Zaangażowanie społeczności lokalnej w debatę nad sposobami zagospodarowania ważnych dla nich przestrzeni staje się coraz częstsze. Przykładem są konsultacje dotyczące planowanej budowy gazociągu wzdłuż Kanału Żerańskiego. Od dłuższego czasu inwestycja angażuje okolicznych mieszkańców zaniepokojonych perspektywą wycinki tysięcy drzew.
Kanał Żerański jest drogą wodną II klasy łączącą Wisłę z Jeziorem Zegrzyńskim. Zaczyna się on na 520. km Wisły i ma długość 17,3 km. Razem ze Stopniem Wodnym Dębe i śluzą im. inż. Tadeusza Tillingera tworzy tzw. hydrowęzeł warszawski. Z kilku założonych, ambitnych projektów powstała ograniczona inwestycja.
The Żerański Canal (17.6 km in length), built in the 1950s after the Zegrze Reservoir was established, was part of the planned (since the 1930s) waterway linking the Vistula and Dnieper rivers. The canal was supposed to support future transport to/from industrial areas planned in the vicinity of the port in Żerań, as well as shorter the distance from the Bug river to the Warsaw section of the Vistula river by about 41 km. Currently, the area along the Żerański Canal is subject to increasing investment pressure due to the direct vicinity of Warsaw (part of the canal is within the city’s borders). In September 2015 – March 2016, field and study analyses were performed to determine the natural and landscape values of the site [Fortuna-Antoszkiewicz et al. 2016]. The research included, in particular, the assessment of woody plants in taxonomic, spatial, quantitative and qualitative terms, as well as the assessment of landscape values and the extent of human impact. The studies were carried out on the west bank of the Żerań Canal, on a representative section of ca. 10 km, from the port in Żerań (Warszawa) to the Rembelszczyzna village. In the research area were found gradually disappearing composed linear forms of tree cover from the 1960s: rows or strips of poplar’s various taxa (some in the declining phase), including: Populus ‘NE 49’, Populus xcanadensis Moench ‘Marilandica’, Populus nigra L. ‘Italica’, Populus simonii Carriere ‘Fastigiata’. This type of waterside shelterbelts, established along inland waterways, fulfilled predefined functions, including technical (wind protection, anti-erosion, etc.), biocenotic and aesthetic ones (currently they have a certain landscape value). The conducted research allows for the conclusion that the bank areas of the Żerański Canal have high landscape value (including the occurrence of composed, mature tree shelters). It is an area unique in natural and cultural terms on a supra-local scale.
PL
Kanał Żerański (długości 17,6 km), wybudowany w latach 50. XX w. po utworzeniu Jeziora Zegrzyńskiego, stanowił część planowanej już wcześniej (lata 30. XX w.) drogi wodnej, łączącej Wisłę z Dnieprem. Kanał miał na celu obsługę transportową przyszłych terenów przemysłowych w okolicach portu na Żeraniu, a także skrócenie dystansu z Bugu do warszawskiego odcinka Wisły o około 41 km. Obecnie obszar wzdłuż Kanału Żerańskiego podlega coraz większej presji inwestycyjnej ze względu na bezpośrednie sąsiedztwo Warszawy (część Kanału jest w granicach administracyjnych miasta). W okresie od września 2015 r. do marca 2016 r. wykonano analizy terenowo-studialne w celu określenia wartości przyrodniczo-krajobrazowych miejsca [Fortuna-Antoszkiewicz i in. 2016]. Badania obejmowały szczególnie ocenę dendroflory w ujęciu taksonomicznym, przestrzennym, ilościowym i jakościowym, a także ocenę walorów krajobrazowych oraz stopnia antropopresji. Prace terenowe realizowano na zachodnim brzegu Kanału Żerańskiego, na reprezentatywnym odcinku długości około 10,0 km pomiędzy Rembelszczyzną (gmina Nieporęt) a Portem Żerańskim w Warszawie (dzielnica Białołęka). Na obszarze badań stwierdzono występowanie zanikających komponowanych liniowych form zadrzewień z lat 60. XX w. - rzędów i pasów topól różnych taksonów (część w stadium senilnym), m.in.: Populus ‘NE 49’, Populus xcanadensis Moench ‘Marilandica’, Populus nigra L. ’Italica’, Populus simonii Carriere ‘Fastigiata’. Tego typu zadrzewienia, zakładane wzdłuż śródlądowych dróg wodnych, spełniały ściśle określone funkcje: techniczne (przeciwwietrzne, przeciwerozyjne i inne), biocenotyczne, estetyczne. Na podstawie przeprowadzonych badań można stwierdzić, że tereny brzegowe Kanału Żerańskiego charakteryzują się wysokimi walorami krajobrazowymi (m.in. występowanie komponowanych, dojrzałych zadrzewień przywodnych). Jest to obszar wyjątkowy pod względem przyrodniczym i kulturowym w skali ponadlokalnej.
Zachodni brzeg Kanału Żerańskiego wyróżnia się potencjalnie wysokimi walorami przyrodniczymi i kulturowymi. Planowana na tym obszarze budowa gazociągu wysokiego ciśnienia zasilającego Elektrociepłownię Żerań stanowi strategiczne przedsięwzięcie dla pn.-wsch. Warszawy. Opracowanie wykonane w Katedrze Architektury Krajobrazu miało na celu określenie uwarunkowań przyrodniczo-krajobrazowych oraz kulturowych tego miejsca, które posłużyły do sformułowania wskazań funkcjonalno-przestrzennych, a następnie opracowania koncepcji zagospodarowania pasa terenu po zakończeniu budowy gazociągu.
EN
The western embankment of the Żerań Canal is an area of exceptional natural, cultural and recreational qualities. This site is also the location of the planned construction of a high pressure gas pipeline supplying Żerań Power Plant, which is a strategic undertaking for the north-eastern Warsaw. The study done at the Department of Landscape Architecture of the WULS-SGGW was aimed at determining values of natural and landscape resources and elaboration of the concept of site’s new development after construction of the gas pipeline.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.