Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Otwieranie się gospodarki polskiej w latach 90

100%

Polszakiewicz B.

Ekonomista

|

2000

|

nr nr 2

243-250

XX

Otwieranie się polskiej gospodarki w latach 90. potraktowano jako sposób na uaktywnienie mechanizmów konkurencji skorodowanych centralnym kierowaniem oraz jako gwarancje reform rynkowych. Objęło ono najpierw rachunek obrotów bieżących i zapoczątkowane zostało wejściem w życie Ustawy o działalności gospodarczej (1989).

2

Open source - nowy model biznesu?

75%

Mierzejewska B.

|

2006

|

nr z. 68

53-65

XX

Przedstawiono charakterystyczne cechy działalności organizacji funkcjonujących w oparciu o model open source w konfrontacji z dotychczas stosowanymi koncepcjami zarządzania. Określono główne założenia tego innowacyjnego modelu biznesowego, a także przeanalizowano korzyści, jakie organizacje odnoszą w wyniku wdrożenia modelu zarządzania open source do praktyki gospodarczej.

EN

Presented characteristic features of organisations functioning on the basis of open source model. Defined main guidelines this innovating business model and analysed advantages for organisations. (MP)

3

Dynamiczny model równowagi ogólnej dla gospodarki Polski. Szacowanie wybranych parametrów modelu

75%

Dintcheva-Biś D.

Przegląd Statystyczny

|

2006

|

tom 53

|

nr z. 4

58-81

XX

W artykule przedstawiono równania oraz wyniki estymacji niektórych parametrów dla deterministycznej wersji dynamicznego modelu równowagi ogólnej dla gospodarki Polski. Parametry elastyczności w modelu składającego się z 42 równań oszacowano za pomocą modeli ekonometrycznych na podstawie kwartalnych danych statystycznych z lat 1996-2002. (abstrakt oryginalny)

EN

The paper presents the equations and the results of estimation of some parameters of a discrete version of dynamic general equilibrium model for Polish economy. We estimate some elasticity parameters of the forty-two equation model on the base of econometric models and quarterly statistical data for years 1996-2002. (original abstract)

4

Włochy w oczach OECD. Reforma regulacyjna polityki gospodarczej wyniki przeglądu w komitecie handlu OECD

75%

Bartoszewicz T.

Studia i Materiały / Instytut Koniunktur i Cen Handlu Zagranicznego

|

2001

|

nr nr 75

60

5

Niestabilność bilansu obrotów bieżących w krajach Europy Środkowo-Wschodniej

75%

Najlepszy E.

Ekonomista

|

2006

|

nr nr 1

9-26

XX

Autor, stosując podejście absorbcyjne w modelu makroekonomicznym wyjaśnia, dlaczego gospodarki wysoko rozwiniętych krajów wykazują na ogół relatywnie niskie i bezpieczne deficyty (lub nadwyżki) obrotów bieżących, które nie zagrażają ich stabilności ekonomicznej i procesowi wzrostu, natomiast mechanizmy stabilizacji równowagi płatniczej nie funkcjonują jeszcze dość sprawnie.

EN

The developed economies of the European Union are generally characterized by relatively low and safe deficits in current accounts, while countries of East-Central Europe experience difficulties in coping with the ensuing gaps. The operation of market-based stabilization mechanisms is not adequately efficient in economies undergoing transformation. The remedy can be seen in the active government policies which may periodically introduce corrective measures. The success of interventionist policies in safeguarding equilibrium of payment balances and enhancing economic growth depends on the correct definition of the objectives of such policies, i.e. on the formulation of acceptable ceilings for the deficit in the medium term.

6

Polityka otwierania gospodarki w okresie transformacji

75%

Jakóbik W.

Gospodarka Narodowa

|

1996

|

nr nr 3

6-11

XX

Jednym z istotnych zadań, jakie postawiono w 1989 r. przed transformacją systemową w Polsce, było możliwie szerokie i stosunkowo szybkie otwieranie gospodarki na świat. Realizacja tego zadania przybrała realny kształt nie tylko dzięki zastosowaniu w tej dziedzinie "klasycznych" już instrumentów (m.in. opłat celnych, kursów walutowych, podatku importowego), ale przede wszystkim w następstwie przebudowy całego systemu instytucjonalnego. O ile jednak sama zasada otwierania gospodarki była (i nadal jest) powszechnie akceptowana, o tyle zaistniałe w minionym pięcioleciu fakty i tendencje w obszarze stosunków gospodarczych z zagranicą są przedmiotem kontrowersji.

7

Zastosowanie wskaźnika Tobina w dynamicznym modelu równowagi ogólnej

75%

Dintcheva-Biś D.

Przegląd Statystyczny

|

2006

|

tom 53

|

nr z. 4

82-101

XX

W artykule przedstawiono deterministyczną wersję dynamicznego modelu równowagi ogólnej dla gospodarki otwartej. Czynnikiem określającym decyzje inwestycyjne w tym modelu jest wartość przyszłych zysków, których spodziewają się podmioty gospodarcze. W artykule zostały wyprowadzone warunki międzyokresowe determinujące optymalną wielkość współczynnika odnowienia kapitału rzeczowego. Wielkość ta jest uzależniona od krańcowej wartości wskaźnika Tobina. (abstrakt oryginalny)

EN

The paper presents a deterministic version of dynamic general equilibrium model of an open economy based on intertemporal consumption and investment optimization by representative agents. We derive the intertemporal conditions for the optimal value of the ratio of investment relative to the existing capital stock on the base of the marginal value of tax-adjusted Tobin's q. (original abstract)

8

Income Distribution and Fiscal Policy in Gabon: a Computable General Equilibrium Model with Maximum Entropy Principle

75%

Bwanakare S.

Prace i Materiały Wydziału Zarządzania Uniwersytetu Gdańskiego

|

2007

|

nr nr 5

63-74

XX

W artykule za pomocą tzw. obliczeniowego modelu równowagi ogólnej (ang. computable general equilibrium model, CGE) oszacowano wpływ polityki fiskalnej rządu na dystrybucję dochodów w Gabonie – państwie położonym w Afryce Środkowej. Gabon jest przykładem małej gospodarki otwartej, która nie ma wpływu na rynek międzynarodowy.

EN

This paper uses a computable general equilibrium(CGE) model (with the code GAMS) to assess the impact of Gabon's government fiscal policy on income distribution, in a way similar to Shoven and Whalley models (1972, 1984). In fact, Gabon is a small petroleum country without any influence on the international market. The answer to this issue could provide first insights into the eve of geographical barrier suppression between countries forming the Monetary and Economic Community of Central Africa (CEMAC). Cross entropy econometrics technique is used to estimate the behavioural parameters of the model. These techniques have recently been proved to be much more efficient than the classical calibration approach criticized for lack of scientific foundations. Simulations from the model show that lower import tariffs has higher negative impact on revenues of very low income households than on high income families. However, these conclusions must be carefully analysed due, among other reasons, to the use of a one period sample to asses parameters of the model. (original abstract)

9

Determinanty regresu

63%

Karaś W. , Łukawer E. , Stolarczyk J.

|

1984

|

nr nr 180

23-55

XX

W niniejszym artykule dokonano analizy inwestycji w poszczególnych okresach rozwoju gospodarki. Omówiono: produkcję, stopę życiową i dochód narodowy. Na koniec przedstawiono cechy gospodarki otwartej.

EN

The crisis experienced by Polish economy is the result of a specific feedback relation which occurred in the decade of seventies between the deficiencies of centralized system of economy and the errors of economic o policy resulting of the authoritarianism and ignorance of the decision-makers. The errors in economic policy first of all consisted in inflating the rate of investment above the capacities pf national economy, neglecting the objective factors limiting the rate of growth, implementing a faulty structure of investment, and finally foreign indebtness by far exceeding the limits of safety. The negative effects of faulty investment and credit policies were compounded by centralized, directive-distributive system of economy functioning which through crating inflation type imbalance in production, prevented any rational economic activity as well as effective utilization of the rapidly expanding material basic of production. In result the loudly augured and propagandized decade of accelerated growth" turned out to be the decade of the aIowest growth In all the post World War II period and what is more, it was concluded by a deep crisis.(original abstract)

10

Kapitał lubi bogatych

63%

Kulawik J.

Nowe Życie Gospodarcze

|

2006

|

nr nr 9

24-25

XX

Znacznie więcej jest dowodów na pogłębiające się różnice poziomu rozwoju gospodarczego i dobrobytu ludności między krajami i regionami, chociaż niekiedy obserwuje się również łagodzenie dysparytetów. Autor prezentuje przykładową analizę współczesnej konkurencji o kapitał w oparciu o pracę H. Cai'ego i D.Treismana.

11

Bezpośredni cel inflacyjny i kurs walutowy w gospodarce otwartej

63%

Siwiński W.

Ekonomia / Uniwersytet Warszawski

|

2002

|

nr nr 5

3-23

XX

W ostatniej dekadzie obserwowana jest zmiana w sposobie prowadzenia polityki pieniężnej, polegająca na wyznaczeniu określonego poziomu lub zakresu inflacji jako celu, któremu zostaje podporządkowana polityka pieniężna. Autor rozpoczął od omówienia istoty i efektów stosowania systemu bezpośredniego celu inflacyjnego w polityce pieniężnej, po czym przedstawił model posługiwania się narzędziami polityki pieniężnej, w celu osiągnięcia założonego celu inflacyjnego w gospodarce otwartej. Na zakończenie przytoczył zakłócenie, które zagrażają polityce pieniężnej nastawionej na utrzymanie inflacji na wyznaczonym poziomie.

EN

Since 1998 Poland has applied the inflation targeting system of monetary policy. This paper reviews briefly the basic features of such type of monetary policy. The main purpose is to discuss the influence of such policy on the changes of foreign exchange rates. Our baseline framework is a standard general equilibrium model with money and temporary nominal price rigidities extended to the open economy context. We applied also the graphical interpretation of this model. We focus on the influence of monetary policy during transition to low inflation on the developments of foreign exchange rates and their potential consequences. Especially we discuss these consequences for less developed countries providing brief comments on the influence of anti-inflationary policy on the rate of exchange of Polish currency. Then we analyze the influence of specific shocks and the best responses of monetary policy. We ends with focusing on main conclusions stemming from our analysis. (original abstract)

12

Arabia Saudyjska na drodze przemian. Próba budowy gospodarki otwartej na świat

63%

Łukaszewicz A.

|

2004

|

nr nr 15

97-112

EN

The paper presents the directions of transformations in the sphere of politics and economy taking place in Saudi Arabia in 1995-2004. The author tries to analyze the effects of the reforms being implemented, the degree to which they are comprehensive, as well as the level of threat to the reforms in the case of possible victory of antireformist forces in the Saudi Kingdom. (original abstract)

13

Metody realizacji polskiej polityki pieniężnej w obliczu europejskich procesów integracji

63%

Czechowska I. D.

Monografie i Opracowania Naukowe / Szkoła Główna Handlowa w Warszawie. Kolegium Zarządzania i Finansów

|

2005

|

tom Finanse

459-466

XX

Celem niniejszego opracowania jest prezentacja metod realizacji polityki pieniężnej w Polsce. Źródłem inspiracji do podjęcia tego tematu są procesy integracji z wyżej rozwiniętymi gospodarkami krajów Unii Europejskiej. Hipoteza pracy zakłada, że metody realizacji polityki pieniężnej w Polsce są dostosowywane do standardów unijnych. (fragment tekstu)

14

Otwieranie gospodarki polskiej w okresie transformacji systemowej

63%

Chilimoniuk E. , Czarny E.

Bank i Kredyt

|

2004

|

nr nr 10

35

XX

W opracowaniu omówiono takie zagadnienia jak: kontakty gospodarcze Polski z zagranicą w przededniu transformacji systemowej, liberalizacja gospodarki polskiego handlu z zagranicą i jej skutki (zmiany struktury, wielkości oraz kierunków polskiego handlu z zagranicą, polska wymiana towarowa i polityka handlowa wobec wybranych międzynarodowych porozumień o liberalizacji handlu), napływ kapitału zagranicznego do Polski w okresie transformacji systemowej (napływ kapitału pożyczkowego, napływ zagranicznych inwestycji bezpośrednich).

15

Efekt wypierania w gospodarce otwartej

63%

Młodkowski P.

|

2011

|

nr z. nr 18

346-359

XX

Zgodnie z teorią ekonomii efekt wypierania wydatków prywatnych przez wydatki publiczne nie występuje w gospodarce otwartej. Dotychczas w literaturze pojawiały się sugestie, że ewentualny wpływ ekspansji fiskalnej może wypierać eksport netto. Celem artykułu jest wskazanie niezauważanego dotychczas kanału oddziaływania wydatków budżetowych i kreowania długu publicznego na krajowe inwestycje prywatne. Mechanizm postulowanego efektu wypierania opiera się na kanale rentowności krajowych projektów inwestycyjnych, która to rentowność jest pod silnym wpływem kursu walutowego. Wskazywana zależność przyczynowo-skutkową składa się z następujących elementów: (1) nadmierne wydatki budżetowe pokrywane są emisją skarbowych papierów wartościowych, (2) dług publiczny utrzymywany jest w dużej części przez inwestorów i zagranicznych, co pozwala na zrównanie ex post I i S i utrzymanie niezmienionej krajowej stopy procentowej, (3) napływ kapitału zagranicznego aprecjonuje walutę krajową, (4) obniża się rentowność działalności krajowej, (5) przy niezmienionej stopie procentowej i obniżającej się rentowności projektów inwestycyjnych gospodarka narodowa doświadcza niższych nakładów inwestycyjnych, (6) prywatne oszczędności krajowe są eksportowane w poszukiwaniu wyższych stóp zwrotu. Tak postrzegany efekt wypierania krajowych inwestycji prywatnych jest obecny w Polsce. Dotychczas podobny mechanizm wystąpił w Japonii, która od 1990 roku boryka się ze stagnacją gospodarczą. Liczne analogie warunków w obu przypadkach pozwalają na wysunięcie hipotezy o negatywnym wpływie odpływu prywatnych oszczędności z gospodarki narodowej. (abstrakt oryginalny)

EN

According to the theory of economics, the crowding-out effect of private investment by the public spending is not present in a small open economy framework. The literature so far suggests that there might be a crowding-out effect of fiscal expansion in regard to net exports. The aim of this paper is to present an imperceptible (so far) propagation mechanism of public spending and public debt creation on private domestic investment. The mechanism is based on the channel of profitability of domestic investment projects. This profitability is under significant influence of the exchange rate. The postulated cause-consequence relationship is as follows: (1) excessive public spending is financed by issuing public debt, (2) public debt is hold by foreign investors, which is why ex post interest rate is not affected and I=S, (3) inflow of foreign capital to finance public debt appreciates domestic currency, (4) profitability of domestic business decreases, (5) lower profitability of investment projects with the same level of interest rates leads to lower investment endowments, (6) domestic private savings are exported in a search for higher rates of return. The crowding-out effect perceived in the presented way is present in Poland. Hitherto similar pattern of actions was observed in Japan from 1990, which is suffering a long-lasting stagnation. Many similarities of these two cases (Poland, Japan) allow for a suggestion that there may be a negative influence for the domestic economy due to the private savings outflow. (original abstract)

16

Gospodarka polska w latach 1997-2006 widziana przez pryzmat modelu DSGE

63%

Grabek G. , Utzig-Lenarczyk G.

Bank i Kredyt

|

2009

|

nr nr 2

5-35

XX

Celem opracowania jest przedstawienie gospodarki Polski w latach 1997-2006 z perspektywy modelu DSGE małej otwartej gospodarki. Skonfrontowanie modelu DSGE z danymi pozwala na identyfikację zaimplementowanych w modelu, interpretowalnych ekonomicznie szoków. To właśnie te szoki nadają kształt podstawowym kategoriom makroekonomicznym. Dokonujemy interpretacji i racjonalizacji zidentyfikowanego przebiegu szoków w analizowanym okresie, a następnie za ich pomocą wyjaśniamy kształtowanie się podstawowych zmiennych makroekonomicznych. (abstrakt oryginalny)

17

Otwartość gospodarki a poziom i wahania wzrostu gospodarczego : przegląd badań

63%

Domańska A.

Zeszyty Naukowe / Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu

|

2011

|

nr nr 176

93-133

XX

Interesującym zagadnieniem badawczym, które wyłania się z raportów i danych obrazujących globalną sytuację gospodarczą w ostatnich kilkunastu miesiącach, jest to, że różne gospodarki świata zostały w zróżnicowany sposób dotknięte obecnym kryzysem. Niejednorodny jest więc stopień podatności krajów na szeroko rozumiane wstrząsy ekonomiczne pochodzące z zewnątrz, co jest związane zarówno z endogenicznymi uwarunkowaniami gospodarek (wielkością generowanego dochodu, strukturą sektorową i gałęziową, poziomem specjalizacji, rodzajem prowadzonej polityki monetarnej i fiskalnej, dyspersją dochodu, skłonnością do konsumpcji itp.), jak i stopniem oraz "cechami" ich wystawienia (exposure) na wpływ globalnych impulsów koniunkturalnych. Jednym z kluczowych czynników decydujących o owej zewnętrznej wrażliwości gospodarek jest ich otwartość w sferze handlu i finansów międzynarodowych. Celem niniejszego artykułu jest pokazanie roli otwartości jako czynnika wzrostu gospodarczego przez pryzmat jej wpływu na tempo i wahania zagregowanego produktu (dochodu). Analizowany problem jest - wbrew pozorom - niejednoznaczny, gdyż postęp w zakresie wzajemnego otwierania gospodarek, związany zarówno z liberalizacją wielostronną w wymiarze globalnym, jak i integracją w blokach regionalnych z jednej strony wykreował dla krajów i regionów świata nowe możliwości rozwojowe (zgodnie z klasycznymi teoriami wymiany handlowej), z drugiej - wystawił je i naraził na ujemne oddziaływania z zewnątrz. Zagadnienie pozostaje więc otwartym pytaniem empirycznym, co jest widoczne na przykładzie bardzo zróżnicowanych, a często ze sobą sprzecznych wyników badań; między innymi prace R. Wacziarga i K.H. Welcha [1998], D.A. Irvina i M. Tervio [2002], M.A. Kose i in. [2005], D. Rodrika i F. Rodrigueza [2000], J. di Giovanniego i A.A. Levchenko [2008], D. Ben-Davida [1993], W. Easterly i S. Rebelo [1993], S. Ahmeda [2009], D. Rodrika i F. Rodrigueza [2000], M. Kleina i G.Oliveiego [2002] i wielu innych. Odmienność rezultatów badań wynika po części z różnic metodologicznych. W artykule dokonano szczegółowego przeglądu literatury z zaprezentowaniem najważniejszych podejść metodologicznych oraz wynikających z niego wniosków co do aktualnego stanu wiedzy na temat znaczenia otwartości dla tempa i wahań wzrostu gospodarczego, głównie w kontekście zróżnicowania wyników badań empirycznych. (abstrakt oryginalny)

EN

The paper is aimed at showing the role of trade and financial openness in economic growth and economic fluctuations. The whole issue is, surprisingly, ambiguous as multilateral opening of the fmancial and trade markets (resulting from the liberalization of the global economy as well as regional integration) has, on the one hand, created substantial new economic opportunities for the countries all over the world - but on the other hand has contributed to their much bigger exposure to negative influences from the international environment. Considering this theoretical inconsistency as well as the various and sometimes conflicting results of the empirical analysis on the subject the possible effect of the opening of countries' economies is still an open question. Among the authors who did the research on the openness' impact and its importance as an economic factor one should mention: R. Wacziarg 2001, D.A. Irvin and M. Tervio (2002), M.A. Kose et al. (2005), D. Rodrik (2007), J. di Giovanni and A. A. Levchenko (2008), D. Ben-David (1993), W. Easterly and S. Rebelo (1993), S. Ahmed, M. Bacchetta et al. (2009), D. Rodrik and F. Rodriguez (2000), M. Klein and G.Olivei (2002) and many others. The inconsistency of the empirical results is to some extent the consequence of a substantial range of various econometric methods applied in the studies (vector autoregression analysis, dynamic general equilibrium models, different specifications of the regression functions, the number of variables and indicators of openness used). The paper addresses the debate on the role of financial and trade openness in the economic development and GDP fluctuations, reviewing previous empirical work on the subject and presenting a wide selection of the literature covering its different aspects. (original abstract)

18

Cooling Down Economy with Fiscal Policy in a Monetary Union

63%

Młodkowski P.

Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy

|

2009

|

nr z. nr 14

245-253

XX

W opracowaniu proponuje się modyfikację prostych teoretycznych ram modeli klasy DSGE dla gospodarki otwartej o rozszerzonych podstawach mikroekonomicznych. Mogą one znaleźć zastosowanie w analizach gospodarki Unii Walutowej w sytuacji, kiedy państwo członkowskie znalazło się w sytuacji asymetrycznego szoku. Uwaga ogniskuje się na możliwych działaniach w ramach narodowej polityki fiskalnej i ich efektywności w sytuacji ograniczeń w postaci nominalnych kryteriów konwergencyjnych odnoszących się do deficytu budżetu państwa i długu publicznego. W oparciu o pozaricardiańskie założenia dotyczące reprezentatywnych agentów możliwe staje się uchwycenie reakcji konsumpcji i inwestycji na zmiany w poziomie opodatkowania. Proponowana modyfikacja ram standardów GIMF jest nieskomplikowana i przyjmuje kształt wprowadzenia ograniczeń dla zadłużenia publicznego (określonego jako procent PKB) oraz usunięcia bezpośrednich związków z polityką monetarną która w przeciwnym wypadku (bez pełnej integracji monetarnej) zmniejszyłaby społeczne koszty ograniczeń fiskalnych. (abstrakt oryginalny)

EN

The paper offers a modification to a simple theoretical framework of the DSGE class model for an open economy with extended microfoundations. It can be used for an analysis of an economy of a monetary union when a member state is hit by an asymmetric shock. The focus is on the response of national fiscal policy and its efficiency under nominal convergence criteria that apply for central government deficit and public debt. Due to non-Ricardian assumptions regarding representative agents it becomes possible to capture reaction of consumption and investment to alterations in the level of taxation. The proposed modification of the standard GIMF framework is quite simple and takes a form of introducing a limit for public debt (defined as % of GDP) and removing direct interaction with monetary policy that would otherwise (without full monetary integration) decrease social cost of fiscal contraction. (original abstract)

19

Kalibracja wartości wybranych parametrów i zmiennych dynamicznego modelu równowagi ogólnej dla gospodarki Polski

63%

Dintcheva-Biś D.

Przegląd Statystyczny

|

2006

|

tom 53

|

nr z. 4

102-121

XX

W artykule wyznaczono metodą kalibracji wartości parametrów oraz niektórych zmiennych dynamicznego modelu równowagi ogólnej dla gospodarki Polski omówionego w opublikowanych wcześniej artykułach autorki. W procesie kalibracji odwoływano się nie tylko do obserwacji z bazowego roku 2000, ale także do wyników przeprowadzonej wcześniej teoretycznej analizy stanu równowagi. Na podstawie oszacowanych 42 równań przeprowadzono dwa rodzaje eksperymentów symulacyjnych. Otrzymane wyniki pozwalają wnioskować o przydatności skonstruowanego modelu do analizy efektów zmian cen relatywnych w gospodarce. (abstrakt oryginalny)

EN

The model described in the previous articles of the author is applied to approximate the Polish economy by calibration of the parameter's and variable's values reflecting mainly the situation in the base-year 2000. The calibration method applies not only benchmark dataset but also the previous theoretical analysis of the equilibrium state. The results of two types of deterministic simulation experiments are presented in the paper. The simulation results confirm the usefulness of the constructed forty-two equation model for analyzing the effects of changes in relative prices. (original abstract)

20

Model zależności między działalnością przedsiębiorstwa i instytucji a dochodami ludności i funduszy publicznych

63%

Bojarski W. W.

Ekonomista

|

2000

|

nr nr 2

195-221

XX

W artykule przedstawiono model sieciowy nowej klasy, dotyczący sfery realnej otwartej gospodarki kraju. Wiąże on analizy w skali mikro, mezo i makro-ekonomicznej. Model ma charakter statyczny i jest zorientowany dwukierunkowo: na konkretne przedsięwzięcia, zakłady pracy i przedsiębiorstwa oraz na dochody ludności, budżety i fundusze publiczne gminy oraz państwa. Uwzględnia system podatkowy i finansów publicznych z 1996 r., wymaga modyfikacji dla warunków 2000 r. Przedstawiono ogólne założenia i równania modelu oraz wyniki poglądowych obliczeń testujących. Są one zgodne z obserwacją procesów realnych, a model wyjaśnia ich mechanizm. W nowy sposób potwierdzono szereg znanych prawd wykorzystywanych od dawna w polityce gospodarczej wielu krajów.