Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

W oczach (Wschodu i) Zachodu, czyli Conrad jako Retingerowskie uosobienie Polaka-Europejczyka. Rec.: Polskość i europejskość w Josepha Conrada wizjach historii, polityki i etyki. Redakcja naukowa: Wiesław Krajka. Lublin 2013. „Joseph Conrad a Polska, Europa Środkowo-Wschodnia i Świat”. T. 2

100%

Branny G. M. T.

|

nr 1

191-194

PL

Recenzja dotyczy drugiego tomu nowej polskojęzycznej serii Conradowskiej, opublikowanego przez UMCS w 2013 roku. Motywem przewodnim tomu jest ukazanie Conrada jako Polaka i Europejczyka, zarówno w sensie jego poglądów na polską, jak i na europejską i światową historię i politykę oraz związane z nimi kwestie etyczne. Recenzentka przywołuje Retingerowską wizję Polaka-Europejczyka, której ucieleśnieniem – jako światowej sławy angielski pisarz o polskich korzeniach – jest właśnie Conrad. W ocenie autorki rola tomu, jak i całej serii, w tworzeniu konstruktywnej i wzajemnie korygującej płaszczyzny badawczej w dziedzinie studiów conradowskich między krytyką polską a zachodnią jest nie do przecenienia.

EN

The review concerns vol. 2 of the new Conrad series, published in Polish by Maria Curie-Skłodowska University in Lublin in 2013.The focus of the volume is on Conrad as a Pole and a European in the sense of his views on Polish, European and world history, politics and the related ethical issues. The review enhances the Retingerian vision of a Pole and a European, which is embodied in Conrad as an English writer of international repute and Polish descent. The author of the review stresses the vital role of both the present volume and the whole series for a constructive and mutually corrective convergence of Conrad studies in Poland and abroad.

2

Teaching Conrad: the challenge and the satisfaction

54%

Omelan L.

|

nr 4(29)

EN

Teaching Joseph Conrad is not an easy task, but some of the difficulties can be avoided by careful planning of lectures and practical classes. This involves students’ familiarisation with major facts of Conrad’s life and involvement in group projects. The knowledge of Conrad’s difficult childhood and adolescence in the partitioned Poland after the failure of the January Uprising helps students comprehend Conrad’s complex personality and his inner conflicts, which, in turn, influenced his creative writing. Keeping this in mind, students can adequately interpret Conradian themes, such as disillusionment, a sense of guilt and isolation, on the one hand, and repentance, (universal) solidarity and belief in mankind, on the other. In addition, viewing Conrad as a writer of Polish origin can be beneficial for due appreciation of his literary style

PL

Nauczanie Josepha Conrada nie jest łatwym zadaniem, niemniej jednak niektórych trudności można uniknąć, starannie planując wykłady i zajęcia praktyczne. Obejmuje to zapoznanie studentów z głównymi faktami z życia Conrada i zaangażowanie ich w projekty grupowe. Znajomość trudnego dzieciństwa i wczesnej młodości Conrada w Polsce po klęsce powstania styczniowego pomaga studentom zrozumieć złożoną osobowość Conrada i jego wewnętrzne konflikty, które z kolei wpłynęły na jego literacką twórczość. Mając to na uwadze, studenci mogą odpowiednio interpretować conradowskie tematy, takie jak rozczarowanie, poczucie winy i izolacja z jednej strony oraz pokuta, (uniwersalna) solidarność i wiara w ludzkość z drugiej strony. Ponadto postrzeganie Conrada jako pisarza polskiego pochodzenia może być korzystne dla właściwej oceny jego stylu literackiego.

3

Imaginacja, Marsylia

45%

Kuczyńska-Koschany K.

|

2017

|

tom 65

|

nr 1: Literatura polska

187-201

PL

Napisanie o (nie)możliwości spotkania w Marsylii umierającego Rimbauda, poetyckiego znawcy morza, autora Statku pijanego, i Josepha Conrada, marynarza w pełni sił, debiutanta – a w przyszłości jednego z najznamienitszych pisarzy tematyki morskiej, było od dawna moim marzeniem i zamiarem. Ten, który odchodzi. Ten, który przychodzi. To samo miejsce: Marsylia. Ten sam horyzont: Afryka. Bardzo dobry temat na esej.

EN

Writing about the (im)possibility of a meeting held in Marseille between the dying Rimbaud, a poetic expert on maritime subjects, the author of the poem The Drunken Boat, and Joseph Conrad, a sailor at full strength, a debutant – and in the future one of the greatest marine writers has long been my dream and intent. The one who goes away. The one who comes. Same place: Marseille. Same horizon: Africa. Very good topic for an essay.

4

Liminalność i poznanie w Smudze cienia Josepha Conrada. Między uniwersalnym a kontekstualnym rozumieniem inicjacji

44%

Szkaradnik K.

|

2014

|

tom 5

EN

The axis of "The Shadow-Line" by Joseph Conrad is the issue of initiation in the seaman craft and, at the same time crossing the threshold of adulthood. The author of the article, referring to the concept of the rites of passage of van Gennep, Turner and Eliade, as well as the model of Campbell’s mythic “hero’s journey”, analyses the process and anthropological implications of this initiation and considers to what extent the rites de passage are universal, and to what extent they are contextual. The ship crew turns out to be a communitas, a community of the liminal phase of the rite of passage, and the protagonist must realize the model-archetype in concrete circumstances. Even though the plot resembles the structure of a magical tale, one may find there the cultural reality of seamen’s work and the Victorian era.

5

DOMESTICATING AND MODERNIZING HEART OF DARKNESS

44%

Kujawska-Lis E.

|

tom XV/1

61-80

EN

The present paper seeks to analyse the development of the translation series of Joseph Conrad’s Heart of Darkness with emphasis on domesticating and modernising tendencies. To this end, two translations into Polish are compared: Aniela Zagórska’s version published in 1930 and Ireneusz Socha’s modern translation of 2004. Various levels at which domesticating and modernising tendencies can be noticed are considered. It seems that, contrary to current tendencies to foreignize translated texts, the modern version of Heart of Darkness, at least at the linguistic level, may be labelled as the domesticated one in comparison with the earlier translation. Generally, Zagórska tries to reproduce Conrad’s wording in Polish; whereas Socha’s aim, or skopos, seems to be creating the text that reads naturally. The paper shows in what ways the translators’ choices of particular translating strategies and procedures accentuate the deforming tendencies, as defined by Antoine Berman.

6

Ukraińska monografia o Josephie Conradzie. Rec.: Ołena Tkaczuk, Multykulturna identycznist´ Dżozefa Konrada: krytyczno-typołohiczni wymiry. (Monohrafija). Kyjiw 2018

38%

Radyszewśkyj R.

|

nr 3

226-230

PL

O wątkach ukraińskich w biografii i twórczości Josepha Conrada wzmiankowało wielu badaczy. Były to raczej przyczynki do tematu niż systematyczne studia. Lukę tę wypełnia omawiana tu monografia Ołeny Tkaczuk, sytuująca ukraińskość pisarza na tle jego wielokulturowości, na którą składały się tradycje Rzeczypospolitej, model wychowania w domach ziemiańskich, gdzie istotną role odgrywały język i kultura francuska, oraz późniejsze doświadczenia brytyjskie związane m.in. ze sposobem rozumienia figury gentelmana. Praca, swobodnie posługująca się językami współczesnej humanistyki, jest przykładem symbiozy badań kulturowych z biografistyką i ujęciami komparatystycznymi.

EN

Many researchers have risen the Ukrainian issues in Joseph Conrad’s biography and creativity, though they have offered rather contributions to the problem than ordered studies. This gap is filled with Olena Tkachuk’s monograph discussed here which places Conrad’s Ukraininty against the background of his multiculturality composed of the Polish Republic’s traditions, of the landowners’ model of upbringing, where crucial role was played by the French language and culture, and later of the British experience connected, inter alia, with the mode the figure of a gentleman was understood. The paper, freely exploiting the languages of modern humanities, is an example of a symbiosis between cultural studies and biography with comparative approaches.

7

POLSKOROMANTYCZNE WIDMA JOSEPHA CONRADA. PROLEGOMENA DO BADAŃ NAD POLSKIM OBLICZEM PISARZA

36%

Samsel K.

|

tom 18

198-210

PL

Studium, czerpiąc z doświadczeń badawczych najwybitniejszych interpretatorów intertekstualności w prozie Conrada, w tym m.in. Yves’a Hervoueta, dąży do ustalenia interpretacyjnego punktu zero w wypadku badania niejasnych, a wręcz podprogowych oddziaływań romantyzmu polskiego na pisarstwo Conrada. Są one tak wieloznaczne i zróżnicowane, że – czerpiąc z tytułu imponującej monografii Hervoueta The French Face of Joseph Conrad – należałoby je określić mianem aspektu, nawet – dominanty „polskiego oblicza pisarza”. By konteksty polskoromantyczne u Conrada doprecyzować oraz uwypuklić, trzeba byłoby przetworzyć klasyczne pojęcie intertekstualności, skrzyżowawszy je z tzw. metodologią hontologiczną, u której podstaw spoczywa Derridiańska teoria widm. Syntetyczne badanie intertekstualno-komparatystyczne tomu Opowieści niepokojące z 1898 roku wskazuje, że (oprócz odwołań do Flauberta czy Merimée) równie istotne pozostają dla ujęcia Conradowskiej intertekstualności konteksty polskoromantycznej szkoły litewskiej (Mickiewicz) i ukraińskiej (Słowacki). W toku analizy – jako dwa konkurencyjne kręgi intertekstualne – powinny być zawsze oddzielane od siebie i wyodrębniane.

EN

The study, drawing from the research experience of the most prominent interpreters of intertextuality in Conrad’s prose, including Yves Hervouet, seeks to establish an interpretative zero point in the case of the study of the vague, or even subliminal influences of Polish Romanticism on Conrad’s writing. They are so ambiguous and varied that – drawing from the impressive monograph of Hervouet The French Face of Joseph Conrad – they should be described as an aspect, or even – the dominant feature of the „Polish Face of the writer”. To clarify and emphasize Polish-romantic contexts in Conrad’s texts, it would be necessary to transform the standard concept of intertextuality, crossing it with the so-called hontological methodology based on Derridian Theory of Spectres. A synthetic intertextual-comparative study of the volume Tales of Unrest from 1898 indicates that (apart from references to Flaubert or Merimée) the independent contexts of the Lithuanian (Mickiewicz) and the Ukrainian (Słowacki) School of Polish Romanticism should remain equally important for Conrad’s intertextuality. Therefore during the analysis – as two competing intertextual circles – they should always be separated and differentiated. Biogram

8

Joseph Conrad’s Independence Journalism and its “Post‑romantic Entanglement”

33%

Samsel K.

|

nr 1

39-50

PL

Studium spośród niewielkiego kręgu Conradowskiej publicystyki niepodległościowej i okołoniepodległościowej wyróżnia Zbrodnię rozbiorów jako ten tekst autora Lorda Jima, w którym ostatecznie i w pełni dojrzale dochodzi do głosu polskoromantyczna, tyrtejsko-balladowa intertekstualność. Conrad wszelako, odnosząc się do Mickiewiczowskich Lilii oraz Ksiąg narodu polskiego i pielgrzymstwa polskiego, nie pozostaje bynajmniej niewolnikiem własnej aluzji czy reminiscencji. Romantycyzacja, którą nasyca swój szkic, integruje raczej cały wywód, co więcej – sprzyja też jego intrygującej intelektualizacji: polska tradycja literacka, zredukowana tutaj bowiem do barwnej (np. frenetycznej jak w Liliach) konwencji, a uwolniona ze swoich „usztywniających” ram, stanowi dla Conrada rodzaj skrzętnie zaplanowanej, wyszukanej „gry literackiej”, którą docenić może niewtajemniczony w patos sprawy polskiej, zagraniczny czytelnik Conrada – ten, na którym pisarzowi zależy w tym przypadku najbardziej.

EN

The following study of a small collection of Conrad’s journalism related to Polish independence distinguishes The Crime of Partition as the final and most mature voicing of the Polish-Romantic, tyrtaean, and balladic intertextuality of Lord Jim’s author. Conrad, however, while referring to Adam Mickiewicz’s Lilie and The Books and the Pilgrimage of the Polish Nation, does maintain some distance from his allusions and reminiscences. Rather, the romanticizing that saturates the sketch integrates the entire argument, and what is more, it also promotes intriguing intellectualization: the Polish literary tradition, here reduced to a colorful convention (e.g. frenetic, as in Lilie), released from its “limiting” framework, is a kind of carefully planned, sophisticated literary play for Conrad. It can be appreciated by Conrad’s non- Polish reader, uninitiated in the pathos of the Polish problem, the one to whom the writer speaks in particular in this case.

9

W lekturze, w podróży, w rozmowie

26%

Ratajczak W.

|

nr 11-12

144-149

EN

In the first chapters of her book Travels with Conrad (Podróże z Conradem), Agnieszka Adamowicz-Pośpiech addresses the critical themes of Conrad criticism. Although the autobiographical valences of the writer’s works have been discussed many times over, Adamowicz-Pośpiech introduces the term “anti-confessional autobiography,” which turns out to be an original and effective interpretive tool. The scholar subsequently attempts to outline the four main hero archetypes of this body of work, revealing new aspects of Conrad’s ethics. The book also offers refreshing analyses of specific novels and stories by Conrad. In Lord Jim, Adamowicz-Pośpiech points out “communicative discontinuities” produced by the characters’ cultural differences, preconceptions, and biases. In her analysis of Typhoon, she focuses on the decisive role letters play in portraying the novella’s world. She reads the novella Idiots in parallel with the novel The Secret Agent, reaching new conclusions on Conrad’s ability to create psychologically plausible female characters and convey their long-term struggles against violence and degradation. Travels with Conrad is an example of contemporary scholarship on Joseph Conrad that is compelling and has many new perspectives to contribute.

PL

Agnieszka Adamowicz-Pośpiech w początkowych rozdziałach książki Podróże z Conradem podjęła najważniejsze tematy conradystyczne. Choć autobiograficzne wymiary dzieł pisarza były wielekroć opisywane, użyty przez autorkę termin „autobiografia antykonfesyjna” okazał się oryginalnym i skutecznym narzędziem interpretacji. Przeprowadzona następnie przez Adamowicz-Pośpiech próba wskazania czterech głównych typów bohaterów tej prozy odsłoniła nowe aspekty conradowskiej etyki. Książka zawiera również nowatorskie interpretacje konkretnych powieści i opowiadań. W Lordzie Jimie dostrzegła autorka „nieciągłości komunikacyjne”, wynikające z dzielących postaci różnic kulturowych, uprzedzeń i stereotypów. W lekturze Tajfunu skoncentrowała się na roli istotnego elementu świata przedstawionego, jakim są listy. Interpretacja noweli Idioci w kontekście powieści Tajny agent przyniosła wnioski dotyczące wiarygodnych psychologicznie kreacji kobiet poddanych długotrwałej przemocy i poniżeniu. Podróże z Conradem są więc intrygującym i w wielu partiach odkrywczym przykładem współczesnych badań nad twórczością autora Lorda Jima.