Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Dokładność opracowań z wykorzystaniem pomiaru metodą skaningu laserowego - LIDAR. Standard ASPRS

100%

Tukaj R.

|

2004

|

tom Vol. 15

41--47

PL

Artykuł traktuje na temat standardów tworzonych z myślą o uporządkowaniu kwestii związanych z dokładnością danych pozyskiwanych metodą skanningu laserowego LiDAR. Szeroko opisany został standard wprowadzany przez 161 American Society for Photogrammetry and Remote Sensing. Podano też przykładowe dokładności uzyskane na projektach realizowanych w firmie Tukaj Mapping Central Europe.

EN

This article intends to point the main idea of creating and classifying problems connected to accuracy o f data from laser scanning technology - LIDAR. It was widely described by American Society for Photogrammetry and Remote Sensing. As samples there is data shown based on projects done by TUKAJ MAPPING CENTRAL EUROPE.

2

Remote sensing applications – new vistas for measurement and control

100%

Zaremba M.

|

tom R. 12, nr 2

69--81

EN

The field of remote sensing is an area of science and technology that has undergone rapid development in recent years. This paper focuses primarily on how to exploit the capabilities made available by remote sensing and how to put them to use by combining them with a systemic approach to design and analysis in various measurement and control applications. The emphasis is placed on high-resolution satellite and Lidar sensors – the most prevalent remote sensing technologies.

PL

Teledetekcja jest jedną z tych dziedzin nauki i techniki, które w ostatnich latach rozwijały się szczególnie szybko. Artykuł przedstawia możliwości oferowane przez techniki zdalnego pomiaru oraz różnorodne zastosowania tych technik, w integracji z systemowym podejściem do projektowania i analizy układów. W artykule omawia się najczęściej używane technologie teledetekcyjne, głównie czujniki satelitarne wysokiej rozdzielczości oraz urządzenia typu Lidar.

3

8th-10th century hillforts in the Sudetes – exploring current state of research and observations, towards new horizons

94%

Lisowska E. , Jaworski K. , Piątkowski G.

|

tom LVI

335-386

EN

The article presents the latest results of archaeological studies on the 8th-10th century hillforts in the Sudetes. The authors present previously unknown structures, found through the analysis of aerial scans using the ALS method. Excavation and office studies conducted since 2005 in the Sudetes also allowed for correcting the chronology of some previously known hillfort sites. The article also presents a discussion on the structures referred to as ‘quasi-hillforts’ and those considered to be destroyed. The findings are concluded by a summary of changes in the archaeological research of the early medieval Sudetes over the last 15 years, i.e. since the publication of the last monograph devoted to hillforts in this part of Central Europe.

4

Kamera cyfrowa Leica ADS40, skaner laserowy Leica ALS50 – doświadczenia produkcyjne

94%

Boczar S. , Dąbrowski R. , Fedorowicz-Jackowski W. , Zych J.

|

2006

|

tom Vol. 16

41--51

PL

Ostatnie dwie dekady to era rewolucji w fotogrametrii. Począwszy od skanerów fotogrametrycznych poprzez zautomatyzowane i coraz szybsze cyfrowe stacje robocze, obecnie jesteśmy świadkami implementacji kamer cyfrowych o rozdzielczości podobnej lub większej niż kamery analogowe. Ostatni krok przejścia od technik analogowych do cyfrowych można dziś uznać za dokonany. Czołowi producenci kamer lotniczych obrali różne podejścia do zagadnienia cyfrowego obrazowania. Obecnie możemy wyróżnić dwie zasadnicze idee konstrukcji cyfrowych kamer lotniczych: liniową - konstrukcyjnie zbliżona do sensorów satelitarnych, jak np. QuickBird lub powierzchniową - konstrukcyjnie podobna do kamer analogowych, co nie wymaga zasadniczej zmiany oprogramowania. Jedną z ciekawszych konstrukcji kamer dostępnych na rynku oferuje obecnie firma Leica Geosystems. Kamera Leica ADS40 jest skanerem linijkowym, obrazującym powierzchnię ziemi w 8 kanałach spektralnych (2 panchromatyczne, 2 czerwone, 2 zielone, niebieski i podczerwień), w trzech kierunkach (wstecz, nadirowo, w przód). Pozyskane obrazy umożliwiają generowanie kompozycji w barwach naturalnych i w podczerwieni. Kanały panchromatyczne rejestrowane są z wychyleniem sensora wstecz i w przód umożliwiając automatyczne lub manualne pozyskiwanie i edycję lub weryfikację informacji wysokościowej. Wszystkie kanały mają równą rozdzielczość – po 12 000 elementów w każdej linii. Dzięki temu wszystkie zobrazowania są równie szczegółowe, co eliminuje potrzebę stosowania metody wyostrzania (pan-sharpening) obrazów wielospektralnych, często konieczna w przypadku kamer z matrycą powierzchniową. Leica ADS40 jest jedną z najlepiej sprzedających się fotogrametrycznych 'kamer' cyfrowych. Do dziś sprzedano ponad 50 egzemplarzy ADS40. W nowoczesnej fotogrametrii coraz powszechniejsze staje się zastosowanie skanerów laserowych LIDAR. Firma Leica Geosystems również w tym segmencie oferuje narzędzie: skaner laserowy Leica ALS50 rejestrujący nawet do 4 odbić wiązki laserowej. Wielokrotność odbić wiązki pozwala na otrzymanie precyzyjnych modeli wysokościowych. Dzięki filtracji pozyskanych z ALS50 danych możliwe jest wygenerowanie np. numerycznego modelu terenu (NMT) i numerycznego model powierzchni terenu (NMPT). Jednoczesne zastosowanie kamery Leica ADS40 i skanera laserowego Leica ALS50 zapewnia otrzymanie unikalnego zestawu zobrazowań i złożonej informacji wysokościowej. W artykule przedstawiono doświadczenia produkcyjne firmy GEOSYSTEMS Polska sp. z o.o. uzyskane w trakcie realizacji projektu z zastosowaniem skanera Leica ALS50 i kamery Leica ADS40. Przedstawiono cały cykl produkcyjny zrealizowany w środowisku Leica Photogrammetry Suite (LPS). W artykule zamieszczono fragmenty produktów końcowych: różne rodzaje ortofotomap i numerycznych modeli wysokości. Projekt zrealizowany przez GEOSYSTEMS Polska sp. z o.o. był pierwszym projektem w Polsce, w którym jednocześnie wykorzystano obydwa urządzenia firmy Leica Geosystems.

EN

In the last two decades, photogrammetry has undergone a digital revolution. Photogrammetric scanners and digital workstations have greatly advanced image processing. The development of airborne digital cameras in recent years has brought image quality to levels comparable, or sometimes better than, that obtained with analog cameras. The leading manufacturers’ digital imaging systems have sided with two opposing approaches to airborne image capturing: linear sensor, similar to satellite pushbroom sensor, e.g. the one used by the QuickBird satellite, and frame sensor, which eases the software-related transition from analog to digital image capturing. Leica Geosystems has used the linear sensor approach to develop one of the most interesting cameras available on the market today – the Leica ADS40 (Airborne Digital Scanner). The camera acquires images simultaneously in 3 directions (backward, nadir, forward) and in 8 spectral bands (2 panchromatic, 2 red, 2 green, blue and near infrared). This allows for later generation of various types of orthophotomaps: panchromatic, RGB or FCIR (with near infrared band). Panchromatic bands are acquired with backward and forward looking angles. Panchromatic images may be used for DEM/DTM production or verification. All spectral bands have the same resolution – 12 000 pixels per line which eliminates the use of pan sharpening methods commonly applied in digital frame cameras. Leica ADS40 and Leica ALS50 (Airborne Laser Scanner) can be used simultaneously to obtain a unique dataset: complex imagery set and fast and accurate elevation information. Leica ADS40 is already one of the best selling airborne digital sensors. Leica Geosystems have sold over 50 ADS40 cameras worldwide. In modern photogrammetry, laser scanning (LIDAR) is becoming more common. For such applications, Leica Geosystems offers the Leica ALS50 Airborne Laser Scanner. ALS50 allows users to register up to 4 reflections of a laser bundle. Multiple reflection processing gives a unique opportunity to work out various types of elevation models. After filtering the ALS50 data, it is possible to produce accurate DTMs and DEMs. This paper presents the workshop experience Geosystems Polska sp. z o.o. has gathered while processing data produced by Leica ADS40 and Leica ALS50 cameras. The data was captured by TerraDigital GmBH during a photogrammetric flight over Wroclaw for Geosystems Polska sp. z o.o. Both Leica ADS40 and Leica ALS50 were used during the flight. All processing steps using the Leica Photogrammetry Suite (LPS) software environment are shortly presented. There are also a few examples of the final products, i.e. orthophotos, various Digital Elevation Models. The project involving simultaneous use of both Leica ADS40 and Leica ALS50 cameras was the first such undertaking in Poland.

5

Lotnicze skanowanie laserowe Krakowa

71%

Jędrychowski I.

|

2007

|

tom Vol. 17a

339--345

PL

Pozyskanie informacji wysokościowej o istniejących elementach pokrycia terenu, a także o samym terenie jest obecnie czymś oczywistym. Dane te są wręcz niezbędne do właściwego wypełniania zadań samorządu, szczególnie w planowaniu przestrzennym i architekturze, a także w wielu innych dziedzinach. Wiele miast zdecydowało sie na tworzenie trójwymiarowych modeli. Wybrane technologie są różne. W Warszawie wskazano na tworzenie trójwymiarowego modelu miasta na podstawie zdjęć lotniczych. Biuro Planowania Przestrzennego Urzędu Miasta Krakowa zdecydowało sie pozyskać informacje wysokościowe za pomocą lotniczego skanowania laserowego (znanego pod nazwa LIDAR lub ALS). Referat przybliży efekty lotniczego skanowania laserowego Krakowa.

EN

Nowadays, gathering information about existing element’s heights and the terrain itself is obvious. This data is essential to perform a number of tasks dealt with by the public administration, especially in the spatial planning, architecture and other fields. Many cities have decided to create spatial models (3D). The techniques of choice vary from one place to another. In Warsaw, urban spatial model is composed of aerial photographs. The Spatial Planning Office Municipality of Krakow decided to gather spatial information by airborne scanning (called LIDAR or ASL). This lecture gives an overview of airborne scanning of Krakow.

6

Dwubarwny lidar rozproszeniowy do zdalnej detekcji aerozoli naturalnych i sztucznych

71%

Muzal M. , Mierczyk Z. , Zygmunt M. , Gawlikowski A. , Gietka A. , Knysak P. , Młodzianko A. , Piotrowski W. , Szopa M. , Wojtanowski J.

|

2008

|

tom Vol. 49, nr 6

161-163

PL

W pracy przedstawiono opracowany w Wojskowej Akademii Technicznej dwubarwny lidar rozproszeniowy do zdalnego wykrywania aerozoli. Omówiono budowę poszczególnych zespołów funkcjonalnych, opracowane algorytmy analizy i przetwarzania danych oraz zaprezentowano wyniki badań środowiskowych przeprowadzone przy zastosowaniu specjalizowanej platformy skanującej z lidarem. Pokazano opracowane oprogramowanie do sterowania platformą i analizy detekowanego sygnału rozproszeniowego, umożliwiające zobrazowanie wyników pomiarów w postaci konwencjonalnej oraz w formacie 3D.

EN

Following article presents two-wavelength backscattering lidar stand-off detection of aerosols designed in Military University of Technology. It covers presentation of functional elements of the device structure, developed data processing and analysis algorithms and results of environmental research using lidar mounted on specialized scanning platform. Software designed for application in lidar system allows for full control over platform movements and other operational conditions, as well as analysis and conventional and three dimensional visualization of the gathered data.

7

Cicho zmarli leżą – badania na cmentarzysku kurhanowym kultury wielbarskiej w Bagiczu, gm. Ustronie Morskie, pow. kołobrzeski, woj. zachodniopomorskie

71%

Chmiel-Chrzanowska M.

|

2018

|

tom 13

85-96

EN

The following paper presents results of research on newly found barrow site of Wielbark Culture in Bagicz. The cemetery was discovered by LIDAR scan analysis. Thanks to this and terrain verification a total number of 57 mounds of varying size and degree of destruction were noted. To define estimated chronology of the site one of the barrows was excavated. Relation of that kind of site to Wielbark Culture is very interesting, especially in the context of its location as well as the cultural situation in the Roman Iron Age at the estuary of the Parsęta River.

8

The properties of terrestrial laser system intensity in measurements of technical conditions of architectural structures

71%

Suchocki C. , Jagoda M. , Obuchovski R. , Šlikas D. , Sužiedelytė -Visockienė J.

|

nr 4

9

Opracowanie numerycznego modelu terenu Poznańskiego Węzła Wodnego na potrzeby dwuwymiarowego modelu przepływu

67%

Pręcikowska M. , Laks I.

Przegląd Budowlany

|

2020

|

tom R. 91, nr 4

40--45

PL

W pracy opisano proces opracowania numerycznego modelu terenu (NMT) Poznańskiego Węzła Wodnego w celu wygenerowania zestawu danych dla dwuwymiarowego hydrodynamicznego modelu przepływu poznańskiego odcinka rzeki Warty. Zakres prac obejmował pozyskanie podkładów geodezyjnych numerycznego modelu terenu bazującego na lotniczym skaningu laserowym (LIDAR), wykonaniu geodezyjnych pomiarów wysokościowych w celu weryfikacji poprawności NMT, wykonaniu pomiarów batymetrycznych dna, generacji przekrojów pośrednich koryta rzeki, scaleniu informacji o batymetrii z NMT wykorzystujących narzędzia GIS (Geographic Information System), generacji siatki metody elementów skończonych (MES) oraz utworzeniu pliku danych w standardzie akceptowalnym przez dwuwymiarowy system modelowania przepływów nieustalonych RISMO2D. W trakcie badań wykorzystano nowoczesną aparaturę pomiarową: ultradźwiękową sondę ADCP StreamPro umożliwiającą pomiar zarówno rozkładu prędkości w przekroju kontrolnym, jak i batymetrii cieku, geodezyjnego sprzętu GPS Sokkia-11 umożliwiającego szybki pomiar trzech współrzędnych wybranego w terenie punktu. Analiza i post-processing danych pomiarowych wymagała wykorzystania narzędzi klasy GIS (wybrano system QGIS) oraz oprogramowania specjalistycznego.

EN

The paper describes the process of developing a digital elewation model (DEM) of the Poznań Waterway System in order to generate a data set for a two-dimensional hydrodynamic flow model of the Poznań section of the Warta river. The scope of work included the acquisition of a digital elevation model based on aerial laser scanning (LIDAR), geodetic height measurements to verify the correctness of DEM, bathymetric measurements, generation of intermediate sections of the river bed, merging information about bathymetry with DEM using GIS (Geographic Information System), generation of the finite element method mesh (FEM) and creation of a data file in a standard acceptable by the two-dimensional transient flow modeling system RISMO2D. During the work, modern measuring equipment was used: an ultrasonic ADCP StreamPro probe enabling measurement of both speed distribution in the control section and water bathymetry, Sokkia-11 geodetic equipment enabling quick measurement of three coordinates of a point in the area. The analysis and post-processing of measurement data required the use of GIS class tools (QGIS system selected) and specialized software.

10

Pozyskiwanie numerycznego modelu powierzchni topograficznej (NMPT) w oparciu o dane wysokościowe pochodzące z lotniczego skanera laserowego

59%

Marmol U.

|

2003

|

tom Vol. 13b

419--426

PL

Lotniczy skaning laserowy (LIDAR – Light Detection And Ranging) jest nową, dynamicznie rozwijającą się metodą pozyskiwania informacji o powierzchni terenu. Pomiar laserowy dostarcza informacji w postaci trójwymiarowej „chmury punktów” nieregularnie próbkowanych, zarówno o powierzchni topograficznej jak również o innych strukturach badanego terenu (budynki, roślinność itp.). W wielu opracowaniach obszarem zainteresowań jest głównie powierzchnia topograficzna. Proces eliminacji punktów pokrycia terenu, zwany także filtracją stanowi jeden z głównych problemów przetwarzania danych laserowych. W ostatnich latach zostały opracowane algorytmy do automatycznej filtracji danych laserowych. Niestety, istniejące metody i oprogramowania posiadają jeszcze widoczne ograniczenia i nadal niezbędny jest znaczący, czasochłonny, interaktywny udział operatora. W niniejszym artykule przedstawiono analizę porównawczą pomiędzy algorytmem filtracyjnym opartym na FFT, badanym obecnie w Zakładzie Fotogrametrii i Informatyki Teledetekcyjnej AGH a filtracją metodą liniowej predykcji opracowaną w Instytucie Fotogrametrii i Teledetekcji Uniwersytetu Technicznego w Wiedniu. Głównym celem badań była kontrola wiarygodności i efektywności algorytmu opartego na FFT. Uzyskane wyniki badań udowodniły, że metoda ta w sposób właściwy eliminuje punkty pokrycia terenu z danych laserowych. Konieczna jest dalsza weryfikacja algorytmu dla różnych form ukształtowania i pokrycia powierzchni topograficznej.

EN

Airborne laser altimetry (LIDAR – Light Detection and Ranging) is a relatively new method for the acquisition of information of terrain surface. A laser scanning system generates a 3-dimensional clouds of points with irregular spacing. The data consists of the mixture of terrain surface and non-surface points (buildings, vegetation). The separation of ground points from the other points located on top of buildings, vegetation or other objects above ground is one of the major problems. Algorithms and software used for the surface reconstruction have limitations that should be studied and overcome. Removing non – ground points from LIDAR data sets i.e. filtering is still a challenging task. The paper presents a comparative analysis of two filtering methods: FFT based algorithm (a new method investigated at the Department of Photogrammetry and Remote Sensing Informatics at the University of Science and Technology in Cracow) and linear prediction method developed at the Institute of Photogrammetry and Remote Sensing at the Vienna University of Technology . The main purpose of this analysis is to verify FFT based method. FFT based algorithm demonstrate promising results of the terrain surface reconstruction (DTM). However, further investigation is required to verify the reliability and accuracy of filtering algorithm on different types of terrain.

11

Example of the assessment of data integration accuracy on the base of airborne and terrestrial laser scanning

59%

Warchoł A. , Hejmanowska B.

|

tom Vol. 22

411--421

EN

Light detection and ranging (LiDAR) technology has changed conventional approach to the spatial data acquisition. Unusually amount of the measurements points with extremely high precision are now available from generally two platforms: airborne (Airborne Laser Scanner - ALS) and terrestrial (Terrestrial Laser Scanner - TLS). There are however some gaps in these products, in ALS - on vertical surfaces and in TLS - on horizontal one. The reason is that these laser systems register the same object from different points in space. Integration of the data obtained for airborne and terrestrial platforms can fulfil the gaps. The aim of the research presented in the paper was comparing the matched ALS and TLS data to the in-situ total station (TS) measurements. Different test areas were chosen: placed on horizontal, vertical or inclined surfaces and covered by grass or asphalt pavement. Point’s positions obtained from ALS, TLS and TS measurements are analysed together. TS measurements are taken as a reference. ALS and TLS point position accuracy analysis based on these perpendicular distance from the plane defined by the nearest three non-collinear TS points. The discrepancies were further statistically analysed. In conclusion can be stated that some bias was observed in ALS data, they are below TLS and TS points as well. Besides more significant discrepancy between TS points are observed for ALS points in compare to the TLS one, confirming our expectations.

12

Generowanie trójwymiarowego modelu budynku na podstawie danych lidarowych

59%

Borowiec N.

|

tom Vol. 20

47--56

PL

Artykuł przedstawia pół-automatyczą metodę rekonstrukcji budynku 3D w oparciu o dane pochodzące z lotniczego skaningu laserowego. Głównym celem jest określenie kształtu dachu budynku, a następnie zrekonstruowanie budynku z zachowaniem topologii. Metoda, jaką zaproponowano do wykrycia płaszczyzn dachu działa na zasadzie dziel – łącz (ang. split– merge). Chmura punktów dzielona jest na jednakowe woksele (ang. voxels – wyraz utworzony z dwóch angielskich słów: volumetric element), tak aby odpowiadały one standardom CityGML, na poziomie szczegółowości LoD2. W wokselach aproksymowane są płaszczyzny, które w oparciu o wyliczone parametry są łączone. Zatem szukanie połaci dachowych budynku odbywa się na zasadzie przejścia od szczegółu do ogółu. Na podstawie wykrytych płaszczyzn wyznaczane są naroża oraz punkty charakterystyczne dachu. Ostatnim etapem jest eksport modelu budynku do uniwersalnego formatu wektorowego

EN

This paper presents a semi-automatic method, using only ALS data, to build a model of a building. This method focuses on modelling the roof, assuming that by knowing the shape of the roof and the digital presentation of a terrain, one can easily obtain a model of the whole building. The step consists of detecting plane surfaces from which we define the shape of the building’s roof. The roof planes are detected using the split-merge method in which a LIDAR point cloud is organized and planes are extracted from each voxel. The planes are joined when parameters such as slope, azimuth and height are contained in the definition of boundary. The final step is exporting the building model to dxf format.

13

Sojusz meteorologii z techniką jako siła napędowa rozwoju badań atmosfery (na przykładzie historii b. Zakładu Teledetekcji Atmosfery IMGW)

59%

Walczewski J.

Przegląd Geofizyczny

|

2008

|

tom Z. 1

55-71

PL

Problem zawarty w tytule został przedstawiony na przykładzie prac grupy badawczej Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej (do 1973 r. Państwowego Instytutu Hydrologiczno-Meteorologicznego) w latach 1961-2006. Grupa ta została zorganizowana w roku 1961 w celu uruchomienia obserwacji wiatrów stratosferycznych z zastosowaniem rakiet meteorologicznych. Rakiety zostały opracowane przez omawianą grupę we współpracy z Instytutem Lotnictwa, który następnie produkował te rakiety w latach 1965-1970. W okresie tym 177 rakiet typu "Meteor-1" zostało użytych do sondażu stratosfery na wysokościach 30-37 km. Rakiety były wystrzeliwane z wybrzeża Bałtyku, dostarczając danych o sezonowych zwrotach wiatrów stratosferycznych mogących przynosić produkty eksplozji jądrowych dokonywanych wówczas w atmosferze. Rakiety "Meteor-2" (o pułapie lotu 90 km) i "Meteor-3" (pułap lotu 70 km) zostały skonstruowane i wypróbowane w locie w latach 1968-1974, ale nie zostały wykorzystane do sondaży, ponieważ sondaże te zostały wstrzymane w r. 1974. Ta sama grupa badawcza złożona z meteorologów oraz fizyków, elektroników i inżynierów-mechaników zbudowała pierwszą w Polsce stację odbioru danych z satelitów meteorologicznych. Stacja ta uruchomiona w 1963 r.od roku 1967 podjęła regularną służbę dostarczającą meteorologom dane satelitarne. Omawiana grupa opracowała również 2-kanałowy radiometr, który służył w latach 1972-1980 do lotniczych obserwacji dużych obszarów leśnych. Uzyskiwane dane radiometryczne były interpretowane jako charakterystyki fizjologiczne lasów. Następnym osiągnięciem grupy stało się opracowanie LIDARu do laserowego sondażu atmosfery (1977) oraz SODARu do sondażu akustycznego (1979). Z urządzeń tych korzystano do sondażu warstwy granicznej atmosfery (WGA) w badaniach zanieczyszczenia atmosfery. Charakterystyki WGA, takie jak: głębokość warstwy mieszania, stan równowagi atmosfery oraz profile prędkości i kierunków wiatru były badane w ich zmienności dobowej, sezonowej i wieloletniej, prowadząc do badań klimatu WGA oraz klimatycznych zmian warunków dyspersji zanieczyszczeń powietrza. W latach 1981-2000 grupa stosowała dwa spektrometry korelacyjne (pochodzenia zagranicznego) do badań przepływów zanieczyszczeń gazowych (S02 i N02) w Polsce Południowej. Działania te rozszerzono na określanie głębokości mieszania tych gazów w atmosferze. SODAR, DOPPLER SODAR (pomiary wiatru) i LIDAR od 1990 r. znalazły się na wyposażeniu Centralnej Stacji Obserwacyjnej w Krakowie. Wszystkie opisane dokonania osiągnięto dzięki bliskiej współpracy specjalistów z dziedzin meteorologii, fizyki, elektroniki i mechaniki.

EN

The problem formulated in the title is illustrated by some works of a research group in the Institute of Meteorology and Water Management (before 1973 the Institute of Hydrology and Meteorology), in the years 1961-2006. The research group was organized in 1961 in order to put in operation the observations of Stratospheric winds wit use of meteorological rockets. The rockets were developed by the group in cooperation with the Institute of Aviation, which was then producer of these rockets in the years 1965-1970. In these years 177 rockets of the type Meteor-1 have been used for sounding of the Stratosphere on the heights 30-37 km. The rockets were fired from the shore of the Baltic Sea, giving the data on the seasonal reversals of Stratosperic winds which could transport products of nuclear expolosins made at that time in the atmosphere. Rockets Meteor-2 (ceiling 90 km) and Meteor-3 (ceiling 70 km) have been developed and flight-tested in the years 1968-1974, but they were not used operationally because the rocket soundings in Poland have been stopped in the year 1974. The same research group composed of the meteorologists and specialists in the physics, electronics and mechanical engineering, have built the first in Poland satellite data receiving station, put in operation in 1963, and since 1967 in regular service for supply of data from meteorological satellites. The same group developed a 2-channel radiometer which has been used in the years 1979-1980 for aircraft observations of the big forest areas, for studies of their radiometric characteristics transated to characteristics of the trees physiology. The next achievements of the group were the developments of LIDAR for laser soundind of the atmosphere (1977) and SODAR for acoustic sounding (1979). They were used for the sounding of the Atmospheric Boundary Layer (ABL) in connection with air-pollution problems. Characteristics of the ABL, like mixing depth, atmospheric stability, and wind profiles were studied, in their diurnal variation, as well as in their seasonal and multi-annual changes, leading to studies of ABL climate and climatic changes of the air pollution dispersion characteristics. In the years 1981-2000 the group was applying two mobile correlation spectrometers of foreign production for investigations of air polluting gases (S02 and N02) transport in Southern Poland. These activities have been applied, too, for studied gas mixing in the ABL. SODAR, DOPPLER SODAR and LIDAR were used since 1990 in the Central Observing Station in Cracow. All these achievements described in paper were created thanks to the close cooperation between specialists in meteorology and specialists in physics, electronics, and mechanical technology.

14

Automatyczna budowa wektorowych modeli 3d budynków na podstawie danych lotniczego skaningu laserowego

59%

Jarząbek-Rychard M.

Archiwum Fotogrametrii, Kartografii i Teledetekcji

|

2012

|

tom Vol. 24

99--109

PL

W artykule opisana jest w pełni automatyczna metoda budowy trójwymiarowych modeli budynków przedstawionych za pomocą linii szkieletowych. Budynki rekonstruowane są na podstawie chmury punktów, bez potrzeby wsparcia w postaci dodatkowych informacji i zbiorów danych. Warunek ten dodatkowo komplikuje zadanie rekonstrukcji, lecz jednocześnie czyni przedstawiony algorytm dużo bardziej uniwersalnym. Topologiczny model budynku tworzony jest na podstawie punktów charakterystycznych, wyznaczających miejsca przecięć sąsiednich połaci dachowych, bądź linii rzutów ścian. Punkty charakterystyczne zlokalizowane na zewnętrznych krawędziach budynków wyznaczane są za pomocą autorskiego algorytmu wykrywającego kontury. W kolejnym etapie rekonstrukcji określone są relacje topologiczne między punktami, które pozwalają na wyznaczenie linii krawędziowych poszczególnych płaszczyzn budynku. Ostatecznie, przeprowadzone jest wyrównanie punktów wierzchołkowych i linii krawędziowych, co pozwala na otrzymanie zregularyzowanego modelu zabudowy. Algorytm przetestowany został z wykorzystaniem danych lotniczego skaningu laserowego przedstawiających fragment zabudowy małego miasta. W wyniku przeprowadzonych eksperymentów można stwierdzić, że opisana metoda pozwala na poprawne i wydajne generowanie szkieletowych modeli budynków o skomplikowanej strukturze.

EN

This paper presents a fully automatic method for generation of 3D building skeleton models. Objects are reconstructed from point clouds, without the need for a support, like additional information and data sets. This condition makes the reconstruction task even more complicated, however at the same time, presented algorithm becomes much more versatile. Topological model of a building is created based on characteristic points, which determine intersections of adjacent planes of the roof or walls. The characteristic points located on the outer edges of a building are extracted using author’s contour detecting algorithm. In the next stage of reconstruction topological relations between the points are defined, which allow to detect contour lines of individual planes of a building. Finally, adjustment of vertex points and edge lines is performed that enables to obtain regularized building model. The algorithm was tested against airborne laser scanning data set that shows a part of the small town. As a result of experiments it can be concluded that the described method allows the correct generation of skeletal building models with a complex structure.

15

Wykorzystanie wskaźnika intensywności odbicia w procesie pozyskiwania sieci drogowej z danych lidarowych

59%

Warchoł A.

|

tom Vol. 20

433--444

PL

W niniejszej pracy przedstawiono technologię wykorzystania współczynnika intensywności odbicia - jednego z parametrów charakteryzujących odbicie promienia lasera w punkcie o współrzędnych (X, Y, Z). Współczynnik ten został użyty w celu wykrycia sieci dróg bez wspomagania danymi pochodzącymi z innych sensorów. Poprzez różnie dobrane przedziały wartości odpowiadające odbiciu od nawierzchni dróg wyodrębniono z chmury punktów sieć drogową (w postaci zbioru punktów), a następnie automatycznie wygenerowano jej granicę. Uzyskane wyniki zestawiono z pomiarem bezpośrednim GPS RTK pod względem ich lokalizacji poziomej, a następnie sprawdzono stopień pokrycia powierzchni drogi wygenerowanej w oparciu o intensywność sygnału lidarowego z utworzoną w oparciu o pomiar GPS.

EN

The extraction of roads from LIDAR data using signal intensity is presented in this paper. Signal intensity is one of the attributes in LIDAR register points. This coefficient was used to detect the road network without using other sensors. The road network was extracted from point clouds (as a set of points) derived from different ranges of values selected corresponding to reflection from the road, and the boundaries were then automatically generated. The results of this analysis were compared with direct measurement GPS RTK in two respects: horizontal localization and coverage of the road surface - first from intensity signal border generation and second from GPS RTK measurement.

16

Naziemny skaning laserowy w inwentaryzacji zieleni miejskiej na przykładzie Plant w Krakowie

59%

Tompalski P.

|

tom Vol. 20

421--431

PL

Praca prezentuje wyniki badań nad zastosowaniem naziemnego skaningu laserowego (TLS) w inwentaryzacji zieleni miejskiej. Obiektem badań na którym wykonano analizy, był fragment Plant w Krakowie. Pozyskano dane referencyjne (położenie, grubość, wysokość, wysokość podstawy korony, wielkość korony), a następnie przeprowadzono skanowanie, łącznie na 13 stanowiskach, za pomocą skanera FARO LS 880. Pozyskane chmury punktów połączono, w programie Faro Scene używając do tego punktów wiążących rozmieszczonych w terenie podczas skanowania. Analizy chmury punktów (filtracja, klasyfikacja) przeprowadzono w oprogramowaniu TerraSolid. Wygenerowane przekroje, w kilku wariantach, posłużyły do określenia położenia drzew oraz ich pierśnicy. Mierzono również wysokość drzew oraz wybrano przykładowe drzewo, na którym podjęto próbę modelowania oraz dokładnego pomiaru miąższości pnia i korony. Uzyskane wyniki potwierdzają wysoką dokładność pomiaru wszystkich mierzonych cech, charakteryzują się ponadto powtarzalnością oraz obiektywnością.

EN

This paper presents research results concerning the use of terrestrial laser scanning (TLS) for creating an urban green inventory. The research was performed in Krakow`s city-centre Planty park. Firstly field measurements were made to collect information about tree positions, dbh, height, crown base height and crown area. A Faro LS 880 laser scanner was then used to collect 13 point clouds. Single scans were then joined in Faro Scene. After that Terrasolid software was used to filter and classify the point cloud. Slices in several options were generated and were used in further analysis concerning tree position, dbh and single tree crown modelling. The results confirm the high accuracy and reliability of measurements based on the LIDAR data collected. The measurements are repetitive and objective.

17

Integracja danych lidarowych i fotogrametrycznych w procesie automatycznego wykrywania obiektów

59%

Marmol U.

|

tom Vol. 20

275--284

PL

Artykuł przedstawia metodę integracji danych lidarowych i fotogrametrycznych w procesie automatycznego wykrywania obiektów. Zdjęcia lotnicze stanowią klasyczną metodę pozyskiwania informacji o przestrzeni. Ostatnie lata to coraz powszechniejsze stosowanie lidaru jako źródła informacji. Zdjęcia lotnicze cechują się możliwością wykrywania granic obiektów, ale w procesie ekstrakcji cech, często dochodzi do nadmiernego oszacowania lub zaniżenia liczby obiektów. Dane lidarowe dostarczają bezpośredniej informacji o wysokości obiektów, ale posiadają ograniczenia związane z dokładnym wyznaczeniem krawędzi obiektów. Można zatem powiedzieć, że techniki przetwarzania danych: fotogrametryczna i laserowa dostarczają danych komplementarnych, a ich integracja może przyczynić się do poprawy jakości uzyskiwanych wyników. W artykule przedstawiono badania nad integracją fotogrametrii i danych laserowych w procesie wykrywania obiektów 3D – budynków i drzew. W procesie automatycznej segmentacji zostały wykorzystane cechy teksturalne pochodzące ze zdjęć lotniczych. Obiekty 3D zostały wyodrębnione na podstawie danych lidarowych, jako różnica NMPT i NMT. Przeprowadzone badania ujawniły duży potencjał danych zintegrowanych w procesie automatycznego wykrywania obiektów

EN

This paper describes a method of integrating LIDAR data and aerial images in the process of automatic object extraction. Aerial photos are classical method for obtaining spatial information. However, in recent years, LIDAR data has become more and more popular as a source of information. Aerial imagery has the ability to delineate object boundaries, but during feature extraction, the number of objects may be overestimated or underestimated. LIDAR data provide direct information about the height of an object, but have limitations when identifying boundaries. Therefore, we can say that photogrammetric sensors and LIDAR provide complementary data and their integration can improve the quality of the results. This paper presents a study of the integration of photogrammetry and LIDAR in the process of extraction of 3D objects: buildings and trees. Textural filters have been used in the automatic segmentation process. 3D objects have been separated from LIDAR data, as a DSM and DTM difference. The study has revealed the high potential and flexibility of integrated data in the automatic process of object extraction.

18

Zasięg obszarów objętych osuwiskami w Górach Kamiennych (Sudety Środkowe) : porównanie map geologicznych i cyfrowego modelu wysokości z danych LiDAR

59%

Migoń P. , Jancewicz K. , Kasprzak M.

|

2014

|

tom Vol. 62, nr 9

463--471

EN

The east-central part of the Kamienne Mountains in the Sudetes has long been known as an area where landslides occur in abundance. Their extent was shown on first detailed geological maps from the early 20th century and later on Polish geological maps published in the 1970 and 1990. The total landslide area mapped was about 100 ha. The availability of LiDAR data allowed to build digital elevation models of very high resolution and to attempt landslide mapping using diagnostic landform assemblages as guidelines. 30 separate landslides have been mapped, including complex landslide areas involving overlapping landslide bodies oflikely different origin. The total landslide area is at least300 ha, while the largest complexes cover 40-50 ha. LiDAR-based models proved extremely useful in landslide mapping, espe- cially in forested areas.

19

Zastosowanie urządzenia pomiarowego klasy lidar dla energetyki wiatrowej

59%

Radziewicz W.

|

tom Nr 2 (110)

39--44

PL

Na przestrzeni ostatnich lat zaobserwować można dynamiczny wzrost mocy zainstalowanej w elektrowniach wiatrowych, który na świecie sięga średnio około 16% rocznie. Podjęcie decyzji o budowie elektrowni wiatrowej związane jest bardzo dużym ryzykiem inwestycyjnym i wymaga przeprowadzenia szeregu analiz techniczno-ekonomicznych. W artykule zaprezentowano możliwość zastosowania anemometru Dopplerowskiego Windcube v2 na potrzeby energetyki wiatrowej. Mobilne urządzenie pomiarowe klasy LIDAR Windcube v2 stanowi alternatywę dla tradycyjnych pomiarów prędkości wiatru za pomocą masztów pomiarowych i może efektywnie zredukować niepewności pomiaru zarówno w płaszczyźnie poziomej (ukształtowanie terenu), jak i pionowej (profil prędkości wiatru na danej wysokości), co przyczynić się może do zredukowania niepewności prognozy produkcji energii elektrycznej w danej lokalizacji. W artykule także zaprezentowano analizę porównawczą wyników pomiarów przebiegu prędkości wiatru wykonanych za pomocą Windcube v2 z pomiarami wykonanymi za pomocą masztu pomiarowego dla tej samej lokalizacji.

EN

In recent years the dynamic increase in installed capacity in wind power plants can be observed. In the world it comes to about 16 % per year. Making a decision about building a wind power plant is connected with the high investment risk and it requires having a number of techno– economic analyses. In the article, there is presented a possibility of applying Windcube v2 Doppler anemometer for the needs of wind energy. Mobile LIDAR measuring device Windcube v2 makes an alternative to traditional wind speed measurements with the use of measuring masts and it can effectively reduce unreliability of measurements both on the horizontal plane (landform) and vertical plane (wind speed’s profile on a specific height) what can contribute to reduction of forecasts’ uncertainty in electric energy production in a specific location. In the article, there is also presented a comparative analysis of measurements’ results in wind speed made by Windcube v2 and measurements made by met masts for the same location.

20

Wykorzystanie danych z lotniczego skanowania laserowego w zarządzaniu zagrożeniem powodziowym

59%

Baszkiewicz K. , Kolanowski B. , Kaczmarek I. , Latos D. , Paciorek A.

|

tom nr 5

68--84

PL

Celem pracy jest ustalenie wpływu sposobu opracowania wyników lotniczego skanowania laserowego (LIDAR) na jakość Numerycznego Modelu Terenu (NMT). Autorzy postawili sobie za cel zbadanie czy zredukowanie liczby pomiarów nadliczbowych (zawartych w wynikach pomiarów wykonanych metodą Laserowego Skaningu Lotniczego wpłynie na spadek jakości produktów opartych na danych z tych pomiarów, których dokładność musi być zgodna z założeniami. Istotną częścią pracy jest przeanalizowanie kwestii na ile otrzymane redukcje mogą być przydatne do wykonywania analiz i tworzenia modeli na zbiorach punktów na potrzeby m.in. zarządzania zagrożeniem powodziowym. Istotnym aspektem pracy jest ocena dokładności danych do utworzenia tzw. map zagrożenia powodziowego uzyskanych ze skaningu laserowego używanych zarówno do określania ryzyka zalania trenów (dla ubezpieczycieli i inwestorów) jak i do zarządzania kryzysowego (ryzyko przelania się wody przez wały, czas i zasadność podejmowania decyzji).

EN

The goal of the paper is to present the influence of a different air laser scanning (LIDAR) product preparation methods on the quality of the Digital Terrain Model (DTM). The authors aim to analyze if the reduction of the number of LIDAR overflow observations (which are included in the final product) will change the quality of LIDAR results, assuming the accuracy requirements will remain as planned. In particular, how such reduction could impact the use of LIDAR data in emergency management. The research is based on the LIDAR-driven flood risk maps, which are used by building developers and insurance companies to establish the flood risk factor or by crisis management centers to monitor the safety of flood embankments among many others and to help with efficiency of the emergency decision-making process.