Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Fast and uncoordinated suburbanization of Vilnius in the context of depopulation in Lithuania

100%

Ubarevičienė R. , Burneika D.

|

tom 8

|

nr nr 4

44-56

EN

Like many other Central and Eastern European countries Lithuania has been experiencing significant socio-spatial transformations since the 1990s. One of the most prominent of these transformations is associated with the residential suburbanization of its major cities. The suburbs are the only areas in Lithuania where the population has been growing in recent decades, while the country has lost almost one quarter of its population. Although, extensive urban growth is a common feature for all large Lithuanian cities, it is more noticeable in Vilnius. Due to its historical and geographical context, Vilnius, and the region surrounding it, is in an area where rural-urban transformation also means transformation of the social, ethnic, and political landscape. The aim of this article is to obtain more insight into the recent process of the fast, but weakly controlled, residential suburbanization of Vilnius. The focus is on understanding the scale of suburbanization and its impact on the social and physical environment. In this study, we use quantitative data on population and residential constructions as well as presenting some visual material. Our results show that the new suburban-style settlements are spatially dispersed. New residential areas have emerged within the city limits, along its administrative boundary as well as in the most peripheral parts of the Vilnius metropolitan region. In terms of the morphology and physiognomy, a great suburban diversity exists in and around Vilnius, and different building styles are mixed creating a rather chaotic landscape, with little interference from urban planners and no clear vision for the future.(original abstract)

2

The Impact of Migration on the Size and Structure of Populations in Big Cities

100%

Kałuża-Kopias D. M. , Palma A.

|

nr nr 36

45-55

XX

Początek XXI wieku charakteryzuje się większą intensywnością procesów wyludniania w Polsce. Z perspektywy demograficznej spadek liczby ludności jest wynikiem interakcji dwóch czynników: ujemnego przyrostu naturalnego i ujemnego salda migracji, które mogą działać osobno lub razem. Kiedy poziom przyrostu naturalnego jest bliski wartości lub ujemny, migracje zyskują na znaczeniu jako czynnik wpływający na wielkość populacji. Na początku XXI wieku przepływy ludności odgrywały znaczącą rolę we wzroście populacji w Warszawie, Krakowie i Wrocławiu, ale w Poznaniu i Łodzi przyspieszyły utratę mieszkańców. Celem badania była ocena bezpośredniego wpływu migracji na wzrost liczby ludności w dużych polskich miastach, a także jej pośredniego wpływu ujawniającego się poprzez wzrost liczby urodzeń wśród migrantów. Analiza obejmuje lata 2002-2017 i wykorzystuje dane z publikacji Głównego Urzędu Statystycznego (Roczniki demograficzne) oraz z bazy danych Demografia (http://demografia.stat.gov.pl/ bazademografia/).(abstrakt oryginalny)

EN

The commencement of the 21st century was marked by a greater intensity of depopulation processes in Poland. From the demographic perspective, a decline in the population number is an outcome of the interaction of two factors: a negative natural increase and a negative balance of migration that may work separately or in tandem. When the level of the natural increase falls, migration, especially its balance, gains importance as a factor influencing the population size. In the early 21st century, population flows played a significant role in the growth of the populations in Warsaw, Krakow, and Wroclaw, whereas Poznań and Łódź saw an accelerated population loss. The purpose of the study was to assess the direct impact of migration on the growth of populations in big Polish cities, as well as its indirect impact revealing itself through increased birth rates from migrants. The analysis spans the years 2002-2017 and uses data from publications of the Central Statistical Office (Demographic Yearbooks) and from the Demografia database (http:// demografia.stat.gov.pl/bazademografia/). (original abstract)

3

Mieszkania niezamieszkane na obszarach peryferyjnych Lubelszczyzny

100%

Wesołowska M.

|

tom 26 Wiejskie Obszary Peryferyjne - uwarunkowania i czynniki aktywizacji = Peripheral Rural Areas - Conditions and Factors Stimulating to Activity

175-187

XX

Województwo lubelskie zaliczane jest do obszarów peryferyjnych, głównie za sprawą dominującego zatrudnienia w nieefektywnym rolnictwie. Dodatkowym problemem tego obszaru jest depopulacja, która skutkuje przemianami w sieci osadniczej, pojawianiem się opustoszałych budynków mieszkalnych. Praca ukazuje potencjał osadniczy znajdujący się we wsiach województwa. Niezamieszkałe, opuszczone domy mogą przyczyniać się do poprawy sytuacji mieszkańców wsi. Proces wykupu i modernizacji domów na peryferyjnych obszarach wiejskich Lubelszczyzny już się rozpoczął. Dostosowywanie substancji osadniczej do wymagań nabywców przebiega zwykle z poszanowaniem miejscowych tradycji budowlanych.(abstrakt oryginalny)

EN

The Lublin Province is classified as a peripheral area, mainly due to the dominant employment in inefficient agriculture. Additional problem is depopulation of the area, which results in changes in settlement network and in an increase in abandoned residential buildings. The paper shows potential of the local settlement that the villages of the province have. The unoccupied, abandoned houses may contribute to improvement of conditions of life for rural residents. The phenomenon of purchasing and modernization of buildings in peripheral rural areas of the Lublin Province has already begun. Processes of adaptation of housing infrastructure to the requirements of buyers usually are in accordance with local building traditions.(original abstract)

4

Przemiany w stanie i strukturze wieku populacji makroregionu północnego w dwóch pierwszych dekadach XXI wieku

100%

Majdzińska A.

|

nr vol. 3, t. 360

59-87

XX

Podstawowe cele artykułu to analiza przemian w stanie i strukturze wieku populacji obszarów makroregionu północnego (tworzonego przez województwa pomorskie, kujawsko-pomorskie i warmińsko-mazurskie) i ich ocena pod względem zaawansowania starości demograficznej w dwóch pierwszych dekadach XXI wieku. Cel dodatkowy stanowi ocena natężenia czynników wzrostu i ubytku populacji w badanych obszarach. W badaniu wykorzystano wskaźniki natężenia i struktury oraz indeksy dynamiki. Podstawę analiz stanowiły dane GUS z zakresu struktury populacji według wieku oraz ruchu naturalnego i migracyjnego ludności w województwach, powiatach i gminach makroregionu północnego. (skrócony abstrakt oryginalny)

EN

The main aim of the paper is to analyze the changes in the number and age structure of the northern macroregion population (formed by Pomorskie, Kujawsko-Pomorskie, and Warmińsko-Mazurskie voivodships) and their assessment in terms of the advancement of demographic old age in both decades of the 21st century. An additional goal was an analysis of the studied areas from the point of view of intensity of the factors of growth and decline in the population. The study employed relative indices, relative frequencies as well as fix base indices. The analyzes were based on the Central Statistical Office statistical data on the population structure by age, as well as the natural and migratory movement of the population in voivodships, poviats, and municipalities of the northern macroregion. (short original abstract)

5

Zjawisko depopulacji w Polsce jako determinanta rozwoju społeczno-gospodarczego

100%

Lizińska W. , Kisiel R.

|

nr nr 44 Legitymizacja władzy i współczesna demokracja

165-186

XX

CEL NAUKOWY: Celem analiz jest zdiagnozowanie sytuacji demograficznej w Polsce ogółem - w ujęciu regionalnym oraz w relacji do podstawowego miernika wzrostu i rozwoju gospodarczego, jakim jest wskaźnik produktu krajowego brutto. PROBLEM I METODY BADAWCZE: Problemem badawczym jest ocena sytuacji demograficznej i wskazanie znaczenia zjawiska depopulacji jako determinanty rozwoju społeczno-gospodarczego. W artykule wykorzystano krytyczną analizę piśmiennictwa. Przeprowadzono analizę danych dotyczących sytuacji demograficznej w Polsce według typologii Webba, zjawiska depopulacji, wzrostu i rozwoju gospodarczego z wykorzystaniem wskaźnika PKB per capita. PROCES WYWODU: Pierwsza część wywodu odnosi się do wskazania znaczenia wzrostu i rozwoju gospodarczego. Druga do wyników analiz, mających na celu zdiagnozowanie na podstawie danych ze statystyki publicznej sytuacji demograficznej w Polsce, w ujęciu regionalnym oraz w relacji do podstawowego miernika wzrostu i rozwoju gospodarczego - PKB. WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: Zdiagnozowano niekorzystnie postępującą sytuację demograficzną. Proces depopulacji w głównej mierze generowany jest z powodu ujemnego przyrostu naturalnego. Dziesięć województw to regiony dualnie depopulacyjne. Regiony dualnie lub jednostronnie aktywne, to obszary o średnim oraz wysokim poziomie PKB. Sytuacja demograficzna była najsilniej kreowana przez ujemny przyrost naturalny i ujemne saldo migracji w dwóch regionach: o bardzo niskim i średnim poziomie PKB. WNIOSKI, INNOWACJE, REKOMENDACJE: Wskazano na niekorzystną tendencję ubytku ludności ze względu na ograniczone możliwości skutecznego stymulowania wzrostu przyrostu naturalnego. W trudnej sytuacji są regiony dualnie nieaktywne. Kierunku wyboru narzędzi polityki społeczno-gospodarczej można poszukiwać uwzględniając fakt, że dualnie aktywne regiony to regiony o relatywnie korzystniejszej i poprawiającej się sytuacji gospodarczej. Należy również poszukiwać alternatywnych stymulant współczesnego rozwoju, ale także tworzyć i promować walory tych regionów pod kątem warunków życia, przyczyniając się nie tylko do ograniczania odpływu ludności, ale także jej napływu. (abstrakt oryginalny)

EN

RESEARCH OBJECTIVE: The aim of the analyses is to diagnose the demographic situation in Poland in general, regional approach of the problem and in relation to the basic measure of economic growth and development - the gross domestic product index. RESEARCH PROBLEM AND METHODS: The research problem is the demographic situation assessment and indication the depopulation phenomenon significance as a determinant of socio-economic development. The paper uses a critical analysis of the literature on the economic development issues. Data on the demographic situation in Poland was analysed according to Webb's typology, the phenomenon of depopulation, economic growth and development, using the GDP per capita index. THE PROCESS OF ARGUMENTATION: The first part refers to the importance of economic growth and development. The second - the argument relates to the results of analyses aimed at diagnosing, on the basis of data from public statistics, the demographic situation in Poland, in regional terms, in relation to the basic measure of economic growth and development - GDP. RESEARCH RESULTS: The unfavourably progressing demographic situation was diagnosed. The depopulation process is mainly generated due to the negative natural increase rate. 10 regions were diagnosed as dually depopulated. The dual or unilaterally active regions have an average and high GDP level. The demographic situation was most strongly created by the negative natural increase rate and the negative migration balance in 2 regions: with a very and an average GDP level. CONCLUSIONS, INNOVATIONS, AND RECOMMENDATIONS: The analysis showed an unfavourable tendency of the population decline, due to the limited possibilities of effectively stimulating the growth of natural population. Regions that are dually inactive are in a difficult situation. The direction of choosing the tools of socio-economic policy can be found taking into account the fact that dually active regions have relatively more favourable and improving economic situation. It is also necessary to search for alternative stimulants of modern development, but also to create and promote the values of these regions in terms of living conditions, contributing not only to limiting the outflow of people, but also its inflow. (original abstract)

6

New Approaches to Rural Development in Russia

100%

Serova E. V. , Naumov A. S. , Yanbykh R. G.

|

nr nr 4 (189)

27-45

XX

Tak jak wiele innych krajów, Rosja cierpi z powodu szybkiego wyludniania się obszarów wiejskich i upadku gospodarki wiejskiej. Polityka państwa w zakresie łagodzenia negatywnych skutków tych procesów od lat traktuje rolnictwo jako główny filar rozwoju obszarów wiejskich i większość decyzji rządu ma na celu jego wsparcie. Niedawno sformułowano nową państwową strategię rozwoju obszarów wiejskich, a w 2019 r. zatwierdzono ambitny program krajowy. Zakładają one różne możliwości rozwoju gospodarczego i dobrobytu ludności wiejskiej w zależności od dostępności zasobów naturalnych i ludzkich, stopnia peryferyjności i innych cech. Artykuł przedstawia przegląd aktualnego stanu obszarów wiejskich Federacji Rosyjskiej. Koncentruje się na głównych problemach, z jakimi boryka się wieś na poziomie krajowym, a także ujawnia regionalne różnice w rozwoju obszarów wiejskich. Opracowanie opiera się głównie na badaniach autorów w oparciu o analizę krajowych źródeł danych statystycznych, w tym Rosyjskiego Spisu Rolnego z 2016 r. Ukazuje możliwe skutki działań nowej polityki państwa w zakresie rozwoju obszarów wiejskich, takie jak zachęcanie do inicjatyw opartych na społecznościach lokalnych i promocję budownictwa mieszkaniowego poprzez programy preferencyjnych kredytów hipotecznych na wsi. Na koniec autorzy przedstawiają krótki opis wpływu pandemii COVID-19 na rozwój obszarów wiejskich w Rosji i próbują przewidzieć jej dalsze konsekwencje. (abstrakt oryginalny)

EN

As many other countries, Russia suffers from fast depopulation of rural areas and decline of rural economy. For years, the state policy for mitigate negative consequences of these processes was considering agriculture as the main pillar of rural development and most of governmental finding was oriented to its support. Recently, the new state strategy for rural development was formulated, and in 2019 an ambitious national program approved. It assumes different options for rural territories to develop economy and achieve welfare, depending on natural and human resources availability, remoteness and other features. The paper presents a review of the current state of rural areas of the Russian Federation. It focuses on the main issues the countryside faces at the national level and also reveals regional differences in rural development. The study is based mainly on the author's analysis of national statistical data sources, including the Russian Agricultural census of 2016, and the results of conducted survey. Possible effects of the measures of the new state policy of rural development such as encouraging community-based initiatives and promotion of housing construction through preferential rural mortgage loans programs are analysed. Finally, the authors provide a brief description of impact of the COVID-19 pandemic on rural development in Russia and attempt to forecast its further implications. (original abstract)

7

Depopulacja miasta a budowanie inteligencji strategicznej. Przykład małych miast województwa łódzkiego

80%

Guz J.

|

tom Inteligencja strategiczna w budowaniu przyszłości miast i regionów

89-98

XX

Rozwój miast jest warunkowany wieloma czynnikami. Współcześnie miasta przekształcają swoją strukturę demograficzną, społeczną, ekonomiczną pod wpływem różnorakich procesów, zarówno o charakterze globalnym, jak również takich, które oddziałują jedynie lokalnie. Wśród czynników kształtujących rozwój polskich miast należy wskazać przede wszystkim procesy powodowane restrukturyzacją gospodarki, postępującą suburbanizacją, a także te wynikające z globalizacji [Jaroszewska, Stryjakiewicz, 2014; Śleszyński, 2016]. W rzeczywistości oznacza to wyludnianie i rozlewanie się miast, przechodzenie z tradycyjnych gałęzi przemysłu do przemysłów wysokich technologii i rozwoju sektora wyspecjalizowanych usług. W obliczu tych zjawisk w szczególnej sytuacji znalazły się małe miasta. Tradycyjnie ośrodki te stanowiły zaplecze dla obsługi rolnictwa, część z nich była miastami jednego zakładu przemysłowego. Ich cechą charakterystyczną była więc monofunkcyjność. Wiele z tych miast znalazło się także w strefie oddziaływania dużych ośrodków miejskich, wchodząc tym samym w skład aglomeracji, czy metropolii. Złą sytuację gospodarczą małych miast często potęguje równie zła sytuacja demograficzna, rozumiana jako wyludnianie się tych jednostek. Niesprzyjające rozwojowi zjawiska społeczno-gospodarcze przyczyniły się do zaniku dotychczasowych funkcji dominujących (egzogenicznych), co w konsekwencji zagraża egzystencji małych miast. (fragment tekstu)

8

Population Trends in Polish Cities - Stagnation, Depopulation or Shrinkage?

80%

Zborowski A. , Soja M. , Łobodzińska A.

|

nr z. 130

7-28

EN

The authors attempt to diagnose the contemporary situation of demographic development in Polish cities after the fall of socialism in 1989. The paper focuses on selected issues and processes related to major urbanisation tendencies during the period of Poland's centrally planned economy. The depopulation of cities and urban shrinkage are presented in the context of suburbanisation, some aspects of internal migration (job migration in particular) as well as international migration. Special attention was paid to rates of population change in cities, which allowed the authors to distinguish several types of rates. Moreover, a variety of factors underlying demographic changes are also discussed. (original abstract)