Ten serwis zostanie wyłączony 2025-02-11.
Nowa wersja platformy, zawierająca wyłącznie zasoby pełnotekstowe, jest już dostępna.
Przejdź na https://bibliotekanauki.pl
Preferencje help
Widoczny [Schowaj] Abstrakt
Liczba wyników

Znaleziono wyników: 22

Liczba wyników na stronie
first rewind previous Strona / 2 next fast forward last
Wyniki wyszukiwania
Wyszukiwano:
w słowach kluczowych:  Ekonomia pozytywna
help Sortuj według:

help Ogranicz wyniki do:
first rewind previous Strona / 2 next fast forward last
EN
Contemporary philosophy of knowledge (epistemology) compels the rethinking of whether the well-known division into positive and normative economics is justifiable. Is this division still valid, and if so why? The importance of this issue is linked to the following question: how should we pursue economics? From this perspective, let us examine what light contemporary philosophy of knowledge sheds on methods of formulating economic theories, their certainty and applicability. (fragment of original text)
PL
Autor poddaje krytyce tradycyjny podział ekonomii na „pozytywną” oraz „normatywną”. Twierdzi, że rzeczywistym przedmiotem badań ekonomii nie jest enigmatyczna gospodarka, lecz zróżnicowane systemy gospodarcze, których porównywanie łączy ze sobą ujęcie opisowe z wartościującym. W konsekwencji autor dochodzi do wniosku, że sądy wartościujące, od których odżegnuje się ortodoksyjna ekonomia, są jej naturalnymi, immanentnymi elementami. Twierdzenia te zostały zilustrowane analizą poglądów najwybitniejszych przedstawicieli nauki ekonomii w jej historycznym rozwoju (Smith, Marks, Keynes) oraz odwołaniem do poglądów Grzegorza W. Kołodki w ramach tzw. nowego pragmatyzmu.
EN
The author criticizes the traditional division between positive and normative economics. The author claims that real subject of economics is not an enigmatic economy, but different, specific economic systems and comparing of these systems combines the descriptive and the normative approach. Consequently, the author concludes that the normative statements that are rejected by the orthodox economics, are its natural, immanent parts. These claims have been illustrated by the analysis of the views of the most eminent representatives of economic science in the history (Smith, Marx, Keynes) and by the reference to Kolodko’s new pragmatism.
XX
W artykule przedstawiono problem wpływu teorii legitymizacji na kształtowanie się funkcji rachunkowości. Obecnie rachunkowość traktowana jest jako zbiór teorii i subteorii, które najczęściej dzieli się na teorie normatywne i pozytywne. Jedną z teorii wykorzystywanych w badaniach z zakresu rachunkowości jest teoria legitymizacji. Legitymizacja może być rozumiana jako założenie, że działania jednostki są pożądane przez otoczenie i zgodne z normami i wartościami społeczności. W znaczący sposób oddziałuje ona na rozwój pełnionych przez rachunkowość funkcji. Opracowanie zostało podzielone na cztery części. Na początku zaprezentowano przegląd teorii rachunkowości z podziałem na teorie pozytywne i normatywne. Następnie szczegółowo scharakteryzowano teorię legitymizacji. W trzeciej cześć przedstawiono najczęściej identyfikowane w literaturze funkcje rachunkowości. Ostatni punkt pracy zawiera rozważania na temat oddziaływania teorii legitymizacji na rozwój funkcji rachunkowości.(abstrakt oryginalny)
EN
This article introduces the problem of the impact of legitimacy theory on accounting functions. At the current stage of development, accounting is a set of theories and sub-theories, which are typically divided into normative and positive theories. One of the theories which are used in research in the field of accounting is legitimacy the ory. Legitimacy can be understood as an assumption that the actions of individuals are required by the environment and that they comply with the norms and values of the community. It significantly affects the development of accounting functions. The paper is divided into four parts. To begin with, it presents an overview of accounting theory divided into positive and normative theories. Then it characterizes in detail the theory of legitimacy. The third part delineates the accounting functions which are most frequently identified in the literature. The last section of the article discusses the impact of legitimacy theory on the development of accounting functions.(original abstract)
XX
Celem artykułu jest analiza argumentacji Sedláčka, skonfrontowanie jego stanowiska z podejściem innych badaczy oraz próba oceny, na ile ujęcie to może być atrakcyjne dla ekonomistów w czasach nam współczesnych. (fragment tekstu)
EN
One of the fundamental methodological problems of economics as a separate science is the question whether economic theorists are able to restrict themselves to the description of facts without assessing them. Is it possible to create an economic theory utterly deprived of value judgements? In other words - is economics a positive science? This problem is still debatable, notwithstanding efforts to eradicate all value judgements from economic analysis and to treat it as a touchstone of the scientificity of economic reasoning. The main purpose of the article is to analyse Sedláček arguments and to confront his stance with other approaches. Furthermore, an attempt is made to assess whether his position could be attractive for contemporary mainstream economists. (original abstract)
XX
Po globalnym kryzysie finansowym 2008+ nierówności ekonomiczne stały się obiektem zwiększonego zainteresowania opinii publicznej. Urastają do rangi jednego z najbardziej kontrowersyjnych problemów ekonomicznych, a poruszanie go powoduje ostre spory ideologiczno-światopoglądowe. Z tych przyczyn wskazane jest zastosowanie gilotyny Hume'a w celu oddzielenia sądów opisowych od wartościujących. Celem artykułu jest wyjaśnienie kategorii nierówności ekonomicznych przez pryzmat dwóch stosowanych w ekonomii ujęć badawczych: opisowego i normatywnego. Jako zjawisko wieloaspektowe i niejednoznacznie postrzegane wymaga ona zarówno precyzyjnego opisu, jak i oceny opartej na przyjętym systemie wartości. W artykule wykazano, że oba podejścia do problemu znajdują uzasadnienie, ujmują nierówności ekonomiczne w odmienny, ale wzajemnie dopełniający się sposób oraz ułatwiają ich percepcję.(abstrakt oryginalny)
EN
After the global financial crisis of 2008 economic inequality has become the matter of increasing public interest. It has grown into one of the most controversial economic issues, and the discussions on this matter raises substantial ideological and philosophical tensions. For these reasons, it is useful to apply the idea of Hume's guillotine to sever the positive statements from the value judgements. The aim of this paper is to explain the issue of economic inequality with regards to two economic approaches - positive and normative. As a multidimensional and an ambiguous in some respects problem, it demands an in-depth analysis and an evaluation based upon the selected value system. This article demonstrated that this double-approach to the issue is justified. Both concepts present inequality in different but complementary manner, and facilitate understanding of the problem.(original abstract)
XX
Uważam, że współcześni ekonomiści, którzy dzielą ekonomię na pozytywną i normatywną, w różny sposób interpretują znaczenie tych - wydawałoby się podstawowych, a nawet "klasycznych" - terminów. W tym artykule chcę właśnie pokazać wieloznaczność podziału ekonomii na ekonomię pozytywną i ekonomię normatywną. Zaczynam od omówienia kryteriów rozróżnienia "ekonomii pozytywnej" i "ekonomii normatywnej", którymi najczęściej posługują się różni ekonomiści. Następnie tworzę typologię znaczeń nadawanych współcześnie nazwom "ekonomia pozytywna" i "ekonomia normatywna". Wreszcie poszczególnym znaczeniom z tej typologii przyporządkowuję przykłady wypowiedzi ekonomistów, którzy terminami "ekonomia pozytywna" i "ekonomia normatywna" posługują się w takim właśnie znaczeniu. Jak sadzę, tym samym pokazuję wieloznaczność języka ekonomistów. (fragment tekstu)
EN
In this article I want to show the ambiguity of the popular division of economics: "positive economics" and "normative economics". In my opinion economists interpret the meaning of these terms in different ways. At the beginning I present the criteria of distinguishing "positive economics" from "normative economics", which are often used by different groups of contemporary economists. Then I create a typology of different meanings of these terms used by the economists. Finally, I quote different economists who use these terms in different meanings. This way I present the ambiguities in economists' language. I conclude by indicating the damage caused by the ambiguity of the discussed classification. It can be the cause of unsolved arguments that unnecessarily involve participants' time and effort. (original abstract)
XX
Autor w swoim opracowaniu wykazuje zawodność rynku całkowicie wolnokonkurencyjnego. Z jego natury bowiem wynika, że w trakcie funkcjonowania pojawiają się zakłócenia i zawodność. Konieczna staje się więc ingerencja instytucji państwowych w procesy gospodarowania.
XX
Artykuł nawiązuje do tekstu G.W. Kołodki ("Ekonomista" 2014, nr 3) i polemiki z nim autorstwa A. Matysiaka ("Ekonomista" 2015, nr 2). Autor uważa, że polemika A. Matysiaka nie uwzględnia należycie tego, co w dorobku Kołodki wydaje się najciekawsze i najważniejsze, tj. nowatorskiego spojrzenia na ekonomię i jej współczesne cele. Artykuł składa się z trzech części. W pierwszej, metodologicznej, rozważane są cele nauki ekonomii z uwzględnieniem szczególnych cech jej przedmiotu badań, tj. gospodarki - zmienności i różnorodności oraz teleologicznego charakteru. Autor neguje tradycyjny podział ekonomii na pozytywną oraz normatywną. Wprowadza pojęcie "dobrej gospodarki" (dobrego systemu gospodarczego), które w części drugiej analizuje w aspekcie rozwoju myśli ekonomicznej od A. Smitha i D. Ricardo poprzez K. Marksa, J.M. Keynesa aż do współczesnej ekonomii dobrobytu. Część trzecia poświęcona jest analizie kluczowych elementów koncepcji "nowego pragmatyzmu" zaproponowanej przez G.W. Kołodkę. Autor skupia uwagę na poglądach Kołodki na kształt i cele współczesnej nauki ekonomii oraz jego rozumieniu kategorii "dobrej gospodarki". Dochodzi do wniosku, że koncepcja nowego pragmatyzmu, odległa od mainstreamowej współczesnej ekonomii, wychodzi naprzeciw aktualnym potrzebom zmieniającego się świata, a jednocześnie jest silnie osadzona w nurcie poznawczym nauki ekonomii sięgającym jej smithowskich początków. (abstrakt oryginalny)
EN
The paper refers to the article recently published in this journal by Grzegorz W. Kołodko ("Ekonomista", 2014, no. 3) and the polemics written by Andrzej Matysiak ("Ekonomista", 2015, no. 2). The author argues that the polemicist did not fully considered the most interesting and valuable elements of Kołodko's contribution, e.i. a new innovative look at economics and its contemporary aims. The paper is composed of three parts. The first, methodological part includes a discussion of the ultimate aims of economic sciences with the consideration of special features of its subject (economy): its variability, variety, and teleological character. The author rejects the traditional division between positive and normative economics. He introduces the concept of a 'good economy' (good economic system), which is then analysed in part two in the framework of the development of economic thought from Smith and Ricardo, through Marx and Keynes, up to the modern welfare economics. The third part is devoted to the analysis of the key elements of the concept of, new pragmatism, proposed by G.W. Kołodko. The author focuses on Kołodko's views on the contents and aims of contemporary economics and its understanding of the category of a 'good economy'. He concludes that the concept of 'new pragmatism', which is remote from the main-stream contemporary economics, tries to meet the present needs of the changing world while being well settled in the cognitive current of economics dating back to its Smithsonian origins. (original abstract)
9
Content available remote Normatywny i pozytywny charakter kategorii rozwoju trwałego
63%
XX
Celem artykułu jest próba określenia mikroekonomicznych podstaw koncepcji rozwoju trwałego, z ukazaniem zarazem, iż mikroekonomiczne przesłanki normatywne i pozytywne tego rozwoju są (powinny być) postrzegane jako komplementarne, a nie konkurencyjne czy wykluczające się. Ujęcie normatywne rozwoju trwałego oznacza, iż kategorię tę traktuje się jako pewien wzorzec lub postulowany zintegrowany ład. Ujęcie pozytywne ustala, że dąży się do identyfikacji czynników i przesłanek działających na poziomie mikropodmiotów gospodarczych. Umożliwiają one bądź uprawdopodobniają przejście od dotychczasowych wzorców rozwoju do rozwoju trwałego. Podstawą poznawczą objaśniania zachowań mikroekonomicznych w szeroko rozumianej sferze gospodarowania zasobami środowiska nie może być odwołanie się do koncepcji homo oeconomicus i immanentnie z nią związanej hipotezy maksymalizacji użyteczności. W artykule autorzy określają przesłanki, które współcześnie pozwalają na stwierdzenie o kształtowaniu się mikroekonomicznego modelu zachowań czy modelu behawioralnego, określanego w literaturze przedmiotu jako homo sustinens. (abstrakt oryginalny)
EN
The goal of the paper is to define the microeconomic foundations of sustainable development, and to prove that its normative and positive prerequisites should be perceived as complimentary and not competitive or mutually exclusive. The normative approach towards sustainable development implies that this category is regarded as a development pattern or integrated order. The positive approach involves striving for the identification of factors and premises which apply to microeconomic entities. They enable a transition from the hitherto prevailing development patterns to sustainable development, or at least make it plausible. To explain microeconomic behaviours in the sphere of broadly understand natural resources management, it is not enough to take as one's cognitive foundation the notion of homo oeconomicus and utility maximization hypothesis. In the paper, the authors define the conditions that are necessary for the realisation of the model of microeconomic behaviour (or behavioural model) which is described in the subject literature as homo sustinens. (original abstract)
XX
W artykule jest rozważany problem podziału ekonomii na pozytywną i normatywną, a także jego reinterpretacji ze względu na założenia teorii chaosu deterministycznego dla zjawisk ekonomicznych i funkcjonowania rynku. Pytanie badawcze wyrażone jest jako wątpliwość, czy przyjmowanie postulatów idealistycznych oraz opartych na nich sądów wartościujących w ekonomii jest uzasadnione lub przydatne, gdyby omawiane zjawiska okazały się wyłącznie chaotyczne. Odniesiono się do kwestii przedmiotu działalności inwestycyjnej, zwracając uwagę na historyczny zarys kształtowania się podstawowych kategorii ekonomicznych właściwych dla ekonomiki inwestowania. Przedmiot rozważań został podporządkowany założeniom ekonomii złożoności i teorii chaosu deterministycznego, przy czym niektóre ich elementy przedstawiono jako argumenty za zasadnością stosowania ich wobec badań rynków finansowych i systemu gospodarczego. Po wprowadzeniu klasycznego podziału ekonomii na pozytywną i normatywną zwrócono uwagę na specyfikę interpretacji tego podziału w świetle teorii chaosu. Sprawdzono zasadność tego podziału, przy czym stwierdzono, że duży stopień niepewności wyników w dynamice chaotycznej ogranicza sądy bezwzględnie pewne, a wobec tego większą wagę należy przypisać podejściu normatywnemu. Rozważania zostały rozszerzone o kilka spostrzeżeń wskazujących na otwarte kwestie i postulaty procedur badawczych w ramach ekonomii złożoności dotyczące decyzji inwestycyjnych. (abstrakt oryginalny)
EN
The article considers the problem of the division of economics into positive and normative, as well as its reinterpretation due to the assumptions of the theory of deterministic chaos for economic phenomena and the functioning of the market. The research question is expressed as a doubt whether adopting idealistic postulates and the related value judgments in economics is anyway justified or useful if the phenomena under discussion turned out to be purely chaotic. The issue of the subject of investment activity was raised, paying attention to the historical outline of the constitution of the basic economic categories relevant to the economics of investment. The subject of the considerations was subordinated to the assumptions of the complexity economics and the theory of deterministic chaos, with some of their properties presented as arguments for the legitimacy of applying them to research on financial markets and the economic system. After introducing the classical division of economics into positive and normative, attention was drawn to the specific interpretation of this division in terms of the chaos theory. The legitimacy of this division was checked, while it was found that the high degree of uncertainty of the results in the chaotic dynamics limits the judgments absolutely sure, and therefore a greater importance should be given to the normative approach. The considerations have been extended by several observations pointing to open issues and postulates of research procedures within the complexity economics applicable for investment decisions. (original abstract)
XX
W artykule przedstawiony jest strukturalny sposób metodologicznej interpretacji ujęcia pozytywnego i normatywnego w naukach ekonomicznych. Sposób ten polega na rozpatrywaniu tych ujęć w ekonomii i polityce gospodarczej w ramach ich struktury logicznej. Elementami tej struktury są: ekonomia pozytywna i pozytywna polityka gospodarcza oraz ekonomia normatywna i normatywna polityka gospodarcza. Związek tych elementów ma miejsce, gdy ekonomia pozytywna i pozytywna polityka gospodarcza dostarczają ekonomii normatywnej teoretycznej wiedzy o czynnikach sprawczych określonych wymiarów wybranych zjawisk gospodarczych. Z kolei, na podstawie oceny tych wymiarów i ich czynników, ekonomia normatywna wytycza normatywnej polityce gospodarczej cele normatywne. Wreszcie ta ostatnia dokonuje wyboru narzędzi ekonomicznych, za pomocą których winna cele te osiągnąć. Implikacją strukturalnego sposobu metodologicznej interpretacji powyższych ujęć jest ukazanie ich w nowym świetle w porównaniu z interpretacją tradycyjną, w której oddzielnie rozpatruje się ekonomię i politykę gospodarczą.
EN
In this methodological paper I present a structural way of the interpretation of the positive vs normative approach in economic sciences. This interpretation consists of the analysis of those approaches in economics and economic policy within the conceptual framework of their logical structure. The related elements of this structure are: positive economics and positive economic policy as well as normative economics and normative economic policy. Those elements interrelate when positive economics and positive economic policy provide normative economics and normative economic policy with theoretical knowledge on certain dimensions of the factors of selected economic events. Whereas on the basis of the judgments of those dimensions and their factors the task of normative economics is to set normative purposes to normative economic policy. Then, the latter chooses economic instruments that achieve those purposes. The implication of the structural way of a methodological interpretation of the foregoing approaches is to portray them in the new light in comparison with the traditional interpretation that analyses separately economics and economic policy.(original abstract)
12
Content available remote Ekonomia jako nauka porównawcza a problem sądów wartościujących
63%
XX
Autor poddaje krytyce tradycyjny podział ekonomii na "pozytywną" oraz "normatywną". Twierdzi, że rzeczywistym przedmiotem badań ekonomii nie jest enigmatyczna gospodarka, lecz zróżnicowane systemy gospodarcze, których porównywanie łączy ze sobą ujęcie opisowe z wartościującym. W konsekwencji autor dochodzi do wniosku, że sądy wartościujące, od których odżegnuje się ortodoksyjna ekonomia, są jej naturalnymi, immanentnymi elementami. Twierdzenia te zostały zilustrowane analizą poglądów najwybitniejszych przedstawicieli nauki ekonomii w jej historycznym rozwoju (Smith, Marks, Keynes) oraz odwołaniem do poglądów Grzegorza W. Kołodki w ramach tzw. nowego pragmatyzmu. (abstrakt oryginalny)
EN
The author criticizes the traditional division between positive and normative economics. The author claims that real subject of economics is not an enigmatic economy, but different, specific economic systems and comparing of these systems combines the descriptive and the normative approach. Consequently, the author concludes that the normative statements that are rejected by the orthodox economics, are its natural, immanent parts. These claims have been illustrated by the analysis of the views of the most eminent representatives of economic science in the history (Smith, Marx, Keynes) and by the reference to Kolodko's new pragmatism. (original abstract)
XX
W tym artykule analizuję poglądy ekonomistów, którzy przez kilkaset lat pisali o sądach wartościujących w ekonomii. Zdaniem historyków i metodologów ekonomii [np. Hutchison 1964; Blaug 1992; Caldwell 1982; Boland 1982] to ci autorzy najsilniej wpłynęli na spory o naturę ekonomii pozytywnej i normatywnej. Jak to ujął Terence Hutchison: "Ten dwuczłonowy podział na twierdzenia normatywne i pozytywne, a także założenie, że można i należy się nim w sposób jasny i precyzyjny posługiwać, przez około sto lat [...] stanowiły niemalże podstawowy dogmat «ortodoksyjnej» metodologii ekonomii" [Hutchison 1964, s. 18]. O tym, że "dogmat" ten nadal obowiązuje, świadczy lektura podręczników i encyklopedii ekonomicznych. Jego treść i funkcje staram się ujawnić.(abstrakt oryginalny)
EN
In the article, the author examines views of the most important participants in debates on the nature of positive and normative economics, and their relations. Views of N. Senior, J.S. Mill, J.E. Cairnes, J.M. Keynes, M. Weber, L. Robbins and M. Friedman are presented. Firstly, they are of the opinion that descriptive statements differ logically from value judgements, only the former can be true or false. Secondly, proposals put forward by economists should be free of value judgements. Such ideal of economics carries out many functions: it protects against dogmatism and against insolvable and time-consuming arguments; it prevents economists from using authority of science to justify for instance the political goals. An opinion is also put forward that this is an instrument to defend the way how both the economy and the society are organised.(original abstract)
14
63%
PL
Po globalnym kryzysie finansowym 2008+ nierówności ekonomiczne stały się obiektem zwiększonego zainteresowania opinii publicznej. Urastają do rangi jednego z najbardziej kontrowersyjnych problemów ekonomicznych, a poruszanie go powoduje ostre spory ideologiczno-światopoglądowe. Z tych przyczyn wskazane jest zastosowanie gilotyny Hume’a w celu oddzielenia sądów opisowych od wartościujących. Celem artykułu jest wyjaśnienie kategorii nierówności ekonomicznych przez pryzmat dwóch stosowanych w ekonomii ujęć badawczych: opisowego i normatywnego. Jako zjawisko wieloaspektowe i niejednoznacznie postrzegane wymaga ona zarówno precyzyjnego opisu, jak i oceny opartej na przyjętym systemie wartości. W artykule wykazano, że oba podejścia do problemu znajdują uzasadnienie, ujmują nierówności ekonomiczne w odmienny, ale wzajemnie dopełniający się sposób oraz ułatwiają ich percepcję.
EN
After the global financial crisis of 2008 economic inequality has become the matter of increasing public interest. It has grown into one of the most controversial economic issues, and the discussions on this matter raises substantial ideological and philosophical tensions. For these reasons, it is useful to apply the idea of Hume’s guillotine to sever the positive statements from the value judgements. The aim of this paper is to explain the issue of economic inequality with regards to two economic approaches – positive and normative. As a multidimensional and an ambiguous in some respects problem, it demands an in-depth analysis and an evaluation based upon the selected value system. This article demonstrated that this double-approach to the issue is justified. Both concepts present inequality in different but complementary manner, and facilitate understanding of the problem.
XX
W prezentowaniu metodologicznego indywidualizmu zwrócono uwagę na "klasyczny" i współczesny sposób rozumienia koncepcji homo oeconomicus i wynikające z tego implikacje teoretyczne. (fragment tekstu)
PL
W artykule jest rozważany problem podziału ekonomii na pozytywną i normatywną, a także jego reinterpretacji ze względu na założenia teorii chaosu deterministycznego dla zjawisk ekonomicznych i funkcjonowania rynku. Pytanie badawcze wyrażone jest jako wątpliwość, czy przyjmowanie postulatów idealistycznych oraz opartych na nich sądów wartościujących w ekonomii jest uzasadnione lub przydatne, gdyby omawiane zjawiska okazały się wyłącznie chaotyczne. Odniesiono się do kwestii przedmiotu działalności inwestycyjnej, zwracając uwagę na historyczny zarys kształtowania się podstawowych kategorii ekonomicznych właściwych dla ekonomiki inwestowania. Przedmiot rozważań został podporządkowany założeniom ekonomii złożoności i teorii chaosu deterministycznego, przy czym niektóre ich elementy przedstawiono jako argumenty za zasadnością stosowania ich wobec badań rynków finansowych i systemu gospodarczego. Po wprowadzeniu klasycznego podziału ekonomii na pozytywną i normatywną zwrócono uwagę na specyfikę interpretacji tego podziału w świetle teorii chaosu. Sprawdzono zasadność tego podziału, przy czym stwierdzono, że duży stopień niepewności wyników w dynamice chaotycznej ogranicza sądy bezwzględnie pewne, a wobec tego większą wagę należy przypisać podejściu normatywnemu. Rozważania zostały rozszerzone o kilka spostrzeżeń wskazujących na otwarte kwestie i postulaty procedur badawczych w ramach ekonomii złożoności dotyczące decyzji inwestycyjnych.
EN
The article considers the problem of the division of economics into positive and normative, as well as its reinterpretation due to the assumptions of the theory of deterministic chaos for economic phenomena and the functioning of the market. The research question is expressed as a doubt whether adopting idealistic postulates and the related value judgments in economics is anyway justified or useful if the phenomena under discussion turned out to be purely chaotic. The issue of the subject of investment activity was raised, paying attention to the historical outline of the constitution of the basic economic categories relevant to the economics of investment. The subject of the considerations was subordinated to the assumptions of the complexity economics and the theory of deterministic chaos, with some of their properties presented as arguments for the legitimacy of applying them to research on financial markets and the economic system. After introducing the classical division of economics into positive and normative, attention was drawn to the specific interpretation of this division in terms of the chaos theory. The legitimacy of this division was checked, while it was found that the high degree of uncertainty of the results in the chaotic dynamics limits the judgments absolutely sure, and therefore a greater importance should be given to the normative approach. The considerations have been extended by several observations pointing to open issues and postulates of research procedures within the complexity economics applicable for investment decisions.
XX
Na przykładzie ekonomii opisano nauki empiryczne w ujęciu współczesnego pozytywizmu. Zbadano metodologiczny status ekonomii dla sprawdzenia, czy model hipotetyczno-dedukcyjny oraz idee Poppera i Lakatosa nadają się do zastosowania w ekonomii. Przedstawiono klasyfikację wypowiedzi ekonomistów na sądy opisowe i sądy wartościujące. Zanalizowano związki ekonomii z sądami wartościującymi. Oceniono i zanalizowano sposób posługiwania się przez współczesnych ekonomistów terminami "ekonomia pozytywna" i "ekonomia normatywna".
XX
Zagadnienie aksjologicznej teorii ekonomii jest fragmentem szerszego problemu metody uprawiania ekonomii. Wielu ekonomistów uważa, że właściwym podejściem w teorii ekonomii jest tzw. ekonomia pozytywna w przeciwieństwie do ekonomii normatywnej, która przedstawiana jest jako postępowanie nienaukowe. Zdaniem autora, kwestia uwolnienia ekonomii od wartościowań nadal pozostaje dyskusyjna. Celem rozważań jest przypomnienie niektórych ograniczeń "pozytywnego" uprawiania ekonomii oraz pokazanie, że problematyka aksjologiczna, która jest związana z ekonomią, może być uprawiana w sposób podlegający racjonalnej, krytycznej dyskusji.
EN
The analysis concerns the issue of axiological neutrality of the theory of economics. The issue is considered in the context of the controversy between naturalism and epistemological antinaturalism in the humanities. The assumption that the cultivation of normative economics is justified is based on two arguments which demonstrate the following: 1. the inability of achievement by economics of a scientific ideal of absolute certainty, 2. the ability to obtain scientific knowledge about values. It is possible to identify values through appropriate cognitive acts performed when the evaluating stance is adopted, if, following phenomenalists, values are understood as objective, autonomic and non-material entities. This viewpoint emerged as a result of the overcoming of a psychological fallacy consisting in equalizing mental experience with its contents. However, a great number of economists still commit the mistake of not distinguishing between evaluations made and emotions they are accompanied with. The final rejection of psychologism and recognition of the objective existence of value (including economic values) conditions the departure from epistemological naturalism in economics. (original abstract)
XX
Ekonomia i etyka są ze sobą powiązane, obie wyjaśniają ludzkie zachowania. Różnią się jednak przedmiotem badań i sposobem podejścia do ludzkich zachowań. Zawsze występowały związki pomiędzy ekonomią i etyką, chociaż różniły się one w zależności od okresu w historii. Debata o roli sądów wartościujących w ekonomii należy do najważniejszych problemów, które łączą ekonomię i etykę. Kwestia ta była przyczyną podziału na ekonomię pozytywną i normatywną. W jego rezultacie ekonomia wartości etycznych zaczęła odgrywać drugorzędną rolę. Wątpliwości dotyczące tego podziału (i jego podstawy) oraz rosnące zainteresowanie etyką w działalności gospodarczej mogą przyczynić się do zrewidowania powyższych przeciwstawień.
EN
Economics and ethics are allied sciences as they both explain human behaviour. They differ in the subject matter of research and ways of approaching human behaviour. There have always been links between economics and ethics, although the relations between them varied according to the period of history. The dispute as to the role of value judgement in economics is on of the most important problems to which the links between economics and ethics gave rise. That issue was a cause of the division into positive economics and normative economics. In result the economics of ethics values began to play a secondary role. The doubts about that division (and its bases) and growing interest in ethics in economic activities can contribute to the revision of those opinions. (original abstract)
XX
Celem niniejszego artykułu jest ukazanie dylematów rachunkowości w procesie jej integracji w Unii Europejskiej. Źródłem tych dylematów jest zmieniający się globalny świat i związane z tym zmieniające się oczekiwania inwestorów i innych odbiorców danych z rachunkowości, a w szczególności odbiorców sprawozdań finansowych. Dylematy integracji sprowadzają się - według autorki - do siedmiu głównych, podstawowych dylematów.(abstrakt oryginalny)
EN
The aim of this article is to present the dilemmas regarding the integration of accounting in EU member states. The dilemmas can be divided into the following main groups: the dilemma of the financial statement's user, the dilemma arising from the lack of a theoretical framework for drafting directives and standards, the dilemma over legal regulations in accounting, the dilemma over the legitimization of standard setters, the dilemma regarding changes between the practice and theory of accounting, as well as the dilemma regarding changes from positive to normative economics in accounting. (original abstract)
first rewind previous Strona / 2 next fast forward last
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.