Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

MAGICZNE WIDZENIE ŚWIATA Spotkanie tradycji śródziemnomorskiej ze wschodnioeuropejską w Narodzinach wiosny Kazimierza Przerwy-Tetmajera i malarskie realizacje tematu odrodzenia przyrody

100%

Igliński G.

Przegląd Wschodnioeuropejski

|

2010

|

tom 1

351-360

EN

The work is devoted to the analysis and the interpretation of the verse of Kazimierz Przerwa-Tetmajer The Birth of Spring. Immortal spirit of life (sun) wakes up the god of water, the goddess of odorous herbs and the god of forests from lethargy. The spring is arising thanks to those nameless deities of nature. The attempt of mythological identification of these forms was taken up in the context of the ancient and Slavonic tradition. It leads to the conclusion that Tetmajer wished to give the universal measurement to his vision, to point at the universality of experience or the significant experience of nature’s rebirth, which resembles the power and strength of love. The poet’s gods are nameless because they occur everywhere, but with various first names. Representation applied to the line resembles works by Arnold Böcklin who, similarly to Tetmajer (maybe still more), liked presenting the spring. It is possible to link these realizations to the subject of “saint spring” which appeared in an European work around 1900. The relationship of the work with the image Primavera (Spring) by Sandro Botticelli remains debatable, although this artist’s painting was not unknown for Tetmajer.

2

89%

Al-Araj A.

Konteksty Kultury

|

2020

|

tom 17

|

nr 2

169-182

EN

The article discusses the problem of the popularity of lyrical pieces by Kazimierz Tetmajer among composers. The author reviews the factors which could have influenced the popularisation of selected lyric poems in the consciousness of musicians, and these include emotionality rooted in romanticism, the perfection of the poetic workshop and “musical” moulding of the linguistic material. The latter of these characteristics, analysed in the chapter “Tetmajer a muzyka” (“Tetmajer vs. Music”), is the central topic of this article. The author examines the “musicality” of Tetmajer’s lyrical pieces on the level of the theme (where the issue of music terminology arises), sound (“tunefulness,” “melodiousness,” “rhythmicality”) and construction (being inspired with a musical form of rondo in a poem Anioł Pański (Angelus)). It is probably Tetmajer’s fascination with the art of sound, having its reflection in the linguistic material, which contributed to the composers’ avid interest in his literary oeuvre.

PL

W artykule został podjęty problem popularności utworów poetyckich Kazimierza Tetmajera wśród kompozytorów. Autorka omawia czynniki, które mogły wpłynąć na upowszechnienie wybranych liryków w świadomości artystów zajmujących się sztuką dźwięków, a należą do nich: uczuciowość o genezie romantycznej, doskonałość warsztatowa poezji oraz „muzyczne” ukształtowanie materii językowej. Ostatni z wyróżników, poddany refleksji w części „Tetmajer a muzyka”, stanowi centralne zagadnienie poruszane w tekście. Autorka odnosi kwestię „muzyczności” liryków Tetmajera kolejno do płaszczyzny tematycznej (w obrębie której pojawia się problem wykorzystania muzycznej terminologii), brzmieniowej („melodyjność”, „śpiewność”, „rytmiczność”) oraz konstrukcyjnej (inspiracja formą ronda w wierszu Anioł Pański). To prawdopodobnie fascynacja twórcy sztuką dźwięków – znajdująca odzwierciedlenie w materii słownej – zadecydowała w głównej mierze o żywym zainteresowaniu kompozytorów jego dorobkiem poetyckim.

3

The Titles of Stories in the “Na Skalnym Podhalu” Collection by Kazimierz Tetmajer – Syntactic and Semanti

87%

Sicińska K.

Onomastica

|

2019

|

tom 63

181-207

EN

The Titles of Stories in the “Na Skalnym Podhalu” Collection by Kazimierz Tetmajer – Syntactic and Semantic Structure, Stylistic and Textual Conditions, Functions The theme of the description and analysis are the titles of stories in the collection „Na Skalnym Podhalu” by Kazimierz Tetmajer, as well as the title of the whole book itself. The aim of this description is to indicate the formal (syntactic) and semantic differentiation of titles, to present their stylistic and textual conditions and determine the function which they have in the structure of individual stories and in the whole collection. As far as the form is concerned, one can distinguish between double (3) and simple (36) titles. A considerable number of simple titles are in the form of a sentence (10), one title represents announcements (nominal sentences), the remaining ones (25) are the titles in the form of notification. The most common and the most characteristic titles for that collection are the titles-sentences with a structure of Jak umarł Jakub Zych and determining announcements with a structure of O Wojtku cudaku. In terms of semantics, the titles of stories represent the basic type which is informative and descriptive one because they provide information on the content of stories: most often about main characters or plot themes, less frequently about the place of the action, theme or type of the text. One of the titles has an interpretative value. The titles occurring in “Na Skalnym Podhalu” strongly correlate with the style of texts in the collection, where the dominant principle is folklore. This principle is visible in the stylisation of the Podhale dialect and in the stylisation of a tale as the form of oral folk tale. Thus, the presence of dialect forms and dialect lexis as well as many proper names which were authentic lexically and often also denotatively, being connected with geographical and cultural space of the Podhale region and Tatra mountains. Furthermore, the pattern “O + miejscownik” (About + locative) referring to metatextual and pragmatic frame of oral folk tales also occurs very often. The titles of stories in the collection “Na Skalnym Podhalu” not only perform the typical delimitative, distinctive and identifying functions but also descriptive and - as in the case of the title of the whole book - integrative ones.

4

Utopia (bez) człowieka. Modernistyczne ucieczki z antropocenu (liryka Młodej Polski)

71%

Pilch U.

Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Poetica

|

2023

|

tom 11

341-357

EN

The paper focuses on Young Poland’s portrait of the human being and attempts to throw the human out of nature and the world. It reveals and analyses how poets hesitate between admiration of human power (Leopold Staff, Adam) and being weary of human omnipresence. The article shows how poets (Kazimierz Tetmajer, Ta trawa…, Muszla) seek a pristine primeval time and space without human beings before the Anthropocene. The paper reveals poetic situations in which the subjects differ from humans. The conclusion emphasizes a connection between the utopia without a man with the moment of subject formation as well as symbolistic ways of expression.

PL

Artykuł poświęcony jest młodopolskiej wizji człowieka i próbom jego wyrugowania ze świata. Rozpoznaje i analizuje oscylację od zachwytu nad ludzką potencjalną mocą (Leopold Staff, Adam) do znużenia wszechobecnością człowieka, jego niezbywalnym wpływem na rzeczywistość i tym samym do poszukiwań takiego czasu i miejsca, przed antropocenem, gdzie nie będzie człowieka w ogóle (Kazimierz Tetmajer, Ta trawa…, Muszla). Intepretuje także próby dostrzeżenia innych od człowieka podmiotów mówiących. Pokazuje związek utopii bez człowieka z momentem wykształcania się ludzkiego podmiotu, a także z symbolistycznym językiem wyrażania.

5

Stuck in loop: Kazimierz Tetmajer’s attempts to cope with transcendental absence (lack)

51%

Pilch U. , Pilch U.

Ruch Literacki

|

2021

|

nr 2