The article has a documentative character. It includes a description of Jan Gawiński’s manuscript of Helicon – its outward look is discussed (its today’s state was confronted with the evidence concerning the primary shape of the book), and a full table of its contents is presented. The facts concerning the history of the manuscript are listed and its way through the history is briefly described. Damages to the manuscript are indicated and doubtful or unexplained questions are listed (among others, the dating of particular works, a division into sets of works within Helikon, the function of the book).
Celem artykułu jest filologiczna analiza miłosnych klątw zawartych w polskich tekstach literackich z XVII w. inspirowana teorią aktów mowy (w tym performatywów i konstatacji) Johna L. Austina oraz pracami z zakresu klątwy ludowej Anny Engelking. Przedmiotem badań są wypowiedzi: Banialuki (romans baśniowy Historyja ucieszna o królewnie Banialuce Hieronima Morsztyna – 1650), Cyceryny (zbiór pieśni Roksolanki Szymona Zimorowica – 1654) oraz Pani (sielanka Odczary na Simonidesowe „Czary” Jana Gawińskiego – połowa XVII w.). Klątwy literackie są rozpatrywane zarówno w kontekście etnolingwistycznej struktury (obiekt – sprawca – wykonawca), sprawczej funkcji wypowiedzi, jak i imperatywów, składni, symboliki, etymologii.
EN
The aim of the article is to undertake philological analysis of love curses described in Polish literary texts from the 17th century. The analysis was inspired by the theory of speech acts (including performatives and constatives) by John L. Austin and works on the folk curse by Anna Engelking. The research centred on the following statements by: Banialuka (Historyja ucieszna o królewnie Banialuce [A Diverting Story about the Virtuous Princess Banialuka], fairy-tale romance by Hieronim Morsztyn – 1650), Cyceryna (Roksolanki [Ruthenian Girls], collection of songs by Szymon Zimorowic – 1654) and Pani (Odczary na Simonidesowe “Czary” idyll by Jan Gawinski – mid. 17th century). Literary curses are considered both in the context of the ethnolinguistic structure (object – perpetrator – performer) and the causative function of an utterance, as well as imperatives, syntax, symbolism and etymology.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.