Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Możliwości realizacji pasywnego budynku agroturystycznego na terenie Jury Krakowsko-Częstochowskiej

100%

Blukacz A. , Ujma A.

Zeszyty Naukowe Politechniki Częstochowskiej. Budownictwo

|

2016

|

tom Z. 22 (172)

15-26

PL

W artykule omówiono możliwości realizacji pasywnego budynku agroturystycznego na terenie Jury Krakowsko-Częstochowskiej. Scharakteryzowano warunki klimatyczne regionu, który przyjęto jako lokalizację analizowanego budynku. Omówiono rozwiązania konstrukcyjno-materiałowe i instalacyjne zastosowane w projektowanym obiekcie. Zaprezentowano wyniki obliczeń uzyskane w programie Audytor OZC oraz porównano je z wymaganiami stawianymi dla budynków pasywnych.

EN

The paper presents the feasibility of passive agrotourism building in the region of Jura Krakowsko-Częstochowska. The climatic conditions of the region, which was adopted as the location of the analyzed building were characterized. Construction and material solutions and installation applied in the proposed facility were discussed. The results of the calculations obtained in the Auditor OZC were presented and compared with the requirements for passive buildings.

2

Radon in some caves of Krakow-Czestochowa Jurassic Upland

94%

Skowronek J. , Wysocka M. , Giebel M.

Prace Naukowe GIG. Górnictwo i Środowisko / Główny Instytut Górnictwa

|

2004

|

tom nr 1

130-132

3

Architektura wernakularna jako element strategii ekologicznej obszarów chronionych Jury Krakowsko-Częstochowskiej

94%

Sołkiewicz-Kos N. , Zadworny M.

Budownictwo o Zoptymalizowanym Potencjale Energetycznym

|

2011

|

tom nr (8)

228--236

EN

This article concerns different aspects of summer village buildings on the examples located in Olsztyn near Czestochowa. It presents simplified architectural analysis of a wooden building which is typical example of recreation building for this area.

4

Szpaciarze

84%

Loster T.

Bezpieczeństwo Pracy i Ochrona Środowiska w Górnictwie

|

2012

|

tom nr 9

50-52

5

Rola dolin rzecznych w średniowiecznym paśmie obronnym Jury Krakowsko-Częstochowskiej

84%

Uruszczak M.

Architektura Krajobrazu

|

2010

|

tom nr 1

50--54

EN

Jura Krakowsko-Częstochowska constitutes one of the greatest centres of stronghold buildings in Poland. Such objects appeared in this area from the beginning of human settlement. Proof of that can be seen in fortification traces in Murek Cave, on Gotebiec Rock or in walls of a dwelling from the Lusatian culture in Udorz. The landscape, of huge differences in relative heights and water meadows, which occurs in many regions, is conducive to creating fortified buildings which, situated in naturally defensive places, apart from giving active protection were also efficient in passive protection. Medieval times prove by their remains that commonness of militaris architecture is one of the characteristics which distinguish them. Constant threat to the borders and frequent political, social and technical changes bought about perfection in borderland protection. The king who hugely administered to the increased protection of the Polish borders was Casimir III the Great. Within limits of military strategy, he personally founded many castles and watchtowers that were mentioned by the chronicler Jan Dtugosz. Many of Jura's objects are not only extremely valuable but also very picturesque examples of Polish architecture. The castle in Pieskowa Skała, in Podzamcze or Wawel - the royal castle in Cracow - are called icons and pearls of Polish architecture. The Jura area, as a pioneering one, was included into a programme of natural and landscape values protection, in reserves like for example Dolina Ojcowska, or protection of singular elements in the form of nature monuments.

6

Zachowanie drewnianych domów wiejskich i ich otoczenia metodą pozostawienia in situ na obszarze Jury Krakowsko-Częstochowskiej

84%

Bach A. , Uruszczak M.

Architektura Krajobrazu

|

2005

|

tom nr 3-4

45--48

EN

Scientists have been researching the problem of how to protect wooden buildings for a long time. Wood, which is a non-durable material is also the symbol of traditional, folk architecture in Poland. In general, the technical condition of the buildings in the area of Jura Krakowsko-Częstochowska is not good. There are many reasons for that. Some of them are considered by F. Midura in his article The protection of folk architecture in the period of PRL. He says, that many wooden houses have been ruined because of the lack of qualified artisans who have knowledge of traditional building methods, and also because of legislation negligence or out of law situation [Midura 1989]. The researchers point out, that the main reason for the bad condition of historical folk architecture is lack of social consciousness, lack of relations with tradition, underestimation of the role of cultural heritage in social and economic life, and also a break-down with a general sense of aesthetics in rural societies. The salvation for the still existing wooden buildings is to adapt them to the new function that they could fulfill. Janusz Bogdanowski in his work Polish decorative gardens considers this problem in the aspect of regionalism. The matter consists of obtaining and adapting the old regional houses as recreation places (as second houses). That way, they can be rescued [Bogdanowski, 2000]. This adaptation should be done with respect to all conservation regulations. It should be followed by wellrounded research of regional forms of architecture, and also by detailed analysis of the preserved building. In this article there are presented various ways of preservation of wooden houses using the method of leaving in situ in the area of Jura Krakowsko-Częstochowska. The first one is to leave an intact building and its surroundings. The example is the cottage in Sadowie. The outside and inside design has not been changed since the 19th century, when it was built. The second one is an adaptation of the building to its new function with some little changes in its outside appearance. The examples are two houses in Czatachowa and Czernichów. The last method is the process of revaluation of a house by its extension and using regional materials. The example is a house in Siedlec near Krakow.

7

Menschliche Penetration der Hohlen im mittleren Teil, der Krakowsko-Częstochowska - Hochebene zwischen dem 18. und dem 11. Jahrtausend (vom Interstadial Lascaux bis zum Interstadial Allerod)

83%

Cyrek K.

Folia Quaternaria

|

1999

|

tom nr 70

269-288

8

Przyczyny i skutki wypadków jaskiniowych na terenie Jury Krakowsko-Częstochowskiej

71%

Van Der Coghen A. , Sochocka L.

Puls Uczelni

|

2014

|

nr 4

14-17

PL

Wstęp: Górskie jaskinie rządzą się swoimi prawami, kto je zna i nie lekceważy, ten ma szansę przeżyć w nich niezapomniane chwile i móc do nich wracać. Niebezpieczeństw czyhających na turystę w górskich rejonach, w tym w jaskiniach jest wiele; ich przyczyny mają swoje podłoże zarówno w naturze, jak i w samym turyście, w jego działaniu. Cel pracy: Celem pracy było dokonanie analizy zarejestrowanej wypadkowości na terenie jaskiń znajdujących się na obszarze Jury Krakowsko-Częstochowskiej. Materiał i metody: W pracy wykorzystano metodę analizy dokumentacji; analizie poddano dokumentację obejmującą lata 1998-2014 (październik) stanowiącą własność Grupy Jurajskiej GOPR z siedzibą w Podlesicach. Wśród dokumentów stano- wiących materiał do badań znalazły się: Karty Wypadku GOPR, sprawozdania z wypraw ratunkowych oraz książka kontroli pracy sprzętu transportowego. Wyniki: Najwięcej zarejestrowanych wypadków jaskiniowych na terenie Jury Krakowsko-Częstochowskiej miało miejsce w rejonie Gór Sokolich. Wśród przyczyn tych niebezpiecznych zdarzeń wskazano: brak odpowiedniego sprzętu i przygotowania kondycyjnego, zagubienie, upadek z wysokości, poślizgnięcie i zaklinowanie. Skutki wypadków były bardzo poważne, od złamań kości miednicy i kręgosłupa poczynając, na zdarzeniach śmiertelnych kończąc. Wnioski: Turystyka górska/jaskiniowa jest bez wątpienia źródłem wielu niezapomnianych doznań. Ważne jest jednak, aby osoby, które ją uprawiają miały świadomość zagrożeń z nią związanych i nie lekceważyły konieczności uprawiania jej zgodnie z ogólnie przyjętymi zasadami bezpieczeństwa.

EN

Background: Mountain’s caves should be characterized by a set of unique rules and those who comply with them may be rewarded with the opportunity to experience memorable, worth cherishing moments. There are plenty of threats, determined by both natural causes and tourists' actions, which might wait for hikers. Aim of the study: The aim of the research was to carry out the analysis of the accident rate within the caves situated in the area of Kraków- Częstochowa Upland. Material and methods: The method of the documentation analysis was used for the research; the analysis was carried out on the documentation involving years 1998-2014 (October) belonging to Jurajska Task Force of the Mountain Volunteer Search and Rescue based in Podlesice. The research material comprised of the following documents: MVSaR incident reports, the reports from the rescue expeditions and the inspection book of the transport equipment. Results: Most of the cave accidents occurring in the area of Kraków-Częstochowa Upland took place in the Sokole Mountains. The following causes of these dangerous incidents were indicated as the lack of proper equipment and poor physical condition, being lost, falling from the heights, slipping and being trapped. The consequences were really serious, ranging from fractured bones of the pelvis and the spine to even fatal accidents. Conclusions: Mountain/cave tourism is undoubtedly the source of many unforgettable memories. However, it is essential that those who perform it ought to be aware of the dangers associated with it. They must not disregard the necessity of performing it in accordance to generally accepted rules of safety.

9

Biostratygrafia i paleośrodowisko środkowej jury z kamieniołomu Ogrodzieniec

59%

Barski M. , Dembicz K. , Praszkier T.

Volumina Jurassica

|

2004

|

tom Vol. 2, no. 1

61-68

EN

The uppermost Bathonian and Callovian deposits from the newly exposed section of Ogrodzieniec were studied. The biostratigraphical analysis was based on both ammonite and dinocyst zonations. The uppermost Bathonian Orbis and Discus and the Callovian Herveyi, Jason, Coronatum, Athleta, Lamberti zones were distinguished. State of preservation of ammonites and lack of dinocysts made it impossible to distinguish Koenigi and Calloviense zones of the lowest Callovian. The position of the Bathonian/Callovian boundary was found in the clayey part of the section. Earlier the boundary was thought to be erosional. The new data indicate, however, the presence of continuous sedimentation, with low sedimentation rate, during Discus and Herveyi chrons. The presence of Gtenidodinium combazii in Orbis, Discus and Herveyi zones shows normal sea conditions in this time. The change of the dinocyst assemblage the Bathonian/Callovian boundary indicates the sea water cooling.

10

Archaeology of Us and the Local Identity. An Interdisciplinary Context

59%

Ławrynowicz O.

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Archaeologica

|

2019

|

nr 34

45-57

PL

Autor w artykule przedstawia zakresy znaczeniowe i metodologiczne nowej specjalizacji, jaką jest archeologia współczesności, wykazując podstawowe cechy ją charakteryzujące. Uważa, że istotę archeologii współczesności najlepiej oddaje pojęcie archeologia nas (archaeology of us), odnoszące się do relacji konkretnych ludzi i wspólnot z ich własnym dziedzictwem materialnym. Wspólnotowy i lokalny wymiar archeologii współczesności powoduje, że ważnym dla niej źródłem są przekazy ustne, pozyskiwane i analizowane w trakcie wywiadów etnograficznych. Autor powołuje się na własne doświadczenia, przede wszystkim wieloletnich badań na Jurze Krakowsko-Częstochowskiej, i wskazuje, jak ważne i badawczo efektywne może być włączanie w perspektywę archeologii współczesności metodologii badań etnograficznych.

EN

In this paper, the Author presents the semantic and methodological scope and characteristics of a new field the archaeology of the contemporary past. In his opinion the essence of the archaeology of the contemporary past is best conveyed by the term archaeology of us, which refers to the relationships between individuals or communities and their own material heritage. Due to the community and local dimension of archaeology of the contemporary past, an important source in this field is oral tradition, which is obtained and analysed during ethnographic interviews. The author refers to his own experience, gained during many years of research in the Polish Jurassic Highland, and indicates the importance and research effectiveness of incorporating the methodology of ethnographic research into the perspective of archaeology of the contemporary past.

11

Kolor i faktura w budownictwie wsi regionu Jury Krakowsko-Częstochowskiej

59%

Wróblewski S.

Architectus

|

2000

|

tom Nr 1(7)

137--141

PL

Malowniczość siedzib wielu regionów wiąże się z umiejętnym wykorzystaniem występującego w tych miejscach kamienia, nie tylko jako materiału konstrukcyjnego, ale i wykończeniowego. Bardzo charakterystycznym rejonem pod tym względem w Polsce jest Jura Krakowsko-Częstochowska. W okolicach Częstochowy widać wyraźne, specyficzne powiązania architektury i budownictwa z materia-łem petrograficznym, zastosowanym jako materiał ozdobny, wykończeniowy, oprócz ściśle utylitarnego zastosowania budowlanego. Masowe występowanie wapienia jurajskiego w naturalnym krajobrazie z jednej strony, a w budownictwie i architekturze z drugiej, nadaje regionowi specyficzny charakter i wyróżnia go w skali kraju. Jednak prawie do końca XIX stulecia dominującym materiałem budowlanym w budownictwie wiejskim, nie tylko w tym regionie, ale i w skali całego kraju, było drewno. Ono też zadecydowało o charakterze i konstrukcji zabudowy ludowej w regionie. W dużo mniejszym stopniu, ze względu na jego gorsze właściwości izolacyjne, stosowano kamień wapienny; początkowo używano go głównie w fundamentach domów i budownictwie inwentarskim. Później, stosując nowe metody budowania ścian warstwowych, wprowadzano wapień do konstrukcji ścian szczytowych, a następnie do wszystkich ścian budynków mieszkalnych.

EN

In the surroundings of Częstochowa specific relations between architecture and pétrographie materials are clearly seen. These materials are used not only as strictly constructional but also as decorative elements. In this region, limestone is a basic construction and decorative element and it gives a special picturesque aspect to the local natural landscape. Although limestone was widely accessible, nearly till the end of the 19th century, the main material which was used in the countryside dwellings was wood. Today, only a few wooden objects are preserved on the territory of the former Częstochowa voivodship. Not many of them are on the coservatory list of historical monuments. Most of the preserved objects are dated from the end of the 19th century, although there are some buildings from the 18th century (among them the manor granary in Borowno). The picturesque view of these buildings results from their construction materials: wood and straw. Thatched roof dominated over the mass of the building - some manor buildings were covered with shingle roofs. In the second part of the 19th century, walls of the wooden houses v^re whitewashed with lime inside and outside. Sometimes, to tne white colour of the walls blue belts were added, in some villages an intensive ultamarine used instead of white was a kind of "matrimonial announcement" ultramarine was used on the walls of houses where maidens lived. Limestone has been used in the buildings of the region since the 12th century, but its large expansion could be noticed at the end of the 19th century. Because of its texture and qualities (fragility, absorbability) limestone was never used as construction material for sculptures and architectonic details. Moulds, lintels, finials in representative buidings were made of sandstone and granite, in others, of brick. The advantages of limestone were its accessibility and inex-pensiveness. The homogeneity of white lime stone walls was complemented with the dark-red of bricks used in door and window lintels, corners and moulds. The facture treatment of limestone walls was supplemented with ammonites and fossils. The fossils were a natural decorative element - characteristic of the Jura region. Other decorative elements were: the erection dates of the buildings, forms of the cross and niches which contained figures of saints. These forms of architecture dominated in the landscape of the Jura until the middle of the 19th century. Since the fifties however, systematic devastation of the land-scape began - many limestone buildings were destroyed or completely rebuilt.

12

Mikrofauna górnej jury z odsłonięcia w Imbramowicach (Jura Krakowsko-Częstochowska)

48%

Barwicz-Piskorz W.

Geologia / Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie

|

2001

|

tom T. 27, z. 2--4

243-255

PL

W marglach górnej jury odsłoniętych w brzegu potoku Dłubnia znaleziono mikrofaunę złożoną z 42 gatunków otwornic oraz mikroszczątków innych organizmów. Otwornice reprezentowane są przez formy bentoniczne wapienne i nieliczne aglutynujące. Otwornice planktoniczne pojawiają się sporadycznie - tylko jeden gatunek. Pozycja stratygraficzna tych utworów została określona na podstawie składu zespołu mikrofauny i przez analogię do obszarów sąsiednich (wiercenie w Glanowie), z których znane są amonity, na poziom Idoceras planula. Wśród otwornic bentonicznych wyróżniono 12 morfogrup. Na podstawie obecności przedstawicieli poszczególnych morfogrup oraz ich liczebności podjęto próbę interpretacji warunków środowiska na dnie zbiornika górnojurajskiego - jest to środowisko szelfowe

EN

In the small outcrop of the Upper Jurassic marly sediments a rich assemblage of microfauna have been found. The microfaunal assemblage consists of 42 specimens of foraminifera and many debris of another fossils. The foraminiferal assemblage consists of benthic calcareous species and some arenaceous ones. Only one species of planktic foraminifera has been found. Sfratigraphical position of the sediments was settled as Idoceras planula Zone on the base of microfauna and similar Jurassic sediments from neighbourhood (Glanów borehole), which age was known. In the benthic foraminiferal assemblage 12 morphogroups have been distinquished. Interpretation of the paleoenvironment on the bottom of Upper Jurassic basin have been done. It was the shelf paleoenvironment condition

13

Fieldnotes from ethnographic research in rural areas of the Polish Jurassic Highland as a record of the process of becoming an anthropologist

48%

Ludwiczak K.

Zeszyty Wiejskie

|

2023

|

tom 29

239-260

PL

Niniejszy artykuł powstał na kanwie badań przeprowadzonych na obszarach wiejskich Jury Krakowsko-Częstochowskiej przez studentów pierwszego roku etnologii i antropologii kulturowej w ramach swoich pierwszych ćwiczeń terenowych. Ich zadaniem było między innymi prowadzenie dzienników terenowych, które stanowiły obraz doświadczeń młodych antropologów. Na podstawie analizy zawartości tych dzienników postanowiłem wpisać proces stawania się antropologiem w schemat obrzędu przejścia według modelu zaproponowanego przez Arnolda van Gennepa. Celem artykułu jest analiza i interpretacja studenckich dzienników oraz przedstawienie punktu widzenia młodego badacza (w tym samego autora artykułu, który wziął udział w tych badaniach) na polską wieś i udział terenu w „inicjacji antropologicznej”. Dziennik terenowy to nie tylko technika czy metoda produkcji wiedzy antropologicznej, ale także źródło wiedzy na temat wewnętrznych przeżyć badacza, które towarzyszą mu podczas inicjacji zawodowej. W artykule został podkreślony wpływ specyfiki obszarów wiejskich Jury Krakowsko-Częstochowskiej – jako pierwszego terenu badawczego w biografii – na proces symbolicznej przemiany studenta w antropologa.

EN

This article is based on research conducted in rural areas of the Polish Jurassic Highland by first-year ethnology and cultural anthropology students as part of their first field exercises. One of their tasks was to keep fieldnotes, which provided an insight into the young anthropologists’ experiences. Based on an analysis of these notes, I decided to inscribe the process of becoming an anthropologist into the pattern of the rite of passage according to the model proposed by Arnold van Gennep. The purpose of the article is to analyze and interpret the students’ notes and present the point of view of a young researcher – including myself, the author of this article, who participated in this research – on the Polish countryside and the role of the field in the “anthropological initiation.” Making fieldnotes is not only a technique or method of producing anthropological knowledge, but also a source of information about the researcher’s inner experiences during their professional initiation. The article investigates how the specificity of the rural areas of the Polish Jurassic Highland (as the first research field) influenced the process of the symbolic transformation of a student into an anthropologist.