This paper looks at European integration and specifically at its institutional form - the European Union from an ideological perspective. The author claims that 'Europeanism' has become a new ideology shared among intellectual, political, judicatory, societal, and even dominant economic elites that influence or shape the European Union as an institution and its major policies. As an ideology, 'Europeanism' is a somewhat exotic mixture of various, seemingly incoherent trends that give the current European Union its intriguing characteristics. On the one hand, economically, one can easily identify numerous elements of neoliberalism, especially regarding the financial aspects of European integration. Likewise, arguments used by the major proponents of European integration vis-à-vis USA, China, or Japan are of neoliberal character. At the same time, regarding international trade in agricultural products, intellectual property, or internal (single market) competition (freedom of labour) one rather quickly spots distinct elements of protectionism and over-regulation. Finally, in terms of philosophical outlook and especially moral issues, 'Europeanism' seems to be mostly focusing on the progressive agenda.(original abstract)
2
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Idea zrównoważonego rozwoju od początku narodzin tej idei ponad 25 lat temu budziła duże emocje. Najpierw była to nadzieja, że oto ludzkość staje przed szansą rozwiązania swoich odwiecznych problemów. Później - w związku z dość nikłymi rezultatami w zakresie wdrożenia zrównoważonego rozwoju w życie - zaczęły się budzić uczucia frustracji i zawodu. W niniejszym artykule autor podejmuje próbę systematyzacji pojawiających się teoretycznych stanowisk wobec tej idei i zaprezentować konkretne ich przykłady, dokonując jednocześnie wstępnej ewaluacji. (abstrakt oryginalny)
EN
The idea of sustainable development since the beginning of the birth of this idea over 25 years ago aroused high emotions. First, it was the hope that humanity had a chance to resolve its perennial problems. Then - due to the low levels results in the implementation of sustainable development in real life - feelings of frustration and disappointment began to arise. In this article the author makes an attempt to systematize the emerging theoretical positions on this idea and present specific examples, while making an initial evaluation. (original abstract)
W krótkim artykule nie sposób ani postawić wszystkich istotnych pytań związanych z liberalizmem w Polsce, ani tym bardziej udzielić na nie gruntownych odpowiedzi. Można jednak przynajmniej zasygnalizować niektóre jego problemy - takie jak przebijanie się z trudem jego sztandarowych idei i postulatów do świadomości Polaków czy natrafianie na mur niechęci, niezrozumienia i łączenia go z tym, czym ani nie był w przeszłości, ani obecnie nie jest. Moim zdaniem, liberalizm nie był, nie jest i być nie musi zagrożeniem dla tego świata, który stanowi o zachowaniu przez naród jego tożsamości. Jest to najogólniejsza z tez formułowanych w tym artykule. (abstrakt oryginalny)
EN
In this short article we cannot simply raise all the important issues related to liberalism in Poland, nor give satisfying answers to those questions. Nevertheless, we are able to point out briefly some of its problems - such as the hard breaking through of its main ideas and postulates into the consciousness of Poles, or hitting the wall of reluctance, lack of understanding and associating it with what it was not in the past or is not in the present times. In my opinion it was not, it is not and it does not have to be a threat to the world which constitutes a nation's identity. It is the most general of all the theses formulated in this article. (original abstract)
4
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Autor starał się ukazać wpływ, jaki na poglądy i zainteresowania Wacława Nałkowskiego wywarła z jednej strony jego wyjątkowa osobowość (twórczość), a z drugiej atmosfera intelektualna epoki (kontekst ideologiczny).
EN
Nałkowski lived in times of rapid transformation of civilization and during the period of ideological ferment, in a colonized country which at that time was Poland. Clearly disappointed with social and political reality, he turned his interest towards the trendy socialist ideas, seeing in them the hope for improving the living conditions of the society. The discerning analysis of the Nałkowski's Social Writings (ed. 1951), allowed the author to assess the influence of the intellectual atmosphere on his activities and views. Although Nałkowski was a supporter of modern ideas, such as evolution, his intellectual independence and strength were the reason why he never became political activist. Moreover, he refused to join socialist movements and organizations. His ideological position and uncompromising character as well as the controversial, typical for him way of expressing opinions and views caused, that he was excluded from the political circles and condemned to an existence outside of academia, and often on the margins of intellectual life. (original abstract)
Pierwsze autorskie zdanie M. Bałtowskiego (Przedmowa, s. 13) brzmi następująco: "Czy dwadzieścia lat po zmianie ustrojowej potrzebna jest na polskim rynku wydawniczym książka dotycząca gospodarki socjalistycznej?". Twierdzącej odpowiedzi na powyższe pytanie udziela On zarówno sobie, jak i nam Czytelnikom- i to w sposób najbardziej przekonujący - wydaną książka. Co więcej jako jej recenzent dodać tu muszę, że jest ona niezwykle potrzebną (i to co najmniej kilku pokoleniom Polaków), i również niezbędną (z punktu widzenia dalszego rozwoju i gospodarowania). (fragment tekstu)
Wybuch drugiej wojny światowej, utrata niepodległości przez Polskę, zmiana warunków działalności, zmusiły Stronnictwo Demokratyczne, podobnie jak i inne ugrupowania polityczne działające w konspiracji, do sformułowania nowych podstaw programowych, zrewidowania dotychczasowych poglądów na przyszłe losy państwa. Musiano bowiem uwzględnić z jednej strony nastroje społeczeństwa polskiego, które w swej większości obwiniało za klęskę rządy przedwrześniowe, z drugiej zaś nie można było pominąć nastrojów wśród własnych członków, dla których utrata niepodległości była załamaniem się dotychczasowych ideałów. Ponadto należy pamiętać, że Stronnictwo nie zdołało w okresie przedwrześniowym wypracować samodzielnej koncepcji polityczno-ustrojowej, bowiem powstało dopiero w kwietniu 1939 r. Był to zbyt krótki okres istnienia, aby pogodzić różne trendy, jakie w Stronnictwie Demokratycznym występowały. Z tych też względów podjęcie działalności konspiracyjnej nastręczało więcej trudności niż w innych partiach i stronnictwach politycznych. Pierwsza deklaracja ideowa podziemnego Stronnictwa Demokratycznego z września 1940 r. nie była oficjalnie sygnowana jako dokument partyjny. Jedynie na podstawie treści, analogii do dokumentów z okresu międzywojennego możemy przyjąć, że jest to deklaracja kontynuującego działalność w warunkach państwa podziemnego SD. Deklaracja poprzedzona jest wprowadzeniem "reakcja i demokracja", które stanowi jakby omówienie ogólnych warunków i przyczyn upadku II Rzeczypospolitej. Ponadto zawiera szereg wskazań odnośnie charakteru przyszłego państwa, jego podstaw ustrojowych, zakresu swobód, wolności itp. (fragment tekstu)
W artykule użyto metod hermeneutycznych i porównawczych do analizy pojęcia systemu kapitalistycznego przeprowadzonej przez Francisa Fukuyamę oraz Immanuela Wallersteina. Autorka podkreśla różnice między tymi dwoma modelami. Praca skupia się na dwóch teoretycznych ujęciach współczesnej globalizacji. W ujęciu pierwszym demokracja liberalna i kapitalizm są postrzegane jako najlepsze z możliwych systemów i jedyne wolne od wewnętrznych sprzeczności. Istniejące różnice gospodarcze i społeczne są przedstawiane bardziej jako cechy ilościowe i przejściowe niż jako ilościowe i trwałe. W ujęciu Wallersteina stałą cechą współczesnego świata jest heterogeniczność, a kapitalizm jest definiowany jako system pełny wrodzonych konfliktów prowadzących do nieuchronnego upadku. Analiza światowych systemów przedstawiona w tekście umożliwia prześledzenie ideologicznych podstaw obecnego etapu globalizacji. Poddaje także w wątpliwość teorię modernizacji, która miała czas swojej świetności w latach 90tych XX wieku i według którego zmiany społeczne zachodzą w identyczny, liniowy sposób we wszystkich społeczeństwach, podczas gdy zachodni model gospodarczy i polityczny jest przeznaczony do uniwersalnego zastosowania.
EN
The paper uses hermeneutic and comparative methods to analyze the notions of the capitalist system developed by Francis Fukuyama and Immanuel Wallerstein. The author highlights the differences between these two models. The article focuses on two theoretical approaches to the contemporary stage of globalization. Under the first approach, liberal democracy and capitalism are seen as the most perfect system and the only one free from internal contradictions. The existing economic and social differences are seen as a quantitative and transitional feature rather than a quantitative and permanent one. In the perspective adopted by Wallerstein, heterogeneity is seen as a permanent feature of the modern world, and capitalism is defined as a system full of inherent conflicts leading to an imminent decline. The analysis of world systems discussed in the text makes it possible to trace the ideological foundations of the contemporary stage of globalization. It also puts a question mark over the theory of modernization, which had its heyday in the 1990s and under which social changes take place in an identical, linear way in all societies, while the Western economic and political model is meant for universal application. (original abstract)
Recently, researchers have shown an increased interest in examining the impact of individual characteristics of voters (personality traits, attitudes and personal values) on a political choice. The aim of this paper is to examine the relationships between voters› basic values, their political orientation and voting behavior in Polish national election in 2011. Personal values were treated as a cognitive representations of desirable, abstract goals. According to Schwartz's theory, there are 10 basic, universal values (power, achievement, hedonism, stimulation, selfdirection, universalism, benevolence, tradition, conformity, and security), organized into four higher-level types (conservation, openness to change, self-transcendence and self-enhancement). To assess the participants› basic values, the Schwartz's Portrait Value Questionnaire was used. Comparisons between the groups of voters were made using the ANOVA method and the Tukey's post-hoc tests. The results of the study indicate that right-wing voters scored higher in tradition, conformity and benevolence and lower in self-direction, achievement, stimulation and hedonism than left-wing and centre voters. Voters' political party preferences were associated with distinct value profiles. According to the results of the research, voters' personal values can be important for understanding and predicting voting behavior. (original abstract)
Jedną z bolączek współczesnej polityki demokratycznej jest zbytnia koncentracja na wąskich i krótkowzrocznych interesach grupowych. Ten brak uniwersalistycznej perspektywy systemu politycznego kompensowany jest przez rosnący sektor ruchów społecznych. Jeśli chcemy zrozumieć, w jaki sposób dokonują one opisów społeczeństwa i z jakimi problemami wiążą się ich próby wytworzenia skutecznych mechanizmów społecznej autoregulacji, to musimy sięgnąć do twórczości Niklasa Luhmanna. Jak argumentuje autor niniejszego artykułu, Luhmann przedstawia ruchy społeczne i socjologię jako dwie różne formy obserwacji i opisu społeczeństwa, dowodząc, że opis dokonywany przez ruchy społeczne jest paradoksalny. Jednocześnie jednak, jak podnosi autor niniejszego artykułu, socjologia w ujęciu Luhmanna jest nauką wyobcowaną, która swoje osiągnięcia poznawcze musi okupić zniweczeniem odniesienia praktycznego, charakterystycznego dla ruchów społecznych. (abstrakt oryginalny)
EN
The focus on short-term and parochial interests is one of the main drawbacks of contemporary democratic politics. The lack of a universalistic perspective in the political system has been compensated by the growing sector of social movements. For someone who wants to understand the way these movements describe society and what kinds of problems they are confronted with, Niklas Luhmann's works are indispensable. Luhmann describes social movements and sociology as two different forms of observation and description of the society, and claims the kind of description practiced by social movements to be paradoxical. However, in Luhmann's vision sociology is an alienated science that has to pay a big price for its cognitive achievement, in that is it loses its practical reference that distinguishes the social movements. (original abstract)
The aim of this study was to compare personality profiles of groups of voters varying in ideological and political preferences. A six-dimensional model of personality (HEXACO) and lexical approach to the study of personality structure were used. The results showed that lower Agreeableness and higher Conscientiousness distinguished right-wing voters from other groups. Lower Extraversion characterized the group of voters who did not establish their ideological preferences. The group of centrist voters did not show distinct individuality in respect to personality. Personality traits distinguishing supporters of PiS are characteristic of right-wing voters and traits distinguishing supporters of PO are characteristic of left-wind voters but both groups of voters were similar in relatively high Conscientiousness. The results of the research showed some personality traits which characterized supporters of PSL, RP and SLD.
Niniejsza praca traktuje o wpływie i roli skrajnych ideologii na działania państw europejskich, na przestrzeni XX wieku. Uwydatnia zagrożenia oraz niebezpieczeństwa jakie stwarzały i mogą stwarzać ideologie totalitarne. Punktuje czynniki, które tworzą system totalitarny, ukazuje jego zawiłość i złożoność. Przedstawia krótki zarys historyczny działania państw totalitarnych, wpływ ideologii na kreowanie polityki zagranicznej i wewnętrznej. Ukazuje również czołowych przedstawicieli rzeczonych nurtów ideologicznych w polityce państwowej. (abstrakt oryginalny)
EN
The following work deals with the influence and importance of extreme ideologies on the European nations' activities throughout the 20th century. It highlights the dangers and hazards which were caused and may be caused by totalitarian ideologies. The work points out the factors which create a totalitarian system showing its complexity and intricacy. It also depicts a short historical outline of totalitarian nations activities, the impact on home and foreign policy creation. The work also touches upon the leading representatives of the ideological trends in question in a national policy. (original abstract)
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.