Niniejszy artykuł przedstawia porównanie metod zarządzania finansami osobistymi rekomendowanych przez ekspertów finansowych z metodami stosowanymi na co dzień przez laików. Wyniki zaprezentowanych badań wskazują na istnienie znaczących różnic jakościowych w podejściu ekspertów i laików. Metody rekomendowane przez ekspertów wydają się być nie tylko nie stosowane, ale również mało użyteczne w codziennym życiu. Celem artykułu jest próba zilustrowania i wyjaśnienia tego fenomenu z perspektywy psychologii poznawczej. Przedstawiony materiał może pomóc laikom finansowym zrozumieć ryzyka jakie wiążą się ze stosowaniem nieefektywnych metod oraz dostarczyć ekspertom finansowym uzasadnienia dla następującego stwierdzenia: nie jest możliwe wpływanie na ekonomiczne decyzje jednostek bez zrozumienia takich psychologicznych czynników jak oszczędność poznawcza lub samokontrola. (abstrakt oryginalny)
EN
This article presents the analysis of two different approaches to personal finance, represented by financial experts and financial laymen. The results of this research reveal significant qualitative discrepancies between those two perspectives. The methods recommended by experts seem to be not used and even not useful in daily life. The aim of this article is to explore and explain this phenomenon from the psychological perspective. The results of this research could help the laymen to realize the risks coming from implementing methods that are not quite efficient as well as provide one basic conclusion for professional finance practitioners: it is not possible to influence the economic decisions of individuals without understanding such psychological factors as cognitive economy and self-control. (original abstract)
Heurystyka zakotwiczenia to reguła wnioskowania, zgodnie z którą przypadkowe liczby wpływają na szacowania numeryczne. Porównanie celu szacowania z relatywnie niską liczbą prowadzi do niższych szacowań niż porównanie z relatywnie wysoką liczbą. Efekt ten rozpatrywany jest najczęściej w kontekście operowania liczbami, jednakże szacowania numeryczne mogą być zależne również od bodźców fizycznych. W niniejszym badaniu punktem odniesienia do porównań były przedmioty różniące się od siebie pod względem wagi i wartości. Przedmioty postrzegane jako lekkie lub ciężkie i tanie lub drogie prowadziły do zakotwiczenia numerycznych szacowań wagi i wartości kolejnego przedmiotu. Osobom badanym (N = 160) wręczono przedmiot kotwiczący i poproszono o zapoznanie się z nim. Po jego oddaniu osoby badane otrzymywały przedmiot docelowy i szacowały jego wagę oraz wartość. Uzyskane wyniki sugerują, że zastosowana procedura kotwiczenia działa jedynie w przypadku zgodności wymiarów kotwicy oraz celu szacowania - postrzegany ciężar kotwiczył szacowania wagi, a postrzegana wartość kotwiczyła szacowania wartości. Rezultaty eksperymentu rozpatrzono z perspektywy mechanizmu kotwiczenia kotwicami samorodnymi. (abstrakt oryginalny)
EN
The anchoring heuristic is a simplified strategy of decision making, in which anchor numbers affect numerical estimations. Comparing the target of estimation to a relatively low anchor number leads to a lower estimation than comparison to a relatively high anchor number. This effect is usually considered to be the result of using pure numbers, however numerical estimations can be affected by physical stimuli. In this study, we used items attributed in the context of weight and value. Comparing the anchor item characterized as light/heavy and cheap/expensive affects the subsequent estimations of weight and value of another item. Participants (N = 160) were handed the anchor item to become familiar with it. After returning the anchor, they were handed another item to estimate its weight and value. The results Efekt zakotwiczenia za pomocą przedmiotów nacechowanych w wymiarach wagi i wartości The anchoring heuristic based on items characterized by weight and value suggest that the perception of weight influenced the estimations regarding weight, while the perception of value influenced the estimations of value. The results are discussed in the context of the anchoring mechanism based on self-generated anchors. (original abstract)
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.