Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Działalność stałych przedstawicielstw dyplomatycznych Polski przy ONZ i NATO - próba oceny skuteczności działań

100%

Nita Ł.

Społeczeństwo i Edukacja. Międzynarodowe Studia Humanistyczne

|

2015

|

nr nr 4

155-175

EN

The United Nations and the North Atlantic Treaty Organization undoubtedly play a significant role in the forming of international relations. The dynamic character of the works, which are taken within the framework of these organization forced its members to create permanent diplomatic missions. Its main function is to make the participation of the member states as effective as possible. Being a member of both of above mentioned organizations, Poland had created its own permanent missions to them. This paper introduces the currect diplomatic stuff of the missions and their prerogatives. Another important issue of this article is to present and successes and losses of the permanent missions works. (original abstract)

2

Kompetencja wewnętrzna państwa na tle wybranych przepisów Karty Narodów Zjednoczonych

75%

Sikirycki T.

|

nr nr 43

99-117

XX

Współczesne stosunki międzynarodowe cechuje coraz silniej zaznaczająca się konfrontacja dwóch przeciwstawnych tendencji. Pierwsza polega na silnym akcentowaniu suwerenności państw i prowadzi do absolutyzowania jej zasięgu tak w stosunkach międzynarodowych, jak i w obrębie polityki wewnętrznej. Druga wyraża się w naturalnej konieczności coraz szerszego wiązania własnych państwowych interesów z interesami innych podmiotów czy to w formie umów międzynarodowych, czy przystąpienia do organizacji regionalnych lub uniwersalnych, co z istoty swej prowadzi do wyłączenia szeregu zagadnień spod samodzielnego, bieżącego rozstrzygania, a także poddania wielu kwestii wewnątrzpaństwowych międzynarodowej kontroli. U podstaw drugiej tendencji często jednak leży jedynie kalkulacja oparta na aktualnym układzie stosunków międzynarodowych, w których odrębne role przypadają silnym i słabszym. Stąd parawan suwerenności czy też kompetencji wewnętrznej ukrywa mechanizm obrony państw przed skutkami wprowadzenia w życie postanowień dokumentów międzynarodowych, obowiązujących te państwa. Na przykładzie niektórych przepisów Karty Narodów Zjednoczonych można przedstawić dylematy w sferze praktycznej realizacji, fundamentalnych w swej prawno-politycznej naturze, instytucji prawa międzynarodowego. Wybór Karty Narodów Zjednoczonych nie jest rzecz jasna przypadkowy. Zakładając, że za podpisem pod Kartą kryje się akceptacja jej postanowień przez suwerenny podmiot prawa międzynarodowego, wyrażający wolę uczestnictwa w wykonywaniu określonych praw i podporządkowania się konkretnym obowiązkom, przyjąć należy niemal powszechne obowiązywanie dokumentu o jakim mowa. Pretenduje on do objęcia swym zakresem wszystkich najistotniejszych dziedzin stosunków międzynarodowych, ze szczególnym wszakże uwzględnieniem pokoju i bezpieczeństwa międzynarodowego. Szerokie kompetencje przyznane właśnie w tym obszarze aktywności Radzie Bezpieczeństwa powodują pojawianie się prób instrumentalnej interpretacji odpowiednich przepisów, zgodnie z partykularnym interesem politycznym, sprzecznym z celami i zasadami ONZ, a także działań wykorzystujących nieprecyzyjną redakcję postanowień Karty dla odebrania im właściwego i zamierzonego przez państwa założycielskie znaczenia. (fragment tekstu)

EN

The article touches a difficult, both from theoretical and practical points of view, question of internal competence of the state in the aspect of international law. The problem is rooted in the parallal existence of two antagonistic tendencies: a strong stress on the principle of sovereignty of the state and the necessity of combining own interest with that of other subjects of international law. Ananalysis of international configuration of power, from the point of view of internal interest, leads the states to escape from fulfilling their international obligations. The idea of internal competence often is used to hide the above mentioned in tentions. The author approaches the conception of internal competence as one deriving from sovereignty of state, indicating that the competence refers not so much to sovereignty as a status or a set of features characteristic for a sovereign subject, but to the range of problem sautonomously decided. Hence a proposition of a uniform understanding of sovereignty, and distinction of internal and external competence, depending on the area of an autonomous decision. All the above considerations are based on those regulations of the United Nations Charter which refer to the competence of the Security Council, concerning disputets and situations threatening peace. The author proposes, basing on the presented conception of internal competence, such an interpretation of the UN Charter which on one hand secures the interest of states from unlawful interference in their internal affairs, but on tho other hand leaves the necessary freedom of action to the statutory UN organs, with in a competence agreed on by sovereign subjects and provided by the UN Charter. (original abstract)

3

Polskie zaangażowanie w Afryce. Ambasador Lewandowski w ONZ a sprawa Konga

75%

Kratiuk B.

|

nr nr 2

367-382

XX

Celem artykułu jest analiza polskiej polityki zagranicznej realizowanej w ramach ONZ w okresie zimnej wojny. Jako case study posłużył rok 1960, kiedy Polska była członkiem Rady Bezpieczeństwa ONZ. Reprezentowana była wówczas przez ambasadora Bohdana Lewandowskiego, którego rolę również przybliżono w niniejszym artykule. W tym okresie Polska starała się wspierać nowo powstałe państwa i ich niezależność, co uwarunkowane było nie tylko ogólną polityką obozu socjalistycznego, ale przede wszystkim historycznymi doświadczeniami kraju. Tak też było, kiedy niepodległość uzyskało Kongo. Przedstawiono, jak reprezentant Polski, ambasador Bohdan Lewandowski, w swoich działaniach w Radzie Bezpieczeństwa starał się wspierać rząd w Kongu. W artykule ukazano także rolę, jaką odegrał Dag Hammarskjoeld, sekretarz generalny ONZ, oraz kontrowersje związane z ONUC - Operacją Organizacji Narodów Zjednoczonych w Kongu, tj. misją pokojową wysłaną do Konga na prośbę kongijskiego rządu. Przeanalizowano pokrótce politykę i postawę innych państw Rady, mających wpływ na przebieg i zakończenie samego kryzysu oraz misji, która miała go zażegnać. Artykuł przybliża problem podziału w Radzie Bezpieczeństwa, kluczowość stanowiska sekretarza generalnego, ale przede wszystkim polskie starania na rzecz Konga i utrzymania przez to państwo niepodległości i niezależności.(abstrakt oryginalny)

EN

The purpose of the article is to analyse the Polish foreign policy in the UN during the Cold War. The author has chosen the year 1960 for her case study, as at that time Poland was a member of the UN Security Council and was represented by Ambassador Bohdan Lewandowski. Furthermore, the article shall elaborate on the role played by Ambassador Lewandowski. In the period in question, Poland strived to support newly emerging countries and their independence, which was not only determined by the overall policy of the socialist camp but even more so by Poland's entire historical experience. This was also the case when Congo gained independence. The author shall present the significant role played in the Security Council by Polish Ambassador Bohdan Lewandowski, who sought to support Congo through his activity. The article shall also elaborate on the role played by UN Secretary-General Dag Hammarskjoeld and on the controversies surrounding ONUC, the UN peacekeeping mission deployed to the Congo upon the request of the local government. Furthermore, the author shall analyse the policies and positions of the other countries sitting in the Council that influenced the course and conclusion of the crisis and the mission that was to address it. The article focuses on the problem of divisions in the Security Council, the key importance of the Secretary-General's position, but most importantly it presents Poland's efforts to support Congo and help it maintain independence and sovereignty.(original abstract)

4

Recenzja książki Ireny Popiuk-Rysińskiej pt. Ewolucja systemu zbiorowego bezpieczeństwa Narodów Zjednoczonych po zimnej wojnie, Dom Wydawniczy Elipsa, Warszawa, 2013

75%

Kuźniar R.

Stosunki Międzynarodowe

|

2016

|

tom 52

|

nr nr 1

349-354

XX

Praca Ewolucja systemu zbiorowego bezpieczeństwa Narodów Zjednoczonych po zimnej wojnie jest naturalnym zwieńczeniem badań od lat prowadzonych przez dr Irenę Popiuk-Rysińską. Jest to przy tym klasyczna dysertacja habilitacyjna w najlepszym tego słowa znaczeniu. Charakteryzuje ją oryginalny problem badawczy, kompleksowość ujęcia, jego przemyślana struktura, dyscyplina i wysoka precyzja wywodu oraz obszerna literatura, na której została oparta. W klasie dysertacji jest to rzecz niemal perfekcyjna. W naszej (światowej także) literaturze przedmiotu Narody Zjednoczone i ich Organizację przedstawia się jako również system bezpieczeństwa zbiorowego.(fragment tekstu)

5

Customary International Law on the Use of Force

75%

Czapliński W.

Wroclaw Review of Law, Administration & Economics

|

2018

|

tom 8

|

nr nr 2

97-111

EN

It is notorious that there are two main positions of international lawyers as to the lawfulness of the use of force in international law. According to the dominant view, the ban on the use of force under the UN Charter is absolute, and force is allowed exclusively in three situations provided in the UN Charter: upon the authorization of the UN Security Council, in self-defence, and against enemy States on the basis of Art.53 and 107, the latter option being purely hypothetical. Rare opponents invoke a strict interpretation of Art.2(4) of the Charter and emphasize that an armed force cannot be used against sovereignty, territorial integrity, or in any other manner contrary to the goals and principles of the UN. Against the background of this dispute a question can be asked whether, the UN Charter notwithstanding, the use of force is regulated by other international legal norms, in particular customary law. (original abstract)

6

Some Remarks on the Relationship between the Jus Ad Bellum Regulations under the un Charter and Customary International Law - Why Does It Matter So Much?

75%

Kowalski M.

Wroclaw Review of Law, Administration & Economics

|

2018

|

tom 8

|

nr nr 2

112-126

EN

One of the key issues for conveying the modern normative structure of jus ad bellum, i.e. the international law norms governing the use of force, is the mutual relations of the treaty regulation under the United Nations Charter (the UN Charter) regime and the relevant customary law. Contrary to as it may seem prima facie, this relationship remains highly ambiguous. Obviously, it is strictly and inextricably linked with all the dilemmas and challenges of jus ad bellum regulation under the UN Charter regime in all its ambiguity. Thus, addressing the character of this relationship firstly demands referring to the mentioned dilemmas and challenges. (original abstract)

7

La Charte des Nations Unies interdit-elle le recours à la force armée ?

75%

Sur S.

Stosunki Międzynarodowe

|

2016

|

tom 52

|

nr nr 1

177-188

XX

La Charte des Nations Unies interdit-elle le recours à la force armée ? C'est une question essentielle tenant compte du fait que la Charte des Nations Unies définit comme le but principal des Nations Unies le maintien de la paix et de la sécurité intrnationale. L'article est une interprétation personnelle de l'interdiction du recours à la force inscrite dans la Charte des Nations Unies. La paix, au sens positif du terme, dépassant la simple absence de conflits, mais enracinée dans la coopération pacifique et amicale entre les nations est envisagée dans l'article 55, inscrit dans le Chapitre IX qui traite de la coopération économique et sociale. La paix au sens négatif ne signifie que l'absence d'hostilités armées. C'est cette conception de la paix que la Charte des Nations Unies chereche surtout à mettre en oeuvre, établissant à cette fin un dispositif normatif et institutionnel. La garantie juridique est l'article 2 alinéa 4 qui d'une façon drastique limite le droit de l'Etat à recourir à la force dans les relations internationales La garantie institutionnelle est le Conseil de Sécurité. Son devoir est de maintenir et de rétablir la paix et la sécurité internationale et ses compétences sont définies dans le Chapitre VII de la Charte. Une question à part consitue l'article 51 de ce Chapitre qui prévoit pour l'Etat le droit naturel de légitime défense individuelle ou collective. La Charte des Nations Unies interdit-elle la guerre ? Le mot,,guerre'' ne figure dans la Charte qu'une fois, dans le Préambule, pour la condamner. Mais depuis l'entrée de la Charte en vigueur la violence internationale n'a pas disparu. L'auteur présente trois grandes lignes d'interprétation de l'article 2, alinéa 4 de la Charte : intégriste, nihiliste, pragmatique. L'interprétation intégriste, cela veut dire traditionnelle, pose que l'article 2, alinéa 4 comporte une interdiction générale et absolue de l'emploi de la force armée dans les relations internationales. L'interprétation nihiliste est à l'opposé à la précédente et s'appuye sur une appréciation réaliste de la situation acceptant de nombreux abandons dans la pratique de l'interdiction du recours à la force. L'auteur se prononce pour l'interprétation pragmatique où on cherche de concilier les normes avec la pratique internationale où le texte des normes est interprété dans le contexte de concrets événements que provoque le recours à la force. L'application de l'article 2 alinéa 4 suscite un certain nombre de problèmes : l'interdiction ne concerne que les Etats tandis que de plus en plus souvent ce sont des acteurs non-étatiques qui recourent à la force dans les relations internationales. D'autres questions concernent l'interprétation de la menace d'emploi de la force armée, de la restriction du recours à la force armée, l'emploi de la force dans le cas de réalisation du principe relatif à la responsabilité de protéger et dans le cas d'emploi de la force avec l'aval du Conseil de Sécurité. Une attention particulière consacre l'auteur au droit naturel de légitime défense individuelle ou collective, prévu dans l'article 51 de la Charte. La majorité de la doctrine considère que la légitime défense n'est qu'une exception du principe d'emploi de la force qui ne peut s'exercer qu'à l'encontre d'une agression armée d'un Etat en provenance d'un autre Etat. Dans l'article on traite encore des conceptions de la légitime défense fonctionnelle et structurelle. En conclusion l'auteur souligne la nécessité que dans le domaine de l'interdiction du recours à la force la Charte des Nations Unies soit plus ouverte, plus flexible et plus intelligente.(abstrakt oryginalny)

EN

This question is of key importance given that maintaining international peace and security is what the Charter of the United Nations defines as the organisation's primary objective. The article constitutes an original interpretation of the prohibition of the use of force included in the Charter of the United Nations. Article 55 in Chapter IX : International Economic and Social Co-operation speaks of peace in the positive sense, that is not limited solely to the absence of conflicts but rooted in peaceful and friendly cooperation between nations. Peace in the negative sense means only the absence of armed conflicts. This concept of peace is predominant in the UN Charter, having legal and institutional guarantees. The legal guarantee is set out in Article 2 Section 4, which radically restricts the right of states to use force in international relations. The role of the institutional guarantee is played by the Security Council. Its task consists in preserving and restoring international security and peace, and its competences are determined in Chapter VII. Article 51 of the same Chapter, in turn, which provides for a state's inherent right of individual or collective self-defence. Does the UN Charter prohibit war? The word 'war' as such is used in the Charter only once, in the Preamble, where war is condemned. But violence has not disappeared from international relations since the UN Charter's entry into force. The author presents three ways to interpret Article 2 Section 4 of the UN Charter : integrist, nihilistic and pragmatic. The traditional, integrist interpretation assumes a universal and absolute ban on the use of force in international relations ; the nihilistic interpretation assumes realistic evaluation of the situation, in practice granting numerous exceptions from the prohibition of the use of force. The author himself advocates the pragmatic interpretation, where the text of the norm is interpreted in the context of specific events that bring about the use of force. The application of Article 2 Section 4 involves certain problems : the ban concerns only states, while non-state actors increasingly often use force in international relations as well. Other issues concern the interpretation of the threat of using force, restrictions to the application of the prohibition of the use of force, using force for implementing the principle of responsibility to protect and using force upon consent of the Security Council. The author separately focuses on the inherent right of individual or collective self-defence, provided for in Article 51 of the Charter. The majority of experts in the field represent the view that self-defence is an exception from the principle of using force only in the case of armed aggression of one state against another. The article further highlights the division between functional and structural self-defence. In the conclusion, the author points out the need for the UN Charter to be(original abstract)

8

Prawa człowieka w Karcie NZ i w Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka

75%

Drzewicki K.

|

nr nr 3

9-24

XX

Autykuł zawiera: 1. Klauzule praw człowieka w Karcie NZ, 2. Charakter prawny i znaczenie klauzul praw człowieka w Karcie NZ, 3. Przyjęcie i treść Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka, 4. Status i znaczenie polityczno-prawne Deklaracji.

9

Rezolucje Rady Bezpieczeństwa ONZ w prawie międzynarodowym na przykładzie interwencji NATO w Libii w 2011 roku

63%

Nowak P.

Zeszyty Naukowe Ruchu Studenckiego

|

2014

|

tom Nr 1

76--85

PL

Autor artykułu przedstawia funkcjonowanie systemu narodów zjednoczonych w postaci Organizacji Narodów Zjednoczonych jako gwaranta światowego bezpieczeństwa. Analizuje najważniejszy dokument, a mianowicie Kartę Narodów Zjednoczonych. Przedstawia strukturę organizacji. Szczególną uwagę poświęca Radzie Bezpieczeństwa, analizując najważniejsze rezolucje.

EN

The author of the article is showing functioning of the system of united nations in the figure of the United Nations as the guarantor of the world safety. He is analyzing the most important documents, especially United Nations Charter. He is presenting the structure of the organization. He is devoting the particular attention to the Security Council, analyzing the most important resolutions.

10

Terytorium, autonomia terytorialna i zwierzchnictwo terytorialne w naukach politycznych

63%

Baranaiak K.

Zeszyty Naukowe Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej im. Witelona w Legnicy

|

2017

|

nr nr 22

171-183

XX

Pojęcia terytorium, zwierzchnictwa terytorialnego i autonomii terytorialnej odgrywają dużą rolę w geopolityce, politologii czy stosunkach międzynarodowych. Podkreślają one znaczenie związku między konkretną przestrzenią a sprawowaną nad nią władzą suwerena. Pozwalają odróżnić państwa od podmiotów prawnych nie mogących być uznanymi za państwa. Regulują przynależność danych obszarów do wybranych państw bądź całej społeczności międzynarodowej. Wpływają na prowadzoną przez poszczególne państwa politykę, a tym samym, poniekąd, na ład międzynarodowy. (abstrakt oryginalny)

EN

The concepts of territory, territorial sovereignty and territorial autonomy play an important role in geopolitics, political science or international relations. They stress the importance of relations between particular areas and the sovereign power which is exercised over them. They enable us to differentiate between states and legal entities, which cannot be recognized as states. They regulate the affiliation of particular areas with particular states or the whole international community. They influence the policies implemented by individual states and, thus, to a certain extent, the global order. (original abstract)

11

Od orędzia Roosevelta do Celów Zrównoważonego Rozwoju 2030. Kwestia rozwoju na forum Narodów Zjednoczonych

63%

Popiuk-Rysińska I.

Stosunki Międzynarodowe

|

2016

|

tom 52

|

nr nr 1

9-36

XX

Geneza i instytucjonalizacja oraz ewolucja międzynarodowej współpracy na rzecz rozwoju są związane z historią Narodów Zjednoczonych. Karta NZ zawiera liczne postanowienia dotyczące spraw społecznych i gospodarczych. W ciągu 70 lat funkcjonowania organizacji podlegały one różnym interpretacjom, pozwalając jej dostosowywać się do potrzeb państw i środowiska międzynarodowego. Można zauważyć zmieniające się podejście do rozwoju, które było odzwierciedlane w ko - lejnych czterech Dekadach, poczynając od rozwoju ujmowanego w kategoriach gospodarczych, poprzez rozwój społeczny i gospodarczy, następnie liberalną ortodoksję, którą zastąpiła koncepcja zrównoważonego rozwoju wyrażona w Milenijnych Celach Rozwoju, a potem Celach Zrównoważonego Rozwoju 2030. Równocześnie kształtowało się prawo do rozwoju, które zostało sformułowane i przyjęte w 1986 r. przez Zgromadzenie Ogólne NZ, następnie potwierdzone i powszechnie zaakceptowane w dokumentach końcowych Światowej Konferencji Praw Człowieka w Wiedniu w 1993 r. jako "powszechne i niezbywalne prawo człowieka oraz integralna część fundamentalnych praw człowieka". Wydarzenie to zapoczątkowało proces instytucjonalizacji tego prawa, a zwłaszcza rozwój instrumentów jego implementacji. Kształtowanie się i utrwalanie prawa do rozwoju miało wpływ na przyjęcie i kształt Celów Milenijnych. Jednocześnie realizacja ostatniego z celów milenijnych i postmilenijnych odnosząca się do współpracy międzynarodowej oraz obowiązku pomocy rozwojowej jest uznawana za niezbędny warunek realizacji wszystkich celów milenijnych.(abstrakt oryginalny)

EN

The origin, institutionalisation and evolution of international development co - operation are related to the history of the United Nations. The UN Charter contains numerous provisions concerning social and economic rights. Within the 70 years of UN's existence, they were subject to various interpretations, allowing the organisation to adjust to the needs of states and of the international environment. The approach to development was noticeably changing, as reflected in the subsequent four Decades, starting with development perceived in economic terms, through social and economic development, followed by liberal orthodoxy, which was then replaced by the concept of sustainable development expressed in the Millennium Development Goals and then the 2030 Sustainable Development Goals. At the same time, the right to development was taking shape; it was formulated and adopted in 1986 by the UN General Assembly and subsequently confirmed and commonly accepted in the concluding documents of the World Conference on Human Rights held in Vienna in 1993 as 'universal and inalienable right and an integral part of fundamental human rights'. This event started the process of institutionalisation of this right, in particular the development of instruments used to implement it. The development and consolidation of the right to development influenced the adoption and form of the Millennium Goals. On the other hand, the implementation of the last of the millennium and post-millennium goals concerning international cooperation and the obligation of development assistance is considered the prerequisite for the realisation of all the millennium goals.(original abstract)

12

Humanizacja pokoju i bezpieczeństwa międzynarodowego w działaniach Rady Bezpieczeństwa Narodów Zjednoczonych po "zimnej wojnie"

63%

Popiuk-Rysińska I.

|

nr nr 2

101-120

XX

Rada Bezpieczeństwa Narodów Zjednoczonych (NZ) jest organem ponoszącym główną odpowiedzialność za utrzymanie międzynarodowego pokoju i bezpieczeństwa. Jej kształt, funkcjonowanie i działalność, chociaż określone i ograniczone ramami instytucjonalnymi Karty Narodów Zjednoczonych, podlegały zmianom, w części ewolucyjnym, o charakterze trwałym lub długotrwałym. Ewolucji podlegało też samo rozumienie bezpieczeństwa, które ulegało rozszerzaniu, tak pod względem podmiotowym, jak i przedmiotowym. W działaniach Rady Bezpieczeństwa można bowiem zauważyć zwłaszcza przesunięcie punktu ciężkości problemów bezpieczeństwa z bezpieczeństwa państwa na bezpieczeństwo jednostek i grup społecznych czy innych zbiorowości. Wyrazem tych zmian są nowe pojęcia, które próbują oddać zmiany w zakresie rozumienia i osiągania pokoju i bezpieczeństwa międzynarodowego, takie jak bezpieczeństwo ludzkie (human security), suwerenność jako odpowiedzialność, odpowiedzialność za ochronę (responsibility to protect) czy odpowiedzialność w czasie ochrony. Towarzyszą temu postulaty redefi nicji podstawowych zasad stosunków międzynarodowych, takich jak suwerenność czy nieingerencja w sprawy wewnętrzne oraz zakaz użycia siły, głównie w kontekście konieczności reagowania na najpoważniejsze i masowe naruszania praw człowieka. Próbując oddać zmiany, jakie zachodzą w zakresie rozumienia i osiągania pokoju i bezpieczeństwa trafnie ujął je były sekretarz generalny NZ Kofi Annan, mówiąc: "odczytując współcześnie Kartę jesteśmy bardziej niż kiedykolwiek świadomi faktu, że jej celem jest ochrona jednostek, a nie tych, którzy naruszają prawa". Na proces ten zwracał też uwagę m.in. Gareth Evans, który w artykule opublikowanym w roczniku SIPRI z 2012 r. sformułował tezę, że nowym paradygmatem XXI w. są ochrona cywilów i odpowiedzialność za ochronę. Proces ten można też nazwać humanizacją bezpieczeństwa, która w działaniach Rady Bezpieczeństwa NZ ma wymiar przedmiotowy, normatywny i operacyjny. (fragment tekstu)

EN

After the Cold War the UN Security Council shifted the focus from security of states to security of individuals and social groups which required protection during the armed confl ict and were subjects to brutalization. The Council broadens the defi nition of security, both in terms of a subject, as well as an object due to the discretionary powers specifi ed in the Charter of the United Nations. Humanization has also operational and normative dimension, since the Council, while developing instruments for the restoration and keeping international peace and security to a larger degree takes into account the human factor (e.g. targeted sanctions), as well as the normative factor because requirements to protect the population and the emerging responsibility to protect principle force reinterpretation of the principles of the UN Charter, including non-interference in internal affairs and the prohibition of the use of force. (original abstract)

13

Atak cybernetyczny jako akt pozwalający na podjęcie działań w samoobronie

63%

Pączek M.

Kwartalnik Bellona

|

2016

|

tom Nr 3

33--42

PL

Coraz większe zagrożenie państw atakami cybernetycznymi skłania do zadania pytania o ramy prawne wyznaczające zakres zdolności do podejmowania odpowiedzi na tego rodzaju akty. Czy klasyczne pojęcia zawarte w Karcie Narodów Zjednoczonych, zwłaszcza art. 2 ust. 4 mówiący o użyciu siły zbrojnej oraz art. 51 odnoszący się do napaści zbrojnej, mogą być zastosowane do oceny działań prowadzonych w cyberprzestrzeni? Główną tezę artykułu stanowi stwierdzenie, że obecne przesłanki zastosowania prawa do samoobrony są wystarczające do objęcia swoim zakresem nowych form zagrożenia. Zdaniem autora, atak cybernetyczny może być kwalifikowany jako napaść zbrojna i tym samym uzasadniać prawo do samoobrony, jednak tylko wtedy, gdy powoduje lub może spowodować duże straty ludzkie oraz materialnie.

EN

The growing threat of cyber attacks in many countries invites the question on legal frames regulating the range of possibilities to respond to such acts. Can classic concepts included in the United Nations Charter, particularly in Art. 2 Par. 4, regarding using military force, and Art. 51, pertaining to armed aggression, be used to evaluate activities conducted in cyberspace? The main thesis of the article is a statement that currently existing grounds for executing the right of self-defense are extensive enough to include new forms of threat. According to the author, a cyber attack can be qualified as armed aggression and thus justify the right of self-defense, but only when it causes or may cause significant human and material losses.

14

Rada Bezpieczeństwa Narodów Zjednoczonych po zimnej wojnie

63%

Popiuk-Rysińska I.

Stosunki Międzynarodowe

|

2016

|

tom 52

|

nr nr 4

221-241

XX

Rada Bezpieczeństwa NZ przeszła znaczącą ewolucję po zakończeniu zimnej wojny. Objęła ona trzy wymiary: przedmiot działania, instrumenty oraz procedurę. Coraz szerszemu ujmowaniu zagrożeń pokoju i bezpieczeństwa międzynarodowego towarzyszyły zmiany w zakresie środków i metod działania, które znacząco wyszły poza katalog określony w Karcie NZ. Szczególne znaczenie mają nowe kompetencje Rady o charakterze normatywnym oraz quasi-sądowniczym. Rozrost kompetencji Rady Bezpieczeństwa w wymiarze przedmiotowym i operacyjnym pozwala wyciągnąć wniosek o niewątpliwym rozroście "władzy" tego organu, a równocześnie stwarza problem jego legitymizacji. Nie ulega bowiem wątpliwości, że skład Rady, który obejmuje pięciu stałych członków z prawem weta oraz 10 niestałych, wybieranych co 2 lata według zasady sprawiedliwego podziału geograficznego, bez takiego prawa, nie odpowiada obecnemu układowi sił i rozkładowi interesów. Ponadto sama procedura funkcjonowania Rady jako organu zamkniętego przed światem, pozbawionego faktycznie kontroli, pracującego przy braku transparentności podważała jego wiarygodność, tym bardziej że jego decyzje wiążą wszystkie państwa. Podejmowane dotąd próby całościowej zmiany tego stanu nie zakończyły się sukcesem, natomiast skuteczne okazały się działania na rzecz poprawy funkcjonowania Rady, zmniejszenia deficytu demokratycznego, zwiększenia przejrzystości i transparentności oraz włączenia podmiotów trzecich w procesy decyzyjne. Artykuł analizuje ujęcie Rady w Karcie NZ, następnie omawia procesy wzrostu jej aktywności i kompetencji przedmiotowej oraz rozszerzania zakresu i zróżnicowania środków. Podejmuje też kwestię zmiany w zakresie procedury, będące próbą usprawnienia funkcjonowania i "demokratyzacji" tego organu.(abstrakt oryginalny)

EN

The UN Security Council has considerably evolved since the end of the Cold War. This evolution has covered three dimensions: the object of activity, instruments and procedure. The increasingly broader definition of threats to international security and peace were accompanied by changes in terms of the means and measures used, which went substantially beyond what was specified in the UN Charter. The new normative and quasi-judicial competences of the Council are of particular importance. The development of the Security Council's competences as regards its scope of activity and operation justifies the conclusion that the power of this body has 'expanded', but at the same time it gives rise to the problem of legitimacy. There is no doubt that the composition of the Council, which includes five permanent members with veto power and ten non-permanent members, elected every two years in accordance with the principle of fair geographical representation and having no veto power, does not reflect the current distribution of power and interests. Moreover, the very procedure of the Council, as a body that is closed off from the world, subject to virtually no control and working without proper transparency, has undermined its credibility, even more so given that its decisions are binding to all countries. So far the attempts to comprehensively change this state of affairs have failed; there was some success, however, in improving the functioning of the Council, decreasing the democratic deficit, increasing transparency and including third parties in the decision-making processes. The article analyses how the Council is presented in the UN Charter and then analyses the processes of increasing the scope of activity and competences as well as of expanding and diversification of measures. It also addresses the issue of procedural change aimed at streamlining the functioning and democratisation of this body.(original abstract)

15

Karta Narodów Zjednoczonych jako światowa konstytucja – uwagi z perspektywy zakazu użycia siły

62%

Kleczkowska A.

|

2016

|

nr 3 (207)

7-25

EN

The aim of the article is to answer the question on the role of the Charter of the United Nations for the international community, and in particular whether the Charter can be named the world constitution. The considerations upon this topic will be held from the perspective of the prohibition of the use of force. Thus, first of all, the prohibition itself should be briefly describe, in order to underline its absolute character and the fact that it was defined very broadly in the Charter. Secondly, one has to analyze the traits of the Charter as the potential constitutional act for the international community. Finally, these theoretical remarks will be referred to the states’ practice of application of the UN Charter. The conclusion stemming from such analysis indicates that the UN Charter may be formally named the world constitution, but in fact States do not treat obligations deriving from it as having any supreme power over their own national interests.

16

Kategoria narodu z perspektywy prawa, w tym standardów praw człowieka

51%

Jasudowicz T. K.

Stosunki Międzynarodowe

|

2020

|

tom 56

|

nr nr 4

11-34

XX

Celem tego artykułu jest ukazanie miejsca i roli kategorii narodu we współczesnym prawie. Akcentując ogromne wątpliwości dotyczące tego pojęcia, a zwłaszcza zdefiniowania narodu, wskazuje się, że w prawie nadal jest ono powszechnie i to w istotny sposób używane. W konstytucjach współczesnych państw naród jest expressis verbis wskazywany w ich preambułach jako źródło państwa i konstytucji, a zarazem określany w ich artykułach początkowych jako piastun władzy zwierzchniej w państwie. Chodzi o "naród żywy" realizujący się poprzez wolę i głosy aktywnych obywateli. W prawie międzynarodowym o znaczeniu narodu świadczy już sama nazwa tej dziedziny, w połączeniu zwłaszcza z celem i zasadą samostanowienia narodów, umocowaną w samej Karcie Narodów Zjednoczonych, a później twórczo kodyfikowaną. Zdaniem autora kategoria narodu jest również istotna - mimo jej wyrugowania w oficjalnej praktyce interpretacyjnej - dla właściwego rozumienia obowiązków w zakresie zapobiegania i zwalczania zbrodni ludobójstwa, której ofiarą równie dobrze może być także naród. W międzynarodowych standardach praw człowieka rola narodu ucieleśnia się w realizacji praw wyborczych i w funkcjonowaniu systemów wyborczych, jako że ich podstawową funkcją jest wyrażenie woli narodu. W szczególności wartość kategorii narodu jawi się w kontekście derogacji zobowiązań państw w sytuacjach ekstremalnych, jako że to właśnie "zagrożenie życia narodu" stanowi generalne kryterium dopuszczalności środków derogacyjnych, a więc także wprowadzania stanów nadzwyczajnych. We wszystkich powyższych sferach prawa chodzi o naród żywy, nie tylko niepodlegający fizycznej eksterminacji, ale też politycznie sprawny, bo dysponujący podstawowymi gwarancjami swojego funkcjonowania w charakterze piastuna władzy zwierzchniej poprzez swoich obywateli i ich przedstawicieli/parlamenty.(abstrakt oryginalny)

EN

The article examines the place and role of the notion of the nation in contemporary law, highlighting doubts about the very concept, especially the definition of the nation, as well as, on the other hand, pointing out that it is still widely and considerably used in the law. In the constitutions of contemporary states, the nation is expressis verbis indicated in the preambles, as the source of the state and the constitution itself and, at the same time, referred to in their introductory articles as the holder of supreme power in the state. The above regards a 'living nation' which expresses itself through the will and voices of active citizens. In international law, the importance of the nation is evidenced by the very name of this field, especially in conjunction with the purpose and principle of selfdetermination of nations, enshrined in the UN Charter itself, and then creatively codified. In the author's opinion, the notion of the nation is also important - despite its removal in official interpretative practice - for the proper understanding of the obligations in the field of preventing and combating the crime of genocide, the victim of which can also be a nation. In international human rights standards, the role of the nation is embodied in the exercise of electoral rights and in the functioning of electoral systems, as their primary function is to express the will of the nation. In particular, the value of the concept of a nation appears in the context of the derogation of states' obligations in extreme situations, as it is precisely the 'threat to the nation's life'that constitutes the general criterion for the legitimacy of derogatory measures, and thus also the introduction of emergency measures. In all the above spheres of law, it is a living nation being referred to, which is not only prevented from being subject to physical extermination, but also politically efficient, as it has the basic guarantees of functioning as the holder of supreme power through its citizens and their representatives/parliaments.(original abstract)

17

75-lecie ONZ. Czy ONZ pomogła światu?

51%

Towpik A.

Stosunki Międzynarodowe

|

2020

|

tom 56

|

nr nr 3

73-87

XX

Chociaż nie wszystkie cele określone w Karcie Narodów Zjednoczonych zostały zrealizowane, to równocześnie w wielu dziedzinach osiągnięcia ONZ wyraźnie przekroczyły zawarte w niej zamierzenia. ONZ, wspierając proces dekolonizacji, w znaczący sposób wpłynęła na kształt społeczności międzynarodowej, a pomagając w rozwoju prawa międzynarodowego - na stosunki międzypaństwowe. Nadanie przez ONZ szczególnej rangi problematyce praw człowieka, "zrównoważonego rozwoju", konieczności zmniejszenia ubóstwa w świecie, ochrony środowiska oraz pomocy humanitarnej istotnie zmieniło myślenie o współczesnym świecie. Wzrastające poczucie nowych zagrożeń dla ludzkości powinno być głównym motywem działań na rzecz umocnienia ONZ. Przyjęta w toku obecnej 75 sesji Zgromadzenia Ogólnego ONZ na szczeblu szefów państw i rządów Deklaracja upamiętniająca 75 rocznicę powstania ONZ stwarza pewną nadzieję. Deklaracja ta wskazuje - podobnie jak Karta NZ - na główne problemy światowe oraz podkreśla, że mogą być one rozwiązane jedynie przez "ożywiony ponownie multilateralizm". Deklaracja ta powinna być istotnym impulsem dla polityków i naukowców dla refleksji i działań na rzecz umocnienia ONZ.(abstrakt oryginalny)

EN

While not all the goals set out in the United Nations Charter have been achieved,in a number of areas the achievements of the United Nations have clearly exceeded those set out in the UN Charter. By supporting the process of decolonization, the United Nations significantly influenced the shape of the international community and helped in the development of international law regulating interstate relations. The special status given by the UN to the issues of human rights, 'sustainable development', the need to reduce poverty in the world, protection of the environment and humanitarian aid significantly changed the way we think about the contemporary world. The growing awareness of new threats to humanity should constitute the main motive for efforts aimed at strengthening the United Nations. The 'Declaration on the commemoration of the seventy-fifth anniversary of the United Nations' adopted at the current session of the UN General Assembly at the level of heads of state and government, gives some hope in this area. The declaration identifies - like the UN Charter - the main world problems and stresses that they can only be solved by 'reinvigorated multilateralism'. The declaration should give a strong impetus to politicians and scientists to reflect on and act in order to strengthen the United Nations.(original abstract)

18

Problematyka samoobrony na tle zakazu użycia siły zbrojnej w prawie międzynarodowym

44%

Gadkowski T.

|

nr nr 3

5-20

XX

Problematyka artykułu nawiązuje do klasycznej, ale niezwykle ważnej i aktualnej w praktyce międzynarodowej problematyki zakazu użycia siły, zwłaszcza siły zbrojnej. Dotyczy bowiem możliwości podejmowania i realizowania przez państwa działań zbrojnych pod postacią samoobrony. Prawo każdego państwa do użycia siły w ramach samoobrony było i jest postrzegane jako jedno z praw fundamentalnych, gwarantowanych zarówno przez zwyczajowe, jak i pozytywne prawo międzynarodowe. Jego realizacja w praktyce budzi jednak wiele kontrowersji i pytań. Są one związane zarówno z ewolucją samej instytucji samoobrony, jak również z nowymi tendencjami w zakresie legalizowania różnych akcji zbrojnych dokonywanych poza ramami Karty Narodów Zjednoczonych. Autor prezentuje te tendencje, zwłaszcza w kontekście działań zbrojnych podejmowanych przez państwa w sytuacji potencjalnego zagrożenia atakami terrorystycznymi, a określanych jako uprzedzające i prewencyjne użycie siły. W konkluzji autor stwierdza, że o ile w wypadku zbrojnej operacji uprzedzającej uzasadnione jest odwoływanie się do konstrukcji prawnej samoobrony, o tyle w wypadku zbrojnej operacji prewencyjnej jest to znacznie bardziej ryzykowne, a wręcz nieuprawnione. Prewencyjne użycie siły zbrojnej nie spełnia bowiem kryteriów legalności samoobrony - zarówno tych określonych w Karcie Narodów Zjednoczonych, jak i tych wynikających z prawa zwyczajowego. (abstrakt oryginalny)

EN

The subject of this paper touches upon the prohibition to use force, and military force in particular, by States in self-defence. This is a classical example of an important and still very topical issue in international law practice. The right of each State to self-defence is perceived as one of the fundamental rights provided for in customary as well as positive international law. And yet, the exercise of this right has always raised many controversies and questions resulting, on the one hand, from the fact that the concept of self-defence has evolved over years, and, on the other hand, because of the recent tendencies to legalise different military actions carried out outside the framework of the United Nations Charter. These tendencies, presented in the paper in the context of military actions taken by states in situations of a potential terrorist attack, are described as either a pre-emptive, or a preventive use of military force. The author then concludes that although in the event of a pre-emptive military action taken by a State in reliance of its right to self-defence it may be justified to rely on the legal construction of self-defence, in the context of a preventive military operation, such reliance would be much more risky, if not inadmissible. A preventive use of military force fails to meet the criteria of legality of self-defence set forth in the UN Charter, as well as those resulting from international customary law. (original abstract)

19

Reforma ONZ a bezpieczeństwo zbiorowe

44%

Soroka P.

Wiedza Obronna

|

2008

|

tom nr 2

5--21

20

Problematyka samoobrony na tle zakazu użycia siły zbrojnej w prawie międzynarodowym

38%

Gadkowski T.

Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny

|

2013

|

tom 75

|

nr 3

5-20

EN

The subject of this paper touches upon the prohibition to use force, and military force in particular, by States in self-defence. This is a classical example of an important and still very topical issue in international law practice. The right of each State to self-defence is perceived as one of the fundamental rights provided for in customary as well as positive international law. And yet, the exercise of this right has always raised many controversies and questions resulting, on the one hand, from the fact that the concept of self-defence has evolved over years, and, on the other hand, because of the recent tendencies to legalise different military actions carried out outside the framework of the United Nations Charter. These tendencies, presented in the paper in the context of military actions taken by states in situations of a potential terrorist attack, are described as either a pre-emptive, or a preventive use of military force. The author then concludes that although in the event of a pre-emptive military action taken by a State in reliance of its right to self-defence it may be justified to rely on the legal construction of self-defence, in the context of a preventive military operation, such reliance would be much more risky, if not inadmissible. A preventive use of military force fails to meet the criteria of legality of self-defence set forth in the UN Charter, as well as those resulting from international customary law.

PL

Problematyka artykułu nawiązuje do klasycznej, ale niezwykle ważnej i aktualnej w praktyce międzynarodowej problematyki zakazu użycia siły, zwłaszcza siły zbrojnej. Dotyczy bowiem możliwości podejmowania i realizowania przez państwa działań zbrojnych pod postacią samoobrony. Prawo każdego państwa do użycia siły w ramach samoobrony było i jest postrzegane jako jedno z praw fundamentalnych, gwarantowanych zarówno przez zwyczajowe, jak i pozytywne prawo międzynarodowe. Jego realizacja w praktyce budzi jednak wiele kontrowersji i pytań. Są one związane zarówno z ewolucją samej instytucji samoobrony, jak również z nowymi tendencjami w zakresie legalizowania różnych akcji zbrojnych dokonywanych poza ramami Karty Narodów Zjednoczonych. Autor prezentuje te tendencje, zwłaszcza w kontekście działań zbrojnych podejmowanych przez państwa w sytuacji potencjalnego zagrożenia atakami terrorystycznymi, a określanych jako uprzedzające i prewencyjne użycie siły. W konkluzji autor stwierdza, że o ile w wypadku zbrojnej operacji uprzedzającej uzasadnione jest odwoływanie się do konstrukcji prawnej samoobrony, o tyle w wypadku zbrojnej operacji prewencyjnej jest to znacznie bardziej ryzykowne, a wręcz nieuprawnione. Prewencyjne użycie siły zbrojnej nie spełnia bowiem kryteriów legalności samoobrony – zarówno tych określonych w Karcie Narodów Zjednoczonych, jak i tych wynikających z prawa zwyczajowego.