Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Kosowo : wyzwanie dla wspólnoty międzynarodowej

100%

Puszczewicz A.

|

tom R. 2, Nr 3

49--61

PL

Kosowo - samo państwo i jego niepodległość - wzbudza wiele emocji na świecie. Pojawiają się argumenty o możliwości zdestabilizowania sytuacji na całych Bałkanach Zachodnich oraz głosy o bezwarunkowym powrocie Kosowa do Serbii. Celem artykułu jest pokazanie stosunku społeczności międzynarodowej do niepodległości Kosowa z uwzględnieniem opinii jego mieszkańców, a także wpływu sytuacji w Kosowie na bezpieczeństwo w regionie.

EN

Kosovo - the state and its independence, arouse many emotions in the world. There are arguments about the possibility of destabilizing the situation in the entire Western Balkans and the voices presenting the necessity of the unconditional return of Kosovo to Serbia. This article aims to demonstrate relation of the international community with respect to the independence of Kosovo, views of its inhabitants, and the impact the situation in Kosovo for security in the region.

2

Prawo międzynarodowe a zmiany terytorialne : kazus Krymu

100%

Janković S.

|

tom 14

62-89

XX

This article analyses classic issues of public international law on the recent example of Crimea's unification with the Russian Federation. Legal claims of both sides involved in this territorial contention have been scrutinized, in particular whether Crimeans are entitled to external self-determination or the principle of sovereignty and territorial integrity of Ukraine should prevail. In addition, this article argues that the self-determination right is subjected to certain limitations, which ex lege exclude its legality. Such would be the Russian military intervention, which is hardly justifiable in terms of exceptions accepted by customary international law (intervention by invitation, protection of own citizens abroad). One would rightly ask why the Russian minority in Ukraine is devoid of independence taking into account the partially successful secession of Kosovo, where ethnic Albanians achieved statehood in the aftermath of the 1999 NATO military intervention. The two wrongs by no means create a right, but a deeper insight into the different treatment in similar situations could not go without attention in this article. In conclusion, the deliberations over the potential future of Crimea are put forward, where again the unresolved problem of facts confronting the legality returns, which in this case is additionally augmented by the involvement of the global Great Power and permanent member of the UNSC, the Russian Federation, in the contention.

3

Problems with transport policy in Kosovo after 2008

84%

Żukiewicz P. , Domagała K.

|

tom z. 94

249--256

EN

The aim of this article is to present the main problems of public transportation in Kosovo after 2008 when the province’s parliament announced the declaration of independence. We focus on the plans and documents that were signed between 2008 and 2010 in an attempt to compare them with the real impact of investments made in the last five years. We show how the conflict between Belgrade and Prishtina has influenced public transportation and examine the prospects for problem-solving in this sector. To do this, we employ a neoinstitutional approach to the document analysis as the main research method.

4

Niepodległe Kosowo – finał, czy zarzewie nowych konfliktów?

84%

Żywna K.

|

tom 4

EN

On February 17th 2008 creation of the independent Republic of Kosovo became a fact. It triggered the necessity for discussing the consequences of the new status quo for the region’s security and stabilization. Several scenarios based on Kosovo casus which may be outlined.

PL

17 lutego 2008 r. powstanie niepodległej Republiki Kosowa stało się faktem, implikującym konieczność zastanowienia się nad konsekwencjami nowego status quo dla bezpieczeństwa i stabilizacji regionu. Na podstawie istniejących przesłanek, nakreślić można kilka scenariuszy, w mniejszym lub większym stopniu, umotywowanych zaistnieniem casusu Kosowa.

5

Rola Kosowa w brytyjskiej polityce zagranicznej po rozpadzie Jugosławii

84%

Toszek B. H.

|

2016

|

tom 50

134-148

EN

The main factor determining relations between the UK and Kosovo is huge disproportion of potential in all possible spheres. In comparison of strong British economic, political and military power Kosovo with its lack of full international recognition of its sovereignty and weak economy has no ability to be real partner for the UK. It is out of British interests circle either, because mutual contacts are created rather on moral obligation than real base. In consequence present relations formula gives the UK paternal role by possibility of shaping Kosovo’s authorities decisions applied to both political and socioeconomic affairs. However this position is connected with obligation to represent Kosovo’s interests before international community, especially in the EU and the NATO. Simultaneously Kosovars have a lot of advantages in co-operation with the UK as political, military and economic support and know-how in almost all spheres of public life, but in exchange they take out debt of gratitude which is difficult to appraise and repay. Anyway future membership of Kosovo in the EU and the NATO will make the UK stronger in these organizations, because there will be no doubts Kosovar’s politicians will vote correct to the British wishes. The UK policy directed to gain future ally inside the European structures seems to be effective and simultaneously brings stabilization and development for this part of the Western Balkans.

PL

Czynnikiem determinującym charakter stosunków brytyjsko-kosowskich jest ogromna dysproporcja potencjałów obu państw we wszystkich możliwych sferach. Nieposiadające pełnego uznania międzynarodowego, słabe pod względem ekonomicznym Kosowo nie może stanowić partnera dla Wielkiej Brytanii, dysponującej niekwestionowaną pozycją na płaszczyźnie gospodarczej, politycznej i militarnej. Nie znajduje się ono również w centrum zainteresowań brytyjskich, a wzajemne kontakty zostały nawiązane niejako przy okazji wypełniania przez Brytyjczyków „moralnego zobowiązania”, a nie na podstawie racjonalnych przesłanek. W tym kontekście obowiązująca formuła relacji opiera się na założeniu brytyjskiego paternalizmu, który wyraża się oddziaływaniem na kierunki aktywności politycznej oraz rozwój gospodarczy i społeczny Kosowa, a także występowaniem w obronie interesów Kosowa przed społecznością międzynarodową (w szczególności na forum Unii Europejskiej i NATO). Natomiast mieszkańcy Kosowa poprzez korzystanie z udzielanej przez Brytyjczyków na bieżąco pomocy wojskowej, politycznej i finansowej oraz udostępnienie know- -how zaciągnęli wobec Wielkiej Brytanii dług wdzięczności, którego spłata jest tym trudniejsza, że ani jej termin, ani warunki nie mają wymiaru formalnego. Nie ulega jednak wątpliwości, że w przypadku wejścia Kosowa do Unii Europejskiej i NATO istnieje spora szansa, że kosowscy politycy będą głosowali w tych organizacjach w sposób odpowiadający życzeniom brytyjskim. Dalekosiężna polityka Wielkiej Brytanii zmierzająca do pozyskania przyszłego sojusznika wewnątrz struktur europejskich wydaje się zatem przynosić pożądane efekty, służąc równocześnie stabilizacji i rozwojowi tej części Bałkanów Zachodnich.

6

„Nienawiści karmi nas pucharem”. Rozpad Jugosławii w latach 90. XX w. w imaginacjach geopolitycznych polskiej muzyki popularnej

84%

Macała J.

|

2022

|

tom 73

130-144

PL

Artykuł skupia się na interferencjach polskiej muzyki popularnej oraz geopolityki po 1989 r. Bazę źródłową tekstu stanowiły wybrane piosenki z różnych nurtów polskiej muzyki popularnej. Podstawową metodą badawczą była krytyczna analiza dyskursu tekstów piosenek. Podstawowa dla polskich wyobrażeń geopolitycznych była hierarchiczna oś Wschód–Zachód, co odnoszono także do Bałkanów i Jugosławii. Muzyczny obraz Jugosławii z lat 90. XX w. odstręczał obcością, której dowodziły krwawe wojny i zbrodnie w Bośni oraz w Kosowie. W imię wyższości wartości świata zachodniego oraz interesów geopolitycznych muzycy apelowali do państw zachodnich o interwencje zbrojne w byłej Jugosławii. Przy tym wzmacniali kierunek na okcydentalizację Polski jako warunek jej bezpieczeństwa i rozwoju za cenę podporządkowania się dominacji Zachodu w świecie i w Europie.

EN

The article focuses on the interference of Polish popular music and geopolitics after 1989. Songs selected from various trends of the Polish popular music made the source material of the text. The basic study method involved critical discourse analysis of the lyrics. The hierarchical East-West axis, which was also applied to the Balkans and Yugoslavia, was fundamental to Polish geopolitical perceptions. The musical image of Yugoslavia from the 1990s seemed repulsive with its strangeness and “Easternness”, which were proven by bloody wars and crimes in Bosnia and Kosovo. In the name of superiority of the Western world and geopolitical interests, musicians appealed to Western countries for military interventions in the former Yugoslavia. At the same time, they strengthened the direction towards the occidentalization of Poland as a condition for its security and development at the price of submission to the dominance of the West in the world and in Europe.

7

Rada prokuratury na przykładzie Kosowa

84%

Nowak K.

|

nr XXI

15-25

EN

The article concerns the constitutional position of the Kosovo Prosecutorial Council in the light of the Constitution of 2 April 2008. The author discusses the composition, organization and competences of the Council of Prosecutors. It is a body with a clear anchoring in the Constitution (article 110). The solution adopted with regard to this body means that the Council has the competences concerning the appointment and promotion of prosecutors, their transfer, conducting disciplinary proceedings, as well as the powers related to the functioning of prosecutor’s offices and issuing general guidelines. The mixed composition of the Council does not disqualify it from being an independent body, particularly as the current regulations ensure that prosecutors (elected by other prosecutors) have a majority in its composition.

PL

Artykuł dotyczy pozycji ustrojowej Rady Prokuratury Kosowa w świetle Konstytucji z 2 kwietnia 2008 r. Autor omawia skład, organizację oraz kompetencje Rady Prokuratorów. Jest to organ mający wyraźne zakotwiczenie w Konstytucji (art. 110). Rozwiązania przyjęte wobec tego organu powodują, że Rada dysponuje kompetencjami dotyczącymi powoływania i awansowania prokuratorów, ich przenoszenia, prowadzenia postępowań dyscyplinarnych, a także uprawnieniami związanymi z funkcjonowaniem prokuratur oraz wydawaniem wytycznych o charakterze generalnym. Mieszany skład Rady nie dyskwalifikuje jej jako ciała niezależnego, tym bardziej że obecne uregulowania zapewniają prokuratorom (wybranym przez pozostałych prokuratorów) większość w jej składzie.

8

Assessment of contamination with heavy metals in the environment. Water, sediment and soil around Kosovo power plants

84%

Demaku S. , Kastrati G. , Halili J.

|

tom Vol. 48, nr 2

15--27

EN

In Kosovo, the current production of electricity depends mainly on its generation, which is based on the burning of lignite in the power plants (Kosovo power plants A and B). Significant changes were found in the concentrations of heavy metals in various sediment, soil, and water sample locations. Physicochemical parameters such as temperature, pH, dissolved oxygen, chemical oxygen demand, total dissolved solids, biochemical oxygen demand, and main ions (SO42-, PO43-, Cl-, NO3-, and NH4+) were monitored to obtain accurate and representative data. The study indicates that there is mild contamination from these elements in the river, however, to reach a clear conclusion, additional research should be done in the study area. The sampling took place over three months in 2018 (April, July and October). The data analysis revealed that the concentration of heavy metals such as Pb, Zn, Fe, Ni, Cd, Mn, Al, Cu, and Cr in several examined samples exceeds the maximum permissible limits. Substantial levels of metal pollution in the samples collected in three distinct locations were found.

9

Filozofia pokoju globalnego. Prawo do interwencji zbrojnej – analiza przypadku

67%

Fligel A.

|

nr 1

215-235

EN

The issue of the right to intervene is of a difficult, often controversial nature. Especially when it comes to showing that in many cases – if not entirely at least essentially – this right should be abandoned. This situation takes already place in some sense in international law; even more, it is sometimes acknowledged that within it it is justified to speak about the validity of ius contra bellum (laws against war). Practice is still far from such an ideal. The main goal of this article is to analyze from a normative angle the issue of the right to intervene as one of the most important threads of the global peace philosophy. The article has problematized (counter) arguments used for the right to intervene. Two considered key are, firstly, an argument from the so-called alleged barbarism and secondly, the (counter) argument of the complexity and uniqueness of each case. The article is written mainly from a philosophical and ethical perspective. However, the author also refers to empirical material, mainly in the field of political science, but also to threads in the field of international law, trying to create an interdisciplinary perspective. The selected key issue is also an opportunity to develop the global peace philosophy within the Polish academia. This paper is written with deep conviction that global peace is probably the highest, i.e. a fundamental ideal for humanity, a kind of Summum Bonum.

PL

Zagadnienie prawa do interwencji zbrojnej ma naturę zagadnienia trudnego, często kontrowersyjnego, zwłaszcza jeśli chodzi o wykazanie, że w wielu przypadkach – jeśli nie całkowicie, to przynajmniej w zasadniczej mierze – prawo to powinno być zarzucone. W prawie międzynarodowym sytuacja taka w pewnym sensie ma miejsce, co więcej, niekiedy wręcz uznaje się, iż w jego obrębie jest uzasadnione mówienie już o obowiązywalności ius contra bellum (prawa przeciwko wojnie). Praktyka wciąż daleka jest jednak od takiego ideału. Zasadniczym celem niniejszego artykułu jest analiza w aspekcie normatywnym zagadnienia prawa do interwencji zbrojnej jako jednego z ważniejszych wątków filozofii pokoju globalnego. W artykule zostały sproblematyzowane (kontr)argumenty stosowane na rzecz prawa do interwencji zbrojnej. Dwa uznane za kluczowe to, po pierwsze, argument z tzw. domniemanego barbarzyństwa i po drugie (kontr)argument ze złożoności i niepowtarzalności każdego przypadku. Artykuł napisany jest głównie z perspektywy filozoficznej i etycznej, jednakże autorka stara się odwoływać w nim również do materiału empirycznego, głównie z zakresu nauk o polityce, ale też do wątków z zakresu prawa międzynarodowego, starając się stworzyć tym samym perspektywę interdyscyplinarną. Wybrane zagadnienie kluczowe stanowi zarazem okazję do tego, by przybliżać i rozwijać na gruncie polskim filozofię pokoju globalnego, co jest również ważnym celem artykułu. Tekst ten pisany jest bowiem w duchu głębokiego przekonania, że pokój globalny jest bodaj najwyższym, tzn. fundamentalnym ideałem dla ludzkości, swoistym Summum Bonum.

10

Strategic Change Process in Practice: Four Case Studies in Kosovo

67%

Lekaj D. , Qirezi B.

|

nr 1/2020 (87)

54-80

PL

Cel: Zmiana strategiczna z punktu widzenia strategii jako praktyki (strategy as practice – SAP) jest interaktywnym i złożonym procesem osadzonym w otoczeniu makro i mikro, zwłaszcza w kontekście biznesu międzynarodowego. W artykule zbadano proces strategicznej zmiany organizacyjnej w czterech zagranicznych i krajowych przedsiębiorstwach finansowych w Kosowie. Metodologia: W celu zbadania procesu zmian strategicznych i przybliżenia kwestii zarządzania zmianą w ujęciu kontekstowym w badaniu zastosowano podejście oparte na strategii jako praktyce oraz metodologię teorii ugruntowanej (Charmaz, 2006). Wyniki: W opracowaniu zaproponowano 5 etapów zmian: doświadczanie kryzysu, diagnoza organizacji, kształtowanie strategii zmiany, komunikowanie strategii zmiany oraz wdrażanie i stabilizowanie zmiany. Wyniki pokazują, że modele zmian strategicznych należy dostosować w oparciu o kontekst zmian i inne czynniki organizacyjne, takie jak rodzaj organizacji, branża, rodzaj kryzysu, kultura organizacyjna i inne czynniki dostosowane do potrzeby zmiany. Wartość: Wyniki wnoszą konstruktywną dyskusję w dziedzinę strategii jako praktyki i obszar badań w zakresie biznesu międzynarodowego, podkreślając znaczenie integracji kultury, komunikacji i stabilizacji nowych praktyk poprzez zrozumienie kultury lokalnej i dzięki tolerancji ze strony przedsiębiorstw międzynarodowych, w tym przedsiębiorstw prowadzących fuzje i przejęcia.

EN

Purpose: Strategic change from the perspective of strategy as practice (SAP) is an interactive and complex process entangled in the macro and micro environment, especially in the international business context. This paper explores the process of organizational strategic change in four financial companies with foreign and domestic ownership in Kosovo. Methodology: The study uses strategy as practice approach and grounded theory methodology (Charmaz, 2006) to examine the process of strategic change and to provide insights of change management in context. Results: The study proposes 5 stages of change: experiencing crisis, diagnosing the organization, shaping the change strategy, communicating the change strategy, and implementing and stabilizing change. The results show that strategic change models should be adapted based on the context of change and other organizational contents such as type of organization, industry, type of crisis, organizational culture and other factors aligned with the need for change. Value: The results add a constructive discussion to the field of strategy as practice and the international business research area, highlighting the importance of culture integration, communication and new practice stabilization through the understanding of the local culture and tolerance on the part of international companies including M&A firms.

11

Kosowo : w oczekiwaniu na ostateczny status : implikacje polityczne i wojskowe

67%

Węgrzyn E.

|

2007

|

tom nr 3(68)

109-134

EN

Disintegration of Federal Republic of Yugoslavia which occurred after Cold War did not come to an end autonomously, which is visible in unsolved territorial claims. The disintegration was frozen under the terms of Dayton Peace Agreement and UN Security Council 1244 resolution by founding International interim protectorate in An Autonomous Province Kosovo. The agreements signed then have temporary basis only and do not assure stability in the region of the Balkans. This sketch focuses on the situation in Kosovo from the negotiations in Rambouillet throughout the political and military implications of Operation Allied Force and certain aspects of the activities of KFOR (Kosovo Forces) and United Nations Interim Administration Mission in Kosovo up to nowadays. For almost eight years there has been post conflict peace building in Kosovo. NATO military forces and civilian administration under the direct leadership of the UN strive to provide the residents of the province with security, humanitarian aid, effective administration, democratic institutions and conditions for reconstruction and economic development. UNMIK gathers the efforts of UNHCR, OSCE, EU and Special Representative of the Secretary-General UN. International powers gradually hand down the competence to Provisional Institutions of Self-Governmental formed in the region. Despite the efforts of numerous international agencies and significant financial support the problem of the return of internally displaced persons and refugees has not been solved on a satisfactory level. There are still incidents of violence against non-Albanians and violation of minority rights. The police statistics, poverty, unemployment deepened by stagnation and high increment birthrate create a pessimistic image. Kosovo is also not free from organized crime, international or trans-national crime which results in smuggling, women smuggling, arms and drug trafficking, money laundering and mafia links of some politicians. In 2006 Montenegro became independent of Serbia and the nearest months will be decisive for the final status of Kosovo and possibly for Bosnia-Herzegovina torn into two state organisms. The answer will also be found to the question of functionality of the ways to solve international conflicts such as the theory of humanitarian intervention, responsibility to protect or multifunctional peace operations which were prepared to meet the requirements of post-cold-war World Order.

12

Ocena działania serbskiego systemu obrony powietrznej w czasie operacji powietrznej "Allied Force"

67%

Radomyski A.

|

2004

|

tom nr 2(55)

171-189

EN

The article refers to the confrontation of NATO air forces designated to conduct operation in Kosovo with Serb ground air defence. Structural, organisational, economic and environmental conditions that determined the actions of the conflict parties have been presented. Much attention is drawn to the evaluation of air and air defence potential reflected in losses suffered by fighting parties. According to the author, it was very important to describe the air defence conception undertaken by Yugoslavian Armed Forces that in confrontation with the tactics of NATO air forces actions resulted in destroyed planes, remotely piloted vehicles and air briefing missiles. It has been confirmed by numerous commentaries and opinions presented by experts who stress incommensurate heavy losses suffered by NATO with confrontation with Serb air defence. It is stressed in the opinions quoted in the article that the operation in Kosovo is an interesting confrontation example of the state-of-the-art technology with Russian air defence technology from the beginning of the seventies. Conclusions drawn from “Allied Force" air operation greatly contributed to changing the conception of coalition air forces’ use that was implemented during the second war with Iraq in the “Iraqi Freedom” operation.

13

Multiple Voices of the Past: (Hi)stories and Memories from the Ethnically Mixed Neighbourhoods in Pristina

67%

Ermolin D. S.

|

2021

|

nr 10

1-29

PL

Odwołując się do terminu polifoniczności, zaproponowanego przez Michaiła Bachtina i opracowanego przez Anthony’ego Smitha, w niniejszym artykule przeanalizuję liczne i czasem wewnętrznie sprzeczne narracje, wspomnienia i stereotypy, sformułowane w codziennych rozmowach o wspólnej przeszłości w Prisztinie, które dziś można usłyszeć w powojennym Kosowie (w środowisku kosowskich Albańczyków) oraz pośród ludzi mieszkających w Kosowie do 1999 roku (przede wszystkim wśród kosowskich Serbów), którzy wyjechali do Serbii (Belgrad, Nisz itd.) lub za granicę. Mój artykuł ma na celu zbadanie wspomnień, obrazów i stereotypów, podzielanych przez obecnych i byłych obywateli Prisztiny, zarówno Albańczyków jak i Serbów, w stosunku do siebie nawzajem oraz do samego miasta. W pracy nad analizą lokalnych narracji we współczesnych wspólnotach albańskich i serbskich, które kiedyś były częścią tego samego miasta – Prisztiny, wykorzystuję podstawowe instrumenty badawcze dla dziedziny pamięci kulturowej. W artykule będę omawiać sprzeczność między miejskim a wiejskim modelem myślenia na temat przemian Prisztiny, akcentując jego istotną rolę w rozumieniu niektórych przesłanek konfliktu etnicznego w Kosowie. Jako podstawową jednostkę społeczną dla mojej analizy przyjąłem etnicznie różnorodną dzielnicę wraz z jej pamięcią, ze względu na to, że ta społeczna i przestrzenna jednostka funkcjonowała jako podstawowe źródło wzajemnych wpływów, znajomości i współpracy, zarówno w czasie pokoju, jak i wojny. Dane empiryczne zostały zebrane w latach 2010-2020 w czasie moich krótkich wizyt w Prisztinie i Niszu.

EN

Using the Bakhtinian term heteroglossia developed by Andrea L. Smith, this article analyses the multiple and sometimes internally contradictory narratives, memories and stereotypes articulated in everyday talk about the common past in Pristina that could be heard nowadays in post-war Kosovo (mostly among Kosovo Albanians) and among the people who used to live in Kosovo prior to 1999 (mostly Kosovo Serbs) and then left the country for Serbia (Belgrade, Niš, etc.) or went abroad. The study explores the existing memories, images and stereotypes shared among the current and former citizens of Pristina (Kosovo) – both Albanians and Serbs – about each other and their city. It relies on the basic tools of cultural memory studies and applies them to the analysis of existing local narratives in the present-day Albanian and Serbian communities that used to be parts of one and the same city of Pristina. The article offers a discussion of the opposition between urban and rural models of mindset in changing Pristina and its importance in understanding some of the factors of ethnic conflict in Kosovo. The basic social unit selected for analysis is ethnically mixed neighbourhood and its memory due to the fact that this social and spatial entity functioned as the primary condition and source of interaction, mutual familiarity and cooperation both during peace and war. The empirical data for the study were collected in 2010–2020 during short visits to Pristina (Kosovo) and Niš (Serbia).