Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Properties of the Desert Soils of the Mhamid Area

100%

Skiba S. , Skiba M.

|

nr z. 118

43-49

XX

Opisywane w artykule badania zostały przeprowadzone na obszarze położonym miedzy górami Antyatlasu, a rozległym i zróżnicowanym geologicznie i geomorfologicznie regionie Sahary. Zaprezentowano typowe profile glebowe. Dokonano analizy składu mineralnego wybranych gleb i wydm. W wynikach przeważają kwarc oraz minerały wapnia.

EN

Research has been carried out in the area situated on the border of the Antiatlas Mountains on vast and geologically and geomorphologically differentiated region of the Sahara Desert. Typical soil profiles of the investigated desert soils (Gypsisols, Arenosols, Solonchaks) have been shown and described. For the chosen soils and dunes a mineral composition analysis has been made. In the mineral composition quartz together with calcium minerals (gypsum, calcite) prevail. In the soils and dunes of the Iriqui Lake area also feldspars and micas can be found as well as ferruginous lithoclasts. (original abstract)

2

Synteza wollastonitu na bazie pospolitych surowców mineralnych

75%

Gąsiński A. , Sałaciński R.

|

nr nr 1

8-13

XX

Wollastonit (CaSiO3) jest minerałem używanym w wielu gałęziach gospodarki. W Europie Środkowej nie występują ważne gospodarczo złoża wollastonitu, dlatego podjęto próbę syntezy tego materiału na bazie tanich, pospolitych surowców mineralnych. Reakcje przeprowadzono metodą reakcji w stanie stałym w zakresie temperatur 1000-1300°C. Jako surowca wapiennego użyto kredy jeziornej, wapienia i kalcytu żyłowego, jako surowce krzemionkowe zastosowano piasek szklarski i łupek kwarcytowy. Najlepsze wyniki uzyskano dla materiałów na bazie kredy jeziornej i łupku kwarcytowego. Innym ważnym czynnikiem było prasowanie próbek przed syntezą - najlepsze wyniki osiągnięto dla próbek nieprasowanych. (abstrakt oryginalny)

EN

Wollastonite is a mineral used in various industries. Since there is no economically important deposits of wollastonite in Central Europe, groups of experiments were performed to prepare wollastonite based on cheap natural raw materials. The solid statereaction method was selected with interval of temperature in the range of 1000-1300°C. Lacustrine chalk, limestone and calcite veins were sources of calcium, whereas glass sand and quartzite schist were used as a source of silica. Best results were obtained for lacustrine chalk and quartzite schist. Another important factor is pressing before synthesis - better results were obtained for non-pressed samples. (original abstract)

3

Znaczenie sektora energetycznego w relacjach transatlantyckich

75%

Tomala J.

|

nr nr 1 Europa w globalnym świecie : uwarunkowania i perspektywy integracji transatlantyckiej

341-350

XX

Surowce mineralne, a zwłaszcza surowce energetyczne oraz dostęp do energii są niezwykle istotnymi czynnikami warunkującymi wzrost gospodarczy, rozwój gospodarczo-społeczny i postęp technologiczny. Państwa, które posiadają ograniczone zasoby energetyczne, chcąc utrzymać się na ścieżce zrównoważonego rozwoju, a także stale rozwijać swój potencjał konkurencyjności są zmuszone do zapewnienia ciągłości dostaw surowców energetycznych i nawiązywania współpracy z gospodarkami surowcowymi. Artykuł jest próbą wskazania znaczenia energii dla gospodarki, zidentyfikowania wyzwań dla sektora energetycznego Unii Europejskiej, a także w miarę możliwości udzielenia odpowiedzi na pytanie, jaką rolę w relacjach transatlantyckich pełni sektor energetyczny. Wypunktowane zostaną także inicjatywy Unii Europejskiej oraz Stanów Zjednoczonych w zakresie działań i wzajemnej współpracy w sektorze energetycznym. (abstrakt oryginalny)

EN

Mineral resources, especially energy resources and access to energy are extremely important factors determining economic growth, economic and social development and technological progress. Countries that have limited energy resources, wanting to stay on the path of sustainable development, and constantly develop their competitiveness potential are forced to ensure continuity of energy resources supplies and establish cooperation with resource economies. The article is an attempt to indicate the importance of energy for the economy, to identify challenges for the European Union's energy sector and, if possible, to answer the question of what role the energy sector plays in transatlantic relations. The initiatives of the European Union and the United States in the field of activities and mutual cooperation in the energy sector will also be highlighted. (original abstract)

4

Uwarunkowania środowiska przyrodniczego w przestrzeni uzdrowiska na przykładzie Czerniawy-Zdroju

75%

Gonda-Soroczyńska E.

|

nr nr 241 Przestrzeń a rozwój

252-261

XX

W badaniach przeprowadzonych na przykładzie dolnośląskiej miejscowości Czerniawa-Zdrój wykazano, jaki wpływ na rozwój uzdrowiska wywierają występujące w nim czynniki uwarunkowań przyrodniczych. Należą do nich przede wszystkim: klimat, wody mineralne, borowiny, gazy lecznicze, peloidy, krajobrazy, kompleksy zieleni, obszary "Natura 2000". Obecnie administracyjnie uzdrowisko Czerniawa-Zdrój jest dzielnicą Świeradowa- -Zdroju. Ważną rolę w kondycji uzdrowiska odgrywa istnienie na obszarze samego uzdrowiska lub w jego bliskim sąsiedztwie terenów prawnie chronionych, w kontekście ich wartości przyrodniczo-krajobrazowych. Stanowią one bowiem gwarancję wysokiej jakości środowiska przyrodniczego, decydującego w znaczący sposób również o jego kondycji. (abstrakt oryginalny)

EN

The research conducted in the Lower Silesian town of Czerniawa-Zdrój indicated the degree in which the development of the spa resort is influenced by its natural determinants. These predominantly include: climate, mineral waters, peloids, curative gas, landscape, green complexes, Natura 2000 areas. Currently, Czerniawa-Zdrój spa is a district of Świeradów- -Zdrój. Due to their natural and landscape values, the legally protected areas located within the spa resort or in its vicinity are important for the spa's condition. They guarantee the high quality of the natural environment, which is also a substantial factor in the matter. (original abstract)

5

The Cutting Resistance of Rock Salt in Function of Temperature

75%

Kotwica K. , Stopka G.

|

tom 3(1) Selected Aspects of Production Engineering in Management and Materials Engineering

211-220

EN

Currently over then 16 percent of the total worldwide salt production is excavated in underground mines. Salt deposits often lie at great depths up to 1000 m, where the temperature of the surrounding rocks reaches 50°C and even exceeds it. A large part of it is exploited using mechanical methods, mainly with the use of road headers and continuous miners. When excavating salt rock, the cutters of the road header mining head come into contact with the rock. This generate friction and in consequence a rise in temperature. In AGH University of Science and Technology the laboratory tests were carried out to determine the effect of temperature on cutting resistance and selected mechanical properties of rock salt. On the special laboratory test stand the rock salt sample was cutted at three different temperatures - 20, 50 and 80°C. The cuttability index and the side chipping angle were measured for each temperature. Additionally the same tests were performed in the case of salt sample after cooling to room temperature. The selected mechanical parameters of rock salt - compressive, tensile and shear strength were also measured for the same temperature values. The obtained results were compared and described in the paper. (original abstract)

6

The Geomorphologigal Role of Episodic Rivers Based on the Example of the Oueds el Mut and el Feija (Antiatlas Mountains, Morocco)

75%

Izmaiłow B. , Krzemień K.

|

nr z. 118

103-117

XX

W pracy omówiono wyniki badań przeprowadzonych w latach 2001-2005 w zakresie koryt okresowych rzek w południowej części marokańskiego górskiego regionu - Antiatlasu. Ze względu na wielkość analizowanego obszaru badanie dotyczyło tylko kilku wybranych systemów rzecznych. Charakterystyka kanałów w wyznaczonych miejscach została oparta na jakościowych i ilościowych właściwościach koryt rzecznych, erozji i akumulacji formy terenu, jak również od rodzaju i ilości gruzu i osadów.

EN

The paper discusses the results of a 2001-2005 field investigation into episodic river channels in the southern Antiatlas mountain range. Because of the size of the study area the investigation concerned only a few selected fluvial systems. The characteristics of the channels in the designated areas were based on the qualitative and quantitative properties of the river channels, the erosion and accumulation landforms present as well as on the kind and quantity of rubble and coarse sediments. Five channel types were identified and described. In general terms the role of the episodic streams draining the northern and southern slopes of Djebel Bani varies. Investigation of the channels and tracks of water flow shows that only the largest oueds on the southern slope carry material to the base of Djebel Bani and the sediment in those river channels is better sorted. On the northern slope clastic material is deposited in Oued el Feija. Aeolian activity can clearly be seen on the alluvial fans which form at the ends of smaller oueds as well as within bigger oueds, and yet the aeolian activity does not mask the fluvial forms. (original abstract)

7

Topical Issues of Sustainable Use of Natural Resources of the Western Ukrainian Borderland

63%

Rudenko V. , Ivakh Y. , Veklyn O.

|

nr nr 7(2) Socio-Economic Issues of Ukrainian West Borderland

24-31

EN

The article analyzes the natural resource potential of the Western Ukrainian borderland: history, development, current state and conditions. Land resources and land fund of the Borderland as well as the main trends in its use as the basis of agriculture and the operational base of society have been characterized. The role of water, biological and recreational resources in the structure of the natural resources of the region has been described. Current trends in the use of Western Ukrainian borderland mineral resources have been analyzed. (original abstract)

8

Modelowanie właściwości fizycznych mas ceramicznych przy pomocy niestandardowych surowców mineralnych - cz. II

63%

Puff Z. , Sałaciński R.

|

nr nr 1

20-24

XX

Otrzymane wyniki dalszych badań (II część) iłu pochodzącego z nadkładu złoża węgla brunatnego z KWB Bełchatów - pole Szczerców wskazują, że pod względem frakcji ziarnowych jest to materiał niejednorodny w swojej objętości i wymaga przed dalszymi procesami technologicznymi wstępnego oczyszczenia (proces szlamowania). Celem II etapu badań było określenie wpływu różnych dodatków mineralnych na właściwości mas ceramicznych przygotowanych na bazie tego iłu. Wyniki badań wykazały korzystny wpływ dodatków mineralnych dodanych do mas w zakresie 10 ÷ 20% wag. na zmniejszenie właściwości plastycznych. Wyjątkiem jest pył dymnicowy, który miał odwrotny wpływ, powodując zwiększenie wielkości badanego parametru. (abstrakt oryginalny)

EN

The aim of this study was to determine the effect of materials as dust from Bełchatów power plant, basalt meal, chalcedony ooze and grog of the plastic properties of clay from the smectite group from overburden in the brown coal mine "Bełchatów". Both the additive and clay material are treated as waste, so their development would bring economic dimension and will also be environmentally friendly. Analysis of the clay material indicated that we are dealing with a heterogeneous material and any attempt to development comes with the purification of harmful components (e.g. coarse grain of sand), and homogenization of it. Tests shows a beneficial effect of mineral additives on the plastic properties of ceramic clay raw material, as manifested by a decrease in the measured values the relative mixing water, drying, firing and total shrinkage. The only exception in dust from "Bełchatów" power plant, which had the opposite effect, causing the increase in test size. This material may not be use as an additive. (original abstract)

9

Wybrane aspekty zarządzania produktem w przedsiębiorstwach handlowych na rynku nawozów mineralnych

63%

Piwowar A.

|

nr z. 1 (27)

199-206

XX

W artykule zaprezentowano wyniki badań ankietowych przeprowadzonych wśród 24 przedsiębiorstw handlowych na rynku środków produkcji rolnej. Problematyka zawarta w artykule dotyczy kwestii związanych z kształtowaniem i zarządzaniem produktem, jednej z najważniejszych dziedzin strategicznych decyzji przedsiębiorstw handlowych na badanym rynku. Głównym przedmiotem rozważań w niniejszym artykule jest m.in. zróżnicowanie oferty asortymentowej nawozów mineralnych w placówkach handlowych oraz przesłanki wyboru dostawców nawozów. (abstrakt oryginalny)

EN

The article presents poll' results held among 24 commercial enterprises on the researched agricultural production market. The problem is shown in the context of product management as one of the most important strategic decision of the commercial enterprises. The article focuses mainly on the differentiation in the product range and the rationales of the fertilizers suppliers. (original abstract)

10

Opłata eksploatacyjna jako wspólne źródło dochodów państwa oraz gmin (aspekty normatywne)

63%

Ofiarski Z.

|

nr nr 485 Relacje fiskalne państwo - samorząd terytorialny

317-325

XX

Opłata eksploatacyjna z tytułu wydobywania kopalin ze złoża jest formalnie źródłem dochodów własnych gminy, ale tylko w odniesieniu do 60% jej wpływów. W pozostałym zakresie jest dochodem powiatów, województw oraz Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Stosując metodę dogmatycznoprawną oraz empiryczną zbadano ustawodawstwo i dorobek orzeczniczy sądów, a także wybrane pozycje literatury przedmiotu w celu ustalenia statusu prawnego tej daniny publicznej oraz trybu jej wymiaru. Ustalono, że tylko sposób podziału wpływów z tego źródła częściowo uzasadnia nazywanie go źródłem dochodów własnych gminy. Brak atrybutów władztwa organów gminy, zwłaszcza w odniesieniu do stawek tej opłaty oraz ewentualnego wprowadzania zwolnień, w zasadzie pozwala na stwierdzenie, że jest to faktycznie źródło dochodów państwa, z którego część wpływów oddaje się do dyspozycji gmin. Mechanizm tej redystrybucji określa ustawa Prawo geologiczne i górnicze(abstrakt oryginalny)

EN

Mining royalties are formally a source of municipalities' own income, but only with regard to 60% of these proceeds, whereas the remaining portion constitutes income for counties, voivodeships, and the National Fund for Environmental Protection and Water Management. To determine the legal status of this particular public levy and its applicability existing legislation, judicial practice, and subject literature pertaining to this issue were reviewed with the use of legal dogmatic and empirical method. It has been ascertained that only the manner in which this income is distributed justifies the fact that it is referred to as the "municipality's own source of revenue". However, lack of attributes of the municipality's power to levy royalties - in particular with regard to the rates and exemptions - allows one to conclude that in fact the mining royalties are a source of state income, from which a portion is allocated to municipalities. The redistribution mechanism is governed by the Geological and Mining Act(original abstract)

11

The Source of the Aeolian Sediments in the Coude du Dra Region

63%

Barczuk A. , Dłużewski M.

|

nr z. 118

79-91

XX

Celem badań opisanych w artykule było określenie źródeł materiału budulcowego wydm występujących w marokańskim regionie Coude du Dra. Na podstawie uzyskanych wyników stwierdzono, iż wydmy te mają wysoką zawartosć składników o niskiej odporności na zwiększające się czynniki transportu oraz na procesy atmosferyczne. Jedynie w północno-wschodniej części obszaru, w szczytowej części najwyższych form wydmowych, występują osady o dużej zawartości minerałów odpornych, głównie kwarcu.

EN

Determination of the source of material building the dunes of the Coude du Dra region was the aim of the performed studies. To estimate the source areas, the selected textural features, especially the mineralogical and lithologic composition of the dune sand basement sediments were studied. This composition was determined by means of the microscope analysis of the granular preparations. On the basis of the obtained results one found that the dunes of the Coude du Dra region have high content of the components of low resistance to the deteriorating factors of transport and weathering processes. Only in the north-eastern part of the area and in the apical parts of the highest dune forms there occur the sediments with high content of the resistant minerals, mainly quartz. The results indicated also the insignificant difference in the mineral and lithologic composition of the sediments of the basement and those of the dunes. (original abstract)

12

Surface Features of Sand Grains from the Coude du Dra Region (Morocco)

63%

Woronko B.

|

nr z. 118

93-101

XX

Analiza charakteru powierzchni ziarna, zwłaszcza ziarna kwarcu, pozwala na uzyskanie cennych informacji na temat warunków środowiskowych, które ukształtowały ziarna, a tym samym może poinformować o źródłe osadów. Wyniki takiej analizy wykonywane na ziarnach z wydmy Coude du Dra wykazały, iż przeszły one ciężkie chemiczne procesy wietrzenia, takich jak rozpad i ponowne wytrącanie krzemionki na powierzchni ziarna.

EN

The analysis of grain surface character, especially of quartz grains, allows to obtain precious information on environmental conditions which shaped the grains and thus can inform about the sediment source. Results of such an analysis performed on grains from the dunes of the Coude du Dra erg showed that the grains underwent heavy chemical weathering processes such as dissolution and re-precipitation of silica on the grain surfaces. This is inferred from intensive crusting of the grains. Only limited amount of the grains exhibits effects of aeolian abrasion. Majority of the grains is angular or sub-angular and only few grains are well or very well rounded. This shows that the sediment was not transported for a long distance and the sediment source for this growing erg is local. Only very few grains which are very well rounded can represent another sediment source. (original abstract)

13

Ocena możliwości zastosowania pogórniczych odpadów TG3 z Turoszowa w produkcji ceramiki sanitarnej

63%

Hybner S. , Stempkowska A. , Izak P. , Lis J.

|

nr nr 6

12-15

XX

Przedstawiono wstępne wyniki badań zastosowania gliny TG3 z Turoszowa jako taniego i alternatywnego surowca do produkcji ceramiki sanitarnej. Celem było wprowadzenie jak największej ilości surowca bez pogorszenia parametrów technologicznych masy, takich jak: lepkość, ciężar właściwy, nabieranie czerepu przy zachowaniu założonego składu racjonalnego. Maksymalna ilość gliny TG3 możliwa do wprowadzenia to 37% w stosunku do wszystkich składników masy. Większa ilość tego surowca zmienia przede wszystkim skład racjonalny ustalający temperaturę wypalania tworzywa. (abstrakt oryginalny)

EN

In this paper preliminary results of imputing TG3 clay, such as cheap and alternative material in sanitary ware have been presented. The main purpose was to find the highest amount of TG3 clay that is possible to replace the original raw clay material for producing ceramics parts without decreasing technological parameters, such as: viscosity, density, fi ltration etc. The maximum was reached on level 37% in all components ratio. The over dosage changes clay equilibrium in suspension and among others has infl uence on burning temperature and deformations. (original abstract)

14

Anna Jankowska-Kłapkowska: Efektywność gospodarowania zasobami mineralnymi, Państwowe Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa 1992

63%

Czaja S.

|

nr nr 2 (2)

191-192

XX

Artykuł jest recenzją książki Anny Jankowskiej-Kłapkowskiej pt. "Efektywność gospodarowania zasobami mineralnymi". Zdaniem autora artykułu praca Anny Jankowskiej-Kłapkowskiej jest na gruncie polskim próbą nowego podejścia do problematyki gospodarki zasobami mineralnymi. Autorka, odchodząc od konwencjonalnego traktowania tych zasobów jako trudno odnawialnych bądź nieodnawialnych, koncentruje się na szeroko rozumianym procesie przemieszczania się zasobów mineralnych oraz zmianie ich formy. Jest to interesująca próba konkretyzacji metod stosowanych już przez H. Barnetta i C. Morse 'a oraz B. Commonera.

15

Znaczenie branży wydobywczej dla rozwoju gospodarczego państw Afryki Subsaharyjskiej na przykładzie Angoli

51%

Dymitrowska Y.

Studia Oeconomica Posnaniensia

|

2017

|

tom 5

|

nr nr 5 Współczesne wyzwania rozwojowe w ujęciu globalnym i regionalnym

74-87

XX

Znaczna część państw Afryki Subsaharyjskiej należy do krajów specjalizujących się w wydobyciu oraz eksporcie surowców naturalnych. W większości z nich występuje "klątwa bogactwa" lub symptomy "choroby holenderskiej". Jednemu z państw Afryki Subsaharyjskiej, Botswanie, udało się uniknąć negatywnych skutków klątwy surowcowej. W trzech innych krajach - Angoli, Mozambiku oraz Rwandzie - w ostatnich latach odnotowano pozytywne zmiany rozwoju gospodarczego. W ramach artykułu przedstawiono wyniki oceny rozwoju gospodarczego Angoli w kontekście występowania klątwy bogactwa w latach 1995-2014. (abstrakt oryginalny)

EN

A significant part of Sub-Saharan African countries are specializing in the extraction and export of natural resources. In most of them the resource curse or visible symptoms of the Dutch disease occur. One Sub-Saharan African country, Botswana, managed to avoid the negative effects of the phenomenon. In the next three - Angola, Mozambique and Rwanda - positive changes in economic development have been reported in recent years. The paper presents the results of an assessment of the economic development of Angola in the context of the occurrence of the resource curse in the years 1995-2014. (original abstract)

16

Perspectives for Reproduction of the Dioxide Titanium Industry

51%

Fedoseev S. , Tochilo M.

|

nr z. 91

39-47

XX

Analiza bazy surowców mineralnych przedsiębiorstw produkujących wyroby tytanowe wykazuje, że branże tytanowo-magnezowa, chemiczna, lakiernicza, farbiarska i inne tylko w niewielkim stopniu używają tytanu jako surowca produkcyjnego. Obecnie możliwości zbytu pigmentu wytwarzanego z dwutlenku tytanu są zatem ograniczone. Szczególne miejsce dla ekspansji i umacniania bazy surowców mineralnych w branży wykorzystującej tytan zajmuje północno-zachodni region Federacji Rosyjskiej. Zaproponowana technologia zintegrowanego wykorzystania rud tytanowo-magnetytowych jest charakterystyczna przede wszystkim ze względu na zastosowanie nowych, wcześniej nieużywanych, rodzajów surowców tytanowych. Wykorzystanie tej technologii pozwala na poszerzenie asortymentu odzyskiwalnych komponentów mineralnych oraz asortymentów produktów wytwarzanych z jednostki surowca produkcyjnego. Zaproponowany w artykule schemat technologiczny pozwala na oszczędność zużycia zasobów w procesie produkcyjnym.(abstrakt oryginalny)

EN

Analysis of the mineral resource base of enterprises producing titanium products indicates that of titanium-magnesium, chemicals, lacquers, paints and other industries only to a small extent provided by the titanium raw material. Internal market capacity of titanium dioxide pigment is currently not particularly limited. A special place in the expansion and strengthening of the mineral resource base of titanium consuming industries of the country belongs to the North-West region of the Russian Federation. The proposed technology of the integrated use of titanium-magnetite ores is characterized primarily by its involvement on the basis of new, not previously used types of titaniferous raw materials. The use of technology allows to expand the range of recoverable mineral components and the range of products manufactured from a unit of feedstock. The technological scheme is a resource-saving way.(original abstract)

17

Branża kruszyw mineralnych

51%

Komuda Ł.

|

nr nr 41

I-XI

XX

Wydobycie kruszyw mineralnych i piasków sięga w Polsce 130 mln ton rocznie. Polska jest jednym z bogatszych w te podstawowe surowce budowlane państw europejskich, a mimo to z roku na rok rośnie ich import. Nie powinien on jednak zagrozić polskim producentom, którzy kontrolują ponad 99 procent krajowego rynku. W polskich firmach tej branży, m.in. za sprawą inwestycji zagranicznych postępuje prywatyzacja i modernizacja produkcji.

18

Kategoria kosztów w rachunku ekonomicznym pozyskiwania kopalnych paliw energetycznych

51%

Księżyk M.

|

nr nr 2 (2)

93-102

XX

Spośród pozyskiwanych zasobów przyrody najwięcej problemów przysparzają zasoby mineralne. Stąd też prawidłowy rachunek ekonomiczny związany z ich wykorzystaniem ma tak istotne znaczenie dla ochrony środowiska. Przeprowadzone badania procesów pozyskiwania zasobów i surowców mineralnych wykazały między innymi, że: • sposób ujęcia treści ekonomicznej oraz metody ustalania wielu podstawowych parametrów kompleksowego rachunku ekonomicznej efektywności wciąż wywołują kontrowersyjne dyskusje, • zbudowanie i wdrożenie do praktyki (z pozytywnym skutkiem) kompleksowego rachunku ekonomicznej efektywności gospodarki zasobami i surowcami mineralnymi możliwe jest dopiero wówczas, gdy dokona się realnej oceny wszystkich składników nakładów, kosztów oraz innych skutków procesu, ewidencjonowanych przez poszczególne podmioty tworzące strukturę tej gospodarki. W związku z tym wydaje się celowe przedstawienie metody określania poziomu istotnych składników kosztów kopalnych paliw energetycznych. Oparta jest ona głównie na wynikach badań wykonanych pod kierunkiem A. Jankowskiej - Kłapkowskiej (w ramach CPBR 1.7. cel 11 oraz badań własnych (w ramach przygotowywanej rozprawy habilitacyjnej i badań podstawowych PAN. Przy opracowywaniu metody określania poziomu istotnych składników systemu kopalnych paliw energetycznych przyjęliśmy tezę, iż konieczne jest systemowe ujęcie wszelkich rachunków kosztów prowadzonych w pełnym cyklu realizacji procesu (tworzącego jeden obiekt badań). Rozwijając ją zmierzamy do uzyskania zgodności wszelkich rachunków kosztów z wymaganiami ogólnej teorii kosztów oraz spójności między poszczególnymi rachunkami kosztów. (fragment tekstu)

EN

The article refers to the research projects which were carried out for CPBR so as to find out the national cost. It also includes the author's findings which were revealed in her earlier research papers and were reported following her studies done for the Polish Academy of Sciences. The method introduced in the article enables to regard the major elements of the costs of fossil fuels mining as those of broad cost-benefit study. The presented scheme of the method for key elements description of the costs of fossil fuels mining shows, that • the quantification of economic categories comprising the components of cost-benefit study and economic accountability goes on excluding the vital process of transformation of expenditure into costs of separate steps of the process (during the whole operation those categories take on their features), • description of real costs of fossil fuels mining belonging to compact value elements can be made through the transformation of expenditure into the financial cost of main producer and the external costs of the process. Then, it is recommended to change both categories into the national cost of fossil fuels mining. The proposed solutions in the sphere of economic subject and in the method of description including main producers price and external costs as well as the national cost of fossil fuels mining are based on the results of the used analyses and the theoretical assumptions that cost is an economic category and a component of mineral resources costs having specific features. (original abstract)