Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Legitymizacja działań Światowej Organizacji Handlu, a kryzys Organu Apelacyjnego systemu rozstrzygania sporów

100%

Dugiel W. , Latoszek E.

|

nr nr 43 Prawo a społeczeństwo - aktualne problemy legislacji i polityk publicznych

97-117

XX

CEL NAUKOWY: Celem artykułu jest zbadanie przyczyn, efektywności i możliwości wyjścia z kryzysu systemu rozstrzygania sporów WTO (World Trade Organization), w tym Organu Apelacyjnego w warunkach słabnącej legitymizacji dla funkcjonowania i akceptacji procedur Światowej Organizacji Handlu. PROBLEM I METODY BADAWCZE: W artykule zastosowano metodę jakościową i ilościową do analizy kontrowersji związanych z funkcjonowaniem Organu Apelacyjnego WTO. Do analizy efektywności działania Organu Apelacyjnego w zakresie procedur rozstrzygania sporów między państwami w handlu międzynarodowym zastosowano teorię organizacji międzynarodowej oraz teorię wyboru publicznego. PROCES WYWODU: Na podstawie teorii organizacji międzynarodowej i teorii wyboru publicznego w artykule omówiono problematykę legitymizacji społecznej dla tworzenia i egzekwowania norm WTO, pozwalających na proces liberalizacji handlu międzynarodowego. Następnie przedstawiono efektywność systemu rozstrzygania sporów, w tym Organu Apelacyjnego, która umożliwiła działanie WTO w ograniczeniu działań protekcjonistycznych państw. WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: Analiza naukowa potwierdziła efektywność systemu rozstrzygania sporów WTO odnośnie do liberalizacji handlu międzynarodowego. Słabnąca legitymizacja społeczna i normatywna systemu rozstrzygania sporów, w tym Organu Apelacyjnego WTO, w wyniku ograniczenia poparcia dla idei wolnego handlu w wielu państwach członkowskich WTO, w szczególności w Stanach Zjednoczonych, uniemożliwiła reformowanie reguł WTO. WNIOSKI, INNOWACJE I REKOMENDACJE: W dalszej analizie należy podjąć badania naukowe dotyczące zreformowania systemu rozstrzygania sporów w rozwiązaniach regionalnych bez udziału Stanów Zjednoczonych. Niezbędne jest również zbadanie wzrostu poziomu protekcjonizmu w handlu międzynarodowym w efekcie zablokowania działalności Organu Apelacyjnego. (abstrakt oryginalny)

EN

RESEARCH OBJECTIVE: The aim of the article is to examine the causes, effectiveness and possibilities of overcoming the crisis of the WTO dispute settlement system, including the Appellate Body, in conditions of weakening legitimacy for the functioning and acceptance of the World Trade Organization procedures. THE RESEARCH PROBLEM AND METHODS: The article uses the qualitative and quantitative method to analyze the controversies related to the functioning of the WTO Appellate Body. The theory of international organization and the theory of public choice were used to analyze the effectiveness of the Appellate Body's operations in the field of dispute settlement procedures between states in international trade. THE PROCESS OF ARGUMENTATION: Based on the theory of international organization and the theory of public choice, the article discusses the issues of social legitimization for the creation and enforcement of WTO standards that allow the process of liberalization of international trade. Next, the effectiveness of the dispute settlement system, including the Appellate Body, is presented, which allowed the WTO to act in limiting protectionist actions by states. RESEARCH RESULTS: Scientific analysis has confirmed the effectiveness of the WTO dispute settlement system in terms of liberalizing international trade. The weakening social and normative legitimacy of the dispute settlement system, including the WTO Appellate Body, as a result of reduced support for the idea of free trade in many WTO member states, in particular in the United States, made it impossible to reform WTO rules. CONCLUSIONS, INNOVATIONS, AND RECOMMENDATIONS: Further analysis should be carried out on scientific research on the reform of the dispute settlement system in regional solutions without the participation of the United States. It is also necessary to examine the increase in the level of protectionism in international trade as a result of blocking the activity of the Appellate Body. (original abstract)

2

Spór handlowy w WTO między Airbusem i Boeingiem

75%

Piotrowski J.

|

nr nr 4 (203)

47-55

XX

Konkurencja i rywalizacji dwóch głównych producentów samolotów cywilnych przerodziła się w spór handlowy na forum Światowej Organizacji Handlu (WTO). W połowie 2010 r. opublikowany został raport panelu, który uznał różne formy subsydiowania spółki Airbus za niezgodne z zasadami WTO. Unia Europejska złożyła apelację do raportu panelu. UE oczekuje również na rozstrzygnięcia innego panelu, rozpatrującego skargę w prawie subsydiów, których beneficjentem jest Boeing. (fragment tekstu)

EN

In 2004, the United States initiated under the WTO auspices the dispute against the EU and certain its member states concerning subsidies provided to the Airbus companies for the development of new models of civil large aircraft. The US claims that most launch aid, a number of infrastructure projects built or upgraded exclusively for Airbus and the loans provided to Airbus company by the European Investment Bank on preferential terms are subsidies inconsistent with the rules established by the WTO Agreement on Subsidies and Countervailing Measures. On the US request, the Dispute Settlement Body established in July 2005 a panel to examine this matter. The panel submitted the final report in March 2010. The WTO panel found that the launch aid provided by certain EU members for the new Airbus aircraft caused adverse effects to the interests of the US and are subsidies violating WTO rules. The panel also concluded that certain launch measures provided by the German, Spanish and UK administrations for the A380 project are subsidies contingent in fact upon anticipated export performance and therefore are prohibited export subsidies. The EU appealed in July 2010 against the panel's ruling. According to the EU, the publication of the panel report marked the end of the first stage of litigation and the appeal initiates the second phase of the case. (abstrakt oryginalny)

3

Azerbejdżan jako klucz do europejskiego rynku ropy

75%

Ostaszewski P.

|

nr R. 7, cz. 1

85-96

XX

Geopolityczne położenie Azerbejdżanu predestynuje ten kraj do pełnienia kluczowej roli w regionie Morza Kaspijskiego oraz - ze względów gospodarczych - w regionie czarnomorskim. Wynika to m.in. ze strategicznego położenia Azerbejdżanu na pograniczu Kaukazu Południowego - graniczy z Armenią i Gruzją, Środkowego Wschodu - z Iranem, oraz Azji Centralnej - granica morska z Kazachstanem i Turkmenistanem. Od konfiguracji wpływów w tym państwie w dużym stopniu zależy pozycja mocarstw światowych (USA i Federacji Rosyjskiej), jak również lokalnych (UE i Turcja) na Kaukazie i w regionie kaspijskim. Z punktu widzenia bezpieczeństwa lokalnego nie mniej istotne jest bezpośrednie sąsiedztwo Azerbejdżanu z niestabilnym rosyjskim Kaukazem Północnym. Ponadto, Azerbejdżan posiada duże złoża ropy naftowej i gazu ziemnego, znajduje się na strategicznych szlakach przesyłu tych surowców oraz jest największym terytorialnie i ludnościowo państwem na Kaukazie. (fragment tekstu)

EN

The article discusses contemporary events in Azerbaijan in the context of regional security and energetic security. Because of geopolitical reasons political decisions concerning this country may influence the economic situation not only in Caspian Sea and Black Sea regions, but in the EU as a whole. However, common assumptions connecting the strategies of Baku with Kremlin or Washington may be misleading. (original abstract)

4

Międzynarodowy Arbitraż Handlowy w Szwecji

63%

Falkiewicz K.

|

2000

|

nr nr 3

19-24

XX

Instytut Arbitrażowy przy Sztokholmskiej Izbie Handlowej założony został w 1917 r. Instytucja ta była jednym z pionierów w zakresie międzynarodowego arbitrażu handlowego. W 1998 r. liczba postępowań arbitrażowych administrowanych przez Instutut przekroczyła 120, zaś liczba krajów związanych z rozpatrywanymi przez Instytut sporami wyniosła przeszło 40.

5

Nowa ustawa białoruska o międzynarodowym arbitrażu handlowym

63%

Chwalej W.

|

nr nr 4

25-26

XX

W dniu 9 lipca 1999 r. na Białorusi została przyjęta ustawa "O międzynarodowym sądzie arbitrażowym" opracowana w oparciu o prawo modelowe dotyczące międzynarodowego arbitrażu handlowego UNICTRAL. Do momentu przyjęcia ustawy na Białorusi praktycznie brakowało wewnętrznego uregulowania odnoszącego się do arbitrażu.

6

Implementacja dyrektyw do systemu prawa krajowego. Przypadek Polski

63%

Nowak B.

|

nr nr 5

2-13

XX

Działania na rzecz harmonizacji prawa polskiego z prawem wspólnotowym obejmują transpozycję dużej liczby aktów prawnych Wspólnoty do polskiego systemu prawnego. To samo dotyczy dyrektyw, które odgrywają zasadniczą rolę w procesie harmonizacji prawa. Obowiązek harmonizacji (dostosowania) wynika z postanowień Układu Europejskiego, zwłaszcza z artykułu 68 tego Układu. Każde państwo UE, w tym Polska ponosi odpowiedzialność przed Wspólnotą i jej obywatelami za nie dokonanie implementacji lub opóźnienie w tym procesie.

7

Prawnomiędzynarodowe kontrowersje odnośnie do statusu obszarów morskich wokół archipelagu Svalbard

63%

Filipek M. J.

|

tom 46

|

nr nr 2

131-154

XX

Archipelag Svalbard (Spitsbergen) jest zdemilitaryzowaną i zneutralizowaną norweską prowincją, położoną w rejonie arktycznym. Prowincja ta obejmuje szereg wysp o łącznej powierzchni około 63 000 km² wraz z największą wyspą Spitsbergen (dawniej zwaną Spitsbergen Zachodni - Vestspitsbergen). Stolicą prowincji jest osada Longyearbyen, będąca również siedzibą Sysselmanna - norweskiego gubernatora archipelagu. Archipelag oblewają wody Morza Arktycznego, Morza Grenlandzkiego oraz Morza Barentsa. Niepowtarzalność tej norweskiej prowincji wynika z jej specyficznego statusu prawnomiędzynarodowego. Status prowincji uregulowany został w pochodzącym z 1920 r. Traktacie Paryskim (zwanym również Traktatem Spitsbergeńskim bądź Svalbardzkim). Traktat ten przyznaje Królestwu Norwegii pełną suwerenność i zwierzchnictwo terytorialne nad archipelagiem Svalbard, łącznie z Wyspą Niedźwiedzią (Bjørnøya). Archipelag Svalbard od ponad trzech dekad jest przedmiotem międzynarodowych dyskusji oraz kontrowersji. Strony Traktatu Spitsbregeńskiego prezentują odmienne stanowiska odnośnie do statusu obszarów morskich wokół archipelagu Svalbard. Tak więc w kontekście Svalbardu wyróżnić można trzy główne problemy natury prawnomiędzynarodowej, wynikające z odmiennych interpretacji postanowień Traktatu Paryskiego. Głównym przedmiotem trwającej od lat międzynarodowej debaty jest kwestia szelfu kontynentalnego wokół archipelagu. W centrum tego sporu jest kwestia zdolności archipelagu do generowania własnego szelfu kontynentalnego, tzn. odrębnego od szelfu generowanego przez wybrzeże kontynentalnej Norwegii. Drugim problemem, będącym od lat zarzewiem sporu jest kwestia legalności utworzonej w 1977 r. przez władze norweskie 200-milowej ochronnej strefy rybołówstwa wokół Svalbardu. Większość zainteresowanych połowami w tym regionie państw podważa legalność utworzenia tej strefy. Trzecią płaszczyzną sporu jest kwestia interpretacji postanowień traktatu z 1920 r., jak i zasięgu jego stosowania w obszarach morskich wokół archipelagu. Ponadto w centrum sporu pozostaje kwestia pochodna, niejako wynikająca z powyższych problemów, a mianowicie kwestia norweskiej jurysdykcji w obszarach morskich wokół Svalbardu. Jurysdykcja Norwegii jako państwa nadbrzeżnego nad wodami oblewającymi Svalbard - tworzącymi obszary morskie wokół archipelagu - jest kontestowana przez niektórych sygnatariuszy Traktatu Paryskiego, w tym zwłaszcza przez stronę rosyjską. (fragment tekstu)

8

Spór miedzy USA a Unią Europejską o subsydiowanie produkcji dużych samolotów pasażerskich

63%

Ambroziak A. A.

|

nr nr 12 (157)

20-28

XX

Obecnie Airbus jest groźnym konkurentem amerykańskich producentów samolotów, zwłaszcza koncernu Boeing. Przedstawiciele rządu USA uważają, iż od czasu utworzenia koncernu Airbus (35 lat temu) Unia Europejska uzasadniała wszelkie subwencje dla swojego producenta koniecznością wspierania nowego (raczkującego) przemysłu. Wydaje się, iż w związku z upływem czasu i relatywnie silną pozycją Airbusa, argumentacja ta jest już nieuzasadniona, gdyż według nieoficjalnych statystyk, jak już wskazano na wstępie, Airbus sprzedaje więcej samolotów niż Boeing.(fragment tekstu)

9

Półwysep Krymski w stosunkach między Federacją Rosyjską i Ukrainą

51%

Szeptycki A.

|

tom 47

|

nr nr 1

109-131

XX

Leżący na południu Ukrainy Półwysep Krymski, oddzielający Morze Czarne od Azowskiego, jest jednym z potencjalnie zapalnych punktów na obszarze b. ZSRR. Wynika to zarówno z jego skomplikowanej historii, strategicznego położenia, jak i obecnej specyfiki społeczno-politycznej. Jeszcze przed naszą erą półwysep był obszarem greckiej kolonizacji; w XIV-XVII w. był centrum tatarskiego Chanatu Krymskiego. U schyłku XVIII wieku znalazł się w granicach imperium rosyjskiego. Krymski Sewastopol stał się główną bazą rosyjskiej, a następnie radzieckiej Floty Czarnomorskiej; podczas II wojny światowej zyskał tytuł "miasta-bohatera". Po powstaniu ZSRR półwysep pierwotnie wchodził w skład Rosyjskiej Federacyjnej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej, niemniej w 1954 r. dla upamiętnienia trzechsetnej rocznicy unii perejasławskiej został przyłączony do Ukraińskiej SRR. W ten sposób w 1991 r. stał się częścią niepodległej Ukrainy. Zgodnie ze spisem powszechnym z 2001 r. Krym liczył nieco ponad 2 min mieszkańców, z czego 58,3% stanowili Rosjanie, 24,3% - Ukraińcy, 12% - Tatarzy. Wśród najważniejszych problemów dotyczących półwyspu w minionym dwudziestoleciu wymienić trzeba rewindykacje terytorialne części rosyjskiej klasy politycznej, stacjonowanie rosyjskiej Floty Czarnomorskiej, separatystyczne dążenia lokalnej społeczności rosyjskiej, wreszcie obecność na Krymie mniejszości tatarskiej. To ostatnie zagadnienie nie dotyczy bezpośrednio Rosji i Ukrainy; dlatego w tym miejscu trzeba jedynie zasygnalizować, że Tatarzy krymscy - historycznie najstarsi mieszkańcy tych ziem - zostali wysiedleni z Krymu w latach 40. XX wieku za współpracę z hitlerowskimi Niemcami. Już w czasach radzieckich wracali jednak na półwysep; proces ten nasilił się po 1991 r. Ich obecność komplikuje relacje międzyetniczne i międzywyznaniowe na Krymie; coraz częściej to właśnie Tatarzy padają ofiarą narodowościowych waśni. Sytuacja taka może być wynikiem działań rosyjskich służb specjalnych, które chcą w ten sposób zdestabilizować sytuację na Krymie. (fragment tekstu)

EN

The Crimean Peninsula is one of potentially trouble spots in the territory of the former USSR. This results from three basic reasons. The first one is history. Crimea has never been part of the ethnic Ukrainian lands. Since the end of the 18th century it was part of Russia and was annexed to the USSR due to strictly political decision of 1954. In the times of the USSR, the fact that Crimea formally belonged to Ukraine did not cause problems. The situation significantly changed after 1991. The second factor is Russia's policy. The Russian Federation seeks to use Crimea's specifics to have more infl uence over Ukraine and to weaken its position in the international arena. At the same time, it makes efforts to strengthen its infl uences on the peninsula. Finally, Ukraine's policy is important as well: it did not undertake consequent measures to settle the Crimean issue - both on domestic level and Ukrainian-Russian level. Among the most important problems concerning the peninsula in the past twenty years one should mention territorial revendication of part of the Russian political class, stationing of the Russian Black Sea Fleet and separatist aspirations of the Russian local community. It was only in 1997 that Russia and Ukraine confirmed the common border in a treaty; however before that date and after, there were opinions formulated in Russia that Crimea as well as Sevastopol were included in Ukraine's borders unlawfully; up to this day the delimitation and demarcation process of the maritime border between two countries has not been completed. Also in 1997 Russia and Ukraine reached an agreement on the division of the post-Soviet Black Sea Fleet. The Ukrainian authorities agreed on further stationing of the Russian part of the fl eet in Ukraine - initially by 2017, then at least by 2042. Its presence is a signifi cant challenge for Ukraine - both on political and military levels. Ethnically, the Crimean Peninsula is mostly Russian. In the 1990s its inhabitants, discretely supported by Russia, took actions to become at least partly independent from Ukraine. The problem was solved in the twilight of the decade, however Russia still uses the presence of the Russian community in Crimea to strengthen its position in the region and influence Ukraine's domestic and foreign policy. After the presidential elections in Ukraine in 2010, and assuming the offi ce by President Yanukovych, strength of the disputes about Crimea declined. Bilateral relations improved, although both states still differ, in particular as to energy cooperation, relations of Ukraine with the EU or its potential accession to the Customs Union. If bilateral relations deteriorate or the authorities in Ukraine change, "the Crimean problem" may again play an essential role in the Ukrainian-Russian relations. (original abstract)