Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Suwerenność : w poszukiwaniu (problematycznych) źródeł koncepcji

100%

Szlachta B.

|

nr nr 14 Suwerenność

11-34

XX

W poszukiwaniu źródeł suwerenności czerpiemy z refleksji XI wieku, by zbadać, czy w projekcie papieża Grzegorza VII spełnione są dwa konieczne warunki zaistnienia suwerenności wskazane przez Hinslaya w jego, klasycznym już, dziele dotyczącym tejże koncepcji. W tej średniowiecznej refleksji, jak wskazuje choćby Berman, odnaleźć można uzasadnienie dla panowania czy sprawowania rządów za pośrednictwem prawa, a nawet dla "rządów prawa", a zatem związania władzy prawem; prawem, które gwarantowało jedność scentralizowanej struktury i pochodziło od władcy sprawującego swój urząd na mocy prawa i niezależnego od swoich poddanych. Po Grzegorzu VII hierarchiczny Kościół miał się stać suwerenną strukturą, odrębną od społeczeństwa świeckiego, z monopolem na stanowienie norm prawnych. (abstrakt oryginalny)

EN

When searching for the sources of sovereignty derived from the reflections of the eleventh century, and to the conception of Pope St. Gregory VII, in an attempt to see whether the two conditions presented by Hinsley in his classical book on sovereignty exist. We see that in this medieval conception, presented by, for example, Berman, we can find the justification for power or authority by law and even the "rule of law," for the restriction of power by the law; the law guaranteed unity of the centralized structure and was the source of legitimation for the ruler, who was independent of his subjects. After Gregory VII the hierarchical Church was a sovereign structure, distinct from secular society with a monopoly to constitute legal norms. (original abstract)

2

Main Political and Legal Problems of Religious Building Construction in the Polish People's Republic between 1945 and 1989

100%

Dyda K.

|

nr nr 2

7-21

XX

Artykuł traktuje o najważniejszych zagadnieniach prawa i polityki wyznaniowej PRL w zakresie budownictwa sakralnego. Koncesjonowanie zezwoleń na realizację inwesty-cji budowalnych przez związki wyznaniowe, zwłaszcza Kościół Katolicki, oraz repre-sjonowanie osób i wspólnot podejmujących nielegalne budowy obiektów sakralnych i kościelnych było jedną z głównych form prowadzenia polityki wyznaniowej przez władze Polski Ludowej. Jednocześnie jednolite przepisy obowiązującego w tej materii prawa aplikowano w niezwykle zróżnicowany sposób (zarówno w ramach poszczegól-nych jednostek Kościoła Katolickiego, jak i nierzymskokatolickich związków wyzna-niowych) w zależności od pozaprawnych czynników natury polityczno-wyznaniowej. Stąd też kwestia budownictwa sakralnego jest jednym z najczytelniejszych przykładów instrumentalizacji prawa - zarówno na poziomie jego stanowienia, jak i stosowania - w działalności władz PRL.(abstrakt oryginalny)

EN

The article deals with the most important issues of law and religious policy of the People's Republic of Poland in the field of religious building construction. Licensing of permits for the implementation of construction projects by religious associations, especially the Catholic Church and the repression of people and communities undertaking illegal construction of religious and ecclesiastical buildings was one of the main forms of con-ducting religious policy by the authorities of the People's Republic of Poland. At the same time, uniform provisions of the law in force in this matter were applied in an extremely diverse way (both within individual units of the Catholic Church and non-Roman Catholic religious associations), depending on extra-legal political and religious factors. Therefore, the issue of sacred buildings is one of the clearest examples of instrumentalisation of the law - both at the level of its establishment and application - in the activities of the authorities of the People's Republic of Poland.(original abstract)

3

Proboszcz jako organ parafii Kościoła katolickiego

84%

Misztal M.

|

nr nr 39

155-169

XX

Artykuł przedstawia specyfikę i charakterystykę proboszcza jako organu parafii Kościoła katolickiego, biorąc za podstawę zarówno przepisy prawa powszechnie obowiązującego, jak również poszczególne normy ustawodawstwa kościelnego. Wychodząc od osobowości prawnej parafii i normatywnej pozycji proboszcza, przedstawiono jego autonomiczność i niezależność w podejmowaniu decyzji dotyczących powierzonego mienia opierając się na powszechnie obowiązujących konstrukcjach przepisów. Ponadto, rozważania zawarte w treści artykułu przedstawiają problem związany z upatrywaniem jako obowiązujące na forum państwowym ograniczeń w zakresie reprezentacji ulokowanych w przepisach prawa kanonicznego. (abstrakt oryginalny)

EN

This article presents the specific features of a parish priest as the parish body, of the Catholic Church, the legal basis which is considered as commonly valid regulations as well as the particular regulation of the Church legislation. Taking as the base the legal personality of the parish body and its normative position as a parish priest the article presents his autonomy in taking indipendent decisions with regard to the assets entrusted to him on the base of the commonly valid regulations. Furthermore the content of this article presents the problem connected with the public limitations concerning the legal representation placed in the Canon law regulations. (original abstract)

4

The Oxford Movement's Arguments for the Union of Church and State

84%

Musiewicz P.

|

nr nr 13 Politics, Policy and Polity

113-127

XX

Ruch oksfordzki, utworzony w XIX wieku głównie przez anglikańskich duchownych, zaowocował nie tylko powstaniem w Kościele anglikańskim stronnictwa anglokatolickiego, ale i, czego niemal nie dostrzegają jego badacze, interesującą spuścizną w zakresie idei politycznych. W centrum namysłu politycznego członków ruchu znajdowała się refleksja nad określeniem właściwego modelu związku państwa z Kościołem, związku będącego, ich zdaniem, koniecznym. W niniejszym artykule rekonstruuję siedem argumentów stosowanych przez ruch oksfordzki dla wykazania tej konieczności. Pierwszy odwołuje się do historycznych, angielskich wzorców związku Kościoła i państwa. Drugi zarysowuje krytykę modelu rozdziału Kościoła od państwa. Trzeci i czwarty to prezentacja teorii inkorporacji państwa do Kościoła i teologicznej supremacji Kościoła nad państwem. Argument piąty to zbiór odwołań do historycznych modeli relacji Kościół - państwo i ich ocen. Argument szósty powołuje się na przemyślenia Richarda Hookera dotyczące relacji Kościół - państwo, a siódmy rekonstruuje relacje między moralnością, religią a polityką stanowiące również uzasadnienie dla proponowanego przez ruch oksfordzki modelu. (abstrakt oryginalny)

EN

The nineteenth century Oxford Movement, formed mostly by Anglican clergymen, is known to have produced the Anglo-Catholic wing in the Church of England; nonetheless, it also had an important political dimension, ignored by scholars for a long time. One of its core political ideas was a conviction about the necessity of a certain type of union of Church and State. I shall focus on seven of the arguments that the Oxford Movement presented for such a model, which have been reconstructed after examining its writings. The first argument shows the Movement's adherence to historical English patterns of the union of Church and State. The second presents some of the criticism of a model of separation. The third and fourth outline two important theories of the Oxford Movement: the incorporation of the Church into the State and the theological superiority of the Church over the State. The fifth is in fact a set of arguments for assessing various historical political models and events. The next argument refers to Richard Hooker's conditions for the union of Church and State, while the last reconstructs the Oxford Movement's way of thinking on relations between morality, religion and politics, and therefore the philosophical justification of their political idea. (original abstract)

5

Uchwały synodu sieradzkiego z 1233 roku

84%

Lis A.

|

nr nr 40

327-336

XX

Po lekturze artykułu należy stwierdzić, iż głównymi sprawami którymi zajmowano się podczas synodu w Sieradzu 3 lipca 1233 r. były: • dyscyplina kleru, • odpowiedni ubiór duchownych, • celibat duchownych, • obowiązek przeprowadzania wizytacji przez archidiakonów, • obowiązek opłacania dziesięciny przez rycerzy, • ekskomunika osób niszczących kościoły i cmentarze, • karanie dowódców wojskowych, winnych niszczenia kościołów i cmentarzy, • ekskomunika przez biskupa diecezjalnego książąt lub możnych krzywoprzysięzców, • osoby opuszczające klasztor nie mogą podlegać sądom świeckim, • zakaz pomagania finansowego osobom świeckim przez duchownych, • kara dla duchownych za wydanie tajemnic kapituły, • obowiązek obecności duchownych w swoich prebendach, • zakaz ustanawiania i odwoływania wikarego przez proboszcza bez zgody biskupa lub archidiakona, • zapewnienie wikarym odpowiedniego utrzymania. (fragment tekstu)

6

Subcarpathian Voivodship on the Electoral Map of Poland (1989-2014)

67%

Szczepański D.

|

nr nr 11

173-186

EN

The aim of the article was to present electoral activities diversification as well as political preferences of the citizens of the Subcarpathian Voivodeship in years 1989-2014. The measure of the conducted analyses were the results of parliamentary and European Parliament elections, by means of which it was possible to indicate recurring cyclicality of right-wing political sympathies of the citizens of the Subcarpathian Voivodeship, as well as noticable, with regards to the whole country, election turnout. The primary part of the conducted analysis was an attempt to answer the question of what determined the change of political preferences and if contemporary electoral activity and political sympathies reflect historical and cultural determinants. (original abstract)

7

Stosunki miedzy państwem a Kościołami i związkami wyznaniowymi w programach partii politycznych, tworzących sejm VII i VIII kadencji

67%

Bielecki M.

|

nr nr 39

196-216

XX

Artykuł prezentuje stanowisko partii politycznych tworzących sejm VII i VIII kadencji w kwestiach stosunków pomiędzy państwem a Kościołami i związkami wyznaniowymi. Prezentowana materia dotyczy m.in. miejsca religii w życiu publicznym, nauczania religii w szkołach, finansowania kościelnych osób prawnych oraz konieczności zmian w obowiązującym prawodawstwie wyznaniowym. Autor analizuje problem, poprzez zestawienie zgłaszanych pomysłów z obowiązującymi regulacjami prawnymi, formułując przy tym własny pogląd na istniejącą sytuację. (abstrakt oryginalny)

EN

The present article examines the standpoint of political parties forming the VII and VIII term of office Sejm (the lower house of the Parliament) in the issues concerning mutual relations of the state with churches and other religious associations. The presented analyses mainly include: the place of religion in public sphere, religious education in schools, the financial support of church legal entities, finally, the necessity of the alteration of the current religious legislation. The author not only examines the issue by comparison of suggested concepts with the existing legal regulations, but also some particular and personal insights are formed. (original abstract)

8

Stosunki państwo - kościół w Republice Łotewskiej

67%

Ciechanowska J. , Szwed K.

|

nr nr 4

63-72

XX

Celem niniejszej publikacji jest przedstawienie konstytucyjnych zasad w Republice Łotwy, które dotyczą relacji państwo - kościół. Wolność religii i sumienia została ukształtowana na gruncie cywilizacji europejskiej jako jeden z podstawowych przejawów wolności jednostki i jest zagwarantowana w ustawie zasadniczej Łotwy. Autorzy dokonują analizy przepisów Konstytucji i ustawy o organizacjach religijnych. Przedstawiają zagadnienie relacji państwo - kościół, a w szczególności zasady prawne tych stosunków, status prawny Kościoła i kwestie dotyczące jego finansowania. (abstrakt oryginalny)

EN

The aim of the article is to present constitutional principles in the Republic of Latvia, which relate to the relation between a state and a church. The freedom of religion and conscience was created on the basis of the European civilization as one of the most fundamental form of individual freedom and it is guaranteed by the Constitution of the Republic of Latvia. The authors analyzed regulations of the Constitution and the act on the religious organizations. They present the issue of the relation between a state and a church and in particular legislative rules of these relations, legal status of the Church and issues concerning its financing. (original abstract)

9

Uwarunkowania społeczno-polityczne wyborów parlamentarnych w Polsce w 2011 roku

67%

Leszczuk-Fiedziukiewicz A.

|

nr nr 3

11-26

EN

The present article aims to describe socio-political context which has proceeded before parliamentary election 2011 in Poland. It draws attention to the perception of parties and candidates and political preferences those voters who are interested in election. There are many voices the polish politicians activity in campaign takes places in divided country. One of the social expectations is connected with exploration of plane crash in Smoleńsk on April 10th 2010. Public opinion is focused on critic of government and leader`s party (PO) Donald Tusk who is treated as a persona personally responsible for death oh 96 persons in a plane crash. On the other hand we can see strong activity and leadership of monk Tadeusz Rydzyk, tried to put impact on voters (PiS). Rydzyk tries to use catholic radio called "Radio Maryja" to political agitation. The activity of Catholic Church in political campaign was one of the theme discussed by many experts and commentators. Although competition between parties was concentrated on two candidates (Tusk, Kaczyński) new party - "Palikot`s Movement" (Ruch Palikota) was opened. It focused on criticism of Catholic Church, Catholic values and tried to appeal to voters interested in modernity in many levels of socio-political life. The success of Janusz Palikot`s party was possible thanks to personality and charisma of the leader (well known as an author of many spectacular events in politics) and his project of "Modern Country". The other element of the context of parliamentary election 2011 was mobility of Polish electorate, permanently reduced. Because of the voters absence diagnosis of civil society in Poland seems to be worse than in the other countries in Europe. This proves that situation before parliamentary election 2011 in Poland was specific. The main research materials were: newspaper articles, interviews in magazines, TV advertisements, sociological surveys, websites. It has used problems from range of different sciences: sociology, media and political marketing. (original abstract)

10

Likwidacja przedszkola katolickiego "Caritas" w Gdańsku oraz prywatnego liceum ogólnokształcącego sióstr urszulanek w Gdyni w latach 1961 - 1962

67%

Szymański A.

|

nr nr 40

7-21

XX

W krótkim tekście przedstawiono dwa przypadki walki władz komunistycznych z instytucjami kościelnymi w Polsce Ludowej. Gdańskie przedszkole prowadzone przez siostry zakonne pod szyldem "państwowego Caritas" zostało zlikwidowane - podobnie jak wiele innych w całym kraju - bez podania jakiejkolwiek racjonalnej podstawy prawnej. Placówki prowadzone w ramach Zrzeszenia Katolików "Caritas" władze najwyraźniej uważały już za "swoje". Przy okazji przejęcia placówek przejmowano prawie zawsze budynek będący własnością kościelną i zwalniano personel zakonny. Chodziło głów-nie o wprowadzenie monopolu na wychowanie dzieci w duchu socjalistycznym oraz o osłabienie żeńskich zgromadzeń zakonnych poprzez pozbawianie ich członkiń możliwości zarobkowania. Zdania rodziców dzieci zupełnie nie brano pod uwagę - władza wiedziała lepiej z zasady. (abstrakt oryginalny)

EN

In the short paper two cases are introduced about the fight of the communist authorities with the church institutions in the Polish People's Republic. The Gdansk kindergarten run by the nuns under name "State Caritas" was liquidated - like many others in the entire country - without giving any rational legal reason. The establishments run under the frame of the Catholics Association "Caritas" were considered by the authorities as their "own". By the way of taking over of the establishments, almost always the building being the church property was taken over and the monastic personnel was fired. The point was mainly about the introduction of the monopoly for the education of the children in the socialist spirit and weakening of female congregations by depriving their members of the possibility to earn. The opinion of the parents were totally ignored - the authorities knew better by principle. (original abstract)

11

O stosunkach między państwem a kościołem w Polsce w świetle akt kapitulnych i konsystorskich z lat 1403-1533

67%

Rymaszewski Z.

|

nr nr 56 Z dziejów państwa i prawa polskiego

53-89

XX

Swego czasu, podczas przeglądania gdańskich archiwaliów, autor został zaskoczony mnogością wzajemnych kontaktów między królem a miastem. Odnosi się nieprzeparte wrażenie, że król, acz zazwyczaj znajdujący się daleko od Gdańska, jest dla gdańszczan podstawową instancją do załatwiania spraw bieżących, codziennych kłopotów1. Petentów nie odstraszały trudy dalekich podróży ani poważne wydatki z tym związane. Z drugiej znów strony zdumiewała świetna orientacja monarchy w tym, co się w mieście dzieje, i niemal codzienna ingerencja w sprawy Gdańska, nie licząca się absolutnie z przywilejami tego miasta. Okazuje się, że Gdańsk nie stanowi wyjątku; z podobnym zjawiskiem spotykamy się wertując źródła rejestrujące życie innego stanu - duchowieństwa. W wydanych przez Bolesława Ulanowskiego aktach kapitul i sądów kościelnych znajdujemy wiele informacji wskazujących na to, że król traktuje instytucje kościelne niemal jak agendy swego państwa, a kapituły z kolei nieustannie kołatają u dworu niemal we wszystkich sprawach, jakby nie było władz lokalnych2. I właśnie tym zjawiskiem zamierza autor zająć się w niniejszym artykule. (fragment tekstu)