Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Central Planning of Development Through Etatism in Turkey: the State Planning Organization

100%

Özbek O.

|

2011

|

nr nr 241 Przestrzeń a rozwój

467-473

XX

Etatyzm był podstawową ideologią rozwoju ekonomicznego w Turcji do zmiany w roku 1980 związanej z pojawieniem się polityki neoliberalnej. Podkreślał on kluczową rolę państwa w tworzeniu klimatu do rozwoju i zmniejszaniu dysproporcji rozwojowych. Różne instytucje odgrywały rolę w rozwoju społeczno-ekonomicznym od lat 30. XX wieku. Chociaż niektóre z tych instytucji były głównymi aktorami kapitalizmu państwowego, część z nich była odpowiedzialna za realizację ogólnokrajowego rozwoju społeczno-ekonomicznego. Był to Państwowy Urząd Planowania założony w roku 1960, który odgrywał istotną rolę w procesie centralnego planowania rozwoju zgodnie z założeniami etatyzmu. W artykule przedstawiono rolę tej instytucji w kształtowaniu procesów społeczno-ekonomicznych w Turcji. (abstrakt oryginalny)

EN

Emphasising the state's role in the creation of the development climate and in the lessening the development disparities in spatial terms, etatism had been the basic ideology of economic development until the neoliberal policy shift in the 1980s in Turkey. Various institutions played roles in this statist economic development process in Turkey since the 1930s. While some of these institutions were the main actors of state capitalism, some of them took charge in the achievement of nationwide socio-economic development like the State Planning Organisation (SPO). The SPO founded in the planned era (1960-1980) of Turkish macroeconomic policy fulfilled important tasks in central planning of socio-economic development in accordance with the principle of etatism. In both descriptive and critical ways, this paper briefly analyses the statist content of the socio-economic development approach in Turkey in particular to the role of the SPO in centrally planned development. (original abstract)

2

Etatyzm w dzisiejszej Polsce

75%

Beksiak J.

|

nr nr 9

15-27

XX

W dzisiejszych czasach nie jest w naszym kraju jasna opozycja: lewica - prawica, natomiast bardzo ostre jest przeciwieństwo między etatystami i liberałami gospodarczymi. Są to bowiem dwie różne, przeciwstawne doktryny i postawy wobec najważniejszych problemów ekonomicznych i sposobów ich rozwiązywania.

3

Koncepcje zwolenników etatyzmu w okresie międzywojennym w świetle teorii stadiów wzrostu gospodarczego W.W. Rostowa - próba interpretacji

75%

Skrzyński T.

Zeszyty Naukowe / Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie

|

2010

|

nr nr 844

125-138

XX

Przez cały okres dwudziestolecia międzywojennego toczyła się debata na temat roli państwa w gospodarce. Zwolennicy interwencjonizmu wskazywali konieczność szerokiego udziału państwa w życiu gospodarczym, mając na uwadze dorównanie krajom rozwiniętym. Wskazywano przyczyny istniejącego zacofania, jak również proponowano drogi wyjścia z tego stanu. Istniejące po II wojnie światowej opracowania na temat sporu pomiędzy zwolennikami a przeciwnikami etatyzmu w znacznej mierze reprezentują marksistowski punkt widzenia, w myśl którego etatyzm, jako element gospodarki mieszanej, był próbą obrony systemu kapitalistycznego bądź też traktowano działania o charakterze etatystycznym jako niewystarczające, względnie będące wstępem do wprowadzenia socjalizmu. Celem niniejszego opracowania jest próba znalezienia alternatywnych ram teoretycznych dla oceny koncepcji etatystów okresu dwudziestolecia międzywojennego. Teoria W.W. Rostowa niewątpliwie spełnia powyższy warunek. (fragment tekstu)

EN

The subject of the analyses presented in this work is the views of supporters of statism in Poland during the interwar period in the light of W.W Rostow's theory of stages of economic growth. His theory, an alternative to Marxist views, constitutes the frame for researching the views of statists. In this light, the Second Republic of Poland can be seen as a country in transition, preparing itself to enter the initial phase of economic growth. Proponents of statism correctly identified the position of the country's economy, and the steps they took intended to create the conditions required for Poland to enter the next phase of economic growth. For other reasons initial stage of economic growth never came to pass. (original abstract)

4

Więźniowie swojej firmy : a może elastyczność zatrudnienia?

75%

Oleksyn T.

Personel

|

1997

|

nr nr 2

15-17

XX

Na elastyczność zatrudnienia wpływają czynniki demograficzne i zdrowotne, edukacyjne, ekonomiczne, socjopsychologiczne i kulturowe, polityczne i prawne, organizacyjne i infrastrukturalne.

5

"Lewiatan" a zagadnienie ingerencji państwa w życie gospodarcze

63%

Zagóra-Jonszta U.

Zeszyt Naukowy / Akademia Ekonomiczna im. Karola Adamieckiego

|

1992

|

nr nr 124

109-136

XX

Celem artykułu jest przedstawienie stosunku sfer wielkoprzemysłowych skupionych wokół organizacji "Lewiatan" (Centralny Związek Polskiego Przemysłu, Górnictwa, Handlu i Finansów)w latach 1918-1939, do różnych przejawów ingerencji państwa w życie gospodarcze, a zwłaszcza etatyzmu, będącego przedmiotem szczególnie ostrej krytyki.

6

Ekonomiczna rola państwa z punktu widzenia etyki

63%

Sosenko K.

Zeszyty Naukowe / Akademia Ekonomiczna w Krakowie

|

1993

|

nr nr 414

65-77

XX

Celem niniejszego artykułu jest zebranie i przedstawienie argumentów etycznych przemawiających za lub przeciw ekonomicznej roli państwa. Przedmiotem analizy jest tzw. państwo dobrobytu, które rozwinęło "obok interwencjonizmu ukierunkowanego na przeciwdziałanie wahaniom koniunkturalnym gospodarki kapitalistycznej (...) działalność ukierunkowaną na zaspokojenie niektórych potrzeb zbiorowych społeczeństwa oraz wspomaganie słabszej ludności, która nie jest w stanie samodzielnie zatroszczyć się o swój los na poziomie pewnego socjalnego minimum". (fragment tekstu)

EN

The aim of the paper is to collect ethic arguments for and against the economic role of the state. When discussing the problem of State control the author distinguishes the sphere of the accomplishment of tasks and the sphere of economic management and points to the fact that ethical values referring to economic phenomena are not identical in meaning. With the economy controlled by the state or market mechanisms, the accepted criteria of ethical evaluation of economic effects are: practical virtues, virtues serving confidence and independence, standards protecting life and health, dignity, and justice, as well as standards accomodating social conflicts and safeguarding peaceful coexistence. It is concluded that although liberal criticism of State control is ethically warranted, the free market can, in moral terms, be equally hazardous. That danger can be prevented only through State control. (original abstract)

7

Etatystyczne koncepcje i polityka gospodarcza śląskiej sanacji na tle ortodoksyjnej teorii ekonomii

63%

Zagóra-Jonszta U.

|

2004

|

tom Dokonania współczesnej myśli ekonomicznej - teorie nieliberalne wobec ekonomicznej roli państwa a polityka społeczno-ekonomiczna

251-260

XX

Rola państwa w życiu gospodarczym to bodaj najbardziej kontrowersyjny temat. Zawsze wywołuje emocje wśród dyskutantów, dzieląc ich na zwolenników i przeciwników aktywnego udziału państwa w gospodarce. Tak jest nie tylko dzisiaj, tak było również w okresie międzywojennym, w którym debata wokół interwencjonizmu, a zwłaszcza etatyzmu, zdominowała pozostałe zagadnienia. Szczególny kształt przyjęła na Górnym Śląsku, z uwagi na specyfikę regionu wynikającą z jego przemysłowego charakteru oraz dużego udziału kapitałów zagranicznych w przedsiębiorstwach śląskich. Na tle ogólnopolskiej dyskusji wokół etatyzmu, wyraźnie zdominowanej przez zwolenników liberalizmu ekonomicznego, Górny Śląsk wyróżniał się zdecydowanie bardziej proetatystyczną postawą. Nasiliło się to zwłaszcza w latach wielkiego kryzysu gospodarczego i po jego zakończeniu, kiedy ujawniono wiele nieprawidłowości i nadużyć w górnośląskim przemyśle, będącym w rękach obcego kapitału. (fragment tekstu)

8

Podstawy i problemy racjonalizacji systemu ekonomiczno-finansowego samorządu terytorialnego w Polsce

63%

Denek E. , Wierzbicki J.

|

1992

|

nr nr 203

13-30

XX

Przedstawiono przemiany w polskim systemie samorządowym od 1950 roku, likwidację właściwego samorządu, aż do jego reaktywowania ustawą z 1990 roku, a w szczególności nieprawidłowości w mechanizmach ekonomiczno- finansowych ich działania obecnie.

9

Władze centralne a śląskie władze wojewódzkie wobec ekonomicznej roli państwa w drugiej Rzeczypospolitej

63%

Zagóra-Jonszta U.

Studia Ekonomiczne / Akademia Ekonomiczna w Katowicach

|

2001

|

nr nr 18 Rozważania wokół wybranych kategorii ekonomicznych na tle przemian gospodarczych Europy i Polski na przestrzeni wieków

105-122

XX

Zamierzeniem autorki było porównanie stanowiska przedstawicieli władz centralnych i śląskich władz wojewódzkich wobec interwencjonizmu państwowego. Specyfika, przeszłość historyczna i sytuacja ekonomiczno-polityczna Górnego Śląska, spowodowały, że aktywna rola państwa była tu akceptowana i przyjmowana z dużym zrozumieniem potrzeby takiej właśnie postawy państwa. Interwencjonizm państwowy kojarzył się tu z umacnianiem polskości na tym niejednolitym narodowościowo terenie. Akceptowano zatem wszelkie jego formy z etatyzmem włącznie. Jeszcze raz potwierdzono w ten sposób tezę o nadrzędności polityki nad ekonomią, ale w tym akurat przypadku zaowocowało to potrzebnymi z punktu widzenia ekonomicznego inwestycjami i ukróciło niedozwolone praktyki kapitału zagranicznego.

EN

The most controversial economic problem of the Second Republic was a range of the economic role of the State. The fierce disputes were carried on this subject during the two decades between the wars. The academic economy was liberal and didn't let much interventionism, especially the most extremal form like etatism. However, the economic life demanded different steps which were inconsistent with the theory. The representatives of the authorities that were responsible for the shape of the economic policy were in the most awkward situation. The paper presents attitudes of the representatives of the central and Silesian provincial authorities towards the State interventionism. As the government in Warsaw distanced from the interventionism propagating the economic liberalism watchwords, the representatives of the Silesian authorities considered the active state role in the economy advisable and necessary owing to the need to polonize the local industry. The governor of the Silesian Province Michał Grażyński played an enormous role in that field. (original abstract)

10

Założenia systemu społecznej gospodarki rynkowej i ich realizacja. Możliwości akceptacji w krajach Unii Europejskiej

63%

Zagóra-Jonszta U.

|

2000

|

tom Systemy gospodarcze i ich ewolucja. Dokąd zmierza Unia Europejska?

161-169

XX

Omówiono założenia ordoliberalizmu, interwencjonalizmu i etatyzmu. Przedstawiono dyskusję nad modelem państwa i możliwościami jego realizacji w innych krajach.

EN

Assumptions of the ordoliberalism, interventionism and state control have been discussed. Discussions on state's model and opportunities of its realization in another countries have been presented.(AŁ)

11

Sfery przemysłowe wobec roli państwa w gospodarce - doświadczenia II Rzeczypospolitej

63%

Lisiecka Ł.

|

1997

|

tom Myśl ekonomiczna II Rzeczypospolitej, Materiały z konferencji pod redakcją Urszuli Zagóry-Jonszty Wisła 22-27.10.1997

143-154

12

Teoria ekonomii a polityka gospodarcza II Rzeczypospolitej

63%

Zagóra-Jonszta U.

|

2001

|

tom Dokonania współczesnej myśli ekonomicznej - teorie ekonomiczne a polityka gospodarcza państwa

143-151

13

Poglądy ekonomiczne Leopolda Caro

63%

Lityńska A.

Zeszyty Naukowe / Akademia Ekonomiczna w Krakowie

|

1993

|

nr nr 402

55-64

XX

Omówiono poglądy Leopolda Caro (1864-1939) - ekonomisty, twórcy kierunku solidarystycznego w Polsce.

EN

The economic conceptions of Leopold Caro, a leading representative of social solidarism in Poland, in the interwar period, are analysed. The influence of the historical school as well as Charles Gide and John Stuart Mill on Caro's views, whose understanding of economy is monothematic and normative, is stressed. Attention is drawn to the positive element in Caro's economic programme that makes allowances for the economic reality of the Second Republic and gives priority to state intervention in economic life. (original abstract)

14

Wokół interwencjonizmu wojennego pierwszych lat niepodległości Polski (1918-1921)

63%

Zagóra-Jonszta U.

Zeszyt Naukowy / Akademia Ekonomiczna im. Karola Adamieckiego

|

1995

|

nr nr 138

67-81

XX

Artykuł dotyczy zagadnienia interwencjonizmu wojennego pierwszych lat niepodległości Polski (1918-1921). Koncentruje się na przyczynach gospodarki wojennej oraz przedstawia stosunek polskiego społeczeństwa do rosnącej ekonomicznej roli państwa (etatyzmu).

EN

The subject matter of the article is war interventionism in Poland during the first period after the country regained independence. The author indicates the reasons for its existance and presents the course of state interventionism and social attitude to the growing economic role of the state.(short original abstract)

15

Społeczne aspekty transformacji a rola państwa

63%

Kowalik T.

|

nr nr 9

28-47

XX

Artykuł podejmuje problem roli państwa w odniesieniu do głównych społecznych aspektów transformacji. Przedstawiono ocenę dotychczasowej roli państwa w procesie przemian systemowych w Polsce oraz te problemy, które dotyczą charakteru i funkcji państwa polskiego obecnie a także w bliższej i dalszej przyszłości.

16

Problem etatyzmu w koncepcji Tadeusza Bernadzikiewicza

63%

Giza W.

Zeszyty Naukowe / Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie

|

2010

|

nr nr 844

139-149

XX

Celem niniejszego opracowania jest analiza poglądów T. Bernadzikiewicza w kontekście sporu o etatyzm. Za główne cechy jego koncepcji należy uznać: brak odwołań do określonych doktryn ekonomicznych, co miało miejsce w wypadku przedstawicieli szkoły krakowskiej5, rozważanie problemu etatyzmu w kontekście korzyści i kosztów, jakie niesie ze sobą występowanie państwa w roli przedsiębiorcy, traktowanie jako podstawowego narzędzia analitycznego empirycznej analizy rentowności przedsiębiorstw prywatnych i państwowych. (fragment tekstu)

EN

The article seeks to analyse the views of Tadeusz Bernadzikiewicz as they apply to the discussion of statism from the 20-year interwar period. A lack of adherence to defined economic doctrines characterised Bernadzikiewicz's thought, as did his focus on the issue of statism in terms of the benefits and costs brought about when the state enters into the role of entrepreneur and treating the empirical analysis of the profitability of both private and public enterprises as a fundamental analytical tool. The article examines both Bernadzikiewicz's theoretical position and the results of empirical analyses that form the basis for the thesis on the need to limit government statist activity. (original abstract)

17

Psychologiczny kontekst funkcjonowania organizacji gospodarczych w Polsce

63%

Hryniewicz J. T.

|

1998

|

nr nr 7/8

3-8

XX

Celem artykułu jest zaprezentowanie analiz i konfrontacja modelu gospodarki rynkowej oraz wymogów funkcjonowania organizacji z orientacjami osobowościowymi upowszechnionymi w polskim społeczeństwie, takimi jak: nacjonalizm, intensywna religijność, rygoryzm i liberalizm polityczny.

18

Liberalizm i etatyzm w praktyce gospodarczej krajów Unii Europejskiej

63%

Heller J.

|

2009

|

nr nr 3

27-45

XX

Celem badań była identyfikacja i pomiar wolności gospodarczej w krajach Unii Europejskiej na przełomie XX i XXI w. Na tym tle szczególną uwagę zwrócono na zmiany (liberalizację) zachodzące w polskiej gospodarce, Podstawąanalizy porównawczej między 25 krajami UE (poza Maltai Cyprem) był materiał liczbowy uzyskany z corocznych badań wolności ekonomicznej, prowadzonych przez Heritage Foundation i Wall Street Journal w latach 1996-2008. Na łączny wskaźnik (indeks) wolności gospodarczej składała się średnia ocena dziesięciu różnych cech - kryteriów bardziej szczegółowych. Średni wskaźnik uzyskany z wszystkich 10 cech pozwalał natomiast ocenić kraj pod względem stopnia liberalizmu (wolności) gospodarki lub poziomu etatyzmu. Zaproponowane podejście metodyczne, w którym dokonuje się podziału na dwa nurty: etatyzm i liberalizm, okazało się szczególnie przydatne przy ocenie procesów zachodzących również w polskiej gospodarce. W wyniku badań stwierdzono, że wśród 15 krajów tzw. dawnej UE 10 zalicza się do grona bardziej liberalnych. W tej grupie jest też najbardziej liberalna w UE Irlandia, natomiast drugą grupę stanowi pięć państw wyraźnie mniej liberalnych: Hiszpania, Francja, Portugalia, Włochy i Grecja. Polska to kraj najbardziej etatystyczny spośród wszystkich członków UE, chociaż w pierwszych latach transformacji należała nawet - obok Czech i Estonii - do trzech liderów pod tym względem. Trudno więc utożsamiać gospodarkę polską z zaawansowanym bądź nadmiernym liberalizmem. Jest to - zgodnie ze współczesnymi standardami - raczej gospodarka etatystyczna, z pewnymi, i to nielicznymi, elementami liberalizmu. Badania wskazują, że kryzysu gospodarczego, który ujawnił się w połowie 2007 r., nie można utożsamiać wyłącznie z gospodarką liberalną, chociaż za takim źródłem przemawiają przyjmowane metody wychodzenia z zapaści gospodarczej. Przeważają tu rozwiązania etatystyczne, ale w wyraźnej mniejszości pojawiają się również metody liberalne. Rozstrzygnięcia należy jednak oczekiwać dopiero po kilku latach. (abstrakt oryginalny)

EN

The aim of the research was to identify and measure the level of economic freedom across the EU at the turn of the 20th and 21st centuries. Special attention was paid to the changes in (i.e. liberalization of) the Polish economy. The basis of the comparative analysis between the 25 EU countries (excluding Malta and Cyprus) was provided by data acquired from the annual economic freedom study conducted by the Heritage Foundation and the Wall Street Journal in the years 1996-2008. The overall economic freedom index consisted of the average from marks for 10 different features - more detailed criteria. The average index acquired from all 10 features was the basis of a country's mark for the level of liberalism (economic freedom) or statism. The proposed methodological approach, in which the two main currents of statism and liberalism are exposed, was especially useful in evaluating the processes occurring in the Polish economy. The results of the research show that, in the group of 15 countries of the "old" EU, 10 can be considered more liberal. This group includes, as the most liberal EU state of all, Ireland. The second group is formed of 5 countries apparently less liberal, i.e. Spain, France, Portugal, Italy and Greece. Poland is found to be the most statist country anywhere in the EU, notwithstanding its status (along with the Czech Republic and Estonia) as one of the three leaders of liberalism in the first years of transformation. In this situation it is hard to identify the Polish economy with advanced or even excessive liberalism. It is - according to the present standards - a rather state-controlled economy, albeit with certain but scarce elements of liberalism. The research shows that the economic crisis which occurred from mid 2007 cannot be identified only with the liberal economy, even though the implemented methods of dealing with the crisis seem to point to such a source. Statist solutions prevail here, but some liberal methods appear as well. A solution to this dilemma can only be anticipated after several years have passed. (original abstract)

19

Etatyzm w ocenie szkoły krakowskiej

63%

Łabaj R.

Zeszyty Naukowe / Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie

|

2010

|

nr nr 819

73-82

XX

Celem opracowania jest zaprezentowanie poglądów szkoły krakowskiej na politykę etatystyczną. Głos szkoły krakowskiej w sprawie etatyzmu to tylko jedna ze stron dyskusji, jaka toczyła się w międzywojennej Polsce. (…) Problematyka opracowania zdecydowała o zastosowaniu metody analizy logicznej i krytyki źródeł oraz związanej z nimi metody porównawczej. W miejscach, gdzie dla zilustrowania pewnych zjawisk przytoczono konkretne przykłady, posłużono się metodą opisową. Konieczność wyciągnięcia ogólnych wniosków na bazie zaprezentowanego materiału faktograficznego wymagała uwzględnienia metody syntezy i indukcyjnego sposobu wnioskowania. (fragment tekstu)

EN

When Poland regained its independence the state became the owner of numerous factories and community buildings, which accounts for why, just before the country regained its independence, a problem arose as to the extent of the state’s economic role. Discussion about the role of the state sector in the economy lasted for the entire interwar period, with two clashing currents of thought emerging - state control and liberal. The Economic Assembly operated between 1921 and 1938, with intellectuals and social and economic activists operating in the institution. The assembly conducted a wide variety of publishing and lecturing activities and it had a strong influence on shaping society's knowledge about the economy. The liberal views its members held led them to call the school the “Krakow School”. The leading intellectuals among the ranks were Adam Krzyżanowski, who was chairman and vice-chairman for several years, as well as Adam Heydel and Ferdynand Zweig. The paper examines the way representatives of the school defined state control, where they perceived its sources of development to be, how they assessed its influence and why they contrasted state control with liberal policy. (original abstract)

20

Sytuacja gospodarcza Grecji - skutki liberalizmu czy etatyzmu?

51%

Kaźmierczyk J.

Zeszyty Naukowe / Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu

|

2012

|

nr nr 230

76-94

XX

Światowy kryzys gospodarczy, który rozpoczął się w 2008 roku, nadal trwa. Grecja wciąż nie potrafi zwalczyć objawów kryzysu, a wprowadzenie liberalnych zasad gospodarczych wymaga wielu reform. Celem artykułu jest prezentacja, analiza i ocena sytuacji gospodarczej Grecji w kontekście kryzysu gospodarczego. Autor analizuje sytuację gospodarczą Grecji od 2004 roku, czyli od rozszerzenia Unii Europejskiej, jednak w dużym stopniu koncentruje swoją uwagę na przemianach gospodarczych, jakie miały miejsce w ostatnim roku. W celu oceniania sytuacji gospodarczej Grecji (na tle pozostałych krajów UE) przeanalizowano takie mierniki ekonomiczne, jak: rentowność dziesięcioletnich obligacji skarbowych, deficyt/nadwyżka finansów publicznych w stosunku do PKB, dług publiczny brutto (w min euro), dług publiczny (w % PKB), realne tempo wzrostu PKB, stopa bezrobocia osób w przedziale wiekowym od 15 do 64 lat, zmiany całkowitego poziomu zatrudnienia, wydajność pracy na zatrudnionego oraz długoterminowe ratingi Grecji. Pozwoliło to zobrazować sytuację, w jakiej znalazła się Grecja, a także wskazać ewentualne sposoby jej poprawienia. (abstrakt oryginalny)

EN

The global economic crisis that began in 2008 continues. Greece cannot overcome the symptoms of the crisis, and the introduction of liberal economic policy requires a number of reforms. This article aims to present, analyze and evaluate the economic situation of Greece in the context of economic crisis. The author analyzes the economic situation of Greece since 2004, i.e. from EU enlargement, however, attention was focused on economic changes that took place in the last year. In order to analyze the economic situation of Greece (in comparison with the other EU countries), the following economic measures were taken into account: the ten-year treasury bond yield, the deficit / surplus of public finances in relation to GDP, gross public debt (in million euros), public debt (as % of GDP), the real GDP growth, unemployment rate (persons 15 to 64 years old), changes in total employment, labor productivity per employee and long-term ratings of Greece. This allowed to illustrate the situation faced by Greece, and to indicate the possible ways to improve it. (original abstract)