Nowa wersja platformy, zawierająca wyłącznie zasoby pełnotekstowe, jest już dostępna.
Przejdź na https://bibliotekanauki.pl
Preferencje help
Widoczny [Schowaj] Abstrakt
Liczba wyników

Znaleziono wyników: 10

Liczba wyników na stronie
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
Wyniki wyszukiwania
Wyszukiwano:
w słowach kluczowych:  Lyrik
help Sortuj według:

help Ogranicz wyniki do:
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
EN
Threatened or threatening nature as the resistant, often also indifferent, sublime other of technical-civilisational progress has always been a motif in H.M. Enzensberger’s poetry, also in his earlier work, and consequently a much-discussed topic in Enzensberger scholarship of the later twentieth century, not least in the context of the growing environmental problem and the debates on nuclear energy. More recent ecocritical tendencies in cultural and literary studies have revisited this discussion, but for the most part remain wedded to a somewhat obsolete Enlightenment-critical binary logic of man & technology vs. nature or environment. – In this essay, I would like to deal with Enzensberger’s more recent (and most recent) poetry, which (like Enzensberger’s lyrical work after about 1990 as a whole, by the way) remains conspicuously underlit in more recent studies. An attempt will be made to read this lyric poetry with more recent cultural-critical and -scientific or literary discourses, which see themselves as posthumanist critique in the age of the so-called Anthropocene, and to critically examine Enzensberger’s literary appropriation of such discourses. On the foil of these posthumanist reflections, it becomes apparent how in Enzensberger’s recent and latest poetry the old binary oppositions of man and nature, nature and technology, man and animal, consciousness and corporeality or materiality etc. are deconstructed as anthropocentric schemes and other more complex and hybrid forms of life or networks and creaturely figures are brought into view, albeit in Enzensberger’s familiar ironic tone. this discussion, but for the most part remain wedded to a somewhat obsolete Enlightenment-critical binary logic of man & technology vs. nature or environment. – In this essay, I would like to deal with Enzensberger’s more recent (and most recent) poetry, which (like Enzensberger’s lyrical work after about 1990 as a whole, by the way) remains conspicuously underlit in more recent studies. An attempt will be made to read this lyric poetry with more recent cultural-critical and -scientific or literary discourses, which see themselves as posthumanist critique in the age of the so-called Anthropocene, and to critically examine Enzensberger’s literary appropriation of such discourses. On the foil of these posthumanist reflections, it becomes apparent how in Enzensberger’s recent and latest poetry the old binary oppositions of man and nature, nature and technology, man and animal, consciousness and corporeality or materiality etc. are deconstructed as anthropocentric schemes and other more complex and hybrid forms of life or networks and creaturely figures are brought into view, albeit in Enzensberger’s familiar ironic tone.
DE
Bedrohte bzw. bedrohende Natur als das widerständige, oft auch gleichgültige, erhabene Andere des technisch-zivilisatorischen Fortschritts war schon immer ein Motiv in H.M. Enzensbergers Lyrik, auch im früheren Werk, und demzufolge ein vieldiskutiertes Thema in der Enzensberger-Forschung des späteren zwanzigsten Jahrhunderts, nicht zuletzt im Kontext der wachsenden Umweltproblematik und der Debatten über Atomenergie. Neuere ökokritische Tendenzen in der Kultur- und Literaturwissenschaft haben diese Diskussion wieder aufgegriffen, bleiben aber in den meisten Fällen einer etwas obsolet wirkenden aufklärungskritischen binären Logik von Mensch & Technik vs. Natur oder Umwelt verhaftet. – In diesem Aufsatz möchte ich mich mit Enzensbergers jüngerer (und jüngster) Lyrik befassen, die (wie übrigens Enzensbergers lyrisches Werk nach etwa 1990 insgesamt) auch in neueren Studien auffallend unterbeleuchtet bleibt. Dabei soll versucht werden, diese Lyrik mit jüngeren kulturkritischen und wissenschaftlichen bzw. literaturwissenschaftlichen Diskursen zu lesen, die sich als posthumanistische Kritik im Zeitalter des sog. Anthropozäns verstehen, und Enzensbergers literarische Aneignung solcher Diskurse kritisch zu überprüfen. Auf der Folie dieser posthumanistischen Reflexionen wird ersichtlich, wie in Enzensbergers jüngerer und jüngster Lyrik die alten binären Oppositionen von Mensch und Natur, Natur und Technik, Mensch und Tier, Bewusstsein und Körperlichkeit bzw. Materialität usw. als anthropozentrische Schemen dekonstruiert und andere komplexere und hybridere Lebensformen bzw. Netzwerke und kreatürliche Figuren, wenn auch in Enzensbergers vertrautem ironischem Ton, in den Blick genommen werden.
EN
The author analyses the motif of a beautiful Polish woman in two poems by Arthur Silbergleit. The analysis shows that the structuring of female personas goes beyond the stereotypical frames of perceiving Polish women in national categories, since they have been portrayed as beings settled between the reality and the dream, which makes it impossible to use them for the current political needs during the First World War.
PL
Autorka analizuje motyw pięknej Polki w dwóch wierszach Arthura Silbergleita. Z analizy wynika, że konstrukcja postaci kobiecych wykracza poza stereotypowe ramy postrzegania Polek w kategoriach narodowych. Zostały one bowiem przedstawione jako istoty zadomowione w przestrzeni między rzeczywistością a snem, co uniemożliwia wykorzystanie ich do bieżących potrzeb politycznych w okresie I wojny światowej.
DE
In dem Artikel wird dem Motiv der schönen Polin in zwei Gedichten des oberschlesischen Dichters Arthur Silbergleit nachgegangen. Die Gedichte werden einer eingehenden textnahen Analyse unterzogen, wobei der leitende Gedanke die Frage nach dem stereotypen Gehalt der von Silbergleit kreierten Frauenbilder ist. Die angestellten Überlegungen führen zu dem Fazit, dass der Dichter sich um ein jenseits bloß nationaler Kategorien liegendes Bild der Polinnen bemüht und sie in erster Linie als realitätsentrückte, in einem Zwischenreich beheimatete Wesen imaginiert.
EN
In Poland, the name Dagny is well-known because of the sad life and tragic death of the Norwegian wife of the famous and scandalising Polish-German fin de siécle writer Przybyszewski. But not many people know that she was a writer and poet herself, even if not a very prolific one. Her ouevre consists of four short plays, five poems in prose and a handful of poetry. The aim of this article is to analyse her plays and prose in respect of the relations between a man and a woman. Especially, I enquire if Juels work is only an expression of the literary conventions of her epoch, or if she gives her texts an unique (feminine) touch. I attempt to demonstrate that the latter is the case in her dramatic work and especially in her prose poetry.
PL
Poeta Tadeusz Różewicz świadomie wykorzystuje bogactwo semantyczne słowa poezja, posiadającego w języku niemieckim cztery - choć różne semantycznie - ekwiwalenty: Poesie, Lyrik, Dichtung, Gedichte. W artykule podjęta została próba analizy użycia przez poetę rzeczownika poezja i jego transpozycji w niemieckojęzycznych przekładach autorstwa Henryka Bereski, Karla Dedeciusa, Güntera Kunerta, Petera Lachmanna i Aloisa Woldana.
EN
In his poetic and metapoetic writing, Tadeusz Różewicz consciously works with the multiple meanings of the word poezja, which may be translated into German as Poesie, Lyrik, Dichtung, or Gedichte. Based on an analysis of the poezja in Różewicz's poetry, the present paper examines the word's translations into German by Henryk Bereska, Karl Dedecius, Gȕnter Kunert, Peter Lachmann, and Alois Woldan.
DE
Der Dichter Tadeusz Różewicz arbeitet in seinem Schaffen bewusst mit der semantischen Vielfalt des Wortes ‚poezja', das je nach Bedeutung als ‚Poesie', ‚Lyrik', ‚Dichtung' oder ‚Gedichte' ins Deutsche übersetzt werden kann. Der vorliegende Aufsatz untersucht ausgehend von einer Analyse der Verwendung von ‚poezja' bei Różewicz die Übertragung des Wortes in deutschsprachigen Übersetzungen von Henryk Bereska, Karl Dedecius, Günter Kunert, Peter Lachmann und Alois Woldan. 
PL
Christian Morgenstern zasłynął w literaturze niemieckojęzycznej przede wszystkim jako autor humorystyczno-groteskowych ‘Pieśni szubienicznych’. Jednakże jego twórczość literacka obejmuje także poezję melancholijno-refleksyjną, subtelne wiersze o przyrodzie, mistyczną lirykę, czy też zabawne i rytmiczne wierszyki dla dzieci, które są niemal nieznane szerszemu gronu czytelników. Dlatego też artykuł omawia te różne formy twórczości Morgensterna, która niestety powoli popada w zapomnienie, aby uwypuklić jej wielobarwną różnorodność, równocześnie wskazuje w zarysie na recepcję jego utworów.
EN
Christian Morgenstern figures in literary history primarily as the author of the humorous-grotesque “Gallows Songs”. But his literary work includes melancholy poetry, subtle nature poems, mystical lyrics and amusing and rhythmic nursery rhymes, which are almost unknown to the reading public. This article therefore focusses on outlining briefly the differing forms and areas of Morgenstern’s writings in order to provide an overview of the rich diversity of a work which, unfortunately, is gradually becoming forgotten. The article also contains a short account of the reception of Morgenstern’s work.
DE
Christian Morgenstern ist in die Literaturgeschichte vor allem als Verfasser der humoristisch-grotesken „Galgenlieder“ eingegangen. Doch sein literarisches Schaffen umfasst auch melancholische Gedankenpoesie, zarte Naturgedichte, grüblerisch-mystische Lyrik sowie amüsante und rhythmische Kinderreime, die dem Lesepublikum kaum bekannt sind. Daher konzentriert sich der Beitrag darauf, die unterschiedlichen Formen und Bereiche seines Schaffens kurz zu umreißen, um das facettenreiche Werk des leider allmählich in Vergessenheit geratenden Dichters ganzheitlich zu erfassen. Der Beitrag bezieht sich auch kurz auf die Rezeption von Morgensterns Werken.
PL
Przemoc rewolucyjną można określić jako formę agresywności, taką jednak, która rzadko nadaje sobie samej to imię. Należy zatem oczekiwać, że także polityczna liryka popierająca rewolucję będzie unikać bezpośredniego przedstawiania agresywnych zachowań. Odnosi się to także do liryki Bertolta Brechta, mimo iż ogólnie uchodzi on za autora zafascynowanego agresją. Środki, jakimi temperował konotowaną politycznie agresywność, są przedmiotem analizy niniejszego artykułu. Jednym z nich jest defamiliaryzacja polegająca na dekontekstualizacji akcji lub zmianie konwencji gatunkowej. Drugim jest wyparcie, które posługuje się ‚klasycznymi‘ środkami zagęszczenia i przesunięcia. Pracę kończy poszukiwanie estetycznej koncepcji implikowanej przez omówione techniki temperacji.
EN
Revolutionary violence may be defined as a form of aggressivity; one, however, that seldom calls itself by that name. It is therefore expectable that political poetry written in favour of the revolution will avoid direct presentation of aggressive behaviour. This applies also to the poems of Bertolt Brecht, even though this author is generally regarded as fascinated by aggression. The means by which he tempered the politically connotated aggressivity will be analysed in this paper. One of them is defamiliarization, consisting in de-contextualizing of actions or in a change of genre convention. Another is repression which makes use of the ‚classical‘ means of condensation and displacement. Finally, it is discussed what aesthetic conception is implied by the presented techniques of tempering.
DE
Revolutionäre Gewalt lässt sich als eine Form der Aggressivität auffassen; freilich als eine solche, die sich diesen Namen selten selbst zulegt. So ist auch von der politischen Lyrik, die die Revolution gutheißt, zu erwarten, dass sie eine direkte Darstellung aggressiver Verhaltensweisen meiden wird. Dies trifft auch auf die Gedichte Bertolt Brechts zu, auch wenn der Autor im Allgemeinen als ein von der Aggression Faszinierter gilt. Mit welchen Mitteln er die politisch konnotierte Aggressivität temperierte, wird im vorliegenden Aufsatz untersucht. Eines von ihnen ist die Verfremdung, die auf der Dekontextualisierung der Handlungen oder auf einem Wechsel der Gattungskonvention beruht. Ein anderes ist die Verdrängung, die sich der ‚klassischen‘ Mittel der Verdichtung und Verschiebung bedient. Abschließend wird nach dem ästhetischen Konzept gesucht, das von den besprochenen Temperierungstechniken impliziert wird.
PL
W roku 1935 udaje się Mołodowskiej wyemigrować z Warszawy do Nowego Jorku. Poezja jej od samego początku wyraża uczucie obcości i wygnania. Debiut literacki w roku 1920 jest początkiem twórczości ściśle związanej z religijną tradycją i świeckim ‚yidishkayt‘. Mołodowska tematyzuje doświadczenia ubóstwa i antysemityzmu oraz przeżycia żydowskich kobiet rozdartych pomiędzy emancypacją a ścisłym związkiem z religijną tradycją. Powstała w USA poezja Mołodowskiej akcentuje głównie niezwykle trudną sytuację imigrantów: presję wielonarodowej społeczności, język jidysz jako symbol tradycji i tożsamości oraz grożącą utratę zbiorowej pamięci, która prowadzi do stopniowego niwelowania różnic zarówno kulturowych, jak i językowych.  
EN
Molodowsky emigrated from Warsaw to New York in 1935. Her poetry evokes the experiences of estrangement and exile. Her poetic debut in 1920 already foreshadows a literary life-work which seeks to establish a close connection between religious tradition and secular ‚yidishkayt‘. Her earliest work also reflects social poverty and anti-Semitic terror, as well as the particular experiences affecting Jewish women, especially concerning the tensions they faced between the lure of emancipation and their religious family background. Molodowsky’s American work tends to highlight the threshold situation confronting recent immigrants, the impact of “the melting pot” on their lives and consciousness. At the same time it explores the impact of assimilation on the Yiddish language as a medium of tradition and identity, as well as the inevitable loss of collective memory by a society which tends to level both cultural and linguistic differences.  
DE
1935 gelingt Molodowsky die Emigration von Warschau nach New York. Ihre Poesie verarbeitet schon von Beginn an Erfahrungen der Fremdheit und des Exils: 1920 bildet ihr Debüt den Auftakt für ein literarisches Werk, das eine enge Verbindung von religiöser Tradition und säkularer ‚yidishkayt‘ eingeht. Ihr Frühwerk thematisiert die Erfahrung von Armut und Antisemitismus, und auch diejenige von Frauen zwischen Emanzipation und Verbundenheit mit ihrer traditionellen Herkunft. Die in den USA entstandene Dichtung akzentuiert insbesondere die Schwellensituation der Immigranten: den Druck der Schmelztiegelgesellschaft, die jiddische Sprache als Trägerin von Tradition und Identität sowie den drohenden Verlust kollektiver Erinnerung durch eine Gesellschaftssituation, in der kulturelle wie sprachliche Differenzen allmählich eingeebnet werden.
PL
Manfred Peter Hein urodził się w Prusach Wschodnich dwa lata przed objęciem władzy przez Hitlera, studiował w Niemczech Zachodnich i pod koniec lat pięćdziesiątych wyemigrował do Finlandii. Jego dzieło analizowano dotychczas głównie z perspektywy tego, w jaki sposób – jako następca np. Johannesa Bobrowskiego – odnosił się do tematu „przezwyciężania przeszłości“ lub aktualnego szczególnie w stosunkach polsko-niemieckich zagadnienia „ucieczki i wypędzenia“. Niniejszy przyczynek stawia sobie za cel pokazanie, że takie treściowe zawężenie nie wyczerpuje bogactwa tematycznego i wieloperspektywiczności przede wszystkim liryki pisarza i że świat przedstawiony w jego utworach obejmuje jeszcze inne regiony niż „tylko“ wschodnich sąsiadów Niemiec.
EN
The work of Manfred Peter Hein, who was born in East Prussia two years prior to Hitler’s accession to power, studied in West Germany and emigrated to Finland in the late 50s, has primarily been analysed from the perspective of how he – for example in the wake of Johannes Bobrowski – deals with the process of coming to terms with the past, or rather the, in a Polish-German context, highly sensitive theme of „flight and expulsion“. This essay should demonstrate that this limited view is not justified given the richness of themes and perspectives found in his poetry, in particular; that his world consists of other regions than „only“ the eastern neighbouring countries of Germany.
DE
Das Werk Manfred Peter Heins, der zwei Jahre vor Hitlers Machtantritt in Ostpreußen geboren wurde, in Westdeutschland studiert hat und Ende der 50er Jahre nach Finnland übergesiedelt ist, wurde bisher primär unter der Perspektive analysiert, wie er – etwa in der Nachfolge Johannes Bobrowskis – mit dem Thema „Vergangenheitsbewältigung“ umgegangen ist bzw. mit dem gerade im polnisch-deutschen Kontext brisanten Thema „Flucht und Vertreibung“. Der Beitrag soll zeigen, dass diese inhaltliche Festlegung dem Themen- und Perspektivenreichtum vor allem seiner Lyrik nicht gerecht wird, dass zu seiner Welt noch andere Regionen gehören als „nur“ die östlichen Nachbarländer Deutschlands.
PL
Artykuł poświęcony jest przede wszystkim mniej znanym wierszom Ernsta Jandla, które powstały w drugiej połowie lat siedemdziesiątych. Wiersze te wzbudzają zainteresowanie, ponieważ weryfikują w znacznej mierze obraz autora, który do tego czasu znany był szerszej publiczności przede wszystkim jako gracz i klown językowy. Nad wyraz pesymistyczny charakter wierszy spotęgowany został przez oryginalną formę poetycką, którą sam autor określa mianem „zdegradowanego języka“. Niniejszy artykuł jest próbą rekonstrukcji podmiotu lirycznego, który balansując na krawędzi rozpadu, podejmuje próby ukazania się jako integralna całość.
EN
The article is dedicated to less known poems by Ernst Jandl, which were created in the second half of the 70s. These poems arise interest because they verify to great extent the author’s image, who until that moment had been known to a wider audience mainly as a language player. The extremely pessimistic character of the poems is emphasized by original poetic form, which the author himself calls „run-down language“. This arti cle is written in an attempt to reconstruct the lyric Self, which being on the verge of falling apart, tries to appear as a coherent whole.
DE
Der Beitrag befasst sich mit dem weniger beachteten poetischen Konzept Ernst Jandls, das in der zweiten Hälfte der 70er Jahre entstanden ist. Bemerkenswert erscheinen die Gedichte insofern, als sie die Lyrik des Autors, der als Sprachspieler und Sprachclown bekannt wurde, in einem anderen Licht darstellen. In dieser Reihe wendet sich Jandl der düsteren Seite der menschlichen Existenz zu und drückt diese in Form der „heruntergekommenen Sprache“ aus. Der vorliegende Aufsatz stellt eine Probe dar, den Spuren des lyrischen Ich nachzugehen, das zwischen Auflösung und Affirmation schwankt und sich in kurzen affirmativen Momenten als Ganzes zu behaupten versucht.
10
Content available When poetry inspires war
51%
EN
For Apollinaire, poetry inspires war. Calligrammes, written at the very heart of the drama, involves a three-dimensional combat. His I acquires three representations that differ in status, process and the ideal defended. The first I is the empirical soldier fighting on behalf of his country in the real world. The second lyrical I is fictitious in order to fight for convulsive emotions made of dreams and frustrations. The third, creative, I of the poet defends an aesthetic that is necessary, in a pioneering spirit, to crystallize it in modern culture. In short, the creative warrior is transmuted into creating war.
FR
Le numéro contient uniquement les résumés en anglais.
PL
Tom zawiera abstrakty tylko w języku angielskim.
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.