Artykuł zawiera przegląd najbardziej reprezentatywnych badań teoretycznych i empirycznych na temat wyłaniających się odmian/modeli kapitalizmu w krajach Europy Środkowo‑Wschodniej (EŚW). Krytycznej ocenie poddano standardowe ujęcia koncepcyjne, ich zastosowania i rozwinięcia, jak i występujące w literaturze przedmiotu ujęcia standardowe i niestandardowe. Wskazano też na cechy specyficzne struktury instytucjonalnej istniejącej w krajach EŚW, które utrudniają zastosowanie przyjętych w krajach rozwiniętego kapitalizmu ram teoretycznych. Nakreślono także możliwe kierunki dalszych badań nad kapitalizmem powstającym w Europie Środkowo-Wschodniej oraz sformułowano propozycje zmian i rozwinięć stosowanych dotąd ram teoretycznych i metodologicznych.
EN
The article contains a review of the most representative theoretical and empirical studies on the emerging varieties/models of capitalism in Central Eastern Europe (CEE). A critical appraisal was made of standard and non-standard approaches found in the subject literature. Specific features of the institutional structure existing in the CEE countries have been indicated which make it difficult to apply the theoretical framework used in the developed capitalist countries. Possible directions of further research on the models of capitalism emerging in CEE have also been delineated together with some proposals of modification and extension of the theoretical and methodological framework of this research.
RU
Статья содержит обзор наиболее репрезентативных теоретических и эмпирических исследований на тему появляющихся разновидностей /моделей капитализма в странах Центрально-Восточной Европы (ЦВЕ). Критическому анализу были подвергнуты стандартные подходы, их применение и работа над ними, а также имеющиеся в литературе предмета стандартные и нестандартные подходы. Было также указано на специфические черты институциональной структуры, существующей в странах ЦВЕ, которые затрудняют применение принятых в странах развитого капитализма теоретических рамок. Определены также возможные направления исследований капитализма, возникающего в Центрально-Восточной Европе, сформулированы предложения по изменению и развитию применяемых теоретических и методологических рамок.
Artykuł analizuje zależność pomiędzy różnymi formami innowacji a eksportem krajów Europy Środkowo-Wschodniej należących do Unii Europejskiej. Analiza nawiązuje do modelu handlu międzynarodowego, który podkreśla znaczenie wydajności dla przedsiębiorstw wchodzących na rynki eksportowe. Autorzy traktują innowacje jako kluczowy czynnik określający poziom wydajności w przedsiębiorstwach i jej wzrost. Miernikami aktywności innowacyjnej przedsiębiorstw mogą być wydatki na badania i rozwój (B+R) oraz ich efekty, obejmujące różne formy innowacji: produktowych, procesowych (technologicznych), marketingowych, organizacyjnych i menedżerskich. Autorzy próbują określić znaczenie tych czterech form innowacji dla działalności eksportowej przedsiębiorstw. Analiza empiryczna opiera się na modelach probitowych, zastosowanych do zbioru danych mikroekonomicznych BEEPS V obejmującego okres 2011–2014. Wstępne wyniki wskazują, że prawdopodobieństwo podjęcia działalności eksportowej przez firmę zależy od innowacji produktowych, natomiast innowacje marketingowe i menedżerskie nie wydają się mieć istotnego wpływu. Następnie autorzy badają wpływ innowacji na działalność eksportową przedsiębiorstw z uwzględnieniem zmiennych kontrolnych, takich jak: wydajność pracy, wielkość przedsiębiorstwa, udział pracowników produkcyjnych z wykształceniem wyższym, udział kapitału zagranicznego i wykorzystanie licencji zagranicznych.
EN
The paper analyzes the relationship between different forms of innovations and export performance of firms located in Central Eastern European countries, the new member states (NMS) of the European Union (EU). The analytical framework refers to the new trade theory literature based on the model that stresses the importance of firm productivity in entering the export markets. The authors treat innovations as a key factor that determines firm’s productivity. The measures of innovative activity of companies can include both spending on R&D as well as its effects, such as different forms of innovation: product, process, marketing, organizational and managerial. The authors try to assess the significance of these four forms of innovations for exports. The empirical analysis is based on the probit models, applied to the BEEPS V firm level data set covering the period 2011–2014. The preliminary results indicate that the probability of exporting is positively related to both product and process innovations, while the marketing and managerial innovations do not seem to affect export performance of firms. Next, the authors analyze the importance of innovations controlling for labor productivity, firm size, the share of university graduates in productive employment, foreign capital participation, and the use of foreign licenses.
RU
В статье проводится анализ зависимости между разными формами инноваций и экспортом стран Центрально-Восточной Европы – членов Евросоюза. Авторы используют модель международной торговли, в которой подчеркивается значение эффективности производства предприятий, выходящих на экспортные рынки. Инновации рассматриваются в качестве ключевого фактора, определяющего уровень производительности на предприятиях и ее рост. Мерилами инновационной активности предприятий могут быть расходы на исследования и разработки (ИР) и их эффекты, охватывающие разные формы инноваций: касающихся продуктов, процессов (технологии), маркетинга, организации и менеджмента. Авторы пытаются определить значение этих четырех форм инноваций для экспортной деятельности предприятий. Эмпирический анализ опирается на пробит- моделях, примененных для сбора микроэкономических данных BEEPS V за период с 2011 по 2014 гг. Предварительные результаты показывают, что вероятность начала экспортной деятельности зависит от инноваций, касающихся продукта, в то время как инновации, касающиеся маркетинга и менеджмента, не имеют, пожалуй, существенного значения. Затем авторы исследуют влияние инноваций на экспортную деятельность предприятий с учетом контрольных переменных, таких как: производительность труда, размер предприятия, доля работников с высшим образованием, доля зарубежного капитала и использование иностранных лицензий.
The article addresses the development of curricula for German study programs in Central Eastern European Countries over the past 70 years, from the post-war period to the present. These are shaped by social framework conditions and historical factors, such as the end of the war in 1945, and the years directly following, membership of the so-called communist Eastern Bloc, and membership in the EU in 2004 and 2007. The political changes of 1989/1990 marked one of the most important milestones; a period began in which western languages including the German language flourished in German departments; only with demographic change has enrolment dropped rapidly since the turn of the millennium. Already in the first decade of reunification, German institutes “lost” their graduates to careers that were not oriented towards the humanities, a phenomenon dominated by international companies with business contacts in German-speaking countries. Today, the majority of universities and German studies institutes are reacting to the pragmatic demands of the labor market and are modifying their range of courses, even if this is at the expense of traditional curricular content.
XXI wiek przyniósł duże zmiany zarówno w Europie Środkowo-Wschodniej (CEE), jak i na Bliskim Wschodzie, w którym Zjednoczone Emiraty Arabskie demonstrują wolę odgrywania roli lidera wielu inicjatyw na arenie międzynarodowej. Natomiast w 2016 roku 12 państw CEE zainaugurowały Inicjatywę Trójmorza (3SI) służącą realizacji strategicznych gospodarczych projektów w celu adaptacji do nowych wyzwań międzynarodowych. Celem pracy jest znalezienie odpowiedzi na pytanie badawcze jaka jest rola Wspólnych Komitetów i ich znaczenie dla relacji pomiędzy państwami Inicjatywy Trójmorza a Zjednoczonymi Emiratami Arabskimi? Aby zrealizować wyznaczony cel badawczy, zostały zastosowane metody ilościowe, jak i jakościowe, biorąc pod uwagę ilościowy potencjał siły analizowanych państw do adaptacji do środowiska międzynarodowego, jak i oddziaływania na innych aktorów. Następnie, dokonano analizy porównawczej w aspekcie przeprowadzonych sesji J(E)C oraz wizyt najwyższego szczebla, tendencji wymiany handlowej. Wyniki badania ukazują, że do osiągnięcia strategicznego poziomu relacji jest najważniejsza wola polityczna oraz stosowna strategia. Jednak, państwom o dużym potencjale, dla stabilnego rozwoju współpracy gospodarczej nie jest konieczne J(E)C. Rezultat badań wskazuje na rolę i pozycję Austrii w energetycznym strategicznym partnerstwie z ZEA, zaś Rumunię w wymiarze transportowym. Natomiast, w sposób naturalny Polska łącząca oba szlaki strategiczne, jawi się jako gospodarczy hub.
EN
The 21st century has brought many changes both in Central and Eastern Europe (CEE) and in the Middle East, where the United Arab Emirates demonstrates its will play the role of a leader in many initiatives in the international arena. In 2016, 12 CEE countries launched the Three Seas Initiative (3SI) for the implementation of strategic economic projects to adapt to new international challenges. This research paper aims to find an answer to the research question of what is the Joint Committees’ – J(E)C role and significance for relations between the United Arab Emirates and Three Seas Initiative countries? To achieve the set research goal, both quantitative and qualitative methods were applied, considering the quantitative potential of the analysed countries’ power to adapt to the international environment and influence its players. Then, a comparative analysis was used in terms of J(E)C sessions, top-level visits, and trade trends. The research findings show that the most important thing to achieve the strategic level of relations is the political will and the appropriate strategy. However, countries with high potential, and perceived power, do not need J(E)C for the stable development of economic cooperation. The research results indicate that in strategic partnership with the UAE, Austria has a role and position in energy and Romania in transport. On the other hand, Poland connecting both strategic routes appear as an economic hub.
Celem artykułu jest przedstawienie efektów rozwoju kursu, które zaowocowały zmianami w zakresie krytycznej umiejętności korzystania z mediów. W pierwszej części artykułu przedstawione zostały źródła naukowe wspierające rozwój kursu medioznawstwa w kontekście nauczania międzykulturowego. Po tej części dostępne są szczegóły dotyczące badania percepcyjnego sprzężenia zwrotnego i jego mieszanej metodologii. Zgodnie z wynikami, krytyczna umiejętność korzystania z mediów przez studentów została poprawiona dzięki naukowym źródłom mediów społecznościowych w analizie, regionalnym studiom przypadków w kontekście międzykulturowym, oraz technikom sprawdzania faktów w konsumpcji wiadomości. Ostatecznym rezultatem było głębsze zrozumienie wartości stojących za wolnością mediów. Ponadto, poziom wiedzy w dziedzinie historii i polityki wzrósł, a etnocentryczna perspektywa załamała się w międzykulturowym środowisku. W końcowej części artykułu podsumowano kluczowe ustalenia oraz wkład w rozwój kursu wraz z rekomendacjami. Głównym przesłaniem badania jest znaczenie studium przypadku opartego na międzykulturowym i historycznym podejściu w studiach nad mediami dla poprawy krytycznej umiejętności korzystania z mediów w szkolnictwie wyższym.
EN
The goal of the paper is to present the effects of the course development resulting in changes in critical media literacy. The first part of the paper outlines the academic sources supporting the course development of media studies in the context of intercultural teaching. After this section, details of perceptual feedback research and its mixed methodology are available. According to the findings, critical media literacy of students has been improved due to the academic social media sources in analysis, regional case studies in an intercultural context, and fact check techniques in news consumption. The ultimate result was a deeper understanding of the values behind media freedom. Moreover, the level of knowledge in historical and political fields has increased, and the ethnocentric perspective has collapsed as the interculturalenvironment. The closing section of the paper summarizes the key findings and the contribution to the course developments with recommendations. The main message of the study is the importance of the case study based on the intercultural and historical approach in media studies to improve critical media literacy in higher education.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.