Artykuł otwiera krótka charakterystyka koncepcji dotyczącej Europy, koncepcji nie tylko teoretycznych, ale jednocześnie realizowanych we współczesnej polityce europejskiej państw-liderów, Niemiec i Francji. Druga część artykułu ma na celu przedstawienie specyfiki brytyjskiej koncepcji Europy oraz ścieżki jej kształtowania. Poprzez ukazanie stosunków Wielkiej Brytanii z Europą od czasów powojennych zobrazowano podejście brytyjskie do integracji europejskiej, a następnie - w części kończącej artykuł - zaprezentowano wnioski wypływające z owej analizy oraz ciekawe wyniki badań Eurobarometru. (fragment tekstu)
EN
The article presents European politicy of United Kingdom since the beginning of the post-war period and Churchill's vision of Europe up to the most recent times. It concentrates mostly on the British way of perception of Europe and its impact on European relations shaping; however, a brief characteristic of alternative concepts of Europe is presented as well (federalism, confederalism and neofunctionalism). On this basis, the author presents British model of Europe and its most typical features: reluctance to loose sovereignty, unwillingness towards supranational institutions and search for a "third way", something between leaving the EU and federal model of it. Both the characteristic elements of British law system (common law) and the historical view (Pax Britannica and US special relationship) are also shown. To conclude, the article quotes Eurobarometer research on British attitude towards Europe. (original abstract)
Artykuł podejmuje dyskusję na temat suwerenności państwa współczesnego wobec zjawisk ponadnarodowych. Przedstawia zasadę suwerenności w koncepcjach integracji europejskiej.
EN
Sovereignty ( in the modern reading of the term), usually associated with the independence of states in international relations does not fit into the framework of contemporary political relations. The way it is formulated in absolutist terms, by emphasising "independence from all sorts of influence", seems to be at odds with contemporary processes of globalisation and integration. The national state ceases to be the independent subject of international relations in the sense that the state is submitted to independence. (short original abstract)
Celem artykułu jest przedstawienie dwóch kierunków rozwoju integracji europejskiej w okresie po wejściu w życie Traktatu Lizbońskiego (2009) oraz pod wpływem kryzysu strefy euro (rozpoczętego w 2009 roku). Przedmiotem analizy jest model wspólnotowy i międzyrządowy. W szczególności zostaną poddane analizie wyniki szczytu UE w grudniu 2011, który jak się wydaje wzmocnił wcześniejsze trendy zmian w stronę zarządzania międzyrządowego. W konkluzjach zostały przedstawione wnioski i rekomendacje dla polskiej polityki na arenie UE. (abstrakt oryginalny)
EN
The article is aimed at presenting two directions of the European integration development after the Treaty of Lisbon entered into force (2009) and under the influence of the Eurozone crisis (started in 2009). The subject of the analysis is the community and inter-governmental model. Special attention in the analysis is given to the results of the EU summit held in December 2011, which seems to have strengthened the earlier trends of changes towards inter-governmental management. Summing up, the author presents conclusions and recommendations for Poland's policy on the European Union arena. (original abstract)
W piśmiennictwie ekonomicznym dominuje pogląd, że "integracja stanowi długotrwały proces tworzenia jednolitej struktury gospodarczej w obrębie pewnej grupy krajów". W artykule omówiono cele, zasady i mechanizmy integracji gospodarczej. Przedstawiono teorię integracji według B. Ballasy, J. Tinbergena i J. Vinera .
EN
The aim of this article is to present the general mechanism of the processes of integration as well as to determine factors that are essential to ensuring that the integrated economic system functions effectively. Furthermore, the author presents the potential costs and benefits associated with these processes from a static and dynamic perspective. He also analyses models, mechanisms, forms, goals and rules of International economic integration.Different research trends in the theory of integration constitute the theoretical basis for the author's deliberations in this article. The issues discussed in the article have very broad applicability, especially in the context of increasing tendencies towards European and global integration seen in recent years, as well as Poland and other Central and Eastern European countries' aspirations towards European Union membership. (originalal abstract)
5
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
W artykule zanalizowano polską myśl integracyjną w XX wieku pod względem występowania w niej państw skandynawskich. Główną osią polskich projektów była federacja środkowoeuropejska. Państwa skandynawskie pojawiały się wyłącznie wówczas, gdy projekty zakładały tworzenie wielu federacji (lub bloków) regionalnych. Ale nawet wówczas nie poświęcano im wiele uwagi. Tylko w projekcie Jerzego Kuncewicza zostały potraktowane nieco szerzej. Przyczyną tego było to, że państwa te leżały na uboczu od głównych kierunków polskiej polityki zagranicznej. Mogły stanowić dobrą flankę bezpieczeństwa, ale wyłącznie jako dopełnienie w większym systemie. Dopiero po 1989 r. państwa te uzyskały inny wymiar w postrzeganiu przez Polaków. Nie tylko jako państwa członkowskie porozumień regionalnych, ale jako wzory rozwiązań społecznych i ustrojowych (państwa socjalne, opiekuńcze). (abstrakt oryginalny)
EN
The article deals with the Polish concepts of integration developed in the twentieth century, considering the role of the Nordic countries. The main axis of the Polish projects was the idea of Central European federation. Scandinavian countries were included in those projects only when the formation of multiple regional federations (or blocks) was assumed. But even then, not much attention was given to them. Jerzy Kuncewicz in his vision devoted slightly more attention to Scandinavian countries. The reason for that was that these countries were not included in the major currents of the Polish foreign policy. They could provide security, however only as a complement to a larger system, as a complement to the Central European federation. It was not until 1989, that these countries started to be perceived in a different way by Polish people. Since then they have been perceived not only as members of regional agreements, but also as models of social and political solutions (welfare states). (original abstract)
Przedstawiono unitarno-autorytarny model integracji (w tym nazistowski ład europejski i Bolszewizację Europy Wschodniej) oraz federalno-demokratyczną koncepcję integracji.
EN
Ideas of unification were carried through to their fullest in the 20 th century. Two paths of European integration were followed. Chronolically the first to emerge was the unitary-authoritarian one, which took on two different forms: Stalinist, which in a vulgarised manner was putting into effect the slogan "ploretarians of all countries unite" and Hitlerite, known under the name of the new fascist European order. The second path, the federal democratic one, has been taking shape and increasingly gaining momentum from the middle of the 20th century. (short original abstract)
Kwestia zróżnicowanej integracji stanowi przedmiot ożywionej debaty zarówno wśród polityków, publicystów, jak również naukowców. Niewątpliwie zaawansowanej eksploracji wymaga jej pełne zrozumienie naukowe, dlatego celem niniejszego tekstu jest ustalenie źródeł i natury samego zjawiska zróżnicowanej integracji, przegląd głównych koncepcji analitycznych i wskazanie podstawowych mechanizmów nim rządzących. Tekst, metodą analizy deskryptywnej, oferuje również wnioski na temat potencjalnych konsekwencji postępujących procesów zróżnicowania integracji europejskiej.(abstrakt oryginalny)
EN
Differentiated integration, as a scholarly concept as well as a real political phenomenon, gains increasing attention both in academic reflection and in the public discourse. It requires scientific exploration allowing for full understanding and explanation. Therefore this paper identifies its sources, major characteristics, it overviews its main classifications as well as it shows the basic mechanisms of differentiated integration. In its conclusive part, the paper also points to its potential consequences and sideeffects. Various concepts of differentiated integration are not treated any more as an aberration of the European integration process but its legitimate mainstream. However, it should be applied wisely and carefully since it carries some risk of desintegration for the European Union project.(original abstract)
Artykuł jest prezentacją historycznych założeń poświęconych zasadzie elastycznej integracji w Europie. Przedstawiono poglądy Willy Brandta, Leo Tindemansa, Ralfa Dahrendorfa. Omówiono koncepcje integracji elastycznej lat osiemdziesiątych. Przedstawiono także projekty integracji elastycznej wczesnych lat dziewięćdziesiątych.
EN
The author draws attention to the fact that the term 'principle of flexibility' in the process of European integration causes, for various reasons, numerous misunderstandings and misinterpretations. This is due to a certain extent to the lack of consequence in the use of the terminology. The problem of the flexibility principle became one of the most frequently mentioned topics discussed during the Intergovernmental Conference of 1996-1997. This does not mean, however, that its discussion was not taken up until the second half of the 90s. Thus, the article analyses projects incorporating the principle of flexibility in European integration presented in the period from 1974 - directly after the first enlargement of the Commonwealth was successfully completed - till 1991, which in turn can be characterised as a period when the European States had to determine their position towards the then ongoing geopolitical changes. The reference to the often forgotten projects to implement the principle of flexibility in relation to European integration serves as a reminder that the present widely discussed proposals owe much to the earlier drafts. The article also makes an attempt to distinguish the tendencies related to the evolution of the discussed subject. The sketching of probable scenarios for the future, with respect to the analysed subject matter, has the aim of drawing specific conclusions which are directed in particular to countries currently applying for full membership in the European Union. (original abstract)
Autor pisze o różnych koncepcjach i modelach jednoczenia się Europy. Wspomina też o podziałach politycznych w poszczególnych państwach Unii Europejskiej i w Polsce.
EN
The author presents various concepts and models of the uniting Europe. Some issues relating to political divisions within individual EU member states and in Poland have been mentioned.(JW)
Rozważania autora dotyczą federalizmu w kontekście przyszłej struktury Unii Europejskiej. Autor rozpoczął od wyjaśnienia pojęcia federacji i jej źródeł. Przedstawił krótko historię federalizmu w Niemczech, jako przykład państwa o dojrzałym federalizmie, zwłaszcza w warunkach tego, co zbudowano po 1945 roku w Republice Federalnej Niemiec. Dalsze rozważania autora dotyczą organizacji systemu federalnego w UE, biorąc pod uwagę relacje międzyrządowe, problematykę finansową oraz postawy i zachowań obywateli.
EN
It is difficult to steer the enlarging European Union from Brussel. Thus, a new organisation of the Union is being discussed. Europe will gradually transform into confederation of states. The author, guided by this strategic objective of transformation and creation of the United States of Europe, presents broad historical context of federal states formation, the Federal Republic of Germany in particular. It is the prospective model highly probable for the European use. (original abstract)
Autor przedstawia koncepcje nowej, integrującej się Europy. Opisano osiągnięcia szczytu w Nicei oraz zaprezentowano 10 scenariuszy nowej Europy.
EN
The article deals with the assessment of the decisions taken at the last European summit in Niece and examines the long term consequences of this conference. The author is of the opinion that deciding the rules for dividing seats in the European Parliament and the European Council can be compared to opening the entry to a tunnel leading to a speedy conclusion of negotiations and accepting new members. The effect of the principles adopted in Niece on decision-making in the EU is another of the author's concerns. He examines the potential effect of enlargement on the relations between individual states in terms of the decision making process, weighing votes, and achieving a majority vote necessary to reach a decision. The author reflects on the possible impact of individual countries, their representation in EU institutions, the proportional vote and presents, 12 possible scenarios of the situation following enlargement. Considerable thought is given to problems which were not resolved in Niece. The author stresses the point that the provisions of the treaties should be simplified, the tasks of Community institutions, national states and regions divided appropriately, the relations between national parliaments and the European parliament defined, the provisions of the Human Rights Charter made legally binding. All these issues are linked to the debate on a European constitution. Aware of the fears this idea instils, the author argues that the more the EU constitution resembles a constitution of a state, the more new instruments will have to be found for shaping political will in the Community, while the traditional instruments will have to be intensified.(original abstract)
Autor podejmuje próbę znalezienia odpowiedzi, jaki czynnik zadecydował o tym, że realny proces integracji państw europejskich rozpoczął się dopiero w połowie XX wieku, a nie na jego początku.
EN
The author tried to find an answer which factor decided that real process of European countries integration began not before the middle of XXth century.(MP)
Celem niniejszego artykułu jest analiza i ocena modelu integracji, który wykształcił się od lat pięćdziesiątych, wskazanie jego słabości i wpływu na obecny stan ugrupowania oraz zarysowanie przyszłych scenariuszy rozwoju integracji europejskiej. Obecny kryzys idei europejskiej wynika w dużej mierze z powodu braku przyjęcia przez kraje członkowskie jednego, spójnego modelu integracji. Obecny stan jest wypadkową ścierających się od początku koncepcji modelu konfederacyjnego i modelu federacyjnego. W wyniku tego powstał niespójny, hybrydowy model integracji, który w znaczącym stopniu przyczynił się do obecnego kryzysowego stanu Unii Europejskiej, co stanowi tezę niniejszego artykułu. (fragment tekstu)
EN
Since 2000, the intensive debate on the future of the European integration has started again. The beginning of the current debate was the Constitutional Treaty, which did not come to force. The idea of creating a federal organization collapsed. The future model of integration is still an open question. On the other hand, the economic crisis of the world economy, started in 2008, which influenced the EU very strongly, rises a question whether the European Union is able to face internal and external crisis. The possible scenarios for the European Union in the years to come can be very different. The main objective of the paper is to analyze the current model of the European integration, which consists of very many federal model's elements but is still far away from federation. The influence of the treaties on the hybrid model of integration is discussed in the paper. There are three possible scenarios for the future of the EU presented in this paper. (original abstract)
16
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Badania opisane w artykule stanowią ocenę istoty zjawisk wpływających na zmianę dotychczasowej koncepcji procesu integracji europejskiej, a zwłaszcza rozpoczętej fazy Brexitu Wielkiej Brytanii po 2016 roku oraz rosnącej roli państw regionu EŚ w kształtowaniu nowej koncepcji integracji europejskiej. Efektem badań będzie stworzenie koncepcji modelu nowej koncepcji integracji europejskiej, z uwzględnieniem budowania znaczenia i roli państw regionu EŚ w strukturach instytucjonalnej UE. Celem badań jest zrozumienie potrzeby stworzenia nowej koncepcji integracji europejskiej. W warstwie teoretycznej dokonano analizy znaczenia pozycji państw EŚ w rozwoju nowej koncepcji integracji europejskiej w odniesieniu do pozostałych regionów państw Unii Europejskiej. W warstwie empirycznej wykorzystano metodę analizy opisowej, w celu określenia koncepcji modelu matrycy instytucjonalnej UE tak, by móc określić zjawiska wpływające na zmianę koncepcji procesu integracji europejskiej. Wyniki badań umożliwią weryfikację potrzeb budowania nowej koncepcji projektu europejskiego na gruncie nowej sytuacji wyjścia Wielkiej Brytanii ze struktur europejskich. Praktyczne zastosowanie badań koncepcyjnych pozwala stworzyć matrycę instytucjonalną UE w celu ustalenia, czy proces integracji europejskiej stanowi zjawisko zmian roli i znaczenia regionu państw EŚ. (abstrakt oryginalny)
EN
The research described in the article is an assessment of the essence of the phenomena affecting the change of the hitherto concept of the process of European integration and, in particular, the initiated phase of Brexit, the exit of Great Britain from the EU, after 2016, as well as the growing role of the states of the Central European region in the formation of a new concept of European integration. An effect of the research will be creation of a concept of a model of a new concept of European integration, taking into account building of the importance and role of the CE region's states in the structures of the institutional EU. The aim of the research is to understand the need to create a new concept of European integration. In the theoretical layer, the author carried out an analysis of the importance of the position of the CE states in the development of the new concept of European integration vis-à-vis other regions of the EU member states. In the empirical layer, he used the method of descriptive analysis in order to determine the concept of the model of EU institutional matrix in such a way that it could be possible to determine the phenomena influencing the change of the concept of the process of European integration. The research findings will enable verification of the needs to build the new concept of the European project on the grounds of a new situation of the exit of Great Britain from the European structures. The practical application of conceptual research allows for setting up an institutional matrix of the EU for the purpose of determination whether the process of European integration is a phenomenon of the change of the role and importance of the region of CE states. (original abstract)
Od połowy lat osiemdziesiątych dały się zauważyć procesy dezintegracyjne w RWPG oraz pogłębiająca się sprzeczność interesów. Istniejący mechanizm współpracy spowodował również znaczną izolację krajów RWPG od procesów integracyjnych w Europie Zachodniej. Wydaje się, że w związku z zachodzącymi przemianami politycznymi i narastającą przez lata niechęcią do wzajemnej współpracy, losy RWPG są już przesądzone, a rozwiązanie tego ugrupowania jest tylko kwestią czasu. Oczekuje się, że nastąpi ono do końca 1990 roku. Odprężenie polityczne w Europie powoduje łączenie nadziei Z procesami zachodnioeuropejskiej integracji, wraz z chęcią przystąpienia niektórych krajów Europy: Środkowo-Wschodniej do EWG. Niniejsza praca zawiera analizę powyższych procesów, a w szczególności procesu narastania dezintegracji w RWPG w drugiej połowie lat osiemdziesiątych i omawia najnowsze przemiany koncepcji integracyjnych w Europie Środkowo-Wschodniej. Jedynie w uzasadnionych przypadkach autorka odwołuje się również do koncepcji wcześniejszych. Aktualność stawianych tez jest na bieżąco weryfikowana przez życie. Ocena dotychczasowych efektów współpracy w ramach RWPG nie jest w pełni możliwa ze względu na brak dostępu do danych. Komisja specjalna powołana na sesji w Sofii podjęła próby rzeczywistej oceny wzajemnych korzyści ze współpracy, starając się równocześnie zbudować przyszły model integracji. (fragment tekstu)
Przedstawiono polskie koncepcje suwerenności i integracji międzynarodowej na tle doktryn europejskich. Przybliżono koncepcję ligi narodów i zasadę narodowości w polskich projektach integracyjnych.
EN
Presented Polish ideas of sovereignty and international integration on the background of European doctrines. Described idea of the League of Nations and rule of nationality in Polish integration projects. (MP)
Prezentowany artykuł poświęcony jest Konstantemu Srokowskiemu, jego pamięci jako socjologowi, politykowi i publicyście. Oś skupienia uwagi skierowana jest tu na jego koncepcję Unii Europejskiej i jej analogię z jednej strony do koncepcji R. Kalergisa, z drugiej - współczesnych rozwiązań unijnych. Koncepcja ta zawiera również specyficzne refleksje (nader aktualne) na temat rozwoju Europy, jej politycznych i społecznych zagrożeń, tym bardziej znamiennych, że pisanych przed II wojną światową. (abstrakt oryginalny)
EN
This article is devoted of K. Srokowski as sociologist, writer, member of parliament of Galicja and his conception of United Europe. The author take into account to analogy of this conception to R. Kalergi's conception "United States of Europe" (20-30 years of XX century). They are consider some point of view and analysis social and political tears of Europe in years before II word war. Important matter it's ideological back ground this conception and situation of it negation in Polish, Russia and rest of Europe. (original abstract)