Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Z Marcellem Venezianim o bogach i tęsknocie za nimi (recenzja).

100%

Grzeszczak J.

|

nr 37

175-194

EN

This review article is an attempt to introduce the Polish reader to the most important aspects of Marcello Veneziani’s book Nostalgia degli dei. Una visione del mondo in dieci idee (The longing for gods: Vision of the world in ten ideas), published in 2019. The Italian author, philosopher, journalist, writer and TV commentator, addresses the problem of diseases plaguing contemporary Western civilization that threaten its further existence. The book is a proposal to return to metaphysical thinking, but in a way akin to a contemporary pop version, and Veneziani’s gods, close to Platonism, are metaphors and ‘penultimate deities’: Civilisation, Homeland, Family, Community, Tradition, Myth, Fate, Soul, God and Return. The article provides a subjective review of the content of Veneziani’s book and juxtaposes it with Joseph Ratzinger’s famous proposal addressed to contemporary non-believers, that is, ‘to live as if God existed’ (veluti si Deus daretur).

2

Joseph Ratzinger’s Apologia for the Concept of the Soul

98%

Borto P.

|

tom 40

|

nr 3

775-790

EN

This article aims to show the rationale behind Joseph Ratzinger’s defence of the concept of the soul in his theological reflection. Since Ratzinger did not produce a separate text justifying the need to maintain the concept of the soul yet justified it when discussing other issues, primarily those related to the Christian profession of faith, a distinction was made between biblical and philosophical-theological arguments to analyse his thought. The analysis indicated that J. Ratzinger saw two fundamental paths in the biblical tradition leading to the formation of the concept of the soul. The first is that which discovers God as the Life-Giver more powerful than death. The second involves the maturing of the profession of faith in the resurrection and the fact of Christ’s resurrection. The concept of the soul, to be developed later, will be based on these two fundamental truths attested to by the Bible and will be the drawing of anthropological conclusions originating in the most important truths of the faith, such as the resurrection of the body or belief in the Last Judgement. Ratzinger also examines other statements of the Church’s Magisterium or those handed down by philosophical and theological tradition from this standpoint. Hence, for him, the concept of the soul does not so much belong to particular anthropology as it derives from a profession of faith that calls for a clear and simple message that is not confined to the expert considerations of theologians.

3

Kościół świętych – Kościół grzeszników według Josepha Ratzingera - Benedykta XVI

82%

Góźdź K.

|

nr 2

31-41

PL

Trzeba wyraźnie rozróżnić Kościół święty, czyli wolę Bożą i orędzie Boga, i Kościół grzeszników jako słabość człowieka. Kościół święty stara się orędzie Boga przekazać światu.

EN

Any analysis of the problem of “the Church of saints and the Church of sinners” must start from de fining the Church as such. First and foremost, the Church cannot be conceptually reduced to hierarchical structures, nor should be put on equal with the ecclesiastic institution. Instead, it must be seen as the personal communion of people with Jesus Christ. This view is originally expressed in Joseph Ratzinger’s claim that “The Church is the people of God as the Body of Christ.” This claim means that the Church does not create herself, that she is not a human creation, but she comes from God and it comprises the human co-element in the realization of the Divine Plan. In this sense, the Church is holy, yet, at the same time, she gathers sinners. This holiness relies on the unconditional grace of God’s Incarnation. Indeed, the Holy Church realizes the will of God and she is His envoy to the universe, while the Church of sinners is a Church made of people, trying to transmit God’s message to the world, despite the limits and sins of her members.

4

Ojcowie Kościoła w drodze chrześcijanina do Jezusa Chrystusa na przykładzie życia i dzieła Josepha Ratzingera/Benedykta XVI

82%

Michalik A.

|

tom 87

267-294

EN

The life and work of Joseph Ratzinger/Benedict XVI is deeply and closely intertwined with the Fathers of the Church, teaching and being witnesses of fidelity to Christ. He conversed with the Fathers and included them in the dialogue he conducted with contemporary thought. Through his rich theological achievements, he showed that the thought of the Fathers as witnesses to the faith of the Church in the first centuries, can also help today in a deeper understanding of faith. The Fathers of the Church were not only a constant inspiration for him, but also – especially as the Supreme Shepherd of the Church – he set them as a model of Christian life for the disciples of Christ at the beginning of the third millennium. Therefore, it can be said that on his own example he showed contemporary Christians how, by listening to the teaching of the Fathers and following the example of their lives, they could go to Jesus and follow Jesus. Keywords: Joseph Ratzinger/Benedict XVI, Fathers of the Church, St. Augustine, the Christian’s way

PL

Życie i dzieło Josepha Ratzingera/Benedykta XVI jest głęboko i ściśle splecione z nauczaniem i świadectwem wierności Chrystusowi Ojców Kościoła. Prowadził on z Ojcami dialog i włączał ich do dialogu, który prowadził z myślą współczesną. Przez swój bogaty dorobek teologiczny pokazał, że myśl Ojców jako świadków wiary Kościoła pierwszych wieków, może także dzisiaj pomóc w głębszym rozumieniu wiary. Ojcowie Kościoła byli dla niego nie tylko nieustanną inspiracją, ale także – zwłaszcza jako Najwyższy Pasterz Kościoła – stawiał ich za wzór chrześcijańskiego życia dla uczniów Chrystusa na początku trzeciego tysiąclecia. Dlatego można powiedzieć, że na własnym przykładzie ukazywał współczesnym chrześcijanom jak wsłuchując się w nauczanie Ojców i naśladując przykład ich życia podążać do Jezusa i za Jezusem.

5

Zraniony strzałą piękna. Piękno i misja Kościoła według Josepha Ratzingera

82%

Michalik A.

Tarnowskie Studia Teologiczne

|

2014

|

tom 33

|

nr 2

EN

Thoughts about beauty appear in various places of incredibly rich writings of Joseph Ratzinger. Accordingly with his method, he undertakes this topic in a historical context reaching as far as to the Ancient Times, and develops its theological basis, in order to finally present its ecclesiastic context and a practical development. As always though, the point of origin is the existential problem and the answer of the Revelation as well as diagnosis of modernity. Beauty – according to Joseph Ratzinger – today, is rarely a product of inspiration, but it became a subject of commerce. Beauty seems to suffice by itself, which leads to an art crisis. However, because beauty in its deepest essence points towards a different Reality, that is why we discover all over again its special role in the fulfillment of the Church’s mission. The first task of the Church is to oppose the wicked beauty, which diminishes human, and the second one is to breathe new one in the apostolate thanks to discovering anew the purpose and the meaning of beauty in the human life, in experiencing God and in the Church’s liturgy. Against the crisis of apostolate we need to see the pedagogical aspect of beauty. Human wounded by an arrow of beauty – according to a personal experience of Joseph Ratzinger – is lifted up, above himself. For it is the protection of true beauty and seeing its role in the Church’s mission that are the tasks and a chance for the Church.

6

Geneza Kościoła według Josepha Ratzingera – Benedykta XVI

82%

Wasąg G.

|

tom 24

245-264

EN

In this article the author deals with the genesis of the Church in the perspective of the ecclesiology of J. Ratzinger/Benedict XVI’s ecclesiology. By examining the writings of the German theologian, he points to the key ecclesiocreative acts undertaken by Jesus. These include the realisation of the Old Testament predictions concerning the people of God in the life and work of Jesus, the disclosure of his identity and mission, the establishment of the Twelve, the election of Peter, the Galilean crisis, the Paschal events, the sending of the Holy Spirit and the mission among the Gentiles. Central to the birth of the Church is the person of Jesus Christ. In his writings, J. Ratzinger/Benedict XVI not only defends Christ’s genesis of the Church, but also calls for a rediscovery in the Church of the presence of God and the risen Lord

PL

W artykule autor zajmuje się genezą Kościoła w perspektywie eklezjologii J. Ratzingera – Benedykta XVI. Badając pisma niemieckiego teologa, wskazuje na kluczowe akty eklezjotwórcze podjęte przez Jezusa. Należą do nich: realizacja zapowiedzi Starego Testamentu dotyczących ludu Bożego w życiu i działalności Jezusa, ujawnienie swojej tożsamości i misja, ustanowienie Dwunastu, wybór Piotra, kryzys galilejski, wydarzenia paschalne, zesłanie Ducha Świętego i misja wśród pogan. Centralne miejsce w procesie rodzenia się Kościoła zajmuje osoba Jezusa Chrystusa. J. Ratzinger – Benedykt XVI w swoich pismach nie tylko broni Chrystusowej genezy Kościoła, ale także wzywa do ponownego odkrycia w Kościele obecności Boga i zmartwychwstałego Pana.

7

The Relational Personalism of Joseph Ratzinger/Benedict XVI

82%

Gacka B.

|

nr 4

37-52

EN

Joseph Ratzinger’s relational personalism consists in surpassing the singular in the concept of person. The existence of a person points to another person, somebody else, for a person is someone in relation to another person. Joseph Ratzinger sees two important periods in the formation of the concept of person in theology. The first period is the transition from substance to subsistence. The second one is the transition from subsistence to relation, so that the person is not only selfhood but relational selfhood. For Ratzinger, Theodor Steinbüchel’s (1888–1949) book The Breakthrough in Thinking (Der Umbruch des Denkens, Regensburg 1936) was important in introducing him to personalist thinking. Benedict XVI opposes an individualistic understanding of salvation by emphasising the category of relationship (Spe salvi, no. 27). Relational personalism in social theology is the golden bridge between individualism and collectivism. According to Joseph Ratzinger, the creation of man in the image and likeness of God means that the human person as a subsistence in relationship is constituted in relation to God and fellow human beings.

PL

Personalizm relacyjny Josepha Ratzingera polega na przekroczeniu liczby pojedynczej w pojęciu osoby. Istnienie osoby wskazuje na drugą osobę, inną osobę, bowiem osoba jest kimś w relacji z drugą osobą. Joseph Ratzinger dostrzega dwa ważne okresy w kształtowaniu się pojęcia osoby w teologii. Pierwszy okres to przejście od substancji do subsystencji. Drugi okres to przejście od subsystencji do relacji – zatem osoba to nie tylko samoistność, ale samoistność relacyjna. Dla Ratzingera ważna była książka Theodora Steinbüchela (1888–1949) Przełom w myśleniu (Der Umbruch des Denkens, Regensburg 1936), która wprowadziła go w myślenie personalistyczne. Benedykt XVI przeciwstawia się indywidualistycznie pojmowanemu zbawieniu, podkreślając kategorię relacji (Spe salvi, nr 27). Personalizm relacyjny w teologii społecznej stanowi złoty most pomiędzy indywidualizmem a kolektywizmem. Według Josepha Ratzingera stworzenie człowieka na obraz i podobieństwo Boga oznacza, że osoba ludzka jako subsystencja w relacji jest ukonstytuowana w relacji do Boga i bliźnich.

8

The God of the Philosophers and the God of Faith according to Joseph Ratzinger: Analysis in the Context of the Ambiguity of the Concept of God in the History of Ancient and Modern Philosophy

82%

Stępień T.

|

nr 4

19-35

EN

The article suggests a revision of the concept proposed by Joseph Ratzinger, which he first formulated in a lecture given in 1959. In it, the theologian from Regensburg defended the notion of natural theology against its radical rejection made in the circle of dialectical theologians, especially by Emil Brunner. While the rejection of the theses of these theologians is entirely correct, the treatment of the God of the philosophers as pure thought (reines Denken) remains problematic. The article demonstrates that the God of the ancient philosophers cannot be seen in this way, because such a vision is based on the categories of modern and contemporary philosophy. The proposed account of the God of the philosophers allows the theses of the Protestant theologians to be rejected in a new way, while admitting that they are right about the idea of God in modern and contemporary philosophy as an anthropomorphic idol.

PL

Niniejszy artykuł proponuje rewizję koncepcji zaproponowanej przez Josepha Ratzingera, którą pierwszy raz sformułował podczas wykładu wygłoszonego w 1959 roku. Teolog z Ratyzbony bronił w nim pojęcia teologii naturalnej przed radykalnym jej odrzuceniem dokonanym w kręgu teologów dialektycznych, a szczególnie przez Emila Brunnera. Choć odrzucenie tez owych teologów jest całkowicie słuszne, to problematyczne pozostaje traktowanie Boga filozofów jako czystej myśli (reines Denken). Artykuł niniejszy wykazuje, że Bóg filozofów starożytnych nie może być tak postrzegany, bo taka wizja opiera się na kategoriach filozofii nowożytnej i współczesnej. Zaproponowane ujęcie Boga filozofów pozwala na odrzucenie tez teologów protestanckich w nowy sposób, przy jednoczesnym przyznaniu im racji co do idei Boga w filozofii nowożytnej i współczesnej jako antropomorficznego bożka.

9

Pokolenie pomocników artylerii. Habermas, Ratzinger, Luhmann i niemieckie spory

82%

Wigura K.

|

nr 1(2)

146-167

PL

Artykuł poświęcony jest charakterystyce przykładowych sporów, prowadzonych przez trzech przedstawicieli tzw. pokolenia pomocników artylerii („Flakhelfer-Generation”): Jürgena Habermasa, Niklasa Luhmanna i Josepha Ratzingera. Na pierwszą część artykułu składa się charakterystyka pokolenia, z którego wywodzą się owi trzej intelektualiści. Następnie autorka przechodzi do rekonstrukcji dwóch dyskusji, które odbyły się między tymi trzema postaciami. Jest to, po pierwsze, dyskusja między Jürgenem Habermasem a Niklasem Luhmannem o naturze poznania socjologicznego, z której wnioski zostały zawarte przede wszystkim w książce Theorie der Gesellschaft oder Sozialtechnologie – was leistet die Systemforschung?, po drugie zaś dyskusja między Jürgenem Habermasem a Josephem Ratzingerem o roli religii we współczesnym świecie, której zapis znalazł się w książce Dialektik der Säkularisierung. Über Vernunft und Religion. W obu przypadkach autorka wskazuje, które wątki dyskusji mogły być uwarunkowane przynależnością jej uczestników do „Flakhelfer- Generation”.

EN

The paper characterizes selected discussions between three representants of the so-called Luftwaffe-assistant-generation (Flakhelfer-Generation, Luftwaffenhelfer generation): Jürgen Habermas, Niklas Luhmann and Joseph Ratzinger. The first part of the paper deals with the characteristics of the generation, from which those three intellectuals come. Afterwards two discussions between them are described. Firstly, discussion between Jürgen Habermas and Niklas Luhmann about the nature of sociological epistemology. The most important conclusions of this discussion have been gathered in the book Theorie der Gesellschaft oder Sozialtechnologie – was leistet die Systemforschung? Secondly, a discussion between Jürgen Habermas and Joseph Ratzinger about the role of religion in modern world is reconstructed. This discussion is mostly to be found in the book Dialektik der Säkularisierung. Über Vernunft und Religion. The author points out in every part, which details of the discussion are typical for the „Flakhelfer-Generation”.

10

Going Beyond Positivist Logic of Market: Joseph Ratzinger on Fraternity in Economy

70%

Joseph G.

|

nr 1

37-49

EN

In today’s world, on the one hand, the traditional networks of civic solidarity face an increasing number of challenges to overcome in the context of the politically uncontrolled economic modernization. On the other hand, the mere fact that we have become neighbours by virtue of globalization does not make us automatically brothers. At stake is the question of solidarity; civic cooperation in the today specific situation. In order to get a glimpse of the problem, this article attempts to examine some outlines of the current situation of global market economy as it is understood by Joseph Ratzinger. It is an important sign of our times that demands pre-political morality from societies across the world so as to bring about an authentic cooperation.

11

Joseph Ratzinger’s Argument for the Epistemological Seriousness of Faith

70%

Kaucha K. C.

|

nr 4

1277-1294

EN

Christianity, and the Christian faith, seems to be losing when confronted with scientific reason and scientific certainty. Christianity needs new arguments for the epistemological seriousness of its faith. Those could be found in Joseph Ratzinger’s writings, providing new insights into fundamental theology. The subject of faith as an element that is crucial to him (and to Christianity) pervades all his works. This paper aims at proving that Ratzinger has worked out an original epistemological way of defending the Christian faith. It is an attempt to recreate his argument on the basis of his entire intellectual output. The present research leads to the conclusion that Ratzinger’s way of argumentation is quite unique. In classical fundamental theology, the Christian faith (comprehended mostly as an individual act of faith) is placed at its end point, while in Ratzinger’s fundamental theology, faith (understood mostly as a historical and communal act) is practically a point of departure. From the beginning of his reasoning Ratzinger (due to his meta-faith perspective) persuades that the Christian faith is epistemologically very serious. Faith may not only manifest its presence alongside other serious attitudes to reality, but also be capable of demonstrating its foundation, rationality, originality, uniqueness, and even absoluteness (definitiveness).

12

The Rationality of Faith: Romano Guardini and Joseph Ratzinger

70%

Bachanek G.

|

nr 5

607-620

EN

For Joseph Ratzinger, Romano Guardini was a valued lecturer and an author of inspiring books. Ratzinger finds attractive Guardini’s ardent quest for truth, the courage to ask big and important questions, boldness to confront the Christian faith with the challenges of contemporary culture, the conviction of the significant cognitive possibilities of human reason, and the emphasis on the primacy of truth in theology. Both authors point to the reasonableness of the Christian faith, based ultimately on the fact that God Himself is Truth. Faith and reason are not mutually exclusive, but they can support each other through solid cognition. Of course, human reason, when trying to know God, struggles with its own limitations in the face of the mystery which exceeds the capacities of the creation.

13

Rola Kościoła w europejskim kryzysie pokoju według Josepha Ratzingera

66%

Pogoda-Kołodziejak A.

|

tom 88

|

nr 2

81-92

EN

Is modern Europe just a mental idea? Is it, as the moral force after WorldWar II, the power of reconciling nations, and of establishing and creatingpeace? In the understanding of the Church, peace does not reduce itselfto the mere absence of war, but such a state is recognized as an essentialelement in forming positive relations between countries and creating socialstructures within them. Cardinal Joseph Ratzinger assigns to Christianscertain tasks thanks to which world peace can be preserved. The Churchought to instil the habit of defending it by exhibiting values which standup to war and violence, the most important of which is love towards fellowhuman beings. Man has to sensitize himself to God in order to feel thepower of conscience, which will allow him to create good law in society.

14

Sens życia i sens wszechświata według Josepha Ratzingera i Steveʼa Stewarta-Williamsa. Studium porównawcze

66%

Kraśnicki R.

|

nr 1

85-97

PL

W artykule porównano poglądy Josepha Ratzingera i Steveʼa Stewarta-Williamsa dotyczące rozumienia sensu życia i sensu wszechświata. Pierwszy z nich reprezentuje stanowisko teologii katolickiej, a drugi ewolucjonizmu. Obydwaj myśliciele są zgodni co do naukowych podstaw teorii ewolucji. Jednak w kwestii sensu znacznie się różnią. Stewart-Williams wychodzi z materializmu i naturalizmu, natomiast Ratzinger za punkt wyjścia obiera stwórczy zamysł Boga. Pierwszy z nich postrzega człowieka jako jedynego kreatora sensu dla siebie i wszechświata. Ratzinger wprowadza transcendencję do teorii ewolucji, co poszerza pole percepcji i generuje znacznie głębsze rozumienie obiektywnego sensu życia i wszechświata.

EN

The article compares the views of Joseph Ratzinger and Steve Stewart-Williams regarding understanding the meaning of life and the meaning of the universe. The first of them represents the position of Catholic theology, and the second of evolutionism. Both thinkers agree on the scientific basis of the theory of evolution. However, when it comes to meaning, they differ significantly. Stewart-Williams starts from materialism and naturalism, while Ratzinger takes Godʼs creative plan as his starting point. The first of them perceives man as the only creator of meaning for himself and the universe. Ratzinger introduces transcendence to the theory of evolution, which expands the field of perception and generates a much deeper understanding of the objective meaning of life and the universe.

15

Liturgia jako gra w ujęciu Josepha Ratzingera – Benedykta XVI w kontekście współczesnych przemian rytuału katolickiego. Perspektywa kulturoznawcza

66%

Kirchner B.

|

nr 1/267

EN

Catholic liturgy can be analyzed by referring to the concept of game. Johan Huizinga, creating the homo ludens concept, devoted much of his research to the analysis of sacred activities as a game. Reflection on the liturgy as a game allows for a better understanding of contemporary changes taking place in the catholic ritual. The above text begins with the discussion of the issue of the game by Johan Huizinga. Then, based on the works of Romano Guardini and Joseph Ratzinger, the liturgy is described as a game. The text ends with a reference to contemporary problems of the catholic ritual in relation to the Huizinga’s theory.

PL

W ramach trwającej wiele wieków refleksji antropologicznej nad charakterem istnienia człowieka w kulturze doszło do przypisania mu serii immanentnych cech. W wyniku tego powstał np. homo faber czy homo religiosus. Punktem wyjścia tego tekstu jest ujęcie człowieka jako homo ludens („człowiek bawiący się”), którego autorem jest holenderski orientalista, historyk i teoretyk kultury Johan Huizinga. Myśląc o „człowieku bawiącym się”, można wskazać wiele zabaw obecnych w kulturze na przestrzeni wieków i pominąć jednocześnie temat kultu. Huizinga pracując przez lata nad koncepcją homo ludens, sporą jej część poświęca sakralnemu wymiarowi zabawy, co jest niewątpliwie jego sporą zasługą w kulturoznawczej refleksji nad rytuałem. Zagadnieniu zabawy w kulturze zostanie poświęcony początek tekstu. Następnie, w oparciu o dzieła Huizingi oraz niemiecko-włoskiego uczonego Romano Guardiniego i Josepha Ratzingera – Benedykta XVI, zostanie przedstawione przełożenie teorii zabawy na przestrzeń liturgii. Tekst zwieńczy omówienie współczesnych przemian rytuału katolickiego w kontekście zagadnienia liturgii jako gry.

16

The "Cathedral" of Catholic Theology

66%

Rowland T.

|

nr 17

135-149

PL

W trzeciej dekadzie dwudziestego pierwszego wieku "katedra" teologii katolickiej byla przedmiotem pewnych strukturalnych ataków, a jej rozwój jest obecnie "gorącym tematem". Autorka niniejszego artykułu sprzeciwia się powszechnej wśród katolików pokolenia millenialsów idei, że musimy po prostu "zrestartować" system wracając do 1959 r. i przywrócić ramy "neoscholastyki ścisłej obserwancji". Zamiast tego sugeruje, że należy zwrócić uwagę na samą strukturę, na kwestie teologii fundamentalnej oraz na relacje czy związki w ramach teologii katolickiej, zgodnie z zaleceniami Josepha Ratzingera i innych osób z jego kręgu teologicznego.

EN

In the third decade of the twenty-first century the “cathedral” of Catholic theology has suffered some structural assaults and the way forward is a contemporary “hot topic”. This paper argues against the idea, common among Catholics of the millennial generation, that we simply need to “reboot” the system to 1959 and restore the framework of “Strict Observance Neo-Scholasticism”. Instead it suggests that attention needs to be given to the structure itself, to issues in fundamental theology, and the relationships or “joints” in the framework of Catholic theology, along the lines recommended by Joseph Ratzinger and others in his theological circle.

17

Synteza teologiczna nauki o prymacie papieskim i misja Następcy Piotra w służbie prawdy w pismach J. Ratzingera/Benedykta XVI

66%

Bartocha W.

|

nr 2

99-116

EN

The aim of this article is to present the main lines of the primacy theology as presented by Joseph Ratzinger (Pope Benedict XVI) and its significance in an ecumenical dialogue. Ratzinger, following Catholic ecclesiology, points out that the bishop of Rome carries out the task which was entrusted to Peter by Jesus. Referring to the biblical sources, he researches Peter’s place in all New Testament writings and analyses texts describing his mission. Quoting the arguments from the Bible supporting Christ's origin of Peter’s prerogatives in the area of leading and directing the Church, Ratzinger argues that Peter’s primacy has its Biblical roots and comes from God. The Bavarian theologian points out a personal character of the primacy, thus assessing that the foundation of the Church is both the person and the statement of faith, whose subject is the person. Ratzinger presents the papal office in relation to the Passion of Christ so the Peter’s primacy has a testimonial structure and is related to matryrology through following. The essence of Papacy’s message includes witnessing about Jesus Christ and His salvific message. Thus, the primacy always witnesses about a relationship of the Church with Christ, legitimizes and strengthens it. Stressing a personal character of the primacy, which is expressed in the attitude of being “on the way with Jesus” in the perspective of the Passion and the Cross, we can conclude that authenticity and authority of Christianity takes place not through law, norms and rules but through the miracle of the person of the Church Shepherd, who is responsible for the faith purity and Church unity.

18

Przedziwna wymiana dusz. Przebóstwienie w myśli Zofii Tajber – matki Pauli

66%

Zatwardnicki S.

|

tom 12

|

nr 1

149-167

PL

Teologia dogmatyczna winna brać pod uwagę „wiedzę świętych”, w której często skrywają się elementy teologiczne. W artykule zbadano orędzie Zofii Tajber – Matki Pauli (1890–1963) pod kątem teologii przebóstwienia. Wyniki poszukiwań zestawiono z rozumieniem theosis we współczesnej teologii opracowania Międzynarodowej Komisji Teologicznej oraz Josepha Ratzingera).nSpuścizna mistyczki pozwala przełożyć tradycyjną teorię „przedziwnej wymiany” na egzystencję chrześcijańską. Zjednoczenie człowieka z Bogiemndokonuje się na poziomie „wymiany dusz” Chrystusa i wierzącego. Na szczególnąnuwagę zasługuje akcent położony na soteriologiczną rolę duszy Chrystusanoraz Eucharystię w przebóstwieniu. Ostatecznie chodzi o przechodzenie odnobecności Chrystusa w ludzkiej duszy po przyjęciu Komunii św. do całkowitej jednozgodności rozumu, woli i uczuć (idea „krótkiej drogi”).

EN

Dogmatic theology should take into account the “knowledge of saints” in whichntheological elements are often hidden. The article analyses Zofia Tyber’s (Mother Paula,n1890–1963) message in relation to deification theology. An outcome of the searches is compared to the understanding of theosis in contemporary theology (the InternationalnTheological Commission and Joseph Ratzinger’s documents). The mystic’s heritagennables one to apply the traditional theory of an “admirable exchange” to Christian existence.nUnion of a man with God takes place at the level of “exchange of souls” of Christnand a believer. An emphasis laid on the soteriological role of Christ’s soul and on Eucharistnin the deification process is especially worthy of attention. Proceeding from Christ’snpresence in a human soul after the Holy Communion to a total harmony of mind, will andnfeelings (idea of a „short path”) is ultimately aimed at.

19

The Ontic Foundations of Peace in the Perspective of Pope Benedict XVI

66%

Tatar M.

|

nr 4

149-184

EN

Peace belongs to the fundamental values of human life, and it is also the foundation of civilisation-building. An analysis of history leads to the conclusion that it is not possible to speak of a time or period of absolute peace. A definition claiming that peace is the absence of war and violence is also incomplete. It is therefore worth asking the question about the essence and nature of peace as well as the reality of its occurrence. Turning to the teachings of Pope Benedict XVI, we find a coherent conception of the pursuit of peace on the foundations of truth, love, justice, freedom and reconciliation. The Pope points out that these values are rooted in human nature. This makes the discussion on peace multidimensional, so that it cannot be confined within a narrow confessionalism.

PL

Pokój należy do fundamentalnych wartości życia ludzkiego, a także jest fundamentem budowania cywilizacji. Analiza historii prowadzi do stwierdzenia, że nie można mówić o czasie czy też okresie absolutnego pokoju. Niepełna jest także definicja twierdząca, że pokój to brak wojny i przemocy. Warto zatem zadać sobie pytanie o istotę i naturę pokoju a także realność jego zaistnienia. Sięgając do nauczania papieża Benedykta XVI, odnajdujemy spójną koncepcję dążenia do pokoju na fundamencie prawdy, miłości, sprawiedliwości, wolności i pojednania. Papież wskazuje, że te wartości zakorzenione są w naturze człowieka. To sprawia, że dyskusja na temat pokoju staje się wielowymiarowa i nie może być zamknięta w ciasnej konfesyjności.

20

Benedict XVI’s Assessment of Contemporary Threats to Peace

66%

Warzeszak J.

|

nr 4

185-228

EN

Since God created man for peace, the question arises: What are the causes of wars? Benedict XVI often spoke about the threats to peace to diplomats, people who are especially responsible for building peace. The author of the article examined these statements in terms of threats to peace and systematized them according to a theological key. Thus, for Benedict XVI, who put God first in the life of man and society, it was evident that the source of threats to peace is the rejection of God the Creator and Giver of the natural moral law, the deprivation of religious freedom, reductionism of man and his life, as well as erroneous ideologies. From this rejection of the transcendent dimension of reality comes social disorder, that is: injustice, deception leading to violence, evil as a source of further evil, terrorism, the struggle for access to natural resources, and poverty – all of these are direct or indirect threats to peace.

PL

Skoro Bóg stworzył człowieka dla pokoju, to powstaje pytanie: Jakie są przyczyny wojen? O zagrożeniach dla pokoju często mówił Benedykt XVI do dyplomatów, osób szczególnie odpowiedzialnych za budowanie pokoju. Autor artykułu przebadał te wypowiedzi pod kątem zagrożeń dla pokoju i usystematyzował je według klucza teologicznego. I tak, dla Benedykta XVI, który stawiał Boga na pierwszym miejscu w życiu człowieka i społeczeństwa, było zrozumiałe, że źródłem zagrożeń dla pokoju jest odrzucenie Boga Stwórcy i Dawcy naturalnego prawa moralnego, pozbawianie wolności religijnej, redukcjonizm człowieka i jego życia, błędne ideologie. Z tego odrzucenia wymiaru transcendentnego rzeczywistości pochodzi nieporządek społeczny, a więc niesprawiedliwość, kłamstwo prowadzące do przemocy, zło jako źródło dalszego zła, terroryzm, walka o dostęp do zasobów naturalnych oraz ubóstwo – wszystko to stanowi pośrednie lub bezpośrednie zagrożenie dla pokoju.