Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Klasztor lubiąski w literaturze i sztuce od XVIII wieku do połowy wieku XX.

100%

Jezierska A.

Quart. Kwartalnik Instytutu Historii Sztuki Uniwersytetu Wrocławskiego

|

2007

|

nr 2(4)

56-72

2

Imprezy kulturalne organizowane na terenie Cysterskiego Zespołu Klasztornego w Lubiążu i ich znaczenie dla turystyki

85%

Wiesner W.

Rozprawy Naukowe Akademii Wychowania Fizycznego we Wrocławiu

|

2015

|

tom 51

76-83

EN

The monastery and palace complex in Lubiąż is a magnificent example of Baroque art in Lower Silesia and part of the highest quality European cultural heritage. It owes its glory to the Cistercians. However, over the last two hundred years, the condition of the buildings has gradually deteriorated, with the Second World War and the post-war period being particularly destructive. Today, various forms of promotion are sought to save the Lubiąż Abbey; these include commercial and cultural events like the Electrocity Festival or concerts during the Wratislavia Cantans Festival. A question arises whether these events can have any major impact on the restoration of the site. Is there a link between them and the development of tourism in Lubiąż? The author’s reflections are based on an analysis of the available source information, on a free-form interview with the President of the Lubiąż Foundation, and on a survey performed among the participants of the Electrocity Festival held in the former Cistercian Abbey. In addition, the article demonstrates the value of the historic monument of Lubiąż and of its Cistercian heritage.

3

Zakłady psychiatryczne w Langenhorn, Wiesloch i Lubiążu – komplementarne zespoły urbanistyczne

57%

Wójtowicz M.

Architectus

|

2015

|

tom Nr 2(42)

41--54

PL

Zanim chorzy psychicznie jako „niegodni życia” zginęli w czasie II wojny światowej w narodowosocjalistycznej „Akcji T4”, niemiecka psychiatria słynęła nie tylko ze światowej rangi uczonych, ale też ze wspaniałych zakładów psychiatrycznych. Były one profesjonalnie zorganizowane według najnowszych osiągnięć w tej dziedzinie medycyny i – w swojej szczytowej fazie – niezwykle malowniczo zaaranżowane pod względem urbanistycznym. Niektóre z nich nasuwają skojarzenia z Howardowskim ruchem „miast ogrodów”, w Niemczech realizowanym w praktyce po utworzeniu w 1902 r. „Deutsche Gartenstadtgesellschaft”. Bezpośrednio można je wywieść ze szpitali pawilonowych, ale nie ulega wątpliwości, że tworzyły samowystarczalne osady z przemyślanymi założeniami parkowymi. Właśnie w takich zakładach (które po wojnie wznowiły swoją działalność) niezamożnym pacjentom, zarówno tym rokującym powrót do zdrowia, jak i nieuleczalnie chorym, zapewniono opiekę medyczną wraz z odpowiednią terapią i godne warunki egzystencji. Niemieckie zakłady psychiatryczne budowane od ostatniego dziesięciolecia XIX w. do lat 20. XX stulecia były ukoronowaniem zarówno dążeń lekarzy, ściśle współpracujących z architektami, do zrealizowania najlepszej tego typu placówki, jak i konsekwentnej polityki władz w celu utworzenia sieci zakładów krajowych i prowincjalnych. W rezultacie powstały niespotykane gdzie indziej zespoły urbanistyczne. Zaprezentowane w tym artykule jako przykładowe zakłady w Langenhorn, Wiesloch i Lubiążu ukazują związek układu planu, architektury budynków i założenia parkowo-ogrodowego dostosowanego do ukształtowania terenu z nowymi postępowymi metodami terapii.

EN

Before the mentally ill, who were considered “unworthy to live”, died during World War II within the Nazis’ “Action T4”, German psychiatry was famous not only for world-renowned scholars, but also for great mental institutions. They were organized professionally according to the most recent achievements in that medical field and – in its peak phase – they were uncommonly picturesquely arranged within an urban layout. Some of them bring to mind the associations with Howard’s movement of Garden Cities, realized in practice in Germany after creating “Deutsche Gartenstadtgesellschaft” in 1902. Directly, they can be traced to pavilion hospitals, but there is no doubt that they comprised self-sufficient settlements with well thought out park sites. It was in such institutions (which resumed their operations after the war) that poorer patients, both showing the signs of recovery and the terminally ill, were provided with healthcare, including proper therapy and living conditions. German mental institutions built from 1890s to 1920s were the crowning achievement of doctors’ efforts, who closely cooperated with architects, in order to build the best facility of the kind, as well as the result of the consistent policy of the authorities to create a network of domestic and provincial facilities. As a result, unique urban complexes were created which are not to be found anywhere else. The facilities in Langenhorn, Wiesloch and Lubiąż, presented as examples, show the connection between the layout, architecture of buildings, and park and garden arrangement adjusted to the landscape of the area with new progressive methods of therapy.

4

Zakłady psychiatryczne w Langenhorn, Wiesloch i Lubiążu – komplementarne zespoły urbanistyczne

57%

Wójtowicz M.

Architectus

|

2015

|

nr 2(42)

41-54

EN

Before the mentally ill, who were considered “unworthy to live”, died during World War II within the Nazis’ “Action T4”, German psychiatry was famous not only for world-renowned scholars, but also for great mental institutions. They were organized professionally according to the most recent achievements in that medical field and – in its peak phase – they were uncommonly picturesquely arranged within an urban layout. Some of them bring to mind the associations with Howard’s movement of Garden Cities, realized in practice in Germany after creating “Deutsche Gartenstadtgesellschaft” in 1902. Directly, they can be traced to pavilion hospitals, but there is no doubt that they comprised self-sufficient settlements with well thought out park sites. It was in such institutions (which resumed their operations after the war) that poorer patients, both showing the signs of recovery and the terminally ill, were provided with healthcare, including proper therapy and living conditions. German mental institutions built from 1890s to 1920s were the crowning achievement of doctors’ efforts, who closely cooperated with architects, in order to build the best facility of the kind, as well as the result of the consistent policy of the authorities to create a network of domestic and provincial facilities. As a result, unique urban complexes were created which are not to be found anywhere else. The facilities in Langenhorn, Wiesloch and Lubiąż, presented as examples, show the connection between the layout, architecture of buildings, and park and garden arrangement adjusted to the landscape of the area with new progressive methods of therapy.

PL

Zanim chorzy psychicznie jako „niegodni życia” zginęli w czasie II wojny światowej w narodowosocjalistycznej „Akcji T4”, niemiecka psychiatria słynęła nie tylko ze światowej rangi uczonych, ale też ze wspaniałych zakładów psychiatrycznych. Były one profesjonalnie zorganizowane według najnowszych osiągnięć w tej dziedzinie medycyny i – w swojej szczytowej fazie – niezwykle malowniczo zaaranżowane pod względem urbanistycznym. Niektóre z nich nasuwają skojarzenia z Howardowskim ruchem „miast ogrodów”, w Niemczech realizowanym w praktyce po utworzeniu w 1902 r. „Deutsche Gartenstadtgesellschaft”. Bezpośrednio można je wywieść ze szpitali pawilonowych, ale nie ulega wątpliwości, że tworzyły samowystarczalne osady z przemyślanymi założeniami parkowymi. Właśnie w takich zakładach (które po wojnie wznowiły swoją działalność) niezamożnym pacjentom, zarówno tym rokującym powrót do zdrowia, jak i nieuleczalnie chorym, zapewniono opiekę medyczną wraz z odpowiednią terapią i godne warunki egzystencji. Niemieckie zakłady psychiatryczne budowane od ostatniego dziesięciolecia XIX w. do lat 20. XX stulecia były ukoronowaniem zarówno dążeń lekarzy, ściśle współpracujących z architektami, do zrealizowania najlepszej tego typu placówki, jak i konsekwentnej polityki władz w celu utworzenia sieci zakładów krajowych i prowincjalnych. W rezultacie powstały niespotykane gdzie indziej zespoły urbanistyczne. Zaprezentowane w tym artykule jako przykładowe zakłady w Langenhorn, Wiesloch i Lubiążu ukazują związek układu planu, architektury budynków i założenia parkowo-ogrodowego dostosowanego do ukształtowania terenu z nowymi postępowymi metodami terapii.

5

Średniowieczne pieczęcie konwentu z klasztoru cysterskiego w Lubiążu – chronologia, ikonografia i kwestia autorstwa typariuszy

51%

Kałuski T.

Studia Źródłoznawcze. Commentationes

|

2021

|

tom 59

25-38

EN

The article presents an analysis of the iconography of two convent seals of Lubiąż made in the first half of the fourteenth century and the sources of inspiration for the seal images. Then, it indicates the probable reasons for the exchange of the seal matrices between 1341 and 1343. Attention is also paid to the authorship of the convent seals of Lubiąż.

PL

W artykule przedstawiono analizę ikonografii dwóch pieczęci konwentu lubiąskiego wykonanych w pierwszej połowie XIV w., a także źródła inspiracji obrazu pieczęci. Wskazano następnie prawdopodobne przyczyny wymiany typariuszy między 1341 a 1343 r. Uwagę poświęcono ponadto autorstwu pieczęci konwentu lubiąskiego.

6

Rękopiśmienne wykazy malarstwa i grafiki zebrane przez Johanna Gustava Gottlieba Büschinga i przechowywane w Bibliotece Uniwersyteckiej we Wrocławiu. Część 1

43%

Bończuk-Dawidziuk U. , Wojtyła A.

Hereditas Monasteriorum

|

2015

|

tom 7

435-480

EN

The present source edition focuses on records concerning the painting collection from the Royal Museum of Art and Antiquities in Wrocław brought together in one bound volume by Johann Gustav Gottlieb Büsching (1783–1829), currently kept in the Manuscript Department of the Wrocław University Library and entitled Büsching. Verzeichnisse die Gemalde Sammlung betreffend (no. Akc. 1948/862). The documents were compiled in 1811–1822 (with some additions from 1929) and concern a collection of paintings kept in the university library in Wrocław, which at that time was located in the former Monastery of Canons Regular of St. Augustine on the Sand Island. The paintings were part of the royal collection and came mainly from Silesian monasteries dissolved by the edict of the King of Prussia, Frederick William III, of 30 October 1810. The records begin with a list of paintings from the Monastery of Canons Regular of St. Augustine, where many works of the Silesian Baroque master Michael Leopold Willmann (1630–1706) were inventoried and priced. Another document originated during the dissolution of the Cistercian Abbey of Krzeszów and comprises a list of copperplates made mainly after Willmann’s drawings; they include the Krzeszów Passion. Another list is that of works from the valuable Baroque painting collection from the Cistercian Abbey of Lubiąż. The next leaf in the volume contains a list of works from the Cistercian Abbey of Jemielnica “yet to be sold at an auction”. Selection of paintings for galleries is well illustrated by Büsching’s hand-written notes in another document concerning a division of paintings from the Monastery of Canons Regular of St. Augustine into works to be displayed and works to be exchanged. This is followed by a list of paintings destined for an auction planned for 27 April 1814. The records concerning painting galleries also include a list from the collection of the forest district inspector from Wrocław, Friedrich Georg Graβhoff. Next comes a list of paintings from 1821 signed by Johann Heinrich Christoph Konig, a Wrocław painter who was involved in the restoration of paintings from Silesian monasteries and destined for painting galleries. The transliteration published in the present volume is the first of two parts and encompasses the first 27 leaves. The other leaves from the volume (28–93) will be published in the eighth issue of Hereditas Monasteriorum.

7

Od przedstawień figuralnych do heraldycznych. Opaci lubiąscy i ich pieczęcie od schyłku średniowiecza do sekularyzacji klasztoru w 1810 roku

41%

Kałuski T.

Studia Źródłoznawcze. Commentationes

|

2019

|

tom 57

PL

W niniejszym tekście przedstawiono analizę pieczęci opatów lubiąskich od schyłku średniowiecza do 1810 r. Zwrócono uwagę na stronę wizualną poszczególnych pieczęci opackich oraz funkcje, jakie pełniły one w działalności opatów w lokalnych wspólnotach oraz na zewnątrz. Artykuł został podzielony na część analityczną oraz inwentarz pieczęci opatów, w którym zestawiono wszystkie znane typariusze i odciski pieczętne z badanego okresu.

EN

The article presents an analysis of the seals of the Lubiąż (Leubus) abbots from the period between the end of the Middle Ages to 1810. Attention was paid to the visual aspects of individual abbot seals and the functions performed by the seals in the abbots’ activity in both within the local communities and outside. The article is divided into an analytical part and an inventory of abbot seals, in which all known seal matrices and seals from the examined period are summarised.

8

Graduał Cystersów z Jemielnicy PL-WRu I F 418. Nowe ustalenia i hipotezy

41%

Chachulska I.

Muzyka

|

2023

|

tom 68

|

nr 1

3-19

EN

Kept at Wrocław University Library, the manuscript PL-WrU I F 418, referred to in the literature as the Jemielnica Gradual, has not previously been subjected to detailed palaeographic analysis. This omission has led to erroneous claims concerning its provenance and dating. The hitherto universally accepted claim that the codex originated in the Jemielnica (Ger. Himmelwitz) monastery or in its parent abbey of Rudy Wielkie (Ger. Groß Rauden) has been rejected as a result of detailed palaeographic analysis, which clearly points to Lubiąż (Ger. Leubus) as the place of the manuscript’s compilation. The main evidence to that effect is twofold: a) the identification of the scribe’s hand as that which also copied one of Lubiąż’s oldest antiphonaries (PL-WrU I F 403, from c.1225) and b) the presence of the handwriting of another Lubiąż-based scribe (the copyist of PL-WrU I F 411, from the second half of the thirteenth century) in later additions to the gradual. The only parts of the codex that originated in Jemielnica prove to be the leaves added in the seventeenth century containing formularies that had been lost as a result of substantial damage to the manuscript. The previously inconsistent dating has been revised on the basis of the musical notation: calligraphic features and the identification of handwriting in sources from Lubiąż clearly point to the first third of the thirteenth century as the time of the manuscript’s compilation. Study of the book’s liturgical content, meanwhile, has made it possible to establish this dating more precisely as c.1225 (the original entry on the cult of St Giles points to c.1221 as the terminus post quem). There are also reasons to suspect that both the gradual PL-WrU I F 418 and the antiphonary PL-WrU I F 403 were created for use at Lubiąż Abbey’s oldest subsidiary in Henryków (Ger. Heinrichau), as part of the latter monastery’s original endowments. It remains to be explained when and how the gradual PL-WrU I F 418 found its way to the Cistercian monastery in Jemielnica.

PL

Przechowywany w zbiorach Biblioteki Uniwersytetu Wrocławskiego kodeks PL-WrU I F 418, znany w literaturze przedmiotu jako graduał jemielnicki, nie doczekał się do tej pory dokładnej analizy paleograficznej, co poskutkowało błędnymi stwierdzeniami dotyczącymi czasu i miejsca jego pochodzenia. Jemielnickie lub rudzkie (Rudy Wielkie – opactwo macierzyste klasztoru jemielnickiego) pochodzenie, powszechnie przypisywane kodeksowi przez dotychczasowych badaczy, zostało odrzucone w wyniku dokładnej analizy paleograficznej, która wyraźnie wskazała na Lubiąż jako miejsce sporządzenia kodeksu. Najważniejszym dowodem za lubiąskim pochodzeniem rękopisu jest identyfikacja ręki kopisty w jednym z najstarszych antyfonarzy lubiąskich pochodzącym z około 1225 r. (PL-WrU I F 403), jak też stwierdzenie ręki lubiąskiego skryby (wykonawcy PL-WrU I F 411, druga połowa XIII w.) w dopiskach późniejszych. Jemielnickie są więc jedynie pochodzące z XVII w. karty papierowe zawierające uzupełniające formularze, których zabrakło wskutek silnego zniszczenia rękopisu. Na podstawie zapisu muzycznego rozstrzygnięto również dotychczasowe sprzeczności w kwestii datowania kodeksu – cechy kaligraficzne oraz identyfikacja rąk w źródłach lubiąskich wyraźnie wskazują na pierwszą tercję XIII w. jako czas spisania rękopisu. Z kolei badania zawartości liturgicznej księgi pozwoliły na sprecyzowanie datacji na około 1225 r. (oryginalny zapis o czczeniu św. Idziego wyznacza termin post quem na ok. 1221 r.) Istnieją także przesłanki ku temu, aby podejrzewać, iż obie księgi – graduał PL-WrU I F 418 wraz z antyfonarzem PL-WrU I F 403 – powstawały jako część pierwotnego wyposażenia najstarszej filii lubiąskiej w Henrykowie. Niewyjaśniona pozostaje natomiast kwestia, kiedy i w jaki sposób graduał PL-WrU I F 418 trafił do cystersów jemielnickich.

9

Produkcja ksiąg muzycznych w skryptorium lubiąskim do połowy XIV w.

41%

Chachulska I.

Studia Źródłoznawcze. Commentationes

|

2022

|

tom 60

13-25

EN

The study of the musical script in the Cistercian books in Silesia, undertaken with regard to the establishments made by researchers in the field of palaeography and book illumination, made it possible to identify other volumes of Lubiąż origin, greatly enlarging the number of known sources produced in this scriptorium. The article presents an up-to-date list of musical sources (20 pieces of music) produced in Lubiąż from the abbey’s foundation in the third quarter of the twelfth century to the mid-fourteenth century.

PL

Badania pisma muzycznego ksiąg cysterskich na Śląsku, podjęte z uwzględnieniem osiągnięć badaczy z zakresu paleografii i iluminacji książkowej, pozwoliły na identyfikację kolejnych woluminów lubiąskiego pochodzenia, poszerzając tym samym grupę znanych źródeł sporządzonych w tym skryptorium. Artykuł przedstawia aktualną listę źródeł muzycznych (20 jednostek) powstałych w Lubiążu od powstania opactwa w trzeciej ćwierci XII w. do połowy XIV stulecia.