Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

The Victors of a War that Was Not Theirs: First-World-War-Veterans in the Second Republic of Poland and Their European Peers

100%

Jarząbek M.

|

2015

|

tom 111

EN

This article’s aim is an analysis of the status of Polish veterans of the Great War in interwar period. Their position is discussed in a European context. The author underlines dichotomy between ex-servicemen from former Austro-Hungarian, German or Russian armies (constituting vast majority of the veterans in the Second Republic of Poland) and the ‘independence fighters’ (i.e. soldiers from the voluntary Polish formations like Legiony Polskie) in terms of their legal status and symbolic position. State privileged the group of former Piłsudski’s Legionnaires and other ‘independence fighters’. At the same time the majority of ‘ordinary’ veterans was offered little more than ‘compassion’. Unlike in Germany or France, First World War veterans did not form any important mass movement. The dominant position of the relatively small group of ‘Polish soldiers’ over masses of ‘soldiers-Poles’, similar to the position of former Czechoslovak legionaries, can be therefore treated as specific to the new states of East Central and Southeast Europe.

2

Wybrane elementy wojskowego ustawodawstwa emerytalnego Drugiej Rzeczypospolitej

86%

Żarkowski P. A.

|

2000

|

tom nr 1(38)

308-315

EN

Retirement law has always raised great social interest. It results largely from the fact that it has an immediate tie with a certain social group’s economic situation. In this aspect it refers to professional soldiers and it meets a special respond in his milieu. It concerns a social group that in the name of supreme aims decided to dedicate their health, and sometimes life in the service for the Home Country. It will be interesting to present selective elements of military retirement laws binding in the Second Republic of Poland from the historical point of view. Although the pensions depended on the economic situation of the state, the armed forces, professional cadre in particular, were always treated with priority. Privileged positions of professional soldiers, both during their service and on the retirement, encouraged to a permanent bond with the army that was expressed by the interests coherence. On the one hand it guaranteed good conditions for the cadre, on the other, it reflected on the face of the army. The professional soldier whose life was guaranteed could wholly dedicate himself to the service.

3

Przywracanie i utrwalanie pamięci w społeczeństwie polskim o żołnierzach formacji granicznych Drugiej Rzeczypospolitej poległych w walkach obronnych z niemieckimi i sowieckimi wojskami we wrześniu 1939 roku

58%

Łach H.

|

nr 105

175-194

EN

The article is a reflection on the need to preserve the social memory of the soldiers of the border formations of the Second Republic of Poland. In the Polish campaign of 1939, they fought a heroic fight with the German and Soviet armies. Sub-units of the Korpus Ochrony Pogranicza (Border Protection Corps; KOP) and the Straż Graniczna (Border Guard) and units created on their basis have shown outstanding combat qualities. They fought fierce battles against repeatedly stronger opponents, including in the area of Wieluń, on Hel, Węgierska Górka, Wizna, Szacka and Wytyczna. After the war, the history of September events and the memory of the soldiers of the KOP and the Border Guard were secretly suppressed. Important facts about the struggles and battles of the soldiers of the KOP and the Border Guard were deliberately omitted. In the new political reality after 1989, political changes influenced the evolution of Poles’ historical consciousness, which led to an increase in public interest in the memory of the KOP and the Border Guard. The main purpose of the research was to determine the place of defense battles of border guards soldiers from September 1939, as well as to show the activities of local government units, social organizations and Border Guard authorities in restoring and preserving the memory of their heroism in present times. The scientific deliberations in the article are concretised on the following thesis that: Preservation and commemoration of places of struggle of soldiers of border formations in Polish society in September 1939 constitute permanent values for the heritage of the nation and the Polish state, which should be popularized in the process of upbringing and education of young people in particular. generations.

PL

Artykuł prezentuje refleksję nad potrzebą utrwalania pamięci społecznej o żołnierzach formacji granicznych Drugiej Rzeczypospolitej, którzy podczas kampanii polskiej w 1939 r. toczyli bohaterską walkę z wojskami niemieckimi i sowieckimi. Żołnierze oddziałów Korpusu Ochrony Pogranicza (KOP) i Straży Granicznej (SG), wchodząc do związków taktycznych, walczyli w obronie Wielunia, Helu, Węgierskiej Górki, Szacka i Wytyczna. Po wojnie historia wydarzeń z Września i pamięć o żołnierzach KOP i SG była ukrywana. Ważne fakty dotyczące zmagań i bojów żołnierzy zostały wyparte ze zbiorowej świadomości Polaków czy też celowo były pomijane. Dopiero po 1989 r., w nowej rzeczywistości polityczno-gospodarczej pojawiło się w społeczeństwie zainteresowanie pamięcią o żołnierzach KOP i SG, którzy w wojnie obronnej zginęli bądź przeżyli gehennę obozów jenieckich. Głównym celem poszukiwań badawczych było ukazanie miejsc walk obronnych żołnierzy formacji granicznych we wrześniu 1939 r. oraz przedstawienie w czasach obecnych działań jednostek samorządu, organizacji społecznych i organów Straży Granicznej Rzeczypospolitej Polskiej w przywracaniu i utrwalaniu pamięci w społeczeństwie polskim. Rozważania w artykule konkretyzują się na postawionej tezie, która brzmi: Utrwalanie i upamiętnianie w społeczeństwie polskim miejsc walk żołnierzy formacji granicznych we wrześniu 1939 r. stanowią trwałe wartości dla dziedzictwa narodu i państwa polskiego, które należy popularyzować w procesie wychowania i kształcenia w szczególności młodego pokolenia.

4

Kółko rolnicze w Szadku w latach 1907–1926

58%

Stefańska D.

|

tom 16

215-242

EN

The first farmers’ association in Szadek was the Stanisław Staszic association, set up in 1906 by the owner of Wola Krokocka, Jerzy Karol Kurnatowski. However, due to lack of financial support it soon ended its activity. Farmers’ associations started to be formed in the Kingdom of Poland after tsar’s order of 4 March 1906, which permitted such activity. In 1907, at the initiative of Kazimierz Czarnowski, owner of a landed estate in Prusinowice, another farmers’ association was formed, which functioned as part of the Central Farmers’ Association. In the years 1907–1026 the association’s chairmen were, successively: Kazimierz Czarnowski (1907–1908), Father Stanisław Mirecki (1908–1911), Franciszek Paczkowski (1911–1914), Hoppe (1914–1920), Jan Wróblewski (1920–1922), Adam Nencki (1923–1925), Stanisław Leopold (1925) and Michał Zabłocki (from 1926).

PL

Pierwszym kółkiem rolniczym w Szadku było powstałe w 1906 r. Kółko Rolnicze im. Stanisława Staszica założone z inicjatywy właściciela dóbr Wola Krokocka, Jerzego Karola Kurnatowskiego, które jednak ze względu na brak wsparcia finansowego wkrótce upadło. W 1907 r. z inicjatywy właściciela majątku ziemskiego w Prusinowicach, Kazimierza Czarnowskiego, w Szadku powstało większe i dysponujące środkami finansowymi kółko rolnicze, które działało w strukturach Centralnego Towarzystwa Rolniczego i podlegało najpierw terenowemu gubernialnemu oddziałowi tego towarzystwa w Kaliszu, a następnie powiatowemu oddziałowi w Sieradzu. W latach 1907–1926 kolejnymi prezesami kółka rolniczego byli: Kazimierz Czarnowski (1907–1908), ks. Stanisław Mirecki (1908–1911), Franciszek Paczkowski (1911–1914), Hoppe (1914–1920), Jan Wróblewski (1920–1922), Adam Nencki (1923–1925), Stanisław Leopold (1925) i Michał Zabłocki (od 1926). Działalność kółka koncentrowała się na modernizacji i odbudowie rolnictwa przy wsparciu ziemiaństwa i duchowieństwa.