Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Odporność na zużycie przez tarcie azotowanych jarzeniowo powłok chromu na stopie magnezu typu Mg-Al-Zn

100%

Tacikowski M. , Rudnicki J. , Walkowicz J. , Wierzchoń T.

|

tom nr 4

18-22

PL

Potrzeba szerszego wykorzystania, stopów magnezu wymusza konieczność poszukiwania rozwiązań w obszarze inżynierii powierzchni, umożliwiających wytwarzanie warstw, zdolnych sprostać zwiększonym wymaganiom. Jedną z interesujących propozycji może być wytwarzanie na stopach magnezu bardzo odpornych na zużycie przez tarcie i korozję, warstw azotku chromu typu CrN. Przedmiotem niniejszej pracy było rozpoznanie możliwości wykorzystania w tym celu rozwiązania typu duplex, kojarzącego azotowanie jarzeniowe z uprzednim pokryciem metodą PVD podłoża powloką chromu. W artykule przedstawiono wstępne wyniki badań struktury i własności warstw, wytwarzanych na stopie AZ91D. Zastosowana metoda umożliwia otrzymywanie warstw kompozytowych typu Cr-CrN z zewnętrzną strefą azotku, dyfuzyjnie związanych z podłożem. Warstwy te w istotny sposób zwiększają twardość powierzchniową i odporność na zużycie przez tarcie stopu u AZ91D.

EN

The ability of magnesium alloys to compete in the new area of applications depends on the advances achieved by means of surface engineering. It seems that one of the interesting methods is to coat magnesium alloys with wear and corrosion resistant chromium nitride CrN type layers. The aim of the work was to examine the applicability of duplex method combining plasma assisted nitriding with PVD pre-coating on magnesium alloy substrate. The paper presents the preliminary results of the analysis of the structure and the properties of the Iayers obtained on AZ91D alloy. The duplex method ailows to produce Cr-CrN type composite layers with an outer nitricle zone, which are dffiusion bonded to the substrate. The layers significantly increase the surface hardness and wear resistance of theAZ91D alloy.

2

Powłoki multifunkcjonalne otrzymywane technologiami azotowania gazowego i PVD-Arc

100%

Betiuk M. , Burdyński K. , Michalski J. , Senatorski J. , Wach P.

|

tom nr 2

26-31

PL

Technologie azotowania i osadzania powłok typu TiN i CrN w środowisku niskotemperaturowej plazmy (PA PVD) umożliwiają tworzenie się powłok multifunkcjonalnych, które podwyższają cechy eksploatacyjne obrabianych elementów wykonanych ze stali narzędziowych i konstrukcyjnych. W artykule przedstawiono analizę Literatury i wyniki badań własnych nad modyfikacją powierzchni stali WCL w rozłącznym procesie azotowania + PA PVD. Na powierzchni stali WCL ulepszonej cieplnie otrzymano warstwę azotowaną i powłoki Tin lub CrN. Wytworzony system aerologiczny oceniono w badaniach: metalograficznych, twardości, chropowatości, adhezji oraz odporności na zużycie przez tarcie.

EN

The multifunctional coatings like TiN and CrN, obtained in low temperature plasma environment (PA PVD technology) and plasma nitriding technology allowed to increase exploitation features of constructional and tool steel. Investigations of X37CrMoV5-1 (WCL) steel surface modification and literature review are presented in the paper. The WCL steel surface before nitriding process and PA PVD process was toughened. The TiN and CrN coatings were deposited onto steel surface after nitriding. The metaiography, hardness, adhesion, roughness and wear resistance were examinated in this areological system.

3

Structure and corrosion resistance of the composite layers produced on AZ91D magnesium alloy by a duplex method

99%

Tacikowski M. , Brudnias R. , Rudnicki J. , Kamiński J. , Wierzchoń T.

Advances in Materials Science

|

2007

|

tom Vol. 7, nr 2(12)

173-178

EN

Recently, the increasing pressure to replace aluminum alloys by the lighter magnesium alloys bas been observed. However because of the high chemical activity of magnesium, the ability of magnesium alloys to compete with aluminum alloys depends on the advances achieved in the area of the surface engineering of the magnesium alloys. The present paper describes a new hybrid method of producing CrCrN-type composite layers on the AZ91D alloy. The method is of the duplex type, namely it combines plasma assisted nitriding with PVD processes. The method allows producing composite layers of diffusion character, up to 10[mu]m thick, with an outer zone built of CrN. The structure of these layers was characterized by X-far diffraction, optical metallography, SEM, EDS and SIMS. The corrosion resistance of !he layers was examined by potentiodynamic method and the HV0.05 surface hardness was determined. The relation between the properties of the surface treated AZ91D alloy and the microstructure of the layers produced using the proposed method is analyzed.

4

Powłoki CrN na wewnętrznych powierzchniach rur i cylindrów

80%

Betiuk M.

Inżynieria Materiałowa

|

2013

|

tom Vol. 34, nr 6

631--634

PL

Rozpylanie magnetronowe znajduje zastosowanie w technologii inżynierii powierzchni. Proces ten pozwala wytwarzać powłoki o nowych własnościach tribologicznych, elektrycznych, optycznych, korozyjnych. W pracy przedstawiono syntetycznie obecny stan wiedzy na temat magnetronowych źródeł plazmy o geometrii liniowej i cylindrycznej oraz cylindryczno-prętowej, stosowanych w technologiach PA PVD. Omówiono badania prowadzone w kraju, których celem było wytworzenie odpornych na zużycie eksploatacyjne warstw i powłok na wewnętrznych powierzchniach cylindrów i rur z zastosowaniem technologii azotowania jarzeniowego i MS PVD. Pokazano obszary zastosowań technologii plazmowych w ograniczonej przestrzeni reakcyjnej. Omówiono wyniki badań prowadzonych w Instytucie Mechaniki Precyzyjnej nad technologią otrzymywania powłok MS PVD na wewnętrznych powierzchniach rury z wykorzystaniem długiego magnetronu cylindrycznego.

EN

Magnetron sputtering technology is used in a wide area of surface engineering technology. Coatings with new tribological, electrical, optical and corrosion properties can be produced in that way. The paper presents synthetically the current state of knowledge on magnetron plasma sources with linear geometry and cylindrical, cylindrical rod used in technologies PA PVD. Researches, on national level, aimed to producing wear and tear resistant films and coatings on the inner surfaces of cylinders or tubes using technology of plasma nitriding and PVD MS are discussed. Areas of application of plasma technology in confined spaces reaction are shown. The results of technology research on the preparation of IMP MS PVD coatings on the inner surface of the tube using a long cylindrical magnetron are presented.

5

Wpływ rodzaju twardych cienkich powłok na charakterystyki tribologiczne modelowych węzłów tarcia

80%

Michalczewski R. , Piekoszewski W. , Szczerek M.

|

tom nr 5

171-180

PL

Wykonano badania tribologiczne trzech powłok naniesionych w procesie PVD (metoda łukowo-próżniowa): TiN, CrN i WC/C. Do badań wykorzystano testery ze skojarzeniem kula-tarcza pracujące w warunkach tarcia technicznie suchego oraz aparaty czterokulowe T-02 i T-03, w których węzły tarcia smarowane były olejem referencyjnym RL 144/4. Badane powłoki zostały naniesione na jeden ze współpracujących w węźle tarcia elementów. Stwierdzono, że najlepszymi właściwościami przeciwzużyciowymi, przy tarciu suchym, charakteryzują się skojarzenia elementów z naniesionymi powłokami CrN i WC/C, zaś najgorszymi - TiN. Skojarzenie z powłoką WC/C posiada kilkakrotnie mniejszy współczynnik tarcia niż powszechnie stosowana na narzędzia skrawające powłoka z azotku tytanu TiN. Stwierdzono również, że skojarzenia z elementami pokrytymi powłokami azotku tytanu TiN i azotku chromu CrN charakteryzują się najlepszymi właściwościami przeciwzatarciowymi, jednak powłoki te naniesione na toczne elementy węzła tarcia pogarszają zdecydowanie (przynajmniej o rząd) odporność na wystąpienie pittingu.

EN

The authors investigated tribological properties of three PVD coatings (deposited by the vacuum-arc method), i.e. TiN, CrN, and WC/C. Thin hard coatings were deposited on one steel element rubbing against uncoated one. The unlubricated ball-on-disk tribosystem (T-10, VAMAS method) and lubricated four-ball (T-02), as well as cone-three ball (T-03) were chosen. The tribosystems were lubricated with RL 144/4 mineral reference oil without additives. It has been shown that in unlubricated ball-on-disk tribosystem CrN and WC/C coatings exhibit better antiwear properties than TiN. Tribosystem with WC/C coated specimens exhibit lower friction coefficient than obtained for TiN coating, recommended for tool applications. WC/C coating gives better load-carrying capacity in scuffing regime than uncoated system, but worse than usually TiN and CrN coatings give. The research on rolling contact fatigue indicates that typical PVD (TiN and CrN) coatings do not exhibit a satisfactory fatigue life. The best fatigue behaviour was obtained for WC/C coating. The beneficial influence of the presence of thin coatings on scuffing and pitting of machine components gives a possibility of eliminating ecologically hazardous additives.

6

Właściwości mechaniczne powłok CrxN

80%

Warcholiński B. , Gilewicz A.

|

2009

|

tom Nr 3

27-33

PL

W pracy przedstawiono rezultaty badań powłok CrxN, otrzymanych metodą katodowego odparowania łukowego. Badano powłoki jednowarstwowe: Cr, Cr2N, CrN oraz wielowarstwowe Cr/CrN i Cr2N/CrN. Otrzymane powłoki poddano badaniom rentgenowskim oraz badano przyczepność do podłoży stalowych metodą rysy. Określono ich twardość oraz współczynnik tarcia i odporność na zużycie w skojarzeniu z alundem. Rezultaty badań wskazują, że wszystkie powłoki charakteryzują się dobrą adhezją z siłą krytyczną Lc2 wyższą niż 70 N. Najlepsze właściwości użytkowe, najwyższą twardość około 22 GPa i najniższy wskaźnik zużycia 3x10-' mm3/Nm, posiadają powłoki wielowarstwowe CrzN/CrN. Powłoki wielowarstwowe CrzN/CrN otrzymywano przy różnych temperaturach j.: 300 OC i 400 OC. Niższą wartością twardości charakteryzrjct się powłoki wie~ Loiuarstwowe otrzymane w wyższej temperaturze.

EN

The results of investigations of CrN coatings deposited using cathodic are evaporation are shown in the paper. The monolayer Cr, Cr2N and CrN coatings and two multilayer Cr/CrN and Cr2N/CrN coatings were tested. XRD, adhesion to steel substrates, hardness, friction coefficient and wear rate were determined. The results indicate, that all coatings show good adhesion with critical force Lc2 higher than 70 N. The best utility properties, the highest hardness about 22 GPa and the lowest wear rate 3x10-7 mm3/Nm, show multilayer Cr2N/CrN coatings. The deposition tests of multilayer CrzN/CrN coatings at different substrate temperature, 300 OC i 400 OC, show that at lower temperature the coatings are of higher hardness.

7

Wykorzystanie zgładu sferycznego i testu rysy do oceny struktury i jakości wybranych systemów areologicznych - metoda badawcza Recatest

80%

Betiuk M. , Pokorska I. , Marchlewski P.

|

tom Vol. 31, nr 4

874-878

PL

Omówiono badania wybranych właściwości twardych materiałów powłokowych, otrzymywanych technologiami CVD i PVD, z zastosowaniem trzech metod: szlifu sferycznego, testu zarysowania oraz recatest (test rysy + zgład sferyczny). Przedstawiono metodykę ujawniania struktury cienkich powłok na powierzchni zgładu sferycznego, zwłaszcza w obszarze rysy, oraz sposób oceny ich jakości. Na przykładzie powłok TiN i CrN odkształconych w teście rysy zaprezentowano metodykę pomiarową wraz z analizą informacji, jakie można uzyskać z powierzchni zgładu sferycznego.

EN

This article presents thematics of research of the properties of hard coating materials at the use of methods of the spherical cut (calotest) and the test of the scratch. The new original methodology of the exposure of structures of thin films and coatings is presented.

8

"Wirotest" i "Kulotester" - urządzenia kontrolno-pomiarowe do badań właściwości materiałów

80%

Betiuk M. , Burdyński K. , Jończyk S. , Szczepański A. , Niedźwiedzki K.

|

tom nr 2

50-56

PL

Niniejszy artykuł podejmuje tematykę badań właściwości materiałów przy użyciu dwóch urządzeń produkcji Instytutu Mechaniki Precyzyjnej -Wirotestu oraz Kulotestera. Przedstawiona została w nim metodyka badań oboma urządzeniami a także obszary badań, w których mogą one być wykorzystywane. W artykule podjęto tematykę badań nieniszczących z użyciem metod prądów wirowych, w szczególności implementację przemysłową systemu opartego na urządzeniu Wirotest 302. Opisano metodykę pomiarową wraz z analizą informacji jakie można uzyskać z powierzchni szlifu sferycznego wykonanego na stanowisku Kulotester I.

EN

The issue of material characterization by means of two devices produced by IMP: Wirotest and Kulotester is presented. The measuring methodology of both devices and research area in which these devices can be applied o-re described. Nondestructive eddy current methods, especially industrial implementation of system based on Wirotest 302 and measuring methodology with proper measuring data analysis collected with Kulotester-from spherical section area are described.

9

Rozwój technologii PA PVD-Arc - powłoki nanowarstwowe na narzędziach

80%

Betiuk M.

|

tom nr 3

16-22

PL

Technologie PVD, PA PVD umożliwiają wytwarzanie powłok multifunkcjonalnych nadających nowe cechy użytkowe powierzchni modyfikowanej. Nowoczesne technologie inżynierii materiałowej powierzchni umożliwiają kształtowanie struktury powłok na poziomach mikro- i nanometrycznych. Intencją autora tego artykułu jest zwrócenie uwagi na zagadnienie otrzymywania materiałów powłokowych nanostrukturalnych.

EN

The PVD and PA PVD methods make enable to obtain new multifunctional coating materials which are of new functional quality of such modified surface. The surface structure at micro and nano range can be changed with modem material engineering technologies in controlled way. The intention of the author of this article is to tem attention to the issue of nano-ocomposite end nanolayers coatings obtaining.

10

Struktura i właściwości wielowarstwowych powłok wytwarzanych w procesach PVD-Arc

80%

Blinkov V. , Vołchinskij A. , Michalski J. , Betiuk M. , Nakonieczny A. , Podstażonok O.

|

2011

|

tom nr 2

57-63

PL

W artykule przedstawiono wyniki badań powłok wielowarstwowych otrzymywanych metodą PVD-Arc. Analizowano wpływ: prądu łuku i polaryzacji katodowej podłoża (bias) na strukturę powłok TiAlN/ZrNbN/CrN. Syntezę powłok prowadzono na płytce z węglika spiekanego (94% at WC i 6% At Co), strumienie plazmy otrzymywano z trzech źródeł łukowych z katodami Ti-Al, Zr-Nb, Cr w atmosferze N2. Skład chemiczny i fazowy oraz budowę strukturalną powłok charakteryzowano w badaniach XRD, SEM, EDS. Właściwości fizykochemiczne określono parametrami H, E, HE H3/E2. Właściwości eksploatacyjne powłok, określane przez współczynnik trwałości Ktr, określono w znormalizowanym teście skrawania żeliwa na sucho. W wybranych wariantach technologicznych uzyskano powłoki o budowie nanostrukturalnej z wysokim współczynnikiem trwałości Ktr = 5,5.

EN

Results of structure and properties investigations of multilayer coatings deposited with PVD-Arc method are presented. Influence of PVD-Arc process parameters such as: arc current, cathodic polarization of base material (bias) on structure of TiAl N/Zr Nb N/Cr N type coatings have been analyzed. Coatings were synthesized on the cemented carbide plate (94% at WC i 6% At Co), plasma streams were obtained from three arcs with Ti-Al, Zr-Nb, Cr cathodes in N2 atmosphere. Chemical and faze contents and also structure of coatings have been investigated by XRD, SEM, EDS methods. Phosicochemical properties have been described by H, E, HE H3/E2 parameters. Wear resistant parameter Ktr have been determined by machine cutting of dry cast iron standard test. Nano-structured coatings with high value of wear resistant parameter Ktr 5,5 have been obtained with chosen technological options.