Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Katechismy o Marii – nárys mariánské tématiky v katechismech vydaných po Tridentském a Druhém vatikánském koncilu

100%

Urban F.

Studia theologica

|

2013

|

tom 15

|

nr 4

189-199

EN

The article analyses certain statements about Mary which appear in the Catechism of Trent and the Catechism of the Catholic Church published after the Second Vatican Council. Firstly, the historical situation which influenced the rise of these documents is sketched. An analysis of Marian motifs report two chapters which reveal basic views on the person of Mary of Nazareth and on the importance that she had in the Catholic Church in the 16th as well as in the 20th century. In the first Catechism, Mary is presented as the Virgin and mother of God, and the aspect of her spiritual motherhood is mentioned. The Catechism of the Catholic Church adds the mysteries of the Immaculate Conception and the Assumption. Through this analysis the author argues that Mary is a human being as God wanted humans to be from the beginning.

2

The Virgin of Eleousa Icon

86%

Vukašinoviđ V.

Religious and Sacred Poetry: An International Quarterly of Religion, Culture and Education

|

2013

|

nr 3(3)

179

EN

The Virgin of the Eleousa icon (or Eleousa) (Greek: Ἐλεούσα — Tenderness or Showing Mercy, Russian: Елеуса – Умиление) is a variant of the older type of the same icon – Hodegetrea (Greek: Ὁδηγήτρια, literally: "She who shows the Way"; Russian: Одигитрия), and ex-presses the special intensity of the loving relationship between the God - Mother and the Christ child. The most famous example of The Eleousa icon type is the Vladimir icon of the Mother of God (Владимирская икона Божией Матери), one of Russia's most venerated icons, originally painted in Constantinople in 12th century. On this icon the Virgin Mary hugs Jesus close to her while God – child is warmly nestled against her cheek. As was rightly mentioned the intimate poses of the heads and hands display the warm emotional attachment of the Virgin and Child. Important difference of this new type of icon is that the faces of Mother and the Child are not shown in frontal way but they are turned toward one another, cheeks touching each other.

3

Ikona Maryi Dziewicy Eleusy

86%

Vukašinoviđ V.

Religious and Sacred Poetry: An International Quarterly of Religion, Culture and Education

|

2013

|

nr 3(3)

180

XX

Maryja Dziewica o typie ikony Eleusy lub Eleousy (grec.: Ἐλεούσα — Czułość, Tkliwość lub Miłosiernie Ukazująca [Jezusa], ros.: Елеуса – Умиление или Милующая [Ukochanie, Umiłowanie lub Miłująca]) jest wariantem starszego typu tej samej ikony – Hodegetrii (grec.: Ὁδηγήτρια, dosłownie: „Ta, która wskazuje Drogę”; ros.: Одигитрия), oraz wyraża specyficzną intensywność miłującej relacji pomiędzy Matką Bożą i Dzieciątkiem Jezus (Chrystusem). Najbardziej znanym przykładem ikony typu Eleusy jest ikona Matki Bożej Włodzimierskiej (ros. (Владимирская икона Божией Матери), jedna z najbardziej czczonych ikon w Rosji, oryginalnie malowana w Konstantynopolu w 12 wieku. Na tej ikonie Maryja Dziewica tuli Jezusa blisko do siebie, gdy Bóg – Dzieciątko serdecznie przytula się do Jej policzka. Jak słusznie wspomniano, intymne pozy głów i rąk wyjaśniają ciepłe, emocjonalne przywiązanie Matki Dziewicy i Dziecka. Istotną różnicą tego nowego typu ikony jest to, że twarze Matki i Dziecka nie są ukazane frontalnie (en face), ale są zwrócone ku sobie wzajemnie, dotykając się policzkami. [tłum. z ang. Marek Mariusz Tytko]

4

Silence and the Audibility of the Word: Contemplative Listening as a Fundamental Act of the New Evangelization. Part 3: Christ Reveals Man to Himself on Calvary

72%

Siegmund J. M.

|

tom 7

|

nr 2

339-354

EN

In the third part of her arguing for contemplative listening as a fundamental act of the new evangelization, the author shows that the concrete place where the anthropological and theological dimensions of listening converge is at the foot of the Cross. Man discovers the truth of his being as silent listener in his encounter with Christ by standing with Mary under the Cross, which is the place where, with her, he participates most fully in Christ’s eternal being as Listener; as such, he becomes a participated revelation of that act, thus making Christ audible to the world in what thereby becomes the basic exercise of the new evangelization.

5

Wybrane aspekty kultu Matki Bożej w Prawosławiu

58%

Charkiewicz J.

ELPIS

|

2014

|

tom 16

23-31

PL

Matka Boża jest szczytem ludzkiej świętości. Stoi ona na czele wszystkich świętych, którym Kościół prawosławny oddaje cześć. W artykule omawianych jest kilka aspektów kultu Bogurodzicy: narodziny jej kultu, tytuły używane w prawosławiu wobec Matki Bożej, jej natura oraz różne sfery kultu. Kult Bogurodzicy, istniejący od początku istnienia Kościoła, zakorzeniony jest w Piśmie Świętym oraz Tradycji, a bazuje na jej relacjach z Synem, Bogoczłowiekiem Jezusem Chrystusem. Chociaż Bogurodzica jest najdoskonalszym człowiekiem i swą świętością przewyższa cały świat anielski, to cześć jej oddawana zdecydowanie różni się od chwały należnej wyłączenie Trójjedynemu Bogu. Kult Bogurodzicy nie służy umniejszaniu chwały oddawanej Chrystusowi, będącego źródłem wszelkiej świętości, w tym Swojej Matki, lecz potęgowaniu tej chwały. Dlatego też w Kościele prawosławnym Matka Boża jest zawsze wychwalana i przedstawiana z Chrystusem i pośród innych świętych, jako wyraz wspólnoty celebrującej i modlitewnej, a oddawanie czci Bogurodzicy związane jest ze stawianiem jej za najwyższy z możliwych wzór do naśladowania dla ludzi wierzących.

EN

The Mother of God is the best example of human holiness. She stands at the head of all the saints venerated by the Orthodox Church. This article discusses several aspects of the cult of the Mother of God: the birth of her cult, titles of the Mother of God used in the Orthodox Church, her nature and the various ways of veneration. The cult of the Mother of God, which has existed since the beginning of the Church, is rooted in Scripture and Tradition. It is based on her relationship with her Son, the God-Man Jesus Christ. Although the Mother of God is the most perfect human and her holiness exceeds the angelic world, this cult is very different from the glory that is given exclusively to the Triune God. The cult of the Mother of God is not isolated from the glory given to Jesus Christ. It is based not only from her personal virtues, but above all on her unique role in the economy of salvation. The cult of the Mother of God does not decrease the glory given to Christ, Who is the source of all holiness, including His Mother, but increases that glory. Therefore, in the Orthodox Church, the Theotokos is always praised and represented with Jesus Christ and among other saints, as an expression of the community of celebration and prayer. The veneration of the Mother of God is also closely associated with presenting her as the highest possible model of life for all believers.

6

Mary as a Sign of God’s Mercy Toward Women and the World

58%

Szczepkowska M.

|

nr 1

EN

In the plan of God’s Mercy, Mary plays a unique and irreplaceable role as the Mother of Jesus and as a sign of God’s Mercy towards all women and the entire world. As a sign, Mary significantly resembles other women both because of her sex and because of Jesus’ attitude towards the women he met. This attitude is so clear that it conveys that women experience God’s mercy in a particular way and that they have a specific vocation in the world. Particular chapters of the Bible tell us about Mary as a sign of Divine Mercy, about God’s Mercy toward women, and about women as the ones who bring Divine Mercy to the world.

PL

Artykuł ukazuje, że w planie Bożego Miłosierdzia Maryja odgrywa jedyną i niepowtarzalną rolę jako Matka Chrystusa. Jednocześnie jest Ona znakiem miłosierdzia Boga wobec wszystkich kobiet i całego świata. W znaku Maryi można bowiem dostrzec podobieństwo do innych kobiet, tak ze względu na płeć jak i na postawę Jezusa wobec napotkanych niewiast. Postawa ta jest na tyle jednoznaczna, że pozwala mówić o szczególnym doświadczeniu Bożego Miłosierdzia przez kobiety i o specyficznym powołaniu kobiet w świecie. Poszczególne rozdziały mówią o Maryi jako o znaku Bożego Miłosierdzia, o Bożym Miłosierdziu wobec kobiet oraz o kobiecie jako niosącej Boże Miłosierdzie wobec świata.

7

Mary as a Mystical Paradise. A Concept of Symbolic and Mystical Mariology of Jacek Majewski OP

58%

Guzowski K.

|

tom 64

|

nr 2: Teologia dogmatyczna

123-133

EN

A demonstration of the 17th-century Mariology can be found in a book by Jacek Majewski, a Dominican monk, entitled Pustynia w Ray Zamieniona (“A Desert Made Into a Paradise”), which was published in Lublin in 1753. The author presents Mary as a mystical paradise indwelt by God and full of Divine gifts growing in her like the flowers and springs of the Paradise. J. Majewski's treatise differs from contemporary works especially in terms of the language and line of argument. Although Pustynia w Ray Zamieniona is steeped in symbols, comparisons, allegories and spiritual meanings, it evades the arbitrariness of free associations. Each symbol and metaphor refer to Scripture and concern God's true activity in human history. In order to fully appreciate the publication, we ought to bear in mind the existence of three levels of symbolism that we come across there: Biblical, mystical, which depicts God's activity in the souls of both Mary and believers, and regional, which is connected to the town of Krasnobród.

PL

Artykuł prezentuje mariologię XVIII-wiecznego dominikanina z Lublina, o. Jacka Majewskiego. Ów wykład mariologii symboliczno-mistycznej znajdujemy w książce Pustynia w Ray zamieniona, opublikowanej w 1753 roku. Majewski ukazuje Maryję jako Raj mistyczny zamieszkiwany przez Boga i napełniony bogactwem Bożych darów na podobieństwo kwiatów i źródeł rajskich. Traktat o. J. Majewskiego różni się od dzisiejszych dzieł teologicznych zwłaszcza pod względem językowym i argumentacyjnym. Pustynia w Ray zamieniona jest pełna symboli, porównań, alegorii i duchowych sensów, ale nie ma w niej dowolności skojarzeń. Każdy symbol lub metafora ma swoje odniesienie biblijne i dotyczy rzeczywistego działania Boga w ludzkiej historii. Aby docenić w pełni wspomniane dzieło, należy pamiętać o istnieniu w nim trzech poziomów symbolizowania: symboliki biblijnej, symboliki mistycznej, opisującej aktywność Boga w duszy Maryi i ludzi wierzących, oraz symboliki związanej ze środowiskiem krasnobrodzkim.

8

Ikony Matki Bożej typu „Hodegetria” w prawosławiu i ich obecność w polskich cerkwiach

58%

Charkiewicz J.

Rocznik Teologiczny

|

2016

|

tom 58

|

nr 2

153-172

PL

W prawosławnej ikonografii wizerunek Bogurodzicy zajmuje pierwsze miejsce po wyobrażeniach Jezusa Chrystusa i tworzy z nim harmonijną całość. Ikonografia Matki Bożej liczbą typów i wariantów przewyższa nawet liczbę ikon Zbawiciela. Chociaż badacze nie są w pełni zgodni co do systematyki ikon maryjnych, to odnosząc się do pierwowzorów wykonanych przez ewangelistę Łukasza i opierając się na tradycji cerkiewnej, założyć można, że istnieją trzy kluczowe typy: „Hodegetria”, „Eleusa” i „Orantka” oraz jeden umowny – „Akatyst”. Wśród nich „Hodegetria” zajmuje szczególne, uprzywilejowane miejsce. Ikony tego typu, wywodzące się z Cesarstwa Bizantyjskiego, największy rozkwit uzyskały na Rusi, skąd dotarły też na polskie ziemie. W prawosławnych świątyniach w Polsce znajduje się obecnie wiele ikon tego typu, wśród których do najbardziej znanych należy zaliczyć: Bielska, Białostocka, Chełmska, Iwerska ze św. Góry Grabarki, Supraska, Turkowicka, Leśniańska, Lubelska, Hajnowska „Radość Nieoczekiwana”, Rybołowska, Sanocka, Jabłeczyńska, Jaworska, Krasnostocka, Kożańska.

EN

Abstract The image of the Mother of God in Orthodox iconography has got the first place just after the images of Jesus Christ and together with him forms a harmonious entirety. The number of types and variants of the iconography of Our Lady is even higher than the number of icons of the Savior. Although researchers are not fully agreed to the typology of images of the Mother of God, it refers to the archetypes made by the Evangelist Luke and it’s based on the tradition of the Orthodox Church, it can be assumed that there are three key types: Hodegetria, Eleusa and Orans and one contractual – Akathistos. Among them, Hodegetria has a special, privileged place. Icons of this type, came from the Byzantine Empire, but the greatest prosperity achieved in Rus, from where they came to the Polish lands. Nowadays there are many icons of this type in Polish Orthodox churches, among which the most famous are: Bielska, Białostocka, Chełmska, Iviron from Holy Mount of Grabarka, Supraska, Turkowicka, Leśniańska, Lubelska, Hajnowska “Unexpected Joy”, Rybołowska, Sanocka, Jabłeczyńska, Jaworska, Krasnostocka, Kożańska.

9

Communional Marian Anthropology

51%

Jagodziński M.

Roczniki Teologiczne

|

2015

|

tom 62

|

nr 7: Teologia ekumeniczna

75-87

EN

Renewal of human communion with God and among people through the Incarnation of the Son required the preparation of a woman who was to be his Mother. God chose Mary, who was outstanding in terms of religious, moral perfection and pure love, so his Son could be born in human nature without any moral blemish. Mary lasted in communion with the Holy Trinity and his Son Jesus Christ. This fact constitutes a base for communional mediation and intercession of Mary, who was also the Mother of the communion of the Church, marked also by extraordinary communional holiness. Communional Marian anthropology provides the basis for the systematic design of communional Mariology.

PL

Odnowienie komunii ludzi z Bogiem i między ludźmi przez wcielenie Syna wymagało przygotowania kobiety, która miała być Jego Matką. Bóg wybrał Maryję, która była wyjątkową pod względem relacji religijnej, doskonałości moralnej i miłości najczystszej, aby Jego Syn mógł się narodzić w naturze ludzkiej bez żadnej skazy moralnej. Maryja trwała w komunii z Trójcą Świętą i swoim Synem Jezusem Chrystusem. Na tym fakcie opiera się komunijne pośrednictwo i orędownictwo Maryi, która stała się także Matką komunii Kościoła, nacechowaną niezwykłą świętością komunijną. Komunijna antropologia maryjna dostarcza podstaw do systematycznego projektu mariologii komunijnej.

10

Nabożeństwa maryjne w życiu Kościoła partykularnego

44%

Rutkowski A.

Studia Koszalińsko-Kołobrzeskie

|

2013

|

nr 20

219-237

PL

Synody w życiu Kościołów partykularnych diecezji i parafii świadczą, że dany Kościół partykularny, zwłaszcza po II Soborze Watykańskim, dokonuje oceny swojej działalności oraz wyznacza sobie zadania na przyszłość. W latach 1967-1994 synody odbyły się kolejno w Kościołach partykularnych diecezji: Włocławek, Poznań, Gdańsk, Warszawa, Katowice, Kraków, Gniezno, Tarnów, Częstochowa, Lublin, Koszalin-Kołobrzeg, Lubaczów, Płock, Kielce, Wrocław. Poprzez dzieło synodów nabożeństwa do Najświętszej Maryi Panny, Matki Chrystusa, otrzymują w Kościele partykularnym uznanie swojego znaczenia oraz bogactwa w perspektywie życia Kościoła powszechnego i w Polsce. Zauważa się w Kościołach partykularnych znaczenie nabożeństw zarówno tradycyjnych, jak i nowych, nabożeństw dla określonych grup i w sanktuariach oraz inspiracji poprzez nabożeństwa do pobożności indywidualnej. Uwydatnia się w Kościołach partykularnych teocentryzm i chrystocentryzm w pobożności maryjnej, ubogacenie biblijne, przekazywanie prawd wiary, refleksję nad życiem, inspirację do apostolstwa oraz równowagę pomiędzy takimi sferami, jak wiara i rozum, umysł i serce. Odnośnie do rodzajów nabożeństw maryjnych w życiu Kościoła partykularnego, podkreśla się ich ubogacenie poprzez homilie, rozważania, śpiewy, przygotowanie poprzez katechezę oraz odpowiednie połączenie z kultem i adoracją eucharystyczną. Dotyczy to zwłaszcza nabożeństwa majowego oraz nabożeństw do Maryi Matki Miłosierdzia, do Niepokalanego Serca Maryi w pierwszą sobotę miesiąca, do Maryi w soboty Królowej Polski i do Maryi Nieustającej Pomocy podczas nowenny. Dodatkowo w nabożeństwie różańcowym, zwłaszcza w październiku, akcentuje się ducha kontemplacji i formę procesji różańcowej oraz obecność tegoż nabożeństwa podczas rekolekcji i dni skupienia. Przy śpiewie Litanii loretańskiej do Najświętszej Maryi Panny i Godzinek o Jej Niepokalanym Poczęciu, uwrażliwia się na wyjaśnianie symboliki biblijnej i korzystanie z nowego przekładu. Wskazuje się na odpowiedni czas i dni na celebrację nabożeństw. W modlitwie „Anioł Pański” uwydatnia się uświęcanie czasu i pracy. W nabożeństwach „Apel jasnogórski” akcentuje się znaczenie intencji modlitwy za Ojczyznę i Kościół w Polsce oraz owoce tejże modlitwy poprzez apostolstwo w życiu. W nabożeństwie „Jasnogórskie śluby narodu” podkreśla się oddanie się Maryi także przy okazji przyjmowania sakramentów oraz przy okazji nawiedzenia rodzin parafii przez Maryję w znaku specjalnego obrazu. W pozostałych nabożeństwach maryjnych, wskazuje się na odpowiednie włączenie procesji, śpiewów i inscenizacji.

EN

On the local Synods the Church reflect on its activities and sets goals for the future. Polish Local Synods in Poland (1967-1994) always take the cult of Mary. The Synods confirmed devotions to The Blessed Virgin Mary. It is noted that in the particular Churches the importance of worship both traditional and new, for specific groups, in the sanctuaries and in the individual piety. In the Synod’s documents the devotion to Mary is presented as theocentric and Christocentric devotion, based on the Bible and the teaching of the Church, associated with life's problems and directed to the apostolate. The documents draw attention to the balance between faith and reason, mind and heart. During the devotion should be homilies, reflections, songs and proper relationship with the adoration of the Eucharist. It’s very important in the service in May, devotion to Mary Mother of Mercy, Immaculate Heart of Mary, Our Lady Queen of Polish and Novena to Our Lady of Perpetual Help. An important role plays Rosary learning the spirit of contemplation. It should explain the symbolism of the Bible in devotion to Mary. Specific for Poland there are Appeal of Jasna Gora and peregrination of the image of Our Lady of Czestochowa. The peregrination takes place in dioceses, parishes and homes of the faithful.

11

Niepokalane Poczęcie. Czy łaska Odkupienia działa wstecz?

37%

Zatwardnicki S.

Rocznik Teologii Katolickiej

|

2015

|

tom 14

|

nr 2

EN

Marian dogmas are often being criticised. In case of the Immaculate Conception the following question is asked: how had been the redemption possible before Christ redeemed people? It is worthwhile to meditate the contents hidden in this Marian dogma, for the Mother of God’s unique vocation gives light to all the people’s vocation. The Immaculate Conception reveals the following truths: relation between the eternal will of God (predestination) and the will of man (freedom); relation between the divine grace and human cooperation; connection between temporality and eternity.