagraniczną będzie prowadził wybrany w listopadzie 2016 r. nowy prezydent USA Donald Trump.(abstrakt oryginalny)

EN

The author distinguishes threats to international security from challenges faced by the security policy of states and collective international actors but approaches them as a certain continuum. The following phenomena are considered threats and challenges in the second decade of the 21st century: military threats (nuclear weapons and their proliferation, conventional weapons and huge military spending), terrorism, other threats (cybernetic, economic and energy-related, ecological), as well as the migration challenge. A separate major challenge, which the author analyses in detail, is the reconfiguration of the international order that has been taking place for more than a decade now. The author believes that this reconfiguration constitutes a serious challenge to the West, including to its security policy. In order to take up this challenge, benefit from it and prevent the emergence of new threats to international security, the West needs to not only consolidate its security system but also engage in dialogue and cooperation with the emerging competitors and rivals challenging the West's global leadership (the emerging powers from BRICS), as the American political scientist Charles Kupchan proposed in 2010, emphasising that lasting peace can be achieved by turning enemies into friends. It is, however, uncertain what kind of foreign policy will be conducted by the new US President, Donald Trump, elected in November 2016.(original abstract)

4

Nowa gospodarka a globalizacja

84%

Bizoń M.

|

tom Państwo narodowe a proces globalizacji

169-171

5

Liberalna teoria polityki zagranicznej i jej analityczne zastosowanie

84%

Haliżak E.

|

nr nr 2

11-38

XX

Celem artykułu jest rekonstrukcja liberalnej teorii polityki zagranicznej poprzez ukazanie jej założeń ontologicznych i epistemologicznych, a następnie jej analitycznego zastosowania. Teorię tę, odwołującą się do idei i wartości liberalnych, zaczęto rozwijać w latach 60. ubiegłego wieku, a po zakończeniu zimnej wojny sformułowano jej założenia, głównie w opozycji do strukturalnego realizmu, zgodnie z którym system międzynarodowy to kluczowa determinanta międzynarodowej aktywności państw. Przedstawiciele szkoły liberalnej, nie negując znaczenia uwarunkowań zewnętrznych, zwracają uwagę, że równie ważną rolę odgrywają te o charakterze wewnętrznym, np. to, czy system wewnątrzpolityczny państwa ma charakter demokratyczny czy autorytarny. Przejawia się to w ujmowaniu w analogiczny sposób obydwu systemowych uwarunkowań. Druga i trzecia część artykułu są poświęcone analizie polityki zagranicznej państw Zachodu i Stanów Zjednoczonych w kategoriach liberalnego modelu polityki zagranicznej, który może być ujmowany jako eksplanans, czyli narzędzie analityczne.(abstrakt oryginalny)

EN

The purpose of this article is to reconstruct the liberal theory of foreign policy by showing its ontological and epistemological premises followed by analytical application. The theory, invoking liberal ideas and values, was first developed in the 1970s, and its main principles were formulated after the end of the Cold War, mainly in opposition to structural realism, according to which the international system is the key determinant of the international activity of states. While not negating the significance of external factors, representatives of the liberal school point out that internal factors play an equally important role. For example, it matters whether the internal political system of a given state is democratic or authoritarian. Consequently, the two systemic determinants are approached in an analogous manner. The second and third parts of the article are dedicated to the analysis of the foreign policy of Western countries and the United States in terms of the liberal model of foreign policy, which can be perceived as the explanans - an analytical tool.(original abstract)

6

NATO - czas przewartościowań

84%

Bieleń S.

|

nr nr 1

37-50

XX

Problemy tożsamości Sojuszu Północnoatlantyckiego wynikają z utraty przez Zachód dynamiki ekspansji cywilizacyjnej. W ramach wspólnoty atlantyckiej doszło po "zimnej wojnie" do podważenia podmiotowości geopolitycznej Europy Zachodniej wobec Stanów Zjednoczonych, które zajęły pozycję hegemoniczną. To ich interesom geostrategicznym zostały podporządkowane funkcje Sojuszu. Obecnie państwa NATO stają przed koniecznością przewartościowań strategii i funkcji tego ugrupowania we współczesnym świecie. Muszą zdecydować, czy Sojusz ma stanowić interwencyjny oręż w globalnej walce ideologicznej (w imię "totalnej demokracji"), czy spełniać regionalne (transatlantyckie) funkcje obronne, do których kiedyś został powołany. Zrozumienie różnorodności aksjologicznej i akceptacja różnorodności ustrojowej są warunkiem zbudowania pewnego modus vivendi z państwami, które stanowią wobec NATO źródło wyzwań i zagrożeń. Zwłaszcza od pokojowego ułożenia stosunków z Rosją zależy obecnie stabilność ładu międzynarodowego.(abstrakt oryginalny)

EN

NATO's problems with its identity are the result of the West having lost its dynamism of civilisational expansion. After the Cold War the geopolitical subjectivity of Western Europe towards the United States was undermined within the Atlantic community. The US became a hegemon and it is to its geostrategic interests that NATO's functions were subordinated. Presently NATO members face the need to redefine the organisation's strategies and functions in the contemporary world. They must choose whether NATO is to constitute an intervention instrument in the global ideological struggle (in the name of 'total democracy') or fulfil the regional (transatlantic) defence functions for which it was established. Understanding the axiological diversity and accepting the diversity of political systems is the prerequisite for developing a certain modus vivendi with the countries that constitute a source of challenge and threats towards NATO. Presently, the stability of the international order depends especially on establishing peaceful relations with Russia.(original abstract)

7

O potrzebie ustanowienia prawnej podstawy nowego międzynarodowego ładu ekonomicznego

84%

Banach M.

|

nr nr 171 Prace z zakresu międzynarodowych stosunków społeczno-ekonomicznych

119-138

XX

Autor zadaje pytanie, jak kształtowały się i kształtują podstawy prawne międzynarodowych stosunków gospodarczych. W artykule uwaga autora skupiona została na takich aspektach, jak pomoc techniczna udzielana w ramach ONZ oraz finansowanie wzrostu gospodarczego.

EN

The author asks a question how the legal bases of international economic relations have been and are shaping. In the article the author's attention has been focused on such aspects as technical aid given within the UN framework and the financing of economic growth. The author also discusses the. Charter of Rights and Economic Obligations passed by UN. In the third part of the article the author has discussed the country's right for international trade in a historical perspective. Next, the author has discussed the country's obligation of the development of international cooperation with a particular consideration of economic relations. Besides, the author has presented the countries' rights and obligations as regards trade and other forms of economic co-operation. In the final part of the article the author concludes that the present sources of international law (despite the fact that they are minimized and even negated by developing countries) make it possible to establish a new international economic order. It is even more so as some procedures and institutions which exist already can be accepted and used (they are mentioned in the Club's of Rome Third Report). (original abstract)

8

Ludwik Ehrlich wobec perspektywy nowego ładu po I wojnie światowej

67%

Cichocki M. A.

|

tom 54

|

nr nr 1

217-229

XX

I wojna światowa była momentem formowania się nowego porządku europejskiego i międzynarodowego. W tym historycznym kontekście Ludwik Ehrlich analizuje podstawy liberalnego internacjonalizmu, a wnioski ujmuje w swojej pracy z 1918 r., pt. The War and Political Theory. Niniejszy artykuł prezentuje rozwój myśli Ehrlicha, poczynając od kwestii indywidualizmu z perspektywy psychologicznej, przez rolę państwa jako aktora w relacjach międzynarodowych oraz krytykę dziewiętnastowiecznej niemieckiej tradycji rozumienia suwerenności, a kończąc na koncepcji psychologicznego internacjonalizmu jako zasady nowego światowego porządku po I wojnie światowej. Aby lepiej zrozumieć kształtowanie się stanowiska Ehrlicha, autor analizuje wpływ wojennego kontekstu oraz ówczesnych akademickich debat międzynarodowych dotyczących roli jednostki, państwa oraz natury ładu międzynarodowego.(abstrakt oryginalny)

EN

The First World War marked the formation of a brand-new European, as well as international order. In this historical context Ludwik Ehrlich proceeds to evaluate the foundations of liberal internationalism, to subsequently put down his conclusions in the 1918 paper entitled The War and Political Theory. The present article focuses on the development of Ehrlich's thought, commencing with the issue of individualism from a psychological perspective, through the role of the state as a player in the international relations, the critique of the way 19th century German tradition construed the notion of sovereignty, and rounding it all up with the concept of psychological internationalism as the underlying principle of the new world order after World War I. With a view to ensuring a better appreciation of the way Ehrlich's position was shaped, the Author assesses the impact of the war context and international academic debates pursued at the time on an individual human being, the state at large, and the very nature of international order.(original abstract)

9

Enrico Fels, Shifting Power in Asia-Pacific? The Rise of China, Sino-US Competition and Regional Middle Power Allegiance, Springer 2017, s. 768.

67%

Ziętek A. W.

|

nr nr 2

205-208

XX

W dyskusji najczęściej stawiane pytania dotyczą: roli w nowym ładzie Stanów Zjednoczonych i Chin; czy faktycznie jesteśmy świadkami osłabienia pozycji pierwszego kraju i wzrostu pozycji drugiego? Czy rywalizacja między tymi państwami doprowadzi do bezpośredniego konfliktu militarnego, czy raczej będziemy świadkami eskalacji napięcia? Czy możemy mówić o kształtowaniu się nowej równowagi sił? Jaka rola w tym nowym ładzie przypadnie innym państwom? Enrico Fels podjął się udanej próby odpowiedzi na te i inne postawione w pracy pytania. Analizuje w komplementarny sposób zmianę układu sił w regionie Azji i Pacyfiku, obserwowaną po zakończeniu zimnej wojny. Bada przemiany i dynamikę siły państw w regionie Azji i Pacyfiku oraz ich uwarunkowania. (fragment tekstu)

10

Stosunki polityczne państw niemieckich z krajami rozwijającymi się w latach 1969-1982

67%

Deszczyński P. , Gawrzyał A.

|

nr nr 157 Studia z nauk politycznych

136-148

XX

Problematyka krajów rozwijających się stanowi ważki i trwały element analiz stosunków międzynarodowych. Jednym z powodów tego zainteresowania, jest fakt, że państwa te są zarówno aktywnym uczestnikiem (podmiotem) jak i obiektem (przedmiotem) rywalizacji dwóch systemów społeczno-politycznych: kapitalizmu i socjalizmu. Zadaniem niniejszego opracowania jest przedstawienie w syntetycznej formie wybranych zagadnień z zakresu stosunków politycznych państw niemieckich z krajami "Trzeciego Świata" w latach 1969-1982. Omówiono więc cele polityki NRD i RFN wobec krajów rozwijających się, traktatowe podstawy rozwoju stosunków, stanowisko państw niemieckich wobec najważniejszych społeczno-politycznych problemów "Trzeciego Świata". Dla pełniejszego zaprezentowania źródeł polityki realizowanej głównie w latach siedemdziesiątych odwołano się do wydarzeń sprzed 1969 r. (fragment tekstu)

11

Międzynarodowa współzależność naukowo-techniczna

67%

Bieszki M.

|

nr nr 2(18)

55-73

XX

Przedmiotem opracowania jest analiza czynników i dynamiki międzynarodowej współzależności gospodarczej, której elementem kreującym jest transfer technologii i nauki. Omówiono cechy charakterystyczne międzynarodowego systemu technologiczno-naukowego, specjalizację technologiczną w asapekcie miedzynarodowym, współdziałanie nauki i technologii w skali międzynarodowej.