W artykule scharakteryzowano jednostki badawczo-rozwojowe jako podmioty gospodarcze poddane komercjalizacji. Szczególną uwagę poświęcono szansom i zagrożeniom, jakie niesie za sobą proces komercjalizacji jednostek badawczo-rozwojowych. W podsumowaniu podjęto próbę odpowiedzi na pytanie, czemu służy identyfikowanie szans i zagrożeń pojawiających się w zainicjowanym procesie gospodarczym.
EN
Polish Government has started the process of commercialization of research and development units in the middle of 2006. It will be a very serious change of legal form of these units. This change carries same threats and same opportunities to commercialized units. The analysis of these threats and opportunities is the main part of presented considerations. The considerations are helpful to identify threats to create the defence strategy, and to identify the opportunities to place them into the firm policy to make them easier to reach. (original abstract)
Polska prywatyzacja osiągnęła już 70 procent przedsiębiorstw państwowych, z tego sprywatyzowanych jest około 40 procent. Komercjalizacja natomiast, według autorów, prowadzi do politycznych przetargów. W ostatnim okresie rząd prywatyzował głównie duże i dobre przedsiębiorstwa co spowodowane było problemami budżetowymi. Mniejsze przedsiębiorstwa nadal czekają, co spowalnia tempo tego procesu i stanowi zagrożenie dla przemian strukturalnych gospodarki. Wpływa także ujemnie na handel zagraniczny z krajami UE (przestarzałe technologie). Hamowanie rozwoju konkurencji (wielość podmiotów w gospodarce), poprawa sytuacji makroekonomicznej przedsiębiorstw, powoduje gorszą pozycję polskiego przemysłu na rynku UE.
Po uchwaleniu ustawy z 8 września 2000 r. o komercjalizacji, restrukturyzacji i prywatyzacji PKP utworzenie struktury holdingowej jest nie tylko postulowanym, lecz również obligatoryjnym kierunkiem reformy kolei. W przyjętej ustawie zrealizowała się idea utworzenia na bazie PKP takiej struktury, zamiast lansowanego przez niektórych polityków instytucjonalnego podziału Polskich Kolei Państwowych.
Autor dokonuje oceny charakteru prawnego aktów komercjalizacji i prywatyzacji przedsiębiorstwa państwowego, zwłaszcza zaś ich stosunku do instytucji przejścia zakładu pracy na innego pracodawcę. Na podstawie ustaleń w tym zakresie rozważa skutki komercjalizacji i prywatyzacji w sferze związania pracodawcy zakładowym i ponad zakładowym układem zbiorowym pracy.
Po uchwaleniu przez Sejm ustawy z dnia 25 lipca 2000 r. o komercjalizacji, restrukturyzacji i prywatyzacji PKP utworzenie struktury holdingowej jest nie tylko postulowanym czy deklarowanym, lecz również formalnie zapisanym, obligatoryjnym kierunkiem restrukturyzacji przedsiębiorstwa PKP. Ustawa przewiduje cztery główne płaszczyzny restrukturyzacji kolei: finansową, majątkową, zatrudnieniową oraz organizacyjną.
Wejście w życie ustawy o komercjalizacji, restrukturyzacji i prywatyzacji przedsiębiorstwa państwowego "Polskie Koleje Państwowe" otwiera nowy rozdział w historii polskiego kolejnictwa. PKP zostaną przekształcone w spółkę akcyjną Skarbu Państwa, która utworzy następne spółki: do zarządzania liniami kolejowymi, do przewozów pasażerskich, towarowych, itd. Dalsze zmiany polegać będą na oddłużeniu przedsiębiorstwa, obniżeniu poziomu zatrudnienia oraz regulacji stanu prawnego nieruchomości i ich racjonalnego zagospodarowania.
Komentarz dotyczący uwarunkowań wykonania ustawy z 8 września 2000 r. o komercjalizacji, restrukturyzacji i prywatyzacji przedsiębiorstwa PKP. Według przewidywań autora ustawowe regulacje dotyczące reformy kolei prawdopodobnie będą korygowane w trakcie jej realizacji.
Transformacja gospodarcza podjęta w 1989 r. postawiła PKP w szczególnie niekorzystnej sytuacji. Zdolności przewozowe kolei, przystosowane do transportu około 500 mln ton ładunków i 1 mld osób rocznie, stopniowo przestały znajdować pokrycie w zapotrzebowaniu rynku. Niezbędnym krokiem było więc uchwalenie i wdrożenie ustawy o komercjalizacji, restrukturyzacji i prywatyzacji PKP, co stało się faktem, począwszy od 8 września 2000 r.
Możliwości rozwoju kolejowych przewozów pasażerskich uzależnione są od szeregu czynników natury formalno-prawnej, organizacyjnej, techniczno - technologicznej oraz finansowo - ekonomicznej. Przełomowym momentem w restrukturyzacji przewozów pasażerskich było utworzenie w czerwcu 1998 r. odrębnego sektora tych przewozów.
Od dłuższego czasu obserwujemy pogłębiający się kryzys państwowych przedsiębiorstw kolejowych w Europie, w krajach zaś Europy Środkowowschodniej kryzys ten przybrał najostrzejszą formę. Dyrektywy Unii zalecają możliwie szybką komercjalizację kolei, poprzez restrukturyzację, prywatyzację, a tym samym sanację finansów tej ważnej gałęzi gospodarki.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.