Introduction includes: a) the synthetic approach to the history of micro‑regions – geographic location, ethnic and confessional composition, Krzysztof Kluk Museum of Agriculture, Krzysztof Kluk – a priest, an eighteenth‑century naturalist who was born and settled here; b) a description of the microtoponimy of Ciechanowiec; c) a description of the local dialect; d) a list of place names; e) a dialect dictionary in alphabetical order; f) a list of proverbs and phraseological saings. In the dictionary part there is lexical material no longer used today, or so we hear rarely, usually at home, in the family. Using it is subject to certain factors: age of the caller, the themes of conversation, particular emotional situation or the other. The entries record not only the meaning of the word, but also the diversity of phonetic, inflectional, peculiar grammatical forms. The usual entry articles are examples of the use of the word in context, and often phrases and proverbs.
RU
Вступительная часть исследования состоит из: а) синтетического подхода к истории микрорайона – географическое положение, этнический и религиозный состав, краткий очерк истории Сельскохозяйственного музея имени священника и биолога Кшиштофа Kлюка, родившегося и работавшего в Цехановце в XVIII столетии; б) описания микротопонимии города Цехановец; в) описания местного говора; г) списка географических названий; д) словаря местного диалекта; е) списка пословиц и фразеологических оборотов. В словарь включены лексемы сегодня уже не употребляемые или употребляемые редко, как правило, дома, в семейном кругу. Примнение этой лексики обусловлено некоторыми факторами: возраст собеседника, тема разговора, особое эмоциональное состояние и др. Словарная статья отражает значение лексемы, разнообразие фонетических и морфологических форм, примеры использования слов в контексте.
In June 2009 and October 2021 field surveys were performed in Ciechanowiec municipality, Wysokie Mazowieckie County, in south-western part of the Podlaskie region, N-E Poland, to look for semi-vernacular buildings made with raw materials or alternative constructions, such as rammed earth, wattle and daub, and cordwood masonry. In particular, a group of rammed earth barns was found and examined in a small village of Tworkowice. All those buildings were built in the 1950s, but their construction had been known in that region before that time. The intention behind this work has been to contribute to recognizing the distribution of hitherto underresearched vernacular or semi-vernacular earthen architecture in N-E Poland, as most researchers of vernacular and semi-vernacular architecture of the Podlaskie region have focused onto timber architecture rather than earthen constructions.
PL
W czerwcu 2009 i październiku 2021 roku na południowo-zachodnich krańcach województwa podlaskiego, w gminie Ciechanowiec w powiecie wysokomazowieckim przeprowadzono poszukiwania terenowe ukierunkowane na znalezienie dawnych wiejskich budynków wzniesionych z użyciem parabudulców i nietypowych konstrukcji, takich jak glinobitka, szachulec, mur z polan opałowych i tym podobne. Najliczniejszą grupę budynków glinobitych odnaleziono w niewielkiej wsi Tworkowice. Pochodzą one z połowy XX wieku, lecz reprezentują konstrukcję, która w tamtych okolicach występowała już wcześniej. W niniejszej pracy zaprezentowano pozyskane informacje o tworkowickich budynkach glinobitych, przy czym zamiarem autorów było, by ów ilustrowany opis mógł być przyczynkiem do szerszego rozpoznania występowania i zróżnicowania budownictwa glinianego (jako podzbioru lokalnej architektury ludowej) w regionie, które to zagadnienie jak dotąd wymykało się naukowemu opisowi, gdyż gros badań podlaskiej architektury ludowej dotyczyło budynków i konstrukcji drewnianych.