PL
 |
EN
Nowa wersja platformy, zawierająca wyłącznie zasoby pełnotekstowe, jest już dostępna.
Przejdź na https://bibliotekanauki.pl
Preferencje help
Polish version English version Język
Widoczny [Schowaj] Abstrakt
Liczba wyników

Znaleziono wyników: 8

Liczba wyników na stronie
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
Wyniki wyszukiwania
Wyszukiwano:
w słowach kluczowych:  Moon
help Sortuj według:

help Ogranicz wyniki do:
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
1
Content available remote Argon stable isotope concentrations in lunar regolith
100%
Halas S. , Wójtowicz A. , Czarnacki M. , Robens E.
|
|
tom Vol. 33
37-39
EN
We performed stepwise heating experiments for determination of the two stable isotope ratios of argon fractions and total concentrations of the three stable isotopes 36Ar, 38Ar and 40Ar in lunar regolith acquired from the Apollo 11, Apollo 12 and Apollo16 missions. Also the concentration of in situ formed radiogenic 40Ar was estimated on the basis of known ages and potassium concentrations determined by isotope dilution method. The observed excess of 40Ar concentration is interpreted to be due to variable (over geological time) flux of solar energetic particles which were implanted into the material at the Moon surface.
2
Content available remote Study on the possible existence of water on the Moon
86%
Robens E. , Halas S.
|
|
tom Vol. 33
23-31
EN
Aim of an extensive research project is an analysis of surface properties of Moon’s regolith covering and the assessment of the possible existence of usable water on the Moon. In the present paper a short historical survey on Moon’s exploration and recent and planned missions is given. Recent recognitions are discussed on the basis of origin and history of the Moon and the import of water from other celestial bodies. Characteristic data and chemical composition of the Moon’s surface are summarised with respect to possible water or ice preservation. Experimental investigations have been made on three typical lunar regolith powder samples from the Apollo 11, 12 and 16 missions. The experiments include spectroscopic and thermal analysis, density measurements and sorptometry. In the present paper we give a survey on measuring methods applied and discuss some results. The measurements confirm results of investigations made with less sensitive equipment shortly after the missions. With regard to water occurrence we found that the regolith cover of the Moon surface is rather hydrophobic and can hardly store water as adsorbed layers.
3
Content available Geological exploration of the Moon
86%
Misiak J.
|
2022
|
tom T. 38, z. 4
91--104
EN
The earliest studies of the Moon consisted of observations from Earth and meteorites containing lunar material. As technology progressed, the observations were made using remote sensing techniques. The next stage of the Moon reconnaissance consisted of unmanned flights, and later manned flights, with the help of which, in-situ tests were performed. The obtained materials enable the formulation of conclusions both about the geological structure and the mineral resources of the moon. The latest maps provided by the United States Geological Survey (USGS) and NASA Planetary Data System (PDS) enable a detailed analysis of the geological structure of the moon. Since they are available in shapefile format for QGIS and ArcGIS software, they can be freely modified and processed. On the basis of these, it is possible to analyze the complexity of the geological structure of the moon, especially with regard to the structure of its substrate and the surface covered with craters. Data obtained from the observation of the Moon with the use of research satellites and research carried out during landings related to the collection of samples enabled the formulation of conclusions about the raw materials present there. These raw materials are related to the surface layer of the so-called regolith, the recognition of which is relatively good because it is based not only on remote studies but also on the basis of collected samples. Additionally, there are indications of the possible presence of mineral resources related to the substrate, but its recognition is relatively poor because it is based on remote and geophysical surveys. The presented analysis shows that the Moon has such minerals as rare earth elements (REE) and Th and U found in the KREEP area. Fe and Ti are found to be in basaltic lava flows occurring in the mares and aluminum, silicon and Helium-3 occur in the regolith.
PL
Najstarsze badania Księżyca polegały na jego obserwacjach z Ziemi oraz meteorytów zawierających materiał księżycowy. W miarę postępu technicznego obserwacje odbywały się za pomocą technik teledetekcyjnych. Kolejnym etapem rozpoznania Księżyca były loty początkowo bezzałogowe, a później załogowe, za pomocą których wykonano badania in situ. Pozyskane materiały pozwalają wnioskować zarówno o budowie geologicznej, jak i zasobach mineralnych Księżyca. Najnowsze mapy udostępnione przez United States Geological Survey (USGS) oraz NASA Planetary Data System (PDS) pozwalają na szczegółową analizę budowy geologicznej Księżyca. Ponieważ udostępnione są w formacie shapefile dla oprogramowania QGIS i ArcGIS, można je dowolnie modyfikować i przetwarzać. Na ich podstawie można analizować złożoność budowy geologicznej Księżyca zwłaszcza w odniesieniu do budowy jego podłoża oraz powierzchni pokrytej kraterami. Dane uzyskane z obserwacji Księżyca za pomocą satelitów badawczych oraz badań wykonanych podczas lądowań związanych z poborem próbek, pozwoliły na sformułowanie wniosków o występujących tam surowcach. Surowce te związane są z warstwą powierzchniową tzw. regolitem, którego rozpoznanie jest stosunkowo dobre, ponieważ opiera się nie tylko na badaniach zdalnych, ale i na podstawie pobranych próbek. Istnieją również przesłanki o możliwości występowania surowców mineralnych związanych z podłożem, jednak jego rozpoznanie jest stosunkowo słabe, ponieważ opiera się na badaniach zdalnych i geofizycznych. Z przedstawionej analizy wynika, że na Księżycu występują takie surowce mineralne jak pierwiastki ziem rzadkich (REE) oraz Th i U występujące na obszarze KREEP. Fe i Ti występują w bazaltach budujących morza księżycowe oraz aluminium, krzem i hel-3 występują w regolicie.
4
Content available Zjawiska impaktowe jako nadrzędny proces kształtujący powierzchnię Księżyca
72%
Kaczmarzyk M.
|
|
tom 15
56-70
PL
W niniejszym artykule dokonano przeglądu wybranych zagadnień związanych z wpływem zjawisk impaktowych na krajobraz Księżyca oraz na własności regolitu pokrywającego jego powierzchnię. Przedstawiono tu podstawowe różnice występujące między środowiskiem ziemskim, a warunkami panującymi na powierzchni naszego naturalnego satelity. Różnice te są kluczowe dla zrozumienia roli, jaką uderzenia małych ciał niebieskich odgrywają dla kształtowania powierzchni Księżyca. Materia kosmiczna bez żadnych przeszkód dociera do powierzchni pozbawionego atmosfery Księżyca, zderzając się z nią z prędkościami wyrażanymi w kilometrach na sekundę. Znaczna większość tej materii to mikrometeoroidy i pył kosmiczny, których uderzenia mają jedynie lokalne skutki. Potęgowy charakter rozkładu liczebności małych ciał Układu Słonecznego w funkcji ich masy sprawia, że częstotliwość uderzeń w powierzchnię Księżyca obiektów o masach powyżej kilograma jest bardzo niska. Na obecnym etapie ewolucji Układu Słonecznego, brak endogenicznych procesów zachodzących w księżycowej litosferze sprawia, że zjawiska impaktowe i wietrzenie kosmiczne są praktycznie jedynymi procesami kształtującymi powierzchnię Księżyca.
EN
This article reviews selected issues related to the effects that impact phenomena exert on the lunar landscape and on the properties of the regolith covering its surface. The basic differences between terrestrial and lunar environment are presented in this paper. These differences are key to understanding the role that impacts of small bodies play in shaping the Moon’s surface. Cosmic matter reaches the surface of the atmosphereless Moon without any obstacles, colliding with it at speeds expressed in kilometers per second. The vast majority of this matter is micrometeoroids and space dust, whose impacts have only local effects. The power-law nature of the distribution of the abundance of small bodies in the Solar System as a function of their mass makes the frequency of impacts on the Moon’s surface by objects with masses of more than a kilogram very low. At the current stage of the evolution of the Solar System, the lack of endogenic processes in the lunar lithosphere makes impact phenomena and space weathering practically the only processes shaping the lunar surface.
5
Content available remote New high-precision values of the geodetic rotation of the Mars satellites system, major planets, Pluto, the Moon and the Sun
58%
Pashkevich V. V. , Vershkov A. N.
|
2019
|
tom Vol. 54, No. 2
31--42
EN
In this study the relativistic effects (the geodetic precession and the geodetic nutation, which consist of the effect of the geodetic rotation) in the rotation of Mars satellites system for the first time were computed and the improved geodetic rotation of the Solar system bodies were investigated. The most essential terms of the geodetic rotation were computed by the algorithm of Pashkevich (2016), which is applicable to the study of any bodies of the Solar system that have long-time ephemeris. As a result, in the perturbing terms of the physical librations and Euler angles for Mars satellites (Phobos and Deimos) as well as in the perturbing terms of the physical librations for the Moon and Euler angles for major planets, Pluto and the Sun the most significant systematic and periodic terms of the geodetic rotation were calculated. In this research the additional periodic terms of the geodetic rotation for major planets, Pluto and the Moon were calculated.
6
Habitaty księżycowe: przegląd rozwiązań i perspektywy na przyszłość
58%
Smolana M.
|
|
tom R. 79, nr 11-12
657--661
PL
Habitaty księżycowe są konstrukcjami, których zadaniem jest zapewnienie w ich wnętrzu warunków przyjaznych człowiekowi. Środowisko Księżyca znacznie różni się od ziemskiego, przez co wymagania stawiane tym konstrukcjom są inne niż wobec znanych nam obiektów mieszkalnych. Konstrukcje habitatów można podzielić na trzy klasy: konstrukcje gotowe (klasa I), konstrukcje prefabrykowane (klasa II) oraz konstrukcje wznoszone na powierzchni Księżyca, w myśl koncepcji ISRU (klasa III). Z perspektywy budownictwa najciekawsze rozwiązania zawiera klasa III. Propozycje habitatów zaliczanych do tej klasy często mają postacie kopuł lub torusów, a technologie ich wznoszenia opierają się między innymi na druku 3D z wykorzystaniem materiałów wytwarzanych na bazie regolitu księżycowego.
EN
Function of lunar habitats structures is to ensure human friendly environment inside. Lunar environment differs from the Earth one, thus also requirements for lunar habitats differ from requirements for well-known residential buildings. Lunar habitats can be divided into three Classes: Pre-Integrated (Class I), Pre-Fabricated (Class II), and In-Situ Derived and Constructed in line with practice called ISRU (Class III). From Civil Engineering point of view the most interesting is Class III. Concepts of habitats belonging to this class are often dome-shaped or toroidal structures, which technology of erection includes among others 3D print methods with usage of lunar regolith-based materials.
7
Content available Romantyczne science fiction. Przyszłość według Teodora Tripplina
58%
Mikołajczuk J.
|
2019
|
tom 63
|
nr 2
EN
The present article aims to show the nineteenth century vision of the future in one of the first Polish science fiction novels, A Journey around the Moon (Podróż po Księżycu), written in 1858 by Teodor Tripplin. In the first (theoretical) part, the author characterizes the science fiction genre, highlighting a distinctive role of technological invention and scientific method, as well as locating the story in a future perspective. A concise description of the Polish science fiction genesis allows for relating Tripplin’s novel to a wider context and, hence, for considering it as a unique phenomenon in Polish literature. In the second part of the article, the author discusses Tripplin’s vision of the future, which is classified into three categories in the novel: 1) the future of technological inventions, 2) the future of medicine development, and 3) the future of society.
PL
Celem niniejszego artykułu będzie zaprezentowanie XIX-wiecznej wizji przyszłości, ukazanej w jednej z pierwszych polskich powieści fantastycznonaukowych – Podróży po Księżycu (1858) autorstwa Teodora Tripplina (1812–1881). W pierwszej, teoretycznej części artykułu przedstawiony zostanie gatunek science fiction, ze szczególnym uwzględnieniem dystynktywnej roli wynalazku technologicznego, metody naukowej oraz osadzenia fabuły w realiach przyszłościowych. Skrótowe omówienie początków polskiej fantastyki naukowej pozwoli na osadzenie Podróż po Księżycu w szerszym kontekście, a co za tym idzie uznanie jej za ewenement w literaturze krajowej. W drugiej części artykułu skupiono się na ukazaniu wizji przyszłości, wykreowanej przez Teodora Tripplina w Podróży po Księżycu w podziale na trzy kategorie obecne w utworze 1) przyszłość wynalazków technologicznych, 2) przyszłość w rozwoju medycyny, 3) przyszłość społeczeństwa.
8
Content available remote Problem zakazu wykorzystywania przestrzeni kosmicznej w celach wojskowych
44%
Kamiński S.
|
|
tom nr 1
58—62
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.