Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Niemiecka recepcja Janusza Korczaka

100%

Kowal G.

|

tom 1

209-233

PL

Niemiecka recepcja Korczaka to złożony i rozciągnięty w czasie proces. Można stwierdzić, że przedstawiciele niemieckiej nauki i sztuki szukają i odnajdują w Korczaku twórczą inspirację niejako w reakcji na okazane przez niego samego zainteresowanie niemiecką kulturą. Dość przypomnieć, że Korczak po ukończeniu studiów medycznych wyjechał na 9 miesięcy do Berlina, aby w stolicy Niemiec zdobyć niezbędne doświadczenie i wzbogacić wiedzę o najnowsze metody karmienia i pielęgnacji niemowląt. Gdyby przyjrzeć się całemu procesowi przenikania Korczaka do niemieckiej kultury, trzeba byłoby wymienić kilka dat. Już w 1935 roku zostaje przełożony na język niemiecki pierwszy utwór Korczaka – Bankructwo małego Dżeka. W 1957 roku ukazuje się – co ciekawe, w Warszawie – tłumaczenie bodaj najbardziej popularnego utworu Korczaka. Chodzi tu o Króla Maciusia Pierwszego. W tym samym roku ma również miejsce premiera sztuki Erwina Sylvanusa Korczak i dzieci. Prze-kład przechodzi bez większego echa, natomiast przedstawienie popularyzuje życie i dzieło „Starego Doktora”. Prawdziwy przełom dokonuje się jednak w 1972 roku wraz z pośmiertnym wręczeniem „Pestalozziemu z Warszawy” Pokojowej Nagrody Księgarzy Niemieckich. Przez zachodnioniemiecką prasę przetacza się lawina artykułów jemu poświęconych. Odtąd Korczak zyskuje w Niemczech rangę symbolu i autorytetu. Ów proces wieńczą dwa wydarzenia: zbiorowe wydanie dzieł Korczaka (1996–2010, 16 tomów) i zaklasyfikowanie go jako niemieckiego miejsca pamięci w pierwszym tomie redagowanego przez Hahna i Trabę kompendium Deutsch-Polnische Erinnerungsorte (Paderborn 2015).

EN

German reception of Korczak is a complex process extending over a long period of time. It can be argued that the representatives of German science and art look for and find creative inspiration in Korczak as if in response to the interest in German culture he expressed. It is enough to recall that after graduating from medical school, Korczak went to Berlin for nine months in order to gain the necessary experience and broaden his knowledge of the latest methods of feeding and baby care. When one looks at the whole process of how Korczak’s ideas spread into German culture, a couple of dates need to be mentioned. As early as in 1935, the first book by Korczak, Bankructwo małego Dżeka (Bankruptcy of Little Jack), is translated into German. In 1957, the translation of perhaps the most popular book by Korczak Król Maciuś Pierwszy (King Matt the First) appears. Interestingly enough, it is published in Warsaw. In the same year, the premiere of Erwin Sylvanus’ play Korczak i dzieci (Korczak and the children) takes place. The translation goes unnoticed, while the play effectively promotes the life and work of the ‘Old Doctor’. The real breakthrough happens, how-ever, in 1972 when ‘Pestalozzi from Warsaw’ was posthumously awarded the Peace Prize of German Booksellers. The news hit the headlines, and a real avalanche of articles dedicated to him swept through German press. Henceforth, Korczak gains the status if a symbol and authority in Germany. This process is crowned by two events: collective edition of Korczak’s works (1996–2010, 16 volumes) and the classification of the author as a German memorial site in the first volume of the compendium Deutsch-Polnische Erinnerungsorte edited by Hahn and Traba (Paderborn 2015).

DE

Korczaks Rezeption in Deutschland ist ein komplexer und dauerhafter Prozess. Man kann die These formulieren, dass Korczaks Aufmerksamkeit für die deutsche Kultur das Interesse von den Vertretern der deutschen Wissenschaft und Kunst an Korczak selbst erweckte. Es sei hier anzumerken, dass Korczak nach dem Abschluss des Medizin-Studiums in Warschau für neun Monate nach Berlin fuhr, um gerade da erforderliche Erfahrung zu sammeln und sich mit den neuesten Methoden der Ernährung und Pflege von Säuglingen vertraut zu machen. Im Angesichte der Aufnahme Korczaks durch die deutsche Kultur gewinnen einige Daten besondere Bedeutung. 1935 wurde ins Deutsche sein erstes Buch übersetzt – Der Bankrott des kleinen Jack. 1957 erschien – interessanterweise in Warschau – die Übersetzung vom König Hänschen I., des wohl meist populären Buches von ihm. Im selben Jahr fand auch die Erstaufführung des Theaterstücks von Erwin Sylvanus Korczak und die Kinder statt. Die Übersetzung stieß auf keine Resonanz, im Gegensatz zum Theaterstück, das das Leben und Werk des „Alten Doktors” in der Tat näherbrachte und verbreitete. Der große Umbruch erfolgte jedoch 1972 mit der Verleihung des Friedenspreises des Deutschen Buchhandels. In der west-deutschen Presse widmete man „Pestalozzi aus Warschau” unzählig viele Berichte und Ar-tikel. Er erlangte den Rang eines Symbols und einer Autorität. Den Transfer seiner Ideen in die deutsche Kultur pointieren letztendlich zwei Ereignisse: die Gesamtausgabe seiner Schriften (1996–2010, 16 Bände) und das Versehen seiner Lebensmission mit der Kategorie des deutschen Erinnerungsortes (im ersten Band der von Hans Henning Hahn und Robert Traba herausgegebenen Reihe Deutsch-Polnische Erinnerungsorte werden nur fünf Biographien dargestellt, darunter – neben Veit Stoß, Mikołaj Kopernik, Otto Bismarck und Günter Grass – Janusz Korczak).

2

Discovering the childhood by Rousseau and Korczak – reflections about the evolution of meanings

82%

Nowicka M.

Studia Pedagogiczne

|

2015

|

tom LXVIII

3

Samotność potrzebna i niepotrzebna. Perspektywa faktu, rozwoju i relacji na przykładzie studium tekstów Janusza Korczaka

82%

Ablewicz K.

|

nr 50

77-91

EN

On the basis of two essays by Janusz Korczak, the author performs an analysis of the phenomenon of human loneliness, as an experience that is both necessary and needless for his existence. As a “necessary” experience, it is combined with the objective fact of the separateness of the existence of each human being, as well as, the objective process of remaining “one-to-one” with self, both towards other persons, and world phenomena. Also during the moments, when he involves himself in relations with them. The experience is difficult and requires learning to exist with it during the entire lifetime. Particularly, at the beginnings, interaction of children and youth with adults is the most crucial, as they latter may aid them in learning to cope with the inevitability of loneliness on the one side, and with the subjective potential of dealing with it and using is a development determining asset. However, in reality it often occurs, that natural loneliness is strengthened by the inept building of relations, and, in this case, assume a form of destructive loneliness. One, that does not foster creativity. The author refers to this type of loneliness as needless.

PL

CEL NAUKOWY: Celem artykułu jest przedstawienie doświadczenia samotności jako potrzeby człowieka, która na kolejnych etapach jego życia (dzieciństwa, adolescencji) pełni określone funkcje rozwojowe i egzystencjalne. PROBLEM I METODY BADAWCZE: Problem przedstawiony został w pytaniu o to, jak prezentuje się i jaką pełni funkcję doświadczenie samotności na kolejnych etapach życia człowieka, biorąc pod uwagę trzy sposoby jego występowania: jako faktu, jako zmiennej rozwoju ontogenetycznego oraz efektu relacji inter i intrapersonalnych. Autorka podejmuje się rekonstrukcji rozwojowego i egzystencjalnego sensu i bezsensu doświadczenia samotności (aspekt fenomenologiczny) w kontekście jego interpretacji przedstawionej w esejach Janusza Korczaka (aspekt hermeneutyczny). PROCES WYWODU: Wprowadzenie w przyjęte kategorie interpretacyjne oraz strukturę pytań badawczych w następujących perspektywach: filozoficznej, psychologicznej i pedagogicznej oraz kontinuum dwóch aporii aksjologicznych: sensu i bezsensu. WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: Zaprezentowane analizy treści tekstów: Samotność dziecka, Samotność młodości zawierają zarazem jakościowe wyniki ich opracowywania. WNIOSKI, INNOWACJE, REKOMENDACJE: Samotność jest doświadczana zarówno jako obiektywnie istniejąca prawidłowość ludzkiej egzystencji, jak i jako relacyjny stan przeżywania. Świadomość sensu i bezsensu konsekwencji doświadczania samotności w rozwoju i egzystencji człowieka pozwala wychowawcy dostrzegać ją, interpretować oraz działać z większą korzyścią dla sił witalnych i poczucia sensu życia wychowanków.

4

Holokaust i polityka

58%

Rutkowska T.

|

nr 77-78

319-322

EN

A book review of Marek Haltof’s Polish Film and the Holocaust. Politics and Memory (2012), in which the author takes up the question of representation of Holocaust in Polish film. Haltof carries out a meticulous analyses of films, and relates them to the political, ideological and cultural contexts of time in which they were made. Amongst others he considers: Wanda Jakubowska’s The Last Stage, Aleksander Ford’s Border Street, Andrzej Wajda’s Generation and Andrzej Munk’s The Passenger. Haltof also discusses films made after the end of 1989, after a period of silence (the years of 1965-1980), when the subject of the Holocaust was reluctantly taken up by film-makers. Amongst others he considers Andrzej Wajda’s Korczak and Roman Polański’s The Pianist. Haltof’s book can also be viewed in terms of an important contribution towards the discussion of Polish national memory.