Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Klientelizm jako czynnik wpływający na wzrost rozwarstwienia ekonomicznego w państwach Afryki Subsaharyjskiej

100%

Radłowska A.

Forum Politologiczne

|

2011

|

tom 12 - Problemy bogactwa i biedy we współczesnej Afryce

491-515

EN

Patron - client relations are one of the most important characteristics of modern political systems of African countries south of Sahara. The main aim of the article is the analysis of the influence of clientelism and clientelist relations on the increase of economic stratification of societies of these countries. The broad study of the notion of clientelism is followed by the attempt to identify the causes of the emergence of clientelist relations, ranging from political and economical to social and cultural factors. Having done that, the author focuses on the consequences of clientelism in regard to the widening economic gap between African citizens.

2

Remarks on the Genesis and Development of 'Shadow Elites' in a Comparative Context

75%

Kuź M.

Myśl Ekonomiczna i Polityczna

|

2015

|

nr nr 3 (50)

318-340

XX

Autor poddaje analizie antropologiczną kategorię "elit cienia", którą wprowadziła w wydanej w 2009 książce uznana amerykańska badaczka Janine R. Wedel. Badaczka użyła tego terminu do opisu nieformalnych elit działających na styku władzy, biznesu, mediów i nauki. Ich działania nie dają się przy tym do końca uchwycić przy pomocy takich terminów jak klientelizm czy też korupcja, i są charakterystyczne raczej dla krajów rozwiniętych. W swojej książce Wedel opisuje jako przykłady klan Anatolija Czubajsa w Rosji, środowisko amerykańskich neokonserwatystów skupione wokół Richarda Perle'a oraz Stowarzyszenie Ordynacka w Polsce. Autor artykułu przyjmuje definicję Wedel, podkreśla jednak, że brak na razie teorii dotyczącej genezy nowego typu elit. Próbując wytworzyć taką teorię autor odrzuca koncepcję heterogenicznej genezy wywołanej innymi czynnikami w USA, a innymi w krajach postkomunistycznych. Zamiast tego autor proponuje ogólną teorię globalnych procesów zaburzających równowagę pomiędzy trzema typami władzy występującymi w nowoczesnych państwach i zaleca dalsze badania. Procesy te wzmacniają nieproporcjonalnie władzę wykonawczą, ta zaś dobiera sobie swoiste nieformalne i słabo kontrolowane sieci, czyli elity cienia. Proces ten, zdaniem autora, ma charakter globalny, w krajach postkomunistycznych odziedziczone po poprzednim systemie patologie stają się jednak dobrym katalizatorem procesu wyłaniania elit cienia. W porównawczym opisie przypadków autor skupia się przede wszystkim na Unii Europejskiej oraz Polsce. W przypadku tej ostatniej autor stosuje teorię Janine R. Wedel między innymi do opisu sieci powiązań biznesowo-towarzyskich byłego premiera Kazimierza Marcinkiewicza oraz niektórych uczestników afery podsłuchowej z 2014 roku. (abstrakt oryginalny)

EN

The article provides a comparative analysis of the anthropological concept of the 'shadow elites', which has been introduced by a renowned anthropologists, Janine R. Wedel in her book published in 2009. The 'shadow elites' are informal, flexible networks that are formed on the intersection of business, government, media and science. Moreover, the development of shadow elites is characteristic of societies in relatively developed states and cannot be described simply as corruption or clientelism. In her book Wedel focuses on three examples: the Chubais clan in Russia, the Ordynacka Association in Poland and the Richard Perle neoconservative network in Washington. The author of this article accepts Wedel's definition but argues that we still lack a comprehensive theory concerning the genesis of those elites. The author strives to propose such a theory and recommends further research. The author's concept examines the global processes that disturb the balance between the three branches of powers in modern states. It is the author's contention that the contemporary global political environment favors strong executives with little checks from other branches. The informal networks circling around the modern executives are, in turn, what constitutes the shadow elites. The process is observed world-wide, however, the pathologies typically found in post-communist states facilitate it. The author focuses especially on the cases related to the UE and Poland. The article among other examples describes the connections of the former Polish prime-minister Kazimierz Marcinkiewicz and the networks of some the persons involved in the 2014 Polish wiretapping scandal. (original abstract)

3

Nieetyczny wymiar korupcji

63%

Pięta K.

Rozprawy Społeczne

|

2019

|

tom 13

|

nr nr 4

25-36

XX

W artykule przedstawiono problem zjawiska korupcji, które z biegiem lat stało się zjawiskiem globalnym. Zwrócono uwagę na jego nieetyczny wymiar, skótki i zagrożenia oraz korupcję w ujęciu Jana Pawła II i KNS Materiał i metody: Przeglądanie literatury oraz różnych artykułów w na temat korupcji. Wyniki: Rozwój korupcji i nieustanne wykorzystywanie budżetu państwa na rzecz realizacji własnych korzyści. Stosowanie wszelakich zachować korupcyjnych od nepotyzmu, klientelizmu po łapownictwo. Wpływ korupcji na niszczenie tkanki społecznej oraz destrukcję jednostki. Wnioski: Korupcja z socjologicznego punktu widzenia należy do mechanizmów degradujących moralną tkankę społeczeństwa. Narusza społeczne zaufanie i obniżają zasoby kapitału społecznego wpływa negatywnie na funkcjonowanie społeczeństwa, rozwój oraz jakość życia społecznego jednostek. Korupcja ze względu na swój nieetyczny wymiar wpływa również na dewastowanie zasad moralnych. (abstrakt oryginalny)

EN

In the article on the problem of corruption, which have become a global phenomenon over the years. Attention was paid to its unethical dimension, arguments and threats as well as corruption according to John Paul II and Catholic Social Teaching. Material and methods. Browse literature and various articles on corruption. Results. The development of corruption and the constant use of the state budget to realize its own benefits. The use of corruption from nepotism, clientelism to bribery. The impact of corruption on the destruction of social fabric and the destruction of the individual. Conclusions. Corruption from a sociological point of view belongs to mechanisms degrading the moral fabric of society. It violates social trust and reduces the resources of social capital, which negatively affects the functioning of society, development and the quality of social life of individuals. Corruption, due to its unethical dimension, also affects the devastation of moral principles. (original abstract)

4

Własność państwowa a wolny rynek - przykład krajów Europy Środkowo-Wschodniej

63%

Szarzec K.

Studia Ekonomiczne / Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach

|

2018

|

nr nr 349

220-231

XX

Celem artykułu jest wskazanie, jakie skutki dla wolnego rynku może mieć działalność przedsiębiorstw państwowych i kontrolowanych przez państwo. Porównano skalę zaangażowania właścicielskiego Skarbu Państwa w 7 krajach postsocjalistycznych Europy Środkowo-Wschodniej, opierając się na danych jednostkowych dużych przedsiębiorstw niefinansowych. Największy zakres domeny państwowej występuje w Polsce i na Węgrzech. Przedsiębiorstwa te dominują w sektorach produkcji energii, przemysłu naftowego i gazowego oraz transportu. Do zagrożeń wolnego rynku należą: nierówne traktowanie podmiotów gospodarujących ze względu na strukturę własności, wysokie bariery wejścia, klientelizm, renacjonalizacje przedsiębiorstw. (abstrakt oryginalny)

EN

An article aims to indicate how state ownership can have impact on free market. The scale of state ownership in the big non-financial enterprises in 7 CEE countries are compared in 2014. The state is dominant in Hungary and Poland. State-owned and controlled enterprises are dominant in energy supply, oil and gas sector and transport. The key threats to free market are: unequal treatment of economic agents according to the ownership structure, high barriers to entry, clientelism, renationalization of enterprises. (original abstract)

5

Mothering for Neoliberal Times : Mazahua Women, Poverty and the Cultural Politics of Development in Central Mexico

63%

Hryciuk R. E.

Polish Sociological Review

|

2017

|

nr nr 4 (200)

523-543

EN

This paper presents the results of fieldwork concerning local development programmes addressed to poor Indian women and the social changes they effect in the marginalised Mazahua communities in central Mexico conducted from 2011 to 2015. By analysing the operation of a women's cooperative I show how neoliberal ideology, which is at the core of development schemes, incorporates both the feminist ideas of gender equality and empowerment of women, and the Mexican tradition of politicising maternity in a crisis to establish new social hierarchies, subjectivities, and power relations, promote individualistic attitudes and a new, "market-oriented" morality, and reinforce political clientelism, leading to profound and usually detrimental (for women and local gender relations) changes in the functioning of native communities. (original abstract)

6

Państwo - strażnik ładu instytucjonalnego

63%

Kiwak W.

Prace Naukowe / Akademia Ekonomiczna w Katowicach

|

2004

|

tom Dokonania współczesnej myśli ekonomicznej - teorie nieliberalne wobec ekonomicznej roli państwa a polityka społeczno-ekonomiczna

21-45

XX

Współczesne państwo nie jest zintegrowane wokół określonych treści przedmiotowych, które nadawałyby mu wyraźną tożsamość. Nie widać też strategicznego celu, z którym identyfikowałoby się cale społeczeństwo. Brak idei przewodniej i wytyczonego kierunku działań tworzy glebę dla zawłaszczania państwa przez rozmaite grupy interesu i do rozwoju zjawisk patologicznych takich jak: klientelizm polityczny, kapitalizm kolesiów, nepotyzm, korupcja. Brak wyraźnej koncepcji państwa i roli jaką może pełnić w systemie liberalno-demokratycznym sprawia, że instytucje predemokratyczne i preliberalne są niszczone przez egoizm: jednostek, grup interesu, partii politycznych. Państwo zamiast być sternikiem życia społeczno-gospodarczego dryfuje między różnymi interesami. (fragment tekstu)

7

Własność a negatywne aspekty kapitału społecznego

63%

Nowakowski K.

Ekonomia i Prawo

|

2007

|

tom 3 Własność i kontrola w teorii i praktyce. Cz. 1

101-121

XX

Prawa własności określają nie tylko stosunek do zasobów, ale także wpływają na tworzenie specyficznych relacji i sieci ekonomicznych i społecznych. Dotyczą nie tylko tradycyjnie w ekonomii rozumianych zasobów fizycznych (rzeczowych i finansowych), ale także posiadania kapitału społecznego, który otwiera możliwości produkcyjne i konsumpcyjne lub wyklucza szanse osiągania innych kapitałów. Teoria praw własności i inne teorie akcentujące znaczenie własności w gospodarce w sposób mniej dociekliwy i złożony traktują codzienne problemy współczesnej gospodarki, co nie znaczy, że własność we współczesnej rzeczywistości gospodarczej nie odgrywa zasadniczej roli. (fragment tekstu)

EN

The definition of ownership is conceptually broad and emphasises the legal aspect as well as the social conventions. We use a mainly theoretical inspiration from property rights theory. The transaction cost theory and agency theory are rooted in property rights analysis. In the contemporary economy property rights are not clear not only in developed western country. We cannot ignore the economic and social role of public sphere, separation of ownership and control and more complex property rights. Such phenomenon like cronyism, corruption and clientelism which are a major problem in Eastern Europe and Poland are the result of the property rights and create new form relations of ownership, wealth, new elites and social networks. In the East European liberalisation, privatisation, building of a new legal system and establishing institutions of market economy all take place in the conditions in which there does not exist harmonised standards of behaviour, regulations and procedures adequate for the needs of the new system and promote corruption practices. Ownership of social capital (including negative social capital) apart from traditional economic resources is an important factor, which open new production and consumption possibilities. We try to enrich property rights theories by including questions of social capital, cronyism, clientelism, corruption and social network. Protecting property rights and growth positive social capital can achieve more efficient allocations of resources and increase other opportunities by directing resources to more productive uses, influencing the development of private sector and formation of capital. It is the activation of long-term growth factors and elimination of what is called lost opportunity costs in the economy. (original abstract)

8

O mechanizmach sprawowania władzy na szczeblu lokalnym i (nie)obecności partycypacji

63%

Łukowski W.

Studia z Polityki Publicznej / Szkoła Główna Handlowa

|

2017

|

nr nr 3

65-79

XX

Autor podjął próbę sformułowania - na poziomie teoretycznym, odwołując się do przykładów empirycznych - wybranych warunków, umożliwiających zaistnienie procesów partycypacyjnych. Partycypacja w tym ujęciu nie jest tylko postulatem etycznym, ale przede wszystkim mechanizmem sprzyjającym podejmowaniu wyzwań, wiążących się z rosnącą złożonością społecznego świata. Przywołane w artykule przykłady pokazują, że partycypacja ma bardzo silnego "konkurenta" w postaci klientelizmu. Tam, gdzie relacje między władzą a społeczeństwem są na nim oparte, trudno o zakorzenienie się i trwałą obecność mechanizmów partycypacyjnych. Autor stawia hipotezę mówiącą o tym, że w przestrzeni lokalnej partycypację osłabia - czy wypłukuje ją w specyficzny sposób - logika klientelizmu w powiązaniu z niedostrzeganiem znaczenia współzależności zasobów. Klientelizm bowiem oznacza dążenie do maksymalizacji kontroli nad zasobami. Może to sprzyjać realizacji celów rozwojowych, być skuteczne w określonych warunkach systemowych (np. transformacja w Polsce w latach 90. XX w.), jednak pogłębia również pasywność, a w dłuższym okresie oznaczać może zmniejszanie się wartości określonych zasobów czy wręcz ich utratę. Partycypacja w tym kontekście rozumiana jest przede wszystkim jako wyraz dbałości o posiadane i pozyskiwane zasoby oraz dostrzeganie ich współzależności. (abstrakt oryginalny)

EN

The author has made an attempt to theoretically - by referring to empirical evidence - formulate the necessary conditions that allow participatory processes to happen. In this perspective, participation is not only an ethical requirement but primarily a mechanism that supports taking up the challenges posed by the increasing complexity of the social world. The examples presented in the article show that participation has a very strong 'competitor': clientelism. In the spaces where the latter forms the base of the relations between the government and society, it is difficult to find a well-rooted and sustainable presence of participatory processes. The author thus presents a hypothesis that the logic of clientelism, together with the lack of the ability to recognise the importance of resource interdependence, has the ability to weaken participation, or in other words, wash it out in a specific way. Clientelism strives to maximise the control over resources. This can, in some cases, support the realisation of development goals or be effective in particular governmental arrangements (e.g. the transformation in Poland in the 90 s of the 20th century), however, it also deepens the passivity and in the long run can lead to a decrease in the value of some resources or even their loss. In this context, participation is thus understood mainly as an expression of caring for the owned and acquired resources and as the recognition of their interdependence. (original abstract)

9

"Spóźnieni przybysze" ery nacjonalizmów : przyczynek do dyskursu na temat procesów narodowotwórczych w Azji

63%

Jelonek A. W.

Krakowskie Studia Międzynarodowe

|

2017

|

nr nr 3 Andrzeja Kapiszewskiego przekraczanie granic kulturowych

135-154

XX

Jak zauważa w swej klasycznej pracy poświęconej nacjonalizmom Anthony Smith, nowoczesny porządek światowy związany jest nierozłącznie z instytucją państwa narodowego. Jak jednak również wielokrotnie podkreślał, państwo narodowe nie zawsze i nie wszędzie stanowiło podstawowy byt polityczny. O ile według Gellnera era nacjonalizmów w Europie przypadła na wiek XIX, to wiek XX stanowił w historii Azji Wschodniej czas masowych narodzin narodów. System teoretycznie równych suwerennych państw, nazywany w niezbyt adekwatny sposób "systemem westfalskim", kształtował się w Azji jednak znacznie dłużej. Zachodnie pojęcie suwerenności terytorialnej, traktującej państwo jako źródło autonomicznego prawa i przedmiot relacji z innymi suwerennymi państwami, przez wiele stuleci nie było tu wcale takie oczywiste. Oczywista dla nikogo nie wydawała się też zasada wewnętrznej suwerenności - która w lokalnych warunkach gubiła się w rozlicznych sieciach zależności feudalnych oraz złożonych relacjach patronażu i klientelizmu. Niniejszy tekst poświęcony jest zawiłościom procesów narodowotwórczych w Azji Wschodniej z perspektywy klasycznych (zachodnich) teorii nacjonalizmu. (abstrakt oryginalny)

EN

As Anthony Smith notes in his classic work on nationalism, the modern world order is inseparable from the institution of the nation-state. However, as he repeatedly emphasized, the nation-state was not always and not everywhere a basic political entity. While according to Gellner, the era of nationalism in Europe has come in the 19th century, the 20th century in the history of East Asia was the time of mass process of emerging nations. Shaping of the system of theoretically equal sovereign states, described in not very adequate way as a "Westphalian system", lasted in Asia much longer than in Europe. The Western concept of territorial sovereignty, considering the state as a source of autonomous law and the subject of relations with other sovereign states, for many centuries was not so obvious. The rule of internal sovereignty - which in local conditions was lost in various networks of feudal dependencies and complex relations of patronage and clientelism- seemed to be not obvious to anyone. This text is devoted to the complexities of nation-building process in East Asia from the perspective of classical (Western) theories of nationalism. (original abstract)

10

Pork Barrel Spending: the Missing Link Between electoral clientelism and political Budget Cycles

63%

Mačkić V. , Rusmir F.

Economics & Sociology

|

2024

|

tom 17

|

nr nr 3

82-102

EN

Pork barrel spending used in the political budget cycles literature via a preference approach is identified as the link tying clientelism to political budget cycles. This paper looks at the supply and demand sides of electoral clientelism using the case study of shipyards in Croatia. The strategic, symbolic and everyday importance of the shipbuilding industry in Croatia is evident to the general public, but even more so to politicians. This paper examines the supply side - whether incumbents increase central budget funds (state guarantees) in election years (pork barrel spending) toward shipyards in Pula, Rijeka, Kraljevica, Trogir and Split - and the demand side - whether voters reward incumbents who engage in these pork barrelling practices. The theoretical foundations of the paper are based on the literature on clientelism, political budget cycles and the political economy of fiscal policy. Panel data analysis conducted on a sample of 5 shipyards over the 2001-2022 period confirms the existence of pork barrelling but does not confirm voters' reactions to them. The empirical exercise identified the share of shipyard workers in the manufacturing industry at the county level as the main mechanism of electoral clientelism in Croatia. (original abstract)

11

Zjawisko korupcji w polskim samorządzie po 1989 roku - przegląd literatury

63%

Czepil B.

Studia Regionalne i Lokalne

|

2021

|

nr nr 3

30-67

XX

Artykuł opiera się na systematycznym przeglądzie literatury naukowej dotyczącej zjawiska korupcji w polskim samorządzie po 1989 r. Wyodrębniono w nim główne dyscypliny naukowe zajmujące się tym zagadnieniem, scharakteryzowano źródła danych wykorzystywane przez badaczy, przedstawiono różnorodność problemów badawczych w ramach poszczególnych dyscyplin oraz główne wnioski z tych z badań. Artykuł kończą rekomendacje, w których postuluje się wzmocnienie interdyscyplinarności badań, podjęcie badań nad oddolnymi mechanizmami antykorupcyjnymi oraz politycznymi reperkusjami korupcji samorządowej.(abstrakt oryginalny)

EN

The article is based on a systematic review of the scientific literature addressing the phenomenon of corruption in Poland's local governments after 1989. It covers the leading scientific disciplines dealing with this issue and discusses the sources of research data, the diversity of research problems within the respective disciplines and their major conclusions. The article concludes with a recommendation of more robust interdisciplinarity and conducting research on both bottom-up anticorruption mechanisms and political repercussions of local government corruption.(original abstract)

12

Władze miast - między partyjnością a bezpartyjnością

63%

Kancik-Kołtun E.

Samorząd Terytorialny

|

2017

|

nr nr 12

42-51

XX

Artykuł stanowi próbę odpowiedzi na pytanie, w jakim stopniu polityka miejska jest przestrzenią partyjnych polityków reprezentujących konkretne partie polityczne, a w jakim bezpartyjnych kandydatów z lokalnych komitetów wyborczych. Przedmiotem badań są wyniki wyborów samorządowych z 2014 r. w Polsce i ich analiza. Kryterium doboru miast była ich wielkość demograficzna. Zdaniem autorki upartyjnienie władz lokalnych miast powoduje różnego rodzaju dysfunkcje, takie jak klientelizm polityczny, wzmocnienie centralizmu, zadłużenie samorządów oraz osłabienie demokracji przedstawicielskiej. (abstrakt oryginalny)

EN

This article is an attempt to answer the question to which extent municipal politics is the area of party politicians who represent specific political parties and to which non-party candidates of local electoral committies. The topic of research covers the results of local governments elections in 2014 in Poland and their analysis. The criterion of city choice was based on demographics size. The author claims that party commitment of local governments is the cause of different disfunctions like: political clientelism, centralism enforcement, local governments indebtedness and weakening of representative democracy. (original abstract)

13

Prokuratura - między prawem i polityką

63%

Graniszewski L.

Studia z Polityki Publicznej / Szkoła Główna Handlowa

|

2015

|

nr nr 1

95-117

XX

Przedmiotem artykułu jest analiza roli prokuratury jako instytucji specyficznie umiejscowionej na pograniczu poszczególnych elementów systemu politycznego, szczególnie między władzą wykonawczą i sądowniczą. Z tego względu prokuratura może być traktowana jako instytucja skupiająca się na współuczestnictwie z sądami w sprawowaniu wymiaru sprawiedliwości lub instrument władzy wykonawczej w zapewnianiu bezpieczeństwa wewnętrznego i realizacji funkcji wewnętrznej państwa. Ze względu na specyfikę obszaru działania prokuratury oczekuje się od niej zarówno skuteczności w ściganiu przestępstw, jak i strzeżenia praworządności, dla której zagrożeniem mogą być działania nie tylko poszczególnych jednostek i grup przestępczych, ale także naruszające prawo czyny urzędników oraz instytucji państwa. Stąd, także z punktu widzenia rozliczalności prokuratury, wskazuje się, że powinna być ona w większym zakresie niezależna od władzy wykonawczej poddanej regułom politycznym. Okazuje się jednak, że samo formalne oddzielenie prokuratury od władzy wykonawczej nie musi prowadzić automatycznie do niezależności prokuratury od czynników politycznych, gdy istnieją nadal inne bezpośrednie (uprawienia premiera i ministra sprawiedliwości względem Prokuratora Generalnego) i pośrednie (klientelizm, upolitycznienie i powiązania polityczne prokuratorów z politykami) mechanizmy politycznego uzależnienia prokuratorów. (abstrakt oryginalny)

EN

The purpose of the article is to analyse the role of the public prosecutor's office as an institution that is specifically embedded in between certain elements of the political system, particularly between the executive and judiciary powers. For this reason, the public prosecutor's office can be regarded, together with courts, as an institution that aims to be actively involved in administering justice and an instrument of the executive power to guarantee internal security and to execute internal functions of the state. The public prosecutor's office, given its specific operation area, is expected to prosecute crimes effectively as well as safeguard the rule of law, which may be threatened by the infringing actions of not only individuals and criminal groups but also of officials and state institutions. Hence, with respect to the accountability of the public prosecutor's office, it should be more independent of the executive power which is subject to political rules. It appears, however, that separating it officially from the executive power does not have to lead automatically to the public prosecutor's office independence of political influence when other direct (the Prime Minister's and the Minister of Justice's authority over the Attorney General) and indirect mechanisms of prosecutors' political dependency (clientelism, politicisation and political bonds of prosecutors with politicians) exist. (original abstract)