Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Trudne czasy

100%

Fronczak K.

Nowe Życie Gospodarcze

|

2010

|

nr nr 2-6

39-40

XX

W oparciu o dane z 2009 r., dotyczące pozyskiwania i sprzedaży drewna oraz zalesienia, scharakteryzowano sytuację Lasów Państwowych. Zwrócono uwagę na projekt Natura 2000, który przyczyni się do spadku pozyskiwania drewna, a tym samym wpłynie na obniżenie uzyskiwanych przez Lasy Państwowe przychodów.

2

Funkcjonowanie gospodarstw rolnych na obszarach "Natura 2000" z terenu powiatu olsztyńskiego

100%

Pawlewicz A. , Pawlewicz K. , Kościńska J.

|

2011

|

nr nr 231 Kryzys a rozwój zrównoważony rolnictwa i energetyki

113-124

XX

Europejska Sieć Ekologiczna "Natura 2000" jest formą ochrony środowiska, która funkcjonuje we wszystkich krajach Unii Europejskiej. Jej głównym celem jest ochrona różnorodności biologicznej naszego kontynentu. Zasada działania "Natury 2000" opiera się na dwóch dyrektywach: ptasiej i siedliskowej. W Polsce przepisy dyrektyw zaczęły obowiązywać od 2004 r. wraz z przystąpieniem Polski do UE. Proces ten trwa do dziś. Podczas wytyczania obszarów "Natura 2000" brane są pod uwagę wyłącznie korzyści środowiskowe. Z tego powodu proces ten często spotykał się z dezaprobatą społeczną. Jednakże podstawowa zasada mówi, że na obszarach tych można prowadzić działalność gospodarczą, jeśli są odpowiednie warunki. Celem niniejszej pracy było zbadanie, czy obszary "Natura 2000" mają wpływ na funkcjonowanie gospodarstw rolnych, na przykładzie powiatu olsztyńskiego w województwie warmińsko-mazurskim. Analizowano także poziom wiedzy rolników na temat "Natury 2000" oraz ich opinie o ochronie przyrody. Badania wykazały, że większość rolników nie czuje żadnych ograniczeń z powodu Sieci Ekologicznej "Natura 2000". Należy jednak zwrócić uwagę, że dzięki dotacjom z tytułu utraty dochodów rolnicy mają dobre opinie na jej temat. (abstrakt oryginalny)

EN

European ecological network "Natura 2000" is a form of environmental protection, which is spread over European Union countries. Its main objective is to protect the biodiversity of our continent. The operating principle of "Natura 2000" is based on two directives: the birds' and the habitats'. In Poland, the rules of the directives began to be phased in from 2004 with the Polish accession to the European Union. This process continues today. When creating "Natura 2000" areas, only environment benefits are taken into account. For this reason, the process is often met with social disapproval. However, fundamental principles means that these areas are able to conduct their activities, if appropriate conditions are made. The aim of this study is to explore how "Natura 2000" areas are affecting the operation of farms in the district of Olsztyn in Warmia and Mazury voivodeship. Also the level of farmers' knowledge of "Natura 2000" was examined. Moreover, the opinions of farmers about the nature conservation was investigated. In conclusion, the survey proved that the majority of farmers do not feel any restrictions or impact of "Natura 2000"network. However, mainly thanks to grants for loss of income benefits farmers have good opinions about "Natura 2000". (original abstract)

3

Warunki środowiskowe a ekonomika gospodarstw rolnych

100%

Zegar J. S.

Wieś i Rolnictwo

|

2010

|

nr nr 1

106-121

XX

Warunki środowiskowe wpływają na ekonomikę gospodarstw rolnych. Potwierdzają to wyniki badania gospodarstw indywidualnych na terenach Zielonych Płuc Polski objętych siecią Natura 2000. Wpływ ten ustalono trzema sposobami. Po pierwsze na podstawie badań ankietowych 285 gospodarstw o powierzchni co najmniej 5 ha użytków rolnych w zakresie oceny subiektywnej rolników. Po drugie na podstawie gospodarstw rachunkowości rolnej (FADN) w zakresie relacji ekonomicznych oraz sprawności gospodarowania. Po trzecie także na podstawie danych rachunkowości rolnej, tylko w zakresie korzyści z realizacji pakietów programu rolnośrodowiskowego. W rezultacie prezentowane wyniki dają pewien obraz wpływu ograniczeń środowiskowych na ekonomikę gospodarstw rolnych na terenach objętych siecią Natura 2000. Obraz ten nie jest pełny ze względu na niedostatek informacji w wykorzystanych zbiorowościach gospodarstw, a przede wszystkim na zbyt krótki czas wprowadzania ograniczeń na terenach Natura 2000. Gospodarstwa na terenach ograniczeń środowiskowych niewątpliwie mają gorsze warunki środowiskowe dla produkcji rolniczej, zwłaszcza roślinnej. Transfery w ramach Wspólnej Polityki Rolnej, zwłaszcza płatności z tytułu ONW i płatności rolnośrodowiskowe sprzyjają wyrównywaniu warunków ekonomicznych. Gospodarstwa na terenach naturowych mają też mniejsze możliwości podejmowania pracy najemnej. Ogólne warunki ekonomiczne sprzyjają przyspieszeniu zmian struktury agrarnej przez likwidowanie jednych gospodarstw rolnych a powiększanie innych. Problemem pozostaje zagrożenie depopulacją gmin naturowych. Wiele zależeć będzie od społecznego wartościowania dóbr i usług środowiskowych, co powinno przekładać się na płatności za tworzone dobra publiczne i usługi środowiskowe. (abstrakt oryginalny)

EN

Environmental conditions exert an influence on the economics of agricultural farms. This fact has been confirmed by the results of research covering private farms, which operate on the territory of the Green Lungs of Poland region included in the Natura 2000 network. Three methods helped to establish the existence of such influence. Firstly, surveys conducted with the help of questionnaires designed to collect the subjective opinions of farmers, which covered 285 farms, each with the acreage of at least 5 ha of arable land. Secondly, analyses of information concerning economic relations and efficiency in managing the operation of FADN agricultural holdings, and, thirdly, analyses of farm accountancy data relating to advantages achieved thanks to the implementation of project packages offered by agricultural-environmental programmes. Owing to the application of these methods the presented results permit to form a certain picture of the influence of environmental restrictions on the economics of agricultural farms situated in the Natura 2000 areas. This picture is incomplete due to insufficient information on the examined groups of farms and, in the first place, due to the fact that the process of imposing restrictions in the areas covered by the Natura 2000 network has been continuing for a very short time. Farms operating in the areas subject to environmental restrictions undoubtedly have less favourable environmental conditions for developing agricultural, and especially, plant production. Transfers within the framework of Common Agricultural Policy, especially LFA payments and agricultural-environmental payments, help eliminate differences in the economic conditions. The population of farms operating in the Natura areas also has smaller chances to become employed. The general economic conditions are conducive to the acceleration of changes in the agrarian structure through the liquidation of some agricultural farms and the enlargement of other agricultural holdings. The threat of depopulation of communes situated in the Natura areas constitutes a problem. Much will depend on the value attributed by society to goods and environmental services, which should translate into payments for the created public goods and environmental services. (original abstract)

4

Funkcjonowanie obszarów Natura 2000 na terenie parków narodowych i krajobrazowych

100%

Gotkiewicz W.

Wieś i Rolnictwo

|

2010

|

nr nr 1

122-130

XX

W artykule przedstawiono wyniki badań przeprowadzonych w 2009 roku w 3 parkach narodowych i 7 krajobrazowych położonych na terenie Zielonych Płuc Polski. Badania empiryczne zostały przeprowadzone z zastosowaniem kwestionariusza wywiadu opracowanego na potrzeby badań. Podjęto ważną i aktualną tematykę funkcjonowania obszarów Natura 2000 w granicach parków narodowych i krajobrazowych. Analizie poddano m.in. uwagi i spostrzeżenia pracowników parków na temat współistnienia omówionych wyżej form ochrony przyrody, konfliktów społeczno-gospodarczych ich rozwiązywania na zarządzanych przez nich obszarach i sposobów oraz skuteczności aktualnych instrumentów prawnych w ochronie przyrody. (abstrakt oryginalny)

EN

The article presents the results of research carried out in 2009 in three national and seven landscape parks situated on the territory of the Green Lungs of Poland region. During empirical studies a questionnaire prepared for the purpose of conducting interviews was used. Investigations covered a very important and topical problem of the functioning of the Natura 2000 areas within the boundaries of national and landscape parks. An analysis was conducted of the remarks and opinions offered by the parks’ workers on the subject of coexistence of the earlier described forms of protection of the natural environment, of socioeconomic conflicts and their resolution in the areas managed by them, and effectiveness of current legal instruments serving environmental protection. (original abstract)

5

Zrównoważone aspekty zarządzania na obszarach chronionych Natura 2000 w województwie zachodniopomorskim

84%

Lusarczyk M.

Folia Pomeranae Universitatis Technologiae Stetinensis. Oeconomica

|

2011

|

nr nr 65

89-94

XX

Europejska Sieć Ekologiczna Natura 2000 to od 1992 roku system ochrony zagrożonych składników różnorodności biologicznej kontynentu europejskiego. Celem utworzenia sieci Natura 2000 jest zachowanie we wszystkich państwach członkowskich Unii Europejskiej, zagrożonych wyginięciem gatunków roślin i zwierząt oraz typowych, powszechnie występujących siedlisk przyrodniczych. Każdy kraj ma określoną listę referencyjną siedlisk przyrodniczych i gatunków, dla których powinien utworzyć obszary Natura 2000 z podziałem na regiony biogeograficzne. (...) Zachodniopomorskie jest jednym z najcenniejszych przyrodniczo regionów Polski. To tu właśnie zachowały się najlepiej wykształcone wielkie torfowiska, jeziorka dystroficzne, torfowe i trzęsawiska, a także świeże i wilgotne łąki i mechowiska, nadmorskie klify, wydmy, lasy wydmowe itd. (fragment tekstu)

EN

West Pomeranian voivodeship is the one of the richest natural polish regions. Over 22% of province was included in the Nature 2000. Consequently imposed number of smaller or larger restrictions in the economic use of natural resources and land development. The paper presents aspects of sustainable management of protected areas of communes, which were in 100% covered by the Nature 2000. Preservation of nature in these communes often provoke a conflict, resulting from fears of restriction economic activity, thus reducing incomes. That's why local government should reconcile difference interests between entities operating in the area. This is very hard Job requiring a strong commitment not only to local authorities, but also the local community. (original abstract)

6

Rozwój obszarów wiejskich objętych Siecią Ekologiczną Natura 2000

84%

Kłodziński M.

Wieś i Rolnictwo

|

2012

|

nr nr 1

99-118

XX

Europejska Sieć Ekologiczna Natura 2000 zajmuje już w Polsce 20% powierzchni kraju. Nowe przepisy prawne, chroniące zagrożone wyginięciem gatunki roślin i zwierząt, powodują ograniczenia dla działalności gospodarczej na tych obszarach. Fakt ten, jak również błędy popełnione przy zbyt arbitralnym wytyczaniu granic sieci, słaba komunikacja społeczna z lokalną ludnością, brak ośrodków rekompensujących utracone korzyści gminom powodują, że wiele samorządów gminnych postrzega w sieci Natura 2000 czynnik hamujący rozwój. Nie ulega wątpliwości, że w Polsce został stworzony zbyt skomplikowany, rygorystyczny i drogi system ochrony tych terenów. Pryncypialne podejście do ochrony przyrody jest nieraz konieczne, ale tam gdzie można, należy uwzględnić uwarunkowania społeczno-gospodarcze terenów wiejskich objętych Europejską Siecią Ekologiczną Natura 2000. Szansą na złagodzenie dotychczas popełnionych błędów są obecnie tworzone plany zadań ochronnych, które powinny uwzględniać interes lokalnych społeczności. (abstrakt oryginalny)

EN

The European Ecological Network Natura 2000 now covers 20% of Poland's territory. The new legal regulations protecting species of plants and animals threatened with extinction impose restrictions on economic activities conducted in Natura areas. This fact and errors committed due to the excessively arbitrary delimitation of the Natura sites as well as insufficient social communication with local communities and shortage of funds permitting to compensate the communes for the lost advantages make many local councils perceive the Natura 2000 network as a factor hampering development. It is evident that Poland has adopted a system of protection of environmentally valuable areas that is too complicated, too rigorous and expensive. Principled approach to environmental protection is sometimes necessary but whenever it is possible social-economic conditions characterising rural areas covered by the European Ecological Network Natura 2000 should be taken into consideration. Plans of protection tasks that are being formulated at present offer a chance for easing the effects of the committed errors because they can be expected to take into account the interests of local communities. (original abstract)

7

Wykorzystanie walorów środowiska przyrodniczego w kreowaniu wielofunkcyjności gmin objętych siecią Natura 2000

84%

Guzal-Dec D. , Zwolińska-Ligaj M.

|

2010

|

nr nr 31

215-222

XX

W opracowaniu przedstawiono działania samorządów służące kreowaniu wielofunkcyjnego rozwoju gmin objętych siecią Natura 2000. Analizie poddano szczególnie uwarunkowania rozwoju funkcji turystyki, jako sposobu wykorzystania lokalnych zasobów przyrodniczych w procesie rozwoju. Opracowanie powstało na podstawie wyników badań empirycznych przeprowadzonych w ramach projektu pt. "Społeczno-gospodarcze uwarunkowania zrównoważonego rozwoju obszarów wiejskich objętych siecią Natura 2000 na terenie Zielonych Płuc Polski". Badaniami objęto przedstawicieli samorządu terytorialnego - wójtów/burmistrzów reprezentujących 14 gmin regionu Zielone Płuca Polski, w których udział obszaru chronionego Natura 2000 w ogóle powierzchni gminy wynosi 80% i więcej. (abstrakt oryginalny)

EN

The paper sets out the activities of local governments for creating multi-functional development of the municipalities covered by the Natura 2000 network. We analyzed in particular conditions of the development of tourism as a function of the use of local natural resources in the development process. The development was based on the results of empirical studies carried out under the project "Socio-economic determinants of sustainable development of rural areas covered by the Natura 2000 network on the territory of the green Lungs of Poland region". Research included the representatives of local government governors/mayors representing 14 municipalities on the territory of the green Lungs of Poland region where the contribution of the Natura 2000 protected area in the general area of the municipality is 80% or more. (original abstract)

8

Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego jako instrument zarządzania przestrzenią w małych miastach objętych obszarem Natura 2000

84%

Nowak M. J.

|

2013

|

nr nr 144, cz. 2 Nowoczesne instrumenty polityki rozwoju lokalnego - zastosowanie i efekty w małych miastach

271-286

XX

Celem artykułu jest określenie, w jaki sposób i w jakim zakresie władze wybranych małych miast Polski, objętych znacząco obszarem Natury 2000, wykorzystują miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego jako instrument równoważenia rozwoju. W związku z powyższym postawiono następującą hipotezę badawczą: aktywna polityka przestrzenna w zakresie stosowania miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego umożliwia efektywne godzenie funkcji środowiskowych i gospodarczych w małych miastach. W ramach przeprowadzonych badań dokonano analizy - na podstawie wojewódzkich dzienników urzędowych - miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego uchwalanych wybranych małych miastach znacząco objętych obszarami Natury 2000. (fragment tekstu)

EN

In this article the spatial policy has been analyzed, in terms of the use of local spatial development plan as a management instrument in the selected small Polish town covered, in a significant part, by Natura 2000. The restrictions resulting from the location of the area covered by Natura 2000 may in several cases block the possibility of different investments. Consequently, the role of local development plans as basic instruments of spatial management on a local scale should be resolving these conflicts and the establishment of such a zoning area appropriation which would be in accordance with the environment requirements as well provide economic growth. This article will analyze local plans passed for small town in the years 2004-2011, their purpose, area, application and local along with regional importance.(original abstract)

9

Miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego determinantą zrównoważonego rozwoju w zarządzaniu miastami objętymi znacząco obszarami Natury 2000

84%

Nowak M. J.

Świat Nieruchomości

|

2013

|

nr nr 1(83)

16-23

XX

Stanowiący podstawę polityki przestrzennej ład przestrzenny składa się z licznych, zróżnicowanych uwarunkowań, między innymi środowiskowych. Ponadto podmioty kształtujące politykę przestrzenną powinny opierać swoje działania na zrównoważonym rozwoju. Zrównoważony rozwój może być wiązany z licznymi instytucjami - między innymi procedurą oceny oddziaływania na środowisko lub formami ochrony przyrody. Celem artykułu jest określenie, w jaki sposób aktywna polityka przestrzenna prowadzona przez gminę może wpływać na cele ważne z punktu widzenia środowiskowego, powiązane ze zrównoważonym rozwojem. Badaniem objęto miasta województwa zachodniopomorskiego, na których w znaczącym zakresie wyodrębniono obszary Natury 2000. (abstrakt oryginalny)

EN

The spatial order is the basis of spatial policy which is composed of numerous, diverse conditions, including the environmental ones. Moreover, the subjects shaping the spatial policy should base their actions on balanced development. The balanced development can be associated with numerous institution, including the procedure of environmental impact assessment or forms of preservation. The aim of this article is to determine how the active spatial policy pursued by the municipality can affect the goals important from an environmental point of view related to the balanced development. The study covered the cities and towns of West Pomeranian province where, to a significant extent, the author isolated the areas of Natura 2000 as at 1 January 2012. (original abstract)

10

Problemy rozwoju gmin objętych europejską siecią ekologiczną NATURA 2000

84%

Bołtromiuk A.

Wieś i Rolnictwo

|

2009

|

nr nr 4

116-128

XX

W opracowaniu zostały przedstawione problemy, z jakimi spotykają się wiejskie samorządy i podmioty gospodarcze w procesie rozwoju w związku z funkcjonowaniem na obszarach europejskiej sieci ekologicznej Natura 2000. W subiektywnym bowiem odczuciu badanych przedstawicieli wiejskich środowisk sieć ta stwarza poważne bariery rozwojowe. Takie negatywne postrzeganie Natury 2000 wynika w dużej mierze z nieporozumień dotyczących rzeczywistych ograniczeń inwestycyjnych, których źródłem jest głównie brak informacji, oraz z przedmiotowego potraktowania samorządów w procesie wyznaczania takich obszarów. Jednak bardzo często walory lokalnego środowiska przyrodniczego uznawane są przez mieszkańców obszarów wiejskich za istotne czynniki aktywizacji i rozwoju. (abstrakt oryginalny)

EN

The paper presents development problems encountered by rural self-governments and economic entities in connection with their operation in the areas covered by the European ecological network Nature 2000. In the subjective opinion of the surveyed representatives of rural communities this network creates serious barriers to development. Such negative perception of Nature 2000 can be blamed largely on the insufficient knowledge of actual investment restrictions, which can be attributed to the lack of necessary information, and on the disregard for the opinion of local governments in the process of selection of such areas. However, the attractive features of the local natural environment are often regarded by the inhabitants of rural areas as factors essential for the stimulation of economic activity and for development. (original abstract)

11

Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego jako instrument zarządzania przestrzenią w małych miastach objętych obszarem Natura 2000

84%

Nowak M. J.

Studia Ekonomiczne

|

2013

|

tom 144

271-286

EN

In this article the spatial policy has been analyzed, in terms of the use of local spatial development plan as a management instrument in the selected small Polish town covered, in a significant part, by Natura 2000. The restrictions resulting from the location of the area covered by Natura 2000 may in several cases block the possibility of different investments. Consequently, the role of local development plans as basic instruments of spatial management on a local scale should be resolving these conflicts and the establishment of such a zoning area appropriation which would be in accordance with the environment requirements as well provide economic growth. This article will analyze local plans passed for small town in the years 2004-2011, their purpose, area, application and local along with regional importance.

12

Poziom rozwoju gospodarczego i społecznego gmin wiejskich regionu Zielonych Płuc Polski względem klasyfikacji obszarowej sieci Natura 2000

84%

Stanny M.

Wieś i Rolnictwo

|

2010

|

nr nr 1

93-105

XX

Celem niniejszego opracowania jest określenie poziomu rozwoju społecznego i gospodarczego gmin wiejskich Zielonych Płuc Polski i oraz ich klasyfikacja. Przeprowadzono także grupowanie gmin względem kryterium obszarowego sieci ekologicznej Natura 2000, co stało się podstawą do zbadania wewnętrznej struktury tych grup względem indykatora poziomu rozwoju. Takie ujęcie problemu doprowadziło do sformułowania następujących uogólnień: poziom rowoju społeczno-gospodarczego, wykazuje tendencje rozwojowe w układzie centrum-peryferia; wysoki poziom oceny sytuacji gospodarczej osiągają gminy o wysokich walorach turystycznych; wyższy poziom rowoju społecznego przypisany jest do regionów historyczno-etnograficznych ( jak np. Kurpie); siła współzależności poziomu rozwoju społecznego z poziomem rozwoju gospodarczego jest większa w grupach gmin o dużym udziale obszarów objętych siecią ochrony przyrody Natura 2000; klasa o niskim poziomie rozwoju społeczno-gospodarczego posiada większy udział w gminach o małym odsetku obszarów Natura 2000, a klasa o wysokim poziomie rozwoju stanowi większy udział w grupie gmin o dużym odsetku obszarów "naturowych". (abstrakt oryginalny)

EN

The purpose of this paper is to determine the level of social and economic development of rural communes situated in the Green Lungs of Poland region and to present a classification of these communes. The communes have been also divided into groups in accordance with the territorial criterion of the ecological network Natura 2000, which permits the author to analyse the internal structure of individual groups of communes in relation to the indicator of the level of advancement. Such approach to the problem has led to the formulation of the following general opinions: the level of social-economic advancement, development trends observable in the arrangement centre-peripheries; a high level of ratings of the economic situation is recorded by touristically attractive communes; a higher level of social development is the permanent feature of historical-ethnographic regions (e.g. Kurpie); the interdependence between the level of social development and the level of economic development is stronger in the group of communes with a large proportion of areas covered by the environmental protection network Natura 2000; the class characterised by a low level of social-economic advancement has a higher share in the commuens with a small proporton of areas covered by the Natura 2000 network, and the class characerised by a high level of development has a greater share in the group of communes with a large proportion of areas covered by the Natura 2000 network. (original abstract)

13

Metodologia i organizacja badania społeczno-gospodarczych uwarunkowań zrównoważonego rozwoju obszarów wiejskich objętych siecią Natura 2000 na terenie Zielonych Płuc Polski

84%

Bołtromiuk A.

Wieś i Rolnictwo

|

2010

|

nr nr 1

60-79

XX

W opracowaniu omówiono metodologię badawczą zastosowaną przy realizacji projektu NCBiR Społeczno-gospodarcze uwarunkowania zrównoważonego rozwoju obszarów wiejskich objętych siecią Natura 2000 na terenie Zielonych Płuc Polski, w ramach którego powstały prezentowane w niniejszym numerze kwartalnika teksty autorskie, związane z szeroko zakrojoną problematyką relacji gospodarka–społeczeństwo–środowisko. Przedstawiono cele badawcze oraz merytoryczny i przestrzenny zakres analiz. Prześledzono kolejne etapy badań wraz z towarzyszącymi im zróżnicowanymi metodami i technikami ilościowymi oraz jakościowymi. Omówiono także wybrane organizacyjne aspekty procesu badawczego. (abstrakt oryginalny)

EN

The paper describes the research methodology used during the implementation of the National Research and Development Centre’s (NCBiR) project called “Social-economic determinants of sustainable development of rural areas covered by the Natura 2000 network on the territory of the Green Lungs of Poland region” which led to work on articles published in this issue of the “Wieś i Rolnictwo” quarterly that deal with broadly perceived relations: economy-society-environment. The author of the paper presents the research purposes and the cognitive and spatial scope of analyses. He examines the consecutive stages of research and describes the diversified quantitative and qualitative methods and techniques applied at every stage of investigations. He also discusses some organisational aspects of the research process. (original abstract)

14

Rozwój terenów wiejskich objętych siecią ekologiczną Natura 2000

84%

Kłodziński M.

Wieś i Rolnictwo

|

2010

|

nr nr 1

146-156

XX

Sieć ekologiczna Natura 2000 stwarza pewne bariery rozwojowe nie tylko dla wielkich inwestycji drogowych, ale także dla lokalnych społeczności, co często wynika z przedmiotowego potraktowania samorządów w procesie wyznaczania obszarów „naturowych” oraz przepisów, których interpretacja jest nie zawsze zrozumiała. Jednak, obok utrudnień, należy dostrzegać także elementy pozytywne, które wykorzystane w umiejętny sposób mogą przyczynić się do rozwoju obszarów objętych siecią Natura 2000. Nie ulega wątpliwości, że natura 2000 jest bardzo potrzebną formą ochrony przyrody, jednak kosztami tej ochrony nie mogą być obarczone wyłącznie gminy wiejskie, dlatego należy podjąć dyskurs o celowości utworzenia przez całe społeczeństwo Funduszu Środowiskowego, który rekompensowałby lokalnym społecznościom trud ochrony środowiska naturalnego w Polsce. (abstrakt oryginalny)

EN

The ecological network Natura 2000 creates certain barriers not only to the development of major road-building investments but also to the development of local communities, which is largely attributable to the fact that self-governments are often refused active role in the process of delimitation of protected areas and that the interpretation of the existing regulations is not always clear. However, apart from the evident barriers it is possible to notice also positive elements which, when skilfully used, can contribute to the development of areas covered by the Natura 2000 network. It obviously is necessary to apply such form of environmental protection as Natura 2000 but its costs should not be borne by the rural communes alone. Thus, a discussion should be started on the need to create an Environmental Fund financed by the entire society, which would help compensate the local communities for the burden of protecting Poland’s natural environment. (original abstract)

15

Biebrzański Park Narodowy jako przykład integracji funkcji ochronnej i rolniczej na obszarach Natura 2000

84%

Bołtromiuk A.

Wieś i Rolnictwo

|

2010

|

nr nr 1

131-145

XX

W opracowaniu zostały przedstawione relacje między funkcją ochronną a funkcją rolniczą realizowaną na terenie Biebrzańskiego Parku Narodowego. Siła i charakter oddziaływań rolnictwa na środowisko są bowiem szczególnie istotne na cennych przyrodniczo obszarach wrażliwych na ingerencję człowieka. Omówiono pozytywny wpływ na środowisko przyrodnicze rolnictwa ekstensywnego wspieranego polityką rolną Unii Europejskiej w ramach programów rolnośrodowiskowych, które w niewielkim stopniu ingeruje w procesy przyrodnicze i sprzyja zachowaniu równowagi środowiskowej. Wartość tego typu rolniczego gospodarowania przejawia się głównie w utrzymaniu walorów krajobrazu rolniczego oraz różnorodności biologicznej gatunków i siedlisk, co jest niezwykle ważne w odniesieniu do obszarów Europejskiej Sieci Ekologicznej Natura 2000. (abstrakt oryginalny)

EN

The paper describes the relations between the protection and agricultural activities pursued on the territory of the Biebrzański National Park. The strength and character of agriculture’s impact on the environment are particularly important in the areas of great natural value that are sensitive to man’s interference. The author discusses the positive influence exerted on the natural environment by extensive agriculture supported by the agricultural policy of the European Union through agricultural-environmental programmes which ensure minimal interference in the natural processes and which are conducive to the preservation of environmental equilibrium. The value of this type of agricultural activity consists chiefly in the preservation of the qualities of an agricultural landscape and biological diversity of species and habitats, which is extremely important in the case of areas covered by the European Ecological Network Natura 2000. (original abstract)

16

Prawne podstawy oceny wpływu na środowisko oddziaływań skumulowanych

84%

Gruszecki K.

Samorząd Terytorialny

|

2012

|

nr nr 3

58-69

XX

Prawidłowo realizowana ochrona środowiska musi uwzględniać również występowanie oddziaływań skumulowanych. Artykuł pokazuje, że celowi temu w praktyce służy zasada przezorności oraz postępowanie w sprawie oceny oddziaływania na środowisko. W jej ramach występuje konieczność uwzględnienia oddziaływań skumulowanych wynikających z realizacji różnych przedsięwzięć. W procesie tym duże znaczenie mają również przedsięwzięcia podprogowe, które samodzielnie oceniane nie wymagałyby przeprowadzenia takiej oceny. (abstrakt oryginalny)

EN

Correctly implemented environmental protection must also take into account the existence of cumulative effects. The article shows that, in practice, the principle of prudence and environmental impact assessment proceedings serve this objective. It presupposes the need to take account of the cumulative effects arising from the implementation of various projects. Projects below the threshold, which, independently assessed, would not require such an assessment, are also very important in this process. (original abstract)

17

Stan sektora rolniczego na obszarach wiejskich objętych siecią Natura 2000

84%

Dacko M.

|

tom 12

|

nr z. 1

36-42

XX

Badaniami objęto 341 gmin wiejskich i obszarów wiejskich gmin miejsko-wiejskich Polski północno-wschodniej należących do obszaru funkcjonalnego Zielonych Płuc Polski (ZPP). Niemal 2/3 z tych jednostek objęto obszarami specjalnej ochrony ptaków i siedlisk w ramach Natury 2000. Według lokalnych społeczności powołanie Natury 2000 przyczynia się do utrudnienia prowadzenia działalności rolniczej, ograniczając rozwój tego sektora. Zaprezentowany model drzewa regresyjnego stanowił próbę empirycznej weryfikacji owych pesymistycznych poglądów. (abstrakt oryginalny)

EN

In this study there were raised some issues connected with problems of functioning of agricultural sector in environmentally sensitive areas. The researches covered 341 rural boroughs and also rural areas, that consisted both of rural and urban boroughs, connected with the north-eastern part of Poland, that comprises of a fragment of the area, which is called The Green Lungs of Poland (Zielone Płuca Polski - ZPP). Almost two-third of those areas have been covered by the areas of the special environmental protection of birds species and also protection of habitats, linked with program Natura 2000. According to local communities, incorporating those areas into Natura 2000, may cause some disruptions in doing the regular agricultural activities, what reduces development of that sector. The model, which has been introduced, was a trial of empirical verification of those pessimistic views. (original abstract)

18

Sieć Natura 2000 w opinii lokalnych przedsiębiorców z terenu Zielonych Płuc Polski

84%

Czarnecki A.

Wieś i Rolnictwo

|

2010

|

nr nr 1

187-201

XX

Sieć Natura 2000 stanowi elementarną formę ochrony zasobów naturalnych, obok parków narodowych, krajobrazowych i rezerwatów przyrody. Wdrożenie tego systemu ujawniło jednak pewne formalne ograniczenia dla rozwoju przedsiębiorczości pozarolniczej, choć należy w nim widzieć także potencjalne korzyści. Jako wstęp do dyskusji o roli sieci Natura 2000 w funkcjonowaniu wiejskiej gospodarki można potraktować prezentację opinii i ocen jej dotyczących, formułowanych przez lokalnych przedsiębiorców z regionu Zielonych Płuc Polski. Głównym celem badania było ustalenie stopnia znajomości pojęcia sieć Natura 2000 wśród przedsiębiorców oraz przedstawienie ich opinii o ocenie wpływu tej sieci na rozwój gmin, życie wiejskich społeczności i przedsiębiorczość pozarolniczą w kategoriach potencjalnych korzyści i zagrożeń. (abstrakt oryginalny)

EN

The Natura 2000 network constitutes an elementary form of the protection of natural resources, together with national parks, landscape parks and reserves. However, the implementation of this system has revealed some formal limitations to the development of non-agricultural economic activity although it certainly should be seen also as the source of potential benefits. The presentation of assessments and opinions on Natura 2000 formulated by local entrepreneurs operating in the Green Lungs of Poland region can be treated as an introduction to the discussion on the network’s role in the functioning of rural economy. The main aim of a survey that helped collect these opinions was to establish how well the notion Natura 2000 was known to entrepreneurs, and to learn what they thought about the potential advantages and threats posed by the influence of the Natura 2000 network on the development of communes, on the life of rural communities and non-agricultural economic activity. (original abstract)

19

Pozycja prawna gminy wiejskiej w procedurze wyznaczania i ochrony obszarów Natura 2000

67%

Habuda A.

Wieś i Rolnictwo

|

2010

|

nr nr 1

80-92

XX

Celem artykułu jest ukazanie statusu prawnego gminy wiejskiej w procesie tworzenia i ochrony obszaru Natura 2000. Opracowanie podzielone jest na cztery części. Pierwsza dotyczy miejsca ochrony przyrody w działalności władz publicznych, w szczególności samorządu gminnego. Druga poświęcona jest uzasadnieniu wyróżnienia gminy wiejskiej spośród zasadniczo prawnie jednolitej kategorii gminy. W części trzeciej ukazana jest istota prawna obszarów Natura 2000 i charakterystyka ich tworzenia. Część czwarta dotyczy wskazania instrumentów prawnych, jakie mogą wykorzystywać gminy względem obszarów Natura 2000. Udział gminy w tworzeniu obszarów Natura 2000 oparty jest na instrumentach planistycznych i opiniodawczych. Jeżeli chodzi o ochronę obszaru już utworzonego, to kluczowe znaczenie mają instrumenty decyzyjne, związane z realizacją określonych przedsięwzięć. Organ wykonawczy gminy może brać udział w tym procesie zarówno na etapie wstępnym, gdy mowa o środowiskowych uwarunkowaniach danego przedsięwzięcia, jak i może być autorem decyzji „właściwej”, pozwalającej na realizację określonego przedsięwzięcia. Możliwa jest też taka sytuacja, iż organ wykonawczy gminy nie bierze udziału w wydaniu żadnej z wymienionych decyzji, choć przedsięwzięcie ma być realizowane na obszarze jego gminy. Powstaje wówczas pytanie o jego pozycję w takiej sytuacji - czy ma prawny status strony? Artykuł nie wyczerpuje wszystkich wątków związanych z tematem, ma za zadanie dokonać pewnej systematyzacji, uporządkowania, ukazania zjawiska w szerszej perspektywie. (abstrakt oryginalny)

EN

The aim of the paper is to present the legal status of a rural commune in the process of formation and protection of a Natura 2000 area. The paper is divided into four parts. The first part deals with the place of environmental protection in the activity of public authorities, especially of local councils. The second part of the paper presents arguments in favour of distinguishing a rural commune from among other types of communes which in legal terms form a fairly uniform category. The third part deals with the legal essence of the Natura 2000 areas and characterises the processes of their formation. The fourth part of the paper describes legal instruments that can be used by communes in dealing with the issue of Natura 2000 areas. The participation of communes in the creation of Natura 2000 areas is based on planning and advisory instruments. As far as the protection of the already established areas is concerned decision instruments connected with the implementation of definite undertakings play the key role. The executive organ of a commune can participate in this process at the preliminary stage when environmental determinants of a given undertaking are being discussed but it also can be the author of a decision indispensable to implement a definite project. It can also happen that the executive organ of a commune will take no part in the issue of any of the earlier described decisions despite the fact that a project is to be implemented on the territory of that commune. Such situation leads to the question about the position of the executive organ – does it have the legal status of a party? The paper does not cover all aspects of the problem for its aim is to accomplish some sort of systematisation, to introduce some order and to show the problem in a broader perspective. (original abstract)

20

Czeskie parki narodowe - ich funkcjonowanie a ochrona przyrody

67%

Ginalski A.

Prace Geograficzne / Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej Uniwersytetu Jagiellońskiego

|

2009

|

nr z. 121

135-145

XX

Parki narodowe są najbardziej znaną formą ochrony przyrody. W artykule zaprezentowano wyniki ankiety przeprowadzonej wśród dyrekcji parków narodowych w Republice Czeskiej, dotyczącej funkcjonowania parków narodowych i jego wpływu na ochronę przyrody. Pytania ankiety dotyczyły: planu ochrony, zatrudnienia w dyrekcji parków, finansów, roli parków narodowych w sieci Natura 2000, zagrożeń walorów przyrodniczych, przeszkód w sprawnym funkcjonowaniu parków oraz współpracy z różnymi grupami społecznymi.

EN

The paper presents the results of a survey carried out at three out of four National Park (NP) Authorities in the Czech Republic in March 2007. National parks have legal protection under the Nature Conservation and Landscape Protection Act of 1992 (Zákon č. 114/1992). The weakest point seems to be the low level of communication between NP Authorities and local communities which may result in serious conflicts. The parks' need to employ people with good communication skills is very important, as revealed in the survey. Additional employees with specialized skills in management, law, tourism or town and country planning would be also very helpful. Almost 2/3 of the parks' income comes from the state budget. All of the parks discussed herein have been designated as both Special Protection Areas and Special Areas of Conservation within the "Nature 2000" protection framework. Park authorities are responsible for protecting Nature 2000 sites within their parks' boundaries. The biggest threats to the parks' natural environment are excessive tourist activity and the related pressure to invest in tourist infrastructure in the NPs and their vicinity. Other threats include uncontrolled residential development as well is air, water, and soil pollution. The first two threats, along with changing and use (intensifying agriculture, neglect of some areas, etc.), seem to pose the biggest problem for parks in the next five years. Social misconceptions about the real purpose of NPs and related tourist expectations tend to contradict the need for nature conservation. Such misconceptions were identified as the biggest obstacles о the effective functioning of NPs. Out of the various social groups that an be designated as stakeholders, it is the media and scientists that NP Authorities cooperate most closely with. Unfortunately, there is poor cooperation with зсаі communities. Some volunteer work geared towards the protection of the NPs' natural environment is performed by school children, college students, and special brigades but the magnitude of the effort is relatively modest in comparison with what s found in Western Europe. (original abstract)