Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

„den letzten Zipfel des Gebetsmantels“ – Komische Inkongruenzen und ‚religiöser Humor‘ in Franz Kafkas Tagebuchaufzeichnungen und Briefen

100%

Sommerfeld B.

|

nr 29

5-26

DE

Kafkas Humor und die spezifische Komik seiner Texte sind in den letzten Jahren verstärkt in den Fokus der Forschung getreten. Beide kommen insbesondere in Kafkas Auseinandersetzung mit seinem religiösen Umfeld zum Tragen. Dies soll anhand der Tagebuchaufzeichnungen und Briefe Kafkas nachgewiesen werden. In Anlehnung an Henri Bergson wird Kafkas Komik in den Inkongruenzen zwischen dem assimilierten Westjudentum und dem Chassidismus aufgespürt. Unter Berufung auf Felix Weltsch und Sören Kierkegaard wird Kafkas Humor als Ausdruck seiner geistigen Suche herausgestellt.

EN

Kafka’s humor and the comic aspects of his texts recently have been focused extensively by scholars. Both can be observed particularly in Kafka’s confrontation with his religious environment. This is pointed out on the example of his diaries and letters. Referring to Henri Bergson, Kafka’s specific comical imagery is shown as an effect of the observed incongruencies between assimilated Western Judaism and Hasidic Judaism. With reference to Felix Weltsch and Søren Kierkegaard, Kafka’s humor is emphasized as an expression of his own religious inquiries.

PL

Humor Kafki i specyficzny komizm jego tekstów w ostatnich latach coraz częściej były przedmiotem badań w kafkologii. Oba ujawniają się ze szczególną ostrością w konfrontacji Kafki ze swoim środowiskiem religijnym. Artykuł bada te kwestie na przykładzie dzienników oraz listów Kafki. Odwołując się do Henri’ego Bergsona, komizm Kafki jest ukazany jako efekt inkongruencji występujących w relacji zasymilowanego zachodniego judaizmu do chasydyzmu. W świetle tekstów przyjaciela Kafki, Feliksa Weltscha, oraz filozofa Sørena Kierkegaarda humor Kafki jawi się jako wyraz jego własnych religijnych poszukiwań.

2

Mit Kurzformen spielerisch umgehen. Zu Beschaffenheit und humorvollem Potential der Backronyme

100%

Wowro I.

|

nr 52

295-313

EN

Language Games with Acronyms. The specificity and comical potential of backronyms Abbreviations, acronyms and other forms created by abbreviating a word or a phrase are more and more frequently present in the lexicons of various languages, which confirms the tendency to make means of expression more economical. They may also serve as a point of departure for language games of different types. An example is provided by backronyms, that is peculiar decodings of acronyms, often coloured with humour and irony. The aim of the article is to discuss the structure of those decodings and the comical mechanisms contained in such a method, frequently ironic, of decoding acronyms of this type.

3

Podwójnie narodzeni. Na marginesie „Nieciekawej historii” Antoniego Czechowa

75%

Głąb A.

|

nr 9

DE

Die Autorin polemisiert gegen die These von Leo Schestow, der Anton Tschechow einen „Apologeten der Hoffnungslosigkeit“ nannte, indem sie auf seine Philosophie des Hu-mors sowohl in der Form als auch im Inhalt der Werke hinweist. Eine Exemplifizierung dieser Philosophie ist die kontrapunktische Struktur der Erzählung Langweilige Geschichte mit deren Hauptfrage „Was tun?“. Die Verfasserin schlägt eine andere Erklärung für die von Schestow angenommene Kategorie des „Schaffens aus dem Nichts“ vor. Sie bezieht sich auf die Philosophie von William James (besonders auf seine Begriffe der Doppeltge-borenen und des Rechtes auf den Glauben), die entsprechende Kategorien für die Diag-nose der Melancholie bei den Figuren Tschechows liefert. Am Ende stellt die Autorin mit Bezug auf Thomas Mann fest, dass die Antwort auf die Frage „Was tun?“ bei Tschechow eine Betätigung voller Hingabe ist.

EN

Author polemicizes with Lev Shestov who called Anthon Chekhov “a poet of hopeless-ness,” indicating Chekhov’s philosophy of humour inherent in the form and content of his works. This philosophy is well exemplified in the contrapuntal narrative structure of his “A Boring Story,” the story whose main concern is the question: “What to do?” Anna Głąb offers an alternative to Shestov’s category of “creation from the void,” referring to the philosophy of William James (especially the concepts of the twice-born and the will to believe), which provides adequate categories for the diagnosis of Chekhov’s melan-choly heroes. Finally, after Thomas Mann, the author states that Chekhov’s response to the question “What to do?” is commitment through work.

PL

Autorka polemizuje z tezą Lwa Szestowa, który nazwał Antoniego Czechowa „piewcą beznadziejności”, poprzez wskazanie na jego filozofię humoru ujawniającą się w formie, jak i treści jego utworów. Egzemplifikacją tej filozofii jest kontrapunktyczna struktura opowiadania Nieciekawa historia, w którym głównym pytaniem jest: „co robić?”. Autorka proponuje inne wyjaśnienie dla przyjętej przez Szestowa kategorii „twórczości z niczego”, odwołując się do filozofii Williama Jamesa (szczególnie do pojęcia podwójnie narodzonych i prawa do wiary), która dostarcza adekwatnych kategorii do zdiagnozowania melancholii bohaterów Czechowa. Na koniec, za Tomaszem Mannem autorka stwierdza, że odpowiedzią Czechowa na pytanie, „co robić?”, jest zaangażowanie poprzez pracę.

4

Die verschiedenen Gesichter von Christian Morgenstern: Einige Bemerkungen zu seinem Schaffen und zur Rezeption seiner Werke

75%

Sośnicka D. , Nyczka-Pisarski M.

|

2018

|

nr 27

5-32

PL

Christian Morgenstern zasłynął w literaturze niemieckojęzycznej przede wszystkim jako autor humorystyczno-groteskowych ‘Pieśni szubienicznych’. Jednakże jego twórczość literacka obejmuje także poezję melancholijno-refleksyjną, subtelne wiersze o przyrodzie, mistyczną lirykę, czy też zabawne i rytmiczne wierszyki dla dzieci, które są niemal nieznane szerszemu gronu czytelników. Dlatego też artykuł omawia te różne formy twórczości Morgensterna, która niestety powoli popada w zapomnienie, aby uwypuklić jej wielobarwną różnorodność, równocześnie wskazuje w zarysie na recepcję jego utworów.

EN

Christian Morgenstern figures in literary history primarily as the author of the humorous-grotesque “Gallows Songs”. But his literary work includes melancholy poetry, subtle nature poems, mystical lyrics and amusing and rhythmic nursery rhymes, which are almost unknown to the reading public. This article therefore focusses on outlining briefly the differing forms and areas of Morgenstern’s writings in order to provide an overview of the rich diversity of a work which, unfortunately, is gradually becoming forgotten. The article also contains a short account of the reception of Morgenstern’s work.

DE

Christian Morgenstern ist in die Literaturgeschichte vor allem als Verfasser der humoristisch-grotesken „Galgenlieder“ eingegangen. Doch sein literarisches Schaffen umfasst auch melancholische Gedankenpoesie, zarte Naturgedichte, grüblerisch-mystische Lyrik sowie amüsante und rhythmische Kinderreime, die dem Lesepublikum kaum bekannt sind. Daher konzentriert sich der Beitrag darauf, die unterschiedlichen Formen und Bereiche seines Schaffens kurz zu umreißen, um das facettenreiche Werk des leider allmählich in Vergessenheit geratenden Dichters ganzheitlich zu erfassen. Der Beitrag bezieht sich auch kurz auf die Rezeption von Morgensterns Werken.