Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Nowe szczegóły z biografii Aleksandra Mardkowicza (1875–1944)

100%

Pawelec M.

Almanach Karaimski

|

2015

|

tom 4

19-32

RU

Aleksander Mardkowicz (1875 – 1944) był karaimskim publicystą, poetą i wydawcą działającym w okresie międzywojennym w Łucku na Wołyniu. Artykuł przytacza mało dotąd znane szczegóły z życia rodzinnego i zawodowego Mardkowicza jako notariusza, dotyczące m.in. źródeł utrzymania, stanu majątkowego oraz miejsc zamieszkania. Omawia też kwestię kontaktów Mardkowicza w środowisku wołyńskich regionalistów. Wskazuje na możliwość jego współpracy z Jakubem Hoffmanem (1896 – 1965) przy redagowaniu Bibliografii Wołynia publikowanej w latach 1931-1939 w „Roczniku Wołyńskim”. Uzupełnieniem obrazu jego literackich dokonań są polskie tytuły niektórych karaimskich utworów, odmienne od powszechnie znanych. Być może mamy do czynienia z autorskimi przekładami tych tytułów sporządzonymi przez samego Mardkowicza. Zupełnie nieznanym epizodem w jego biografii był fakt zatrudnienia w 1940 r., podczas sowieckiej okupacji Łucka, w tamtejszym Muzeum Krajoznawczym.

EN

Aleksander Mardkowicz (1875–1944) was a Karaim publicist, poet and publisher. He was active between the wars in Lutsk, in Wolyn region. The present article presents a number of hitherto unknown details from Mardkowicz’s private life as well as his professional career as a notary. They concern, among other things, his sources of income, his financial status and the places where he lived. The article also discusses the contacts that Mardkowicz had with regionalist groups in Wolyn as well as his possible collaboration with Jakub Hoffman (1896–1965) in editing The Bibliography of Wolyn published in 1931–1939 in “The Wolyn Yearbook”. The article also includes Polish titles of some his Karaim works, which differing from those commonly known to us, thus enriching out knowledge of Aleksander Mardkowicz’s literary achievements. Perhaps the author of these translations was none other than Mardkowicz himself. One hitherto unknown episode in his life was his employment in the city’s Homeland Museum during the Soviet occupation of Lutsk in 1940.

PL

Aleksander Mardkowicz (1875 – 1944) był karaimskim publicystą, poetą i wydawcą działającym w okresie międzywojennym w Łucku na Wołyniu. Artykuł przytacza mało dotąd znane szczegóły z życia rodzinnego i zawodowego Mardkowicza jako notariusza, dotyczące m.in. źródeł utrzymania, stanu majątkowego oraz miejsc zamieszkania. Omawia też kwestię kontaktów Mardkowicza w środowisku wołyńskich regionalistów. Wskazuje na możliwość jego współpracy z Jakubem Hoffmanem (1896 – 1965) przy redagowaniu Bibliografii Wołynia publikowanej w latach 1931-1939 w „Roczniku Wołyńskim”. Uzupełnieniem obrazu jego literackich dokonań są polskie tytuły niektórych karaimskich utworów, odmienne od powszechnie znanych. Być może mamy do czynienia z autorskimi przekładami tych tytułów sporządzonymi przez samego Mardkowicza. Zupełnie nieznanym epizodem w jego biografii był fakt zatrudnienia w 1940 r., podczas sowieckiej okupacji Łucka, w tamtejszym Muzeum Krajoznawczym.

2

Związki Krakowa i Łucka na przestrzeni wieków XIX i XXI (przyczynek do dziejów służby ochrony zabytków w Polsce w okresie międzywojennym)

84%

Gaczoł A.

Wiadomości Konserwatorskie

|

2009

|

tom Nr 25

122--136

PL

31 października 1918 r. ukazał się dekret Rady Regencyjnej o opiece nad zabytkami sztuki i kultury, który jest historycznym aktem prawnym zapoczątkowującym budowę struktur służby ochrony zabytków w odrodzonej Polsce. Istotną rolę w procesie ochrony dóbr kultury w okresie międzywojennym – obok formujących się struktur instytucjonalnych w postaci urzędów wojewódzkich konserwatorów zabytków – odegrały instytucje kultury oraz wybitni historycy, archeolodzy, muzealnicy i konserwatorzy zabytków. Do takich pozarządowych instytucji należało prężnie działające na dawnych Wschodnich Kresach Rzeczypospolitej (obecnie Zachodnia Ukraina) Wołyńskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk i podlegające mu Muzeum Krajoznawcze w Łucku, prastarej stolicy Wołynia, które w maju 2009 r. obchodziło jubileusz 80-lecia działalności.Dzieje Wołyńskiego Muzeum Krajoznawczego, najstarszego i największego spośród muzeów działających obecnie na Wołyniu (Ukraina) oraz głównego muzeum obwodu wołyńskiego są przykładem nieustannej troski o wspólne dziedzictwo Polski i Ukrainy. W artykule – we wstępie – dokonano krótkiego porównania dziejów Łucka i Krakowa. Ukazano cechy wspólne obu miast oraz zasygnalizowano zaistniałe w nich wydarzenia ze wspólnej historii Ukrainy, Litwy i Polski. Na tak zarysowanym tle przedstawiono liczne, interesujące przykłady różnorodnych więzi personalnych, które połączyły w okresie zaborów Wołyń, a w szczególności Łuck, z Krakowem. Więzi te wzmogły się w okresie dwudziestolecia międzywojennego, kiedy Łuck w wol- nej Polsce odzyskał rangę stolicy województwa wołyńskiego. Można wówczas mówić o oddziaływaniu genius loci Krakowa i jednej z najstarszych w tej części Europy wyższej uczelni – Uniwersytetu Jagiellońskiego – na myślicieli politycznych, historyków, archeologów i działaczy kultury, dzia- łających w Łucku i na Wołyniu. Krakowska Alma Mater Jagellonica wpisała się nie tylko w dzieje Pol- ski, ale także krajów ościennych, a Kraków stał się wówczas intelektualnym pomostem pomiędzy Polską a budzącą się do niepodległości Ukrainą. Zasłużeni dla Łucka i Wołynia Wacław Lipiński (1882-1931), Zygmunt Morwitz (1884-1972), Józef Edward Dutkiewicz (1903-1968), Julian Nieć (1908-1939), Jan Fitzke (1909-1940) studiowali w Krakowie i w tym mieście ukształtowali swoje osobowości twórcze. Tadeusz Sulimirski (1898-1983), wybitny polski archeolog był w latach 30. dwudziestego wieku profesorem prehistorii na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie, a prowadził badania m.in. także na Wołyniu. W artykule przypomniano, że jubileuszowy roku powstania struktur prawnych ochrony zabytków w Polsce, rok jubileuszu Wołyńskiego Muzeum Krajoznawczego to także rok, w którym mija setna rocznica urodzin Jana Fitzkego, dyrektora tegoż muzeum w latach 1936-1939, pełnego entuzjazmu oraz zapału badacza przeszłości Wołynia, muzealnika i konserwatora zabytków archeologicznych Zamordowany w Katyniu Fitzke, będąc Polakiem – związanym studiami z Krakowem oraz z krakowskim środowiskiem naukowym – należy do historii nauki i kultury dwóch narodów, polskiego i ukraińskiego, zbliżając je i łącząc. Dowodem tego jest, ufundowana z inicjatywy ukraińskich archeologów i historyków, tablica pamiątkowa poświęconą jego pamięci, osłonięta 18 V 2009 r. – w Międzynarodowym Dniu Muzeów – w Łucku, na budynku, który był w czasach jego pracy siedzibą Muzeum Wołyńskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk.

EN

On 31 October 1918, a decree of the Regency Council was issued concerning proper care of art and culture monuments, which was a historic legal act initiating the structures of landmark protection services in liberated Poland. A vital role in the process of protecting cultural heritage during the interwar period – besides the emerging institutional structures such as offices of voivodeship landmark conservators – was played by cultural institutions and eminent historians, archeologists, museum curators and monument conservators. Such public benefit institutions included the Volyn Society of Friends of Science dynamically operating in the former Eastern Borderlands of the Polish Republic (currently Western Ukraine) and its subordinate Tourism Museum in Lutsk, the historic capital of Volyn, which celebrated its 80th anniversary in May 2009. The history of Wołyńskie Muzeum Krajoznawcze (Volyn Tourism Museum), the oldest and the biggest among the museums currently operating in Volyn (Ukraine) and the main museum of the Volyn district, is an example of continuous care about the common heritage of Poland and Ukraine. In the introduction to the article a brief comparison was made of the history of Lutsk and Krakow. It outlined common features of both cities and highlighted the events from the common history of Ukraine, Lithuania and Poland that took place there. Against the so outlined background, numerous in- teresting examples of personal ties were presented which bound Volyn, and particularly Lutsk, with Krakow during the Partition of Poland. Those ties were further enhanced during twenty years of the interwar period, when Lutsk regained its rank of the capital of Volyn Voivodeship in liberated Poland. One could have talked then about the impact of Krakow genius loci and one of the oldest universities in this part of Europe - Jagiellonian University – on political philosophers, historians, archeologists and cultural activists operating in Lutsk and Volyn. Cra- covian Alma Mater Jagellonica became an inherent part of history, not only in Poland but also in neighbouring countries, and Kraków became an intellectual bridge between Poland and Ukraine awakening to its independence. The most distinguished personages from Lutsk and Volyn, Wacław Lipiński (1882-1931), Zygmunt Morwitz (1884-1972), Józef Edward Dutkiewicz (1903-1968), Julian Nieć (1908-1939) and Jan Fitzke (1909-1940) studied in Krakow and there they formed their creative personalities. Tadeusz Sulimirski (1898-1983), an eminent Polish archeologist, was during the 1930s the Professor of Prehistory at the Jagiellonian University in Krakow, and conducted excavation research also in Volyn. It is recalled in the article that the anniversary of creating legal structures for monument protection in Poland, the jubilee of the Volyn Tourism Museum is also the year in which we celebrate the 100th birthday anniversary of Jan Fitzke, the curator of that museum I the years 1936-1939, an enthusiastic researcher of Volyn’s history, a museologist and a conservator of archeological artefacts. By being a Pole and by his studies connected with Krakow and cracovian scientific circles Fritzke, who was murdered in Katyn, belongs to the history of science and culture of two nations – Polish and Ukrainian – thus bringing them closer and uniting them. The proof of the above is a commemorative plaque dedicated to Jan Fritzke, founded by the Ukrainian archeologists and historians and unveiled on 18 May, 2009 – International Museum Day – in Lutsk, on the building which in his times used to be the seat of the Museum of Volyn Society of Friends of Science.

3

Protokoły z posiedzeń organizacji karaimskich w II Rzeczypospolitej (1924–1928)

84%

Witkowski R.

Almanach Karaimski

|

2015

|

tom 4

183-215

RU

The minutes of the various social and religious Karaite organizations shed light on the most important questions of their existence in the Republic of Poland after WW I, when the Karaites had to reestablish their legal, religious and social position.

4

Semantic aspects of architectural dominants transformation in Western Ukrainian cities in the 1940s–1950s

84%

Isupova M.

Przestrzeń i Forma

|

2020

|

tom nr 43

261--268

EN

This article focuses on the semantic aspects of architectural dominants transformation in Western Ukraine in the second half of the 1940s - 1950s. On the example of cities-regional centres, such as Rivne, Lutsk and Ternopil, the so-called "socialist reconstruction", which created new dominants in the urban silhouette, embodying the Soviet ideological principles in the architectural space is examined.

5

Kościół pw. św. Jakuba i klasztor Bonifratrów w Łucku w opisie wizytacyjnym z 1832 roku

84%

Romański-Cebula S.

Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne

|

2020

|

tom 113

351-381

EN

The Brothers Hospitallers were brought to Lutsk in 1638 on the initiative of the canon priest of the chapter, Rev. Baltazar Tyszka with the support of Bishop Andrzej Gembicki. However, the church of St Mary Magdalene and the monastery built at that time did not survive the fire that struck Luck in September 1781. It was then decided that the Church of St James, erected in the 16th century, was to be handed to them in exchange for the square where the convent had been located. The document of the foundation of the donated St James’s Church is unknown. It is, however, known that it had been a parish church until it was given to the Brothers. The presented description of the church and monastery of the Brothers Hospitallers in Lutsk was drawn up in 1832 as part of a visitation by order of the Bishop of Lutsk and Zhytomyr, Michał Jan Piwnicki, and was written down by the canon of the Cathedral of Lutsk, Michał Sylwestrowicz. The source manuscript is currently stored in the State Archive of Zhytomyr Oblast in Zhytomyr under the reference number: fond. 90, op. 1, sp. 1011. The text is written in Polish. The writing is legible, regular and careful, without deletions or corrections. The act of visitation consists of 16 pages. The edition of the text was carried out according to the rules of the publishing instruction for historical sources from the 16th to mid-19th century by Kazimierz Lepszy, published in 1953 in Warsaw.

PL

Bonifratrzy zostali sprowadzeni do Łucka w 1638 roku z inicjatywy kanonika kapituły łuckiej ks. Baltazara Tyszki przy poparciu biskupa łuckiego Andrzeja Gembickiego. Wybudowany wówczas kościół pw. św. Marii Magdaleny i klasztor nie przetrwały jednak pożaru, który ogarnął Łuck we wrześniu 1781 roku. Postanowiono wówczas przekazać bonifratrom inny, XVI-wieczny kościół św. Jakuba w zamian za plac, na którym stał dotychczasowy konwent. Dokument fundacji przekazanego kościoła pw. św. Jakuba nie jest znany. Wiadome jest natomiast, że był on kościołem parafialnym do czasu oddania go bonifratrom. Przedstawiony opis kościoła i klasztoru bonifratrów w Łucku powstał w 1832 roku w ramach wizytacji z polecenia biskupa łuckiego i żytomierskiego Michała Jana Piwnickiego i został spisany przez kanonika katedralnego łuckiego, Michała Sylwestrowicza. Rękopis źródłowy jest obecnie przechowywany w Państwowym Archiwum Obwodu Żytomierskiego w Żytomierzu pod sygnaturą: fond. 90, op. 1, sp. 1011. Tekst zapisany jest w języku polskim. Pismo jest czytelne, regularne i staranne, bez skreśleń i poprawek. Akt wizytacji składa się z 16 stron. Edycja tekstu została przeprowadzona wedle zasad instrukcji wydawniczej dla źródeł historycznych od XVI do połowy XIX wieku autorstwa Kazimierza Lepszego, wydanej w 1953 roku w Warszawie.

6

Town-planning development of Lutsk and Rivne in Volyn region in the 1920–30-s: from the garden-city to the functional city

84%

Mykhaylyshyn O.

Teka Komisji Architektury, Urbanistyki i Studiów Krajobrazowych

|

2008

|

tom T. 4, cz. B

126--136

EN

During the 1920-30s of the XX century in the Second Polish Republic (II Rzeczpo spolita) the significant town-planning actions were carried out, connected to building regulation of the largest cities and drawing up of new general plans. The compilations concerns town planning development for two cities of Volyn: Lutsk – an administrative centre of Volyn Voivodeship and Rivne – the important shopping center and the greatest city of region. For cities of Volyn this process was especially important in communication because of a more than the fifty years' period of city spatial development of region without precisely certain prospect and strategic directions of increase.

PL

W latach 20-tych i 30-tych XX wieku w II Rzeczypospolitej miały miejsce znaczące programy planistyczne, powiązane z regulacją zabudowy największych miast i tworzeniem dla nich nowych planów urbanistycznych. Opracowanie dotyczy rozwoju planowania miast na przykładzie dwóch miast Wołynia: Łucka – centrum administracyjnego dla Województwa Wołyńskiego i Równego – ważnego miasta handlowego i największego z miast regionu. Dla miast Ziemi Wołyńskiej ten proces był szczególnie ważny wobec ponad pięćdziesięcioletniego okresu rozwoju przestrzennego regionu, bez sprecyzowanych planów i strategii wzrostu.

7

Радянське підпілля в Луцьку у 1941–1944 рр.

67%

Zek B.

Komunizm: system – ludzie - dokumentacja

|

2015

|

nr 4

53-62

EN

The history of Lutsk underground was created in times of USSR, which is widely used with the ideological aim. The main leaders of this organization were V. Izmailov and P. Savelieva. Soviet underground workers helped prisoners of war and carried out scouting and sabotage work. Intensification of their activities came in 1943. At this time Lutsk underground established a link with partisan platoons of D. Medvedev, M. Prokopyuk, A. Brynskyj and others. According to the official Soviet version, P. Savelieva was arrested by the German secret services and burned alive in the yard of Lutsk prison. This episode was quite widely used by Soviet historians and propagandists. After the collapse of the USSR it was found that documents about Lutsk underground actually were not preserved or they were not put to scientific use. New source base makes radically change not only the opinion, but also highlight the quite different story of the Soviet underground in Lutsk during the Nazi occupation.

8

Publicystyka Aleksandra Mardkowicza dotycząca tematyki prawa notarialnego.

67%

Pawelec M.

Almanach Karaimski

|

2018

|

tom 7

145-180

EN

One hitherto unknown aspect of Aleksander Mardkowicz’s active public life were his publications on issues of notarial law. This collection of texts includes six of his articles and polemics as well as a rejoinder to one of his public talks. He wrote them while working as a notary in the Lutsk. The texts were published in Warsaw in the fortnightly magazine “Notarjat i Hipoteka” in the years 1932–35.

PL

Nieznanym dotąd aspektem działalności publicznej Aleksandra Mardkowicza była jego publicystyka dotyczącą zagadnień prawa notarialnego. Zbiór tekstów obejmuje sześć jego artykułów i polemik oraz jedną replikę na jego wystąpienie. Napisał je będąc notariuszem w Łucku. Teksty ukazały się w latach 1932-1935 w Warszawie w dwutygodniku „Notarjat i Hipoteka”.

9

O Józefie Kantym Ossolińskim, winie i burzliwym przebiegu sejmiku przedkonwokacyjnego w Łucku zimą 1764 r.

67%

Ciesielski T.

Miscellanea Historico-Iuridica

|

2022

|

tom 21

|

nr 1

263-286

EN

The article attempts to assess the influence of magnates on the course of sejmiks in the Polish-Lithuanian Commonwealth through the lens of the actions taken by Volyn voivode Jozef Kanty Ossolinski in late 1763 and early 1764 to push through decisions favorable to the party of the so-called republicans at the pre-convocation sejmik in Lutsk. Despite very intensive efforts and a great deal of material generosity, including the importation of several thousand liters of wine, these efforts failed due to the equally good preparation of political opponents – the ‘family’ led by the Crown huntsman Stanisław Czartoryski, supported by several other magnates, as well as the court militia and the Czartoryski rented nobility, who managed to dominate the sejm. Although Ossoliński managed to unite the republican camp, he failed to prevent first a brawl and profanation of the church, and then a division of the sejm into two circles sitting separately. At both instances’, deputies to the Convocation Sejm and extraordinary, so called “kapturowy” judges were elected, which meant that the struggle for political domination of Volhynia continued for another three months. In the end, it was the deputies appointed by the Czartoryskis who were declared legitimately elected, although it should be noted that three of them did not come to the convocation for political reasons. The article is based on hitherto under-utilized source material from the resources of archives and academic libraries in Poland and abroad, which has been critically evaluated using research methods characteristic of the discipline of history.

PL

W artykule podjęto próbę ocenienia wpływu magnatów na przebieg obrad sejmikowych w Rzeczypospolitej Obojga Narodów przez pryzmat działań podjętych przez wojewodę wołyńskiego Jozefa Kantego Ossolińskiego na przełomie 1763 i 1764 r. w celu przeforsowania na sejmiku przedkonwokacyjnym w Łucku decyzji korzystnych dla obozu tzw. republikantów. Mimo bardzo intensywnych zabiegów i dużej ofiarności materialnej, w tym przywiezieniu kilku tysięcy litrów wina, działania te zakończyły się fiaskiem za sprawą równie dobrego przygotowania się do kampanii sejmikowej przeciwników politycznych. To zwolennikom „Familii” kierowanym przez łowczego koronnego Stanisława Czartoryskiego, wspieranego przez kilku innych magnatów oraz milicję nadworną i szlachtę czynszową Czartoryskich, udało się zdominować sejmik. Ossoliński potrafił zjednoczyć obóz republikanów, ale nie zdołał zapobiec najpierw bijatyce i sprofanowaniu kościoła, następnie podzieleniu sejmiku na dwa obradujące oddzielnie koła. Na obu wybrano posłów na sejm konwokacyjny i sędziów kapturowych, co sprawiło, że walki o zdominowanie polityczne Wołynia trwały jeszcze trzy miesiące. Ostatecznie to posłowie wyznaczeni przez Czartoryskich zostali uznani za prawomocnie wybranych, choć należy podkreślić, że trzech z nich nie przybyło na konwokację z przyczyn politycznych. Artykuł został oparty na relacjach o przebiegu sejmiku i inauguracji sądów doby bezkrólewia, słabo dotychczas wykorzystany materiał źródłowy z zasobów archiwów i bibliotek naukowych w kraju i za granicą, który został poddany krytycznej ocenie z wykorzystaniem metod badawczych, charakterystycznych dla dyscypliny historia.

10

Recenzja: Mało znana karta historii Wołynia odkryta, czyli rzecz o „Sowietyzacji Wołynia 1944–1956”, w ujęciu Adama Rafała Kaczyńskiego, Warszawa 2022, ss. 336

67%

Olechowski P.

Wschód Europy. Studia humanistyczno-społeczne

|

2022

|

tom 8

|

nr 1

191-198

EN

The review article is devoted to the monograph "Sovietization of Volhynia 1944 - 1956", published this year, by Adam Rafał Kaczyński.In the text, I emphasize the main advantages of the monograph, while pointing out some source deficiencies and other polemical issues.The monograph in question is the first comprehensive approach to the researched issue in Polish and Ukrainian historiography.Therefore, it is worth signaling its publication to a wider group of interested researchers.

PL

Artykuł recenzyjny poświęcony został wydanej w bieżącym roku monografii "Sowietyzacja Wołynia 1944 - 1956", autorstwa Adama Rafała Kaczyńskiego. W tekście podkreślam główne zalety monografii, jednocześnie wskazując pewne braki źródłowe i inne kwestie o charakterze polemicznym. Przedmiotowa monografia jest pierwszym całosciowym ujęciem badanego zagadnienia w polskiej i ukraińskiej historiografii. Dlatego też, warto zasygnalizować jej opublikowanie szerszemu gronu zainteresowanych badaczy.

11

DOKUMENTY KRÓLA ALEKSANDRA JAGIELLOŃCZYKA DOTYCZĄCE MIASTA ŁUCKA W ZBIORACH WOJEWÓDZKIEJ BIBLIOTEKI PUBLICZNEJ IM. HIERONIMA ŁOPACIŃSKIEGO W LUBLINIE

59%

Baran A.

Bibliotekarz Lubelski

|

2018

|

nr 61

93-111

EN

This paper is a publication of the documents of King Alexander Jagiellon stored in the Hieronim Łopaciński Regional Public Library in Lublin. These are four documents: two originals, dated 1496 and 1498, written in the Ruthenian language; two Polish translations of copies of documents dated 1496 and 1500; and one copy of a document dated 1503, in Latin. All these documents are land grants in Lutsk, made by the King to the grandees Prince Semyon Olshanski, Prince Konstanty Ostrogski, and Vogt of Lutsk Trush.

RU

Данная работа являет собой публикацию документов короля Александра Ягеллончика, хранящихся в Люблинской Воеводской Публичной Библиотеке им. Иеронима Лопацинского. Это четыре документа: два оригинальных, относящихся к 1496 и 1498 гг., написанных на русском (т.е. староукраинском, старобелорусском) языке; два перевода на польский язык копий документов, относящихся к 1496 и 1500 гг.; одна копия документа, относящегося к 1503 г., написанного по-латыни. Все документы касаются земельных пожалований в Луцке, сделанных королем вельможам: князю Семену Гольшанскому, князю Константину Острожскому и луцкому войту Трушу.

PL

Niniejsze opracowanie jest publikacją dokumentów króla Aleksandra Jagiellończyka, przechowywanych w Wojewódzkiej Bibliotece Publicznej im. H. Łopacińskiego w Lublinie. Są to cztery dokumenty: dwa oryginalne z 1496 i 1498 r. spisane w języku ruskim; dwa tłumaczenia na język polski kopii dokumentów (z 1496 oraz 1500 r.); jedna kopia dokumentu z 1503 r. w języku łacińskim. Wszystkie dokumenty dotyczą nadań ziemskich w Łucku, dokonanych przez króla na rzecz możnych: księcia Semena Holszańskiego, księcia Konstantego Ostrogskiego oraz wójta łuckiego Trusza.

12

Polskie zagony pancerno-motorowe w czasie wojny 1920 roku

59%

Kuchciak M.

Przegląd Historyczno-Wojskowy

|

2023

|

tom XXIV(LXXV)

|

nr 2(284)

53-95

EN

During the war with Bolshevik Russia, the Polish Army carried out two completely successful raids involving armored and motorized units. The first of which was directed at Zhytomyr and took place on 25/26 April 1920, as part of the Ukrainian offensive. The second raid, against the city of Kovel, took place on 11/12 September of the same year during the Volhynia operation. Both of these cities were strategically important as major road and railway routes ran through them; thus, they constituted bases for the Bolshevik forces which also stored supplies. The capture of Zhytomyr and Kovel also disorganized the rear units of the enemy armies. Encouraged by the success achieved at Kovel, the Polish command organized another raid on 15 September, this time against the city of Lutsk. This, however, did not achieve its expected goals as the Polish forces were stopped several times along the way and suffered serious losses.

DE

Während des Krieges mit dem bolschewistischen Russland führte die polnische Armee zwei völlig erfolgreiche Stoßangriffe motorisierter gepanzerter Einheiten durch. Der erste fand am 25. und 26. April 1920 im Rahmen der ukrainischen Offensive statt, deren Ziel Schytomyr war. Der zweite Angriff – auf Kowel – fand am 11. und 12. September desselben Jahres im Rahmen der Wolhynien-Operation statt. Beide Städte waren von großer Bedeutung, da wichtige Straßen und Eisenbahnlinien durch sie verliefen und sie daher als Nachschubbasis für die bolschewistischen Truppen dienten. In diesen Städten wurden auch dementsprechend Vorräte aufgebaut. Durch die Einnahme von Schytomyr und Kowel wurden auch die hinteren Truppen der gegnerischen Armeen desorganisiert. Ermutigt durch den Erfolg des Stoßangriffs auf Kowel organisierte das polnische Kommando am 15. September einen weiteren Angriff, diesmal auf Luzk. Dieser endete jedoch nicht mit dem erwarteten Erfolg; im Gegenteil, die daran beteiligten polnischen Truppen wurden auf dem Weg mehrmals aufgehalten und erlitten schwere Verluste.

PL

W czasie wojny z bolszewicką Rosją Wojsko Polskie przeprowadziło dwa w pełni udane zagony pancerno-motorowe. Pierwszy z nich miał miejsce 25 i 26 kwietnia 1920 r. w ramach ofensywy ukraińskiej, zaś jego celem był Żytomierz. Drugi zagon, na Kowel, odbył się w dniach 11 i 12 września tr. podczas operacji wołyńskiej. Oba te miasta były dość istotne, gdyż przebiegały przez nie ważne drogi i szlaki kolejowe, a więc stanowiły one zaplecze zaopatrzeniowe dla sił rosyjskich, tam też gromadzone były zapasy. Zdobycie Żytomierza i Kowla dezorganizowało również oddziały tyłowe nieprzyjacielskich armii. Dowództwo polskie zachęcone sukcesem akcji na Kowel zorganizowało 15 września kolejny zagon, tym razem na Łuck. Ten jednak nie zakończył się spodziewanym sukcesem, wręcz przeciwnie – siły polskie w nim uczestniczące zostały kilkakrotnie zatrzymane po drodze i poniosły poważne straty.