Autorka artykułu prezentuje niezebrane dotychczas terminy muzyczne z cyklów opowiadań „Sklepy cynamonowe” i „Sanatorium pod Klepsydrą”. Zebraną leksykę dzieli na kilka kategorii i pokazuje, że liczba i wykorzystanie terminologii muzycznej dowodzi istotnej roli dźwięków w kreowaniu świata przedstawionego i w języku Brunona Schulza. Motywy muzyczne pojawiają się w opowiadaniach zazwyczaj w trzech sytuacjach: w opisie przestrzeni miasta, w tym także architektury; w charakteryzowaniu bohaterów; w deskrypcjach dźwięków natury, audiosfery. Autorka dokonuje analizy i interpretacji wybranych fragmentów prozy, w tym motywów muzycznych, takich jak katarynki. Metafory muzyczne, analogie do muzyki pozwalają Schulzowi wyrażać niewyrażalne, znoszą napięcie między obrazem a słowem, uzupełniają świat przedstawiony. Schulz stosuje wreszcie nie tylko pojedyncze terminy, lecz także muzykę werbalną, czyli słowny opis dzieła muzycznego. Wykorzystuje potencjał literatury w wyrażaniu tego, co niewyrażalne – muzyki, a przez nią jakiejś prawdy o autorze i jego wrażliwości.
EN
The author of this paper presents the uncollected to this day musical terms from Bruno Schulz’s cycles of stories “Sklepy cynamonowe” (“Cinnamon Shops”) and “Sanatorium pod Klepsydrą” (“Sanatorium Under the Sign of the Hourglass”). The collected lexis is divided into several categories and it shows that the number of musical terminology and its use proves vital in Schulz’s creating the world presented and his language. The musical motifs in the discussed stories usually voice in three situations: in depictions of city space, including architecture, in protagonist characteristics, and in descriptions the sounds of nature―audiosphere. Skrzypczyk analyses and interprets selected prose fragments, including musical motifs such as the barrel organ. Musical metaphors and musical analogies make room for expressing the inexpressible, carry down the tension between the image and the world, and complement the world presented. Ultimately, Schulz employs not only single terms, but also verbal music―verbal description of the musical work. In her study, Skrzypczyk makes use of literary potential to express what is inexpressible, namely music, through which she uncovers some truth about the author and his sensitivity.
W recenzji zaprezentowano „Listy do Konstantego Symonolewicza z lat 1928–1949” (2021) i krótko przedstawiono stan badań nad twórczością Teodora Parnickiego oraz wybrane wątki obszernego zbioru, liczącego ponad 160 jednostek. Wątki te dotyczą przede wszystkim biografii pisarza, relacji z jego mentorem i nauczycielem Konstantym Symonolewiczem, a także atmosfery intelektualnej przedwojennego Lwowa oraz polityczności życia literackiego. Autor recenzji podkreśla, jak znakomicie została opracowana korespondencja Parnickiego i Symonolewicza. Tomasz Markiewka w obszernych przypisach cierpliwie tłumaczy zawiłe i szerokie konteksty listów: językowe, literackie, biograficzne, historyczne i kulturowe. Recenzowany tom stanowi bardzo ważne i w zasadzie finalne ogniwo w cyklu nieliterackich publikacji Parnickiego. Jest cennym źródłem wiedzy o pisarzu i wpływie biografii na literaturę (kluczowym dla twórczości autora „Słowa i ciała”), a także o życiu kulturalnym przedwojennego Lwowa.
EN
The review undertakes “Listy do Konstantego Symonolewicza z lat 1928–1949” (“Letters to Konstanty Symonolewicz from the Years 1928–1949”) (2021) and briefly describes the state of research in Teodor Parnicki’s work as well as selected threads of the comprehensive (over 160 items) collection. The threads predominantly refer to the writer’s biography, the relation with mentor and teacher Konstanty Symonolewicz, alongside of the intellectual ambience of prewar Lvov and literary life politicality. The reviewer stresses how brilliantly Parnicki and Symonolewicz’s correspondence was prepared. Tomasz Markiewka in his comprehensive commentaries patiently explicates the complex and wide linguistic, literary, biographical, historical, and cultural contexts. The volume is viewed as a seminal and principally the ultimate item in the non-literary cycle of Parnicki’s publication. It is a valuable source of knowledge on the writer and on the influence of biography on literature (key issue for the author of “Słowo i ciało” <”The Word and the Flesh”>) as well as on the cultural life of prewar Lvov.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.