Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Filozofia życia i przetrwania Łesi Ukrainki. Uwagi na materiale literatury dokumentu osobistego pisarki

100%

Kaczmarczyk M.

Studia Polsko-Ukraińskie

|

2020

|

tom 7

59-78

PL

The first lady of the Ukrainian poetry, as she is often described, Lesia Ukrainka (1871–1913) left not only a very valuable poetical heritage (poetry, dramaturgy, prose, literary criticism) but also an extremely interesting epistolography, thanks to which researchers can better understand her literary works and extraordinary personality, which can be represented by many images: an image of a woman, a daughter, a friend, a beloved, and a Ukrainian patriot. A letter is a specific literary genre which is now widely studied by researchers. Lesia Ukrainka’s letters are characterised by a unique epistolographic narration in which she presented her life and work. Her letters are very vivid, spontaneous, often have the form of polemics or confessions, contain her observations regarding the psychology of creativity as well as some draft s of her upcoming literary works. To some extent, they may serve as the record of the times and the lives that the contemporary Ukrainian intelligence lived. But first and foremost, Lesia Ukrainka’s letters are the source of knowledge about the poetess herself, her numerous roles, and the way her personality was created as a result of many hardships, dilemmas, and struggle. The present paper aims at presenting the selected roles of Lesia Ukrainka in order to draw her psychological portrait, to show her individuality, and to bring closer her image not only of a great poetess, which is quite commonly known, but the image of the woman who lived her own life and destiny.

2

Filozofia życia i przetrwania Łesi Ukrainki. Uwagi na materiale literatury dokumentu osobistego pisarki

100%

Kaczmarczyk M.

Studia Polsko-Ukraińskie

|

2020

|

tom 7

59-78

EN

The first lady of the Ukrainian poetry, as she is often described, Lesia Ukrainka (1871–1913) left not only a very valuable poetical heritage (poetry, dramaturgy, prose, literary criticism) but also an extremely interesting epistolography, thanks to which researchers can better understand her literary works and extraordinary personality, which can be represented by many images: an image of a woman, a daughter, a friend, a beloved, and a Ukrainian patriot. A letter is a specific literary genre which is now widely studied by researchers. Lesia Ukrainka’s letters are characterised by a unique epistolographic narration in which she presented her life and work. Her letters are very vivid, spontaneous, often have the form of polemics or confessions, contain her observations regarding the psychology of creativity as well as some draft s of her upcoming literary works. To some extent, they may serve as the record of the times and the lives that the contemporary Ukrainian intelligence lived. But first and foremost, Lesia Ukrainka’s letters are the source of knowledge about the poetess herself, her numerous roles, and the way her personality was created as a result of many hardships, dilemmas, and struggle. The present paper aims at presenting the selected roles of Lesia Ukrainka in order to draw her psychological portrait, to show her individuality, and to bring closer her image not only of a great poetess, which is quite commonly known, but the image of the woman who lived her own life and destiny.

3

Біблійний Cаул в інтерпретації Лесі Українки

63%

Zhvania L.

Roczniki Humanistyczne

|

2022

|

tom 70

|

nr 7

59-72

PL

Artykuł jest próbą zrozumienia istoty autorskiej interpretacji artystycznego wizerunku Saula. Poszukiwanie głębokich znaczeń zakodowanych w wierszu Łesi Ukrainki jest prowadzone z uwzględnieniem kontekstu biblijnego i historycznego. Autorka ukazuje cechy głębokiego tragizmu stworzonego obrazu. Saul, który utracił kontakt z Bogiem i poprzez sztukę stara się przywrócić sobie wewnętrzną integralność, jest postrzegany jako symbol epoki fin de siècle. Podkreśla się szereg charakterystycznych cech, które zbliżają króla-proroka do dekadenckiego bohatera w wersji Lesi Ukrainki: wyobcowanie ze świata zewnętrznego i skupienie się na wnętrzu, chęć ucieczki w świat piękna, wrażliwa psychika i tanatologiczne impulsy. Jednocześnie wewnętrzny świat Saula jest pełen sprzeczności: rozpacz i oczekiwanie śmierci wywołują w nim melancholię, gniew i chęć zabicia Dawida, co nie przeszkadza królowi odczuwać ojcowskiej miłości do swojego rywala. Muzyka w dziele to Boska moc, która jest w stanie przywrócić utraconą integralność i połączenie ze sfera sacrum.

EN

This article is an attempt to understand the essence of the author’s interpretation of Saul’s artistic image. The search for deep meanings encoded in Lesya Ukrainka’s poem was conducted by taking into account the biblical and historical context. It is noted that the image created by the author is deeply tragic. Saul, who has lost touch with God and is trying to restore his inner integrity through art, is seen as a symbol of the fin de siècle. A number of characteristic features that bring the tsar-prophet closer to the decadent hero in Lesya Ukrainka’s version are emphasised: alienation from the outside world and a concentration on the inner, a vulnerable psyche, and thanatological impulses. At the same time, Saul’s inner world is full of contradictions: despair and the anticipation of death give rise to melancholy, anger and a desire to kill David, which does not prevent the king from feeling paternal love for his rival and the new chosen one of God. The music in the work is the Divine power that is able to restore the lost integrity and connection with the sacred realm.

UK

Ця стаття є спробою зрозуміти суть авторської інтерпретації художнього образу Саула. Пошук глибинних смислів, закодованих у поемі Лесі Українки, здійснювався з урахуванням біблійного та історичного контексту. Відзначається, що створений автором образ глибоко трагічний. Саул, який втратив зв'язок з Богом і намагається відновити свою внутрішню цілісність за допомогою мистецтва, розглядається як символ fin de siècle. Підкреслено низку характерних рис, що наближають царя-пророка до героя-декадента у версії Лесі Українки: відчуженість від зовнішнього світу та зосередженість на внутрішньому, вразлива психіка, танатологічні пориви. При цьому внутрішній світ Саула сповнений протиріч: відчай і передчуття смерті породжують меланхолію, гнів і бажання вбити Давида, що не заважає царю відчувати батьківську любов до свого суперника і нового обранця. від Бога. Музика у творі – це Божественна сила, яка здатна відновити втрачену цілісність і зв'язок із священним царством.

4

ВОЛИНЬ У СИСТЕМІ ЕТНІЧНИХ АВТОСТЕРЕОТИПІВ ЕПІСТОЛЯРНИХ ТЕКСТІВ ЛЕСІ УКРАЇНКИ

54%

БОГДАН С. , ТАРАСЮК Т.

Studia Ukrainica Posnaniensia

|

2020

|

tom 8

|

nr 2

PL

W artykule zbadano specyfikę funkcjonowania i aktualizację językową nazw własnych zawartych w systemie epistolarnych autostereotypów etnicznych Łesi Ukrainki; ustalono decydującą rolę w tworzeniu choronimu Wołyń i pochodnych derywatów - wołyński, wołyńska, wołyńskie; określono regulatywność użycia wołyńskich astionimów Łuck, Kowel, komonimu Kołodeżno i katojkonimów Wołyniaky / Wołyniaki, Wołyniaczka / Wołynianka; przeanalizowano porównawcze konteksty użycia jądrowych ojkonimicznych nazw Wołynia i choronimów innych miejscowości geograficznych Ukrainy oraz innych państw, w szczególności Niemiec, Bułgarii i Gruzji; określono ważność używania tych nazw jako elementów własnej tożsamości i środków jej językowego autoportretowania.

EN

The article explores the peculiarities of the functioning and linguistic actualization of the proper names represented in the system of Lesia Ukrainka’s epistolary ethnic autostereotypes. The study has revealed the determinative role of the horonym Volyn and its derivatives волинський , волинська, волинське (volynskyi, volynska, volynske) in the formation of the system and regular use of Volyn astionyms Lutsk, Kovel, comonym Kolodyazhne and katoikonyms volyniaky / volyniaki, volynianochka / volynianka. The article focuses on the comparative analysis of the usage contexts of the nuclear oykonymic names of Volyn and the horonyms of other geographical territories of Ukraine and foreign states, in particular, Germany, Bulgaria and Georgia. The authors argue for the importance of using these names as elements of personal self-identification and a means of linguistic self-portraiture.

5

The Image of Lesia Ukrainka in the Modern Urban Cultural Space of Ukraine: On the Issue of Various Forms of Keeping the National Memory on the Way to European Integration

51%

Kravchenko Y. , Nikolova O.

Acta Baltico-Slavica

|

2022

|

tom 46

PL

Artykuł jest poświęcony określeniu kluczowych trendów wizualnej „modernizacji” portretu słynnej ukraińskiej pisarki i poetki Łesi Ukrainki w miejskiej przestrzeni kulturowej Ukrainy XXI wieku jako państwa na drodze do integracji europejskiej. Opracowanie analizuje osobliwości przetwarzania jej ikonicznej postaci w warunkach zmieniających się paradygmatów wartości, które odzwierciedlają istotne procesy odnowy w sztuce i ideologii społeczeństwa. Przeprowadzona analiza wskazuje, że wizualne metody „modernizacji” jej sylwetki odzwierciedlają pojawienie się kilku trendów społecznych zorientowanych na przeciętnego Ukraińca nowego pokolenia – takiego, który w poszukiwaniu formy samoidentyfikacji jest skłonny łączyć estetyczne i aksjologiczne kategorie z przeszłości z wymogami teraźniejszości, łączyć tożsamość narodową z tożsamością europejską. Przetwarzanie wizerunku Łesi Ukrainki w kulturze miejskiej dokonuje się z jednej strony za pomocą symbolizacji i sakralizacji, z drugiej zaś za pomocą m.in. kiczu, gry, obalania hierarchii aksjologicznej (deikonizacji), fetyszyzacji czy też symulakryzacji.

EN

This article is devoted to determining the key trends in visual “modernization” of the image of the renowned Ukrainian writer and poetess Lesia Ukrainka in the urban cultural space of twenty-first-century Ukraine as a state that is going along its way to European integration. The study examines the peculiarities of transformation of her iconic figure under the conditions of changing value paradigms which reflect the significant processes of renovation in the society’s art and ideology. The analysis conducted indicates that it is the visual methods of “modernizing” her image that reflect the emergence of several social trends oriented at the average Ukrainian of the new generation – one who, in search of the form of self-identification, is willing to connect aesthetic and axiological categories of the past with the demands of the present, to connect national identity with European identity. The transformation of Lesia Ukrainka’s image in urban culture is realized, on the one hand, by means of symbolization and sacralization, and, on the other hand, by means of kitsch, play, breaking the axiological hierarchy (de-iconization), fetishization, simulacrization, and others.