Nowa wersja platformy, zawierająca wyłącznie zasoby pełnotekstowe, jest już dostępna.
Przejdź na https://bibliotekanauki.pl
Preferencje help
Widoczny [Schowaj] Abstrakt
Liczba wyników

Znaleziono wyników: 24

Liczba wyników na stronie
first rewind previous Strona / 2 next fast forward last
Wyniki wyszukiwania
Wyszukiwano:
w słowach kluczowych:  Cd
help Sortuj według:

help Ogranicz wyniki do:
first rewind previous Strona / 2 next fast forward last
EN
The phytoremediation potential of Indian mustard (Brassica juncea) on the cadmium-contaminated soil was investigated under the treatment of sulfur (15, 30 and 60 g/kg soil). The effects of the sulfur treatment were evaluated by measuring the biomass and root vitality of the plants, enzymatic activities, and the content of malondialdehyde and Cd. The results show that the biomass and root vitality of the plants were significantly increased, and the activities of superoxide dismutase and catalase were improved when the soil was treated with 30 g sulfur /kg soil, while the activities of peroxidase and malondialdehyde were decreased. The total Cd in the plants treated with 15 g/kg soil was 2.8 times higher than that in the control plants. In summary, the results indicate that the addition of sulfur could promote the growth of Indian mustard and promote the uptake of Cd. As such, the treatment of cadmium-contaminated soil with sulfur can be used as a strategy for the removal of cadmium contamination by improving the phytoremediation potential of Indian mustard.
EN
Cadmium (Cd) is toxic for humans, but its effects on the yield and quality of rice under contaminated irrigation conditions remain uncertain. In this study, paddy soils in the Red River Delta (Vietnam) were selected for experiments with the purpose of understanding the effects of Cd contaminated irrigation water on growth, yields, and grain Cd accumulation. In addition, biochar was produced from rice husk (BRH) and rice straw for preventing Cd infiltration into rice was also studied in this experiment. A field experiment was established with applicated BRH and straw into polluted paddy soil, as a result the Cd content in grains reduced significantly. The Cd contaminated soil was added to the BRH and rice straw (RS) with six ratios, including: (1) RS 2.5%, (2) BRH 2.5%, (3) RS-BRH: 1.25–1.25%, (4) RS 5.0%, (5) BRH 5.0%, (6) RS-BRH: 2.5–2.5%, (w:w). Besides, three content levels 0.01–0.05–0.5 mg/L of Cd in irrigation water were applied throughout crop season. The results showed that the Cd accumulation in rice was in the following order: roots > stems > seeds. With 3 contaminated irrigation levels which were applied, the Cd concentrations of 0.05 mg/L and 0.5 mg/L affected plant height and yield. However, the Cd content in grains under contaminated soil condition can be controlled from 82.47–83.94% by applying a BRH ratio from 2.5–5% (w:w).
EN
In the thesis assessed was fertilizing value of ashes from municipal sewage sludge combustion in grate furnace in Pomorzany Sewage Treatment Plant in Szczecin. The ash was treated as a substitute of phosphorus from phosphatic fertilizer because general content of this component exceeded 20 % of P2O5. In 2011–2012 a field experiment was conducted on a light soil. The scheme of the experiment included five objects of fertilizing corn for seeds and spring rape with mineral fertilizers (NK, NPK) and mineral fertilizers together with increasing doses of ash from municipal sewage sludge combustion (NK + P1, NK + P2, NK + P3). Substitution of phosphorus in a dose of NPK from superphosphate enriched with phosphorus from ash (P1, P2, P3) from municipal sewage sludge combustion did not cause any differences in the volume of corn seeds or corn stove or rapeseed straw, and in the object NK + P3 received were considerately richer crops with spring rape seeds than from any other objects. Ahs caused an increase in content of cadmium and nickel in seeds and straw, as for lead only in corn seeds, content of cadmium and lead in spring rape seeds and cadmium in straw. After two years of applying nitrogen and potassium as mineral fertilizers and ashes from municipal sewage sludge combustion, in comparison with exclusive fertilizing corn and spring rape with mineral fertilizers, an increase of lead in general soil content was observed, and general content of cadmium and nickel as well as their dissoluble form in 1 molHCl dm–3 in soil from all objects was similar.
PL
W pracy podjęto próbę oceny wartości nawozowej popiołu pochodzącego ze spalania w piecu rusztowym komunalnych osadów ściekowych w Oczyszczalni „Pomorzany” w Szczecinie. Popiół potraktowano jako substytut fosforu z nawozów fosforowych, gdyż ogólna zawartość tego składnika przekraczała 20 % P2O5. W latach 2011–2012 przeprowadzono doświadczenie polowe na glebie lekkiej. Schemat badań obejmował pięć wariantów nawożenia kukurydzy na ziarno i rzepaku jarego nawozami mineralnymi (NK, NPK) oraz nawozami mineralnymi ze wzrastającymi dodatkami popiołu ze spalania komunalnych osadów ściekowych (NK + P1, NK + P2, NK + P3). Zastąpienie w dawce NPK fosforu z superfosfatu wzbogaconego fosforem z popiołu (P1, P2, P3) ze spalania komunalnych osadów ściekowych nie spowodowało istotnych różnic w wielkości plonu ziarna i słomy kukurydzy oraz słomy rzepaku jarego, a na obiekcie NK + P3, uzyskano istotnie większy plon nasion rzepaku niż z pozostałych obiektów. Stosowanie popiołu skutkowało zwiększoną zawartością kadmu i niklu w ziarnie i słomie, a ołowiu tylko w ziarnie kukurydzy oraz zawartości kadmu i ołowiu w nasionach rzepaku jarego i kadmu w słomie. Po dwóch latach stosowania azotu i potasu w postaci nawozów mineralnych i popiołu ze spalania komunalnych osadów ściekowych, w porównaniu z wyłącznym nawożeniem kukurydzy i rzepaku jarego nawozami mineralnymi, odnotowano zwiększenie całkowitej zawartości ołowiu w glebie, natomiast całkowita zawartość kadmu i niklu oraz ich form rozpuszczalnych w 1 mol HCl dm–3 w glebie wszystkich obiektów była podobna.
EN
The research focused on an assessment of interrelations between copper, zinc, magnesium and cadmium regarding the rate of their accumulation in Phrynohyas resinifictrix organisms. Group A consisted of organisms subjected to the effect of solution containing 2 mg/dm3 Mg2+, Zn2+ and Cd2+, whereas group B to 4 mg/dm3 Mg2+, Zn2+ and 2 mg/dm3 Cd2+. Significant changes in copper and zinc concentrations were registered during the experiment. Copper content in group A was 5.97 g/g d.m. after 2 hrs and 367.521 g/g d.m. after a week (p = 0.002). In the group B copper concentration was 12.914 g/g d.m. after 2 hrs and 234.372 g/g d.m. (p = 0.013) after 2 weeks. Zinc level in group A was 282.779 g/g d.m. after 2 hrs and 750.051 g/g d.m. after a week (p = 0.003).
PL
Badania dotyczyły oceny współzależności między miedzią, cynkiem, magnezem i kadmem w odniesieniu do tempa ich kumulacji w organizmach Phrynohyas resinifictrix. Grupę A stanowiły organizmy poddane działaniu roztworu zawierającego 2 mg/dm3 Mg2+, Zn2+ i Cd2+, a grupę B 4 mg/dm3 Mg2+ i Zn2+, 2 mg/dm3 Cd2+. W czasie trwania eksperymentu stwierdzono istotne zmiany zawartości miedzi i cynku. Zawartość miedzi w grupie A wynosiła 5,97 g/g s.m. po 2 h, a po 1 tygodniu 367,521 g/g s.m. (p = 0.002). W grupie B zawartość miedzi wynosiła 12,914 g/g s.m. po 2 h, a po 2 tygodniach 234,372 g/g s.m. (p = 0,013). Poziom cynku w grupie A wynosił 282,779 g/g s.m. po 2 h i 750,051 g/g s.m. po 1 tygodniu (p = 0.003).
EN
The work objective was to examine the effect of soiI contamination with heavy metals on their contents in maize. The investigations were conducted in 1997-1999 as pot experiment in a plant house. Soil, composed of ordinary silt, 16.6% organic matter and with pHKcl - 6.5, cation exchange capacity (determined by Mehlich's method) - 68.11, total exchangeable acidity - 9.60 me/IOO g of soil was used for the experiment. The experimental design included six treatments, which differed with doses of heavy metaIs added to the soil. The lowest levels of soil contamination with heavy metaIs were as follows: 80 mg . kg-' Cd, 480 mg . kg-' Pb, 240 mg . kg-' Ni, 320 mg . kg-' Cu and 800 mg . kg-'Zn of dry soiI weight. Vegetation period for maize was 100 days. In the pot experiment conditions a significant influence of soil contamination with heavy metaIs on yielding of individual test plants was found. At the II, III, IV and V level of soil pollution with heavy metals a decrease in maize yield ranged between 6% and 81 % as compared with the controI. Mean contents of examined elements in maize ranged as follows: 0.22-70.08 mg Cd, 2.64-15.35 mg Pb, 1.16-296.65 mg Ni, 5.09-151.30 mg Cu and 33.60-724.39 mg Zn . kg-' d.m.
PL
Nadmiar metali ciężkich w glebie stanowi jedno z największych zagrożeń ze względu na ich dużą toksyczność dla człowieka i zwierząt. Celem badań było określenie wpływu zanieczyszczenia gleby na zawartość metali ciężkich w kukurydzy. Badania przeprowadzono w latach 1997-1999 w warunkach doświadczenia wazonowego. Do doświadczenia wykorzystano glebę o składzie granulometrycznym pyłu zwykłego, zawartości materii organicznej 16,6%, pHKCI - 6,5, pojemności sorpcyjnej gleby (oznaczoną metodą Mehlicha) - 68,11, całkowitej kwasowości wymiennej - 9,60 me/IOO g gleby. Schemat doświadczenia obejmował sześć obiektów różniących się dawką wprowadzonych do gleby metali ciężkich (Cd, Pb, Ni, Cu, Zn). Okres wegetacji kukurydzy w latach 1997-1999 wynosił średnio 100 dni. Stwierdzono istotny wpływ od II do V poziomu zanieczyszczenia gleby metalami ciężkimi na plonowanie kukurydzy. Spadek plonu w zależności od obiektu i roku doświadczenia w odniesieniu do obiektu kontrolnego wahał się od 6% do 81 %. Średnie zawartości badanych pierwiastków w kukurydzy mieściły się w zakresie: 0,22-70,08 mg Cd, 2,64-15,35 mg Pb, 1,16-296,65 mg Ni, 5,09-151,30 mg Cu, 33,60-724,39 mg Zn . kg-I s.m.
EN
Recreational Parks (RP) of the city Poznan were investigated in October 2009 in order to evaluate contamination state of their soils by lead and cadmium. From the Recreational Park Marcinkowski – RPM, Recreational Park Solacki – RPS, Recreational Park Wodziczko – RPW and Recreational Park Piatkowo – RPP the soil samples were collected at two depths, ie 0–10 and 10–20 cm, in the quantity of 36, 52, 32 and 34, respectively. The total content of Pb and Cd was determined in these samples, as well as some their selected physical and chemical properties. Detailed assessment of the soil contamination state was undertaken on the basis of different indices such as geochemical accumulation index (Igeo), factor (C f i ) and degree (Cdeg) of contamination. The evaluation of soils made by applying Pb-Igeo has shown that parks may be ranged as follows: RP Piatkowo < RP Solacki < RP Wodziczko < RP Marcinkowski. The concern and threat related to the impact of Pb on humans requires more restrictive limits of content, hence geochemical background (GB) values as reported by Czarnowska [20] may be considered as more adapted for protecting from potential health hazards. In the case of cadmium, the Cd-Igeo based contamination assessment allowed to organize parks accordingly: RP Piatkowo < RP Marcinkowski < RP Solacki < RP Wodziczko. Cadmium contribution in the overall contamination (Cdeg) changed as did the Cd-Igeo indices. This was mostly reflected in the RPs Wodziczko and Solacki and intermediately in the RP Marcinkowski. On the basis of the performed geochemical evaluation of soil Recreational Park Piatkowo is the sole to be classified as free from Pb and Cd contamination threat.
PL
Rekreacyjne Parki (RP) miasta Poznań zbadano w październiku 2009 r. w celu oceny stanu zanieczyszczenia ich gleb ołowiem i kadmem. Z Parku Marcinkowskiego - RPM, Parku Sołackiego - RPS, Parku Wodziczki - RPW i Parku Piątkowo - RPP pobrano próbki gleby z dwóch głębokości (0-10 10-20 cm) w ilości odpowiednio: 36, 32, 52 i 34. Oznaczono całkowitą zawartość Pb i Cd oraz wybrane właściwości fizyczne i chemiczne tych próbek gleby. Szczegółową ocenę stanu zanieczyszczenia gleb rzeprowadzono na podstawie różnych wskaźników, takich jak: geochemiczny indeks akumulacji (Igeo) oraz spółczynnik (C współczynnik ) i stopień (Cdeg) zanieczyszczenia.
EN
Quality of soils and winter wheat grain from organic and conventional farms from the Małopolska district were compared on the basis of their cadmium and lead contents. It was stated that cadmium and lead contents in soil arable layer and in winter wheat gram from both farm groups oscilated in similar ranges. Lead contents fulfilled the criteria of admissible contents in soil, whereas a majority of the soils contained excessive quantities of cadmium. The content of both metals fulfilled the criteria their admissible contents in gram for consumption (to 0.20 mg Pb er Cd o kg-' d.m.). Cadmium and lead contents in soil depended on acidification and cadmium content also on organic C content. Close significant correlations were found between the contents of soluble Pb and Cd forms in the soils from both types of farms. Metal contents in winter wheat grain revealed weak relationships with soil properties. Lead content in gram from conventional farms was correlated with its soil contents and from organic farms with organic C content. Cadmium content in gram from organic farms depended on soil acidification. Conducted research did not confirm better quality of winter wheat gram originating from organic farms than that produced on conventional farms.
PL
Porównano jakość gleb i ziarna pszenicy ozimej uprawianej w gospodarstwach ekologicznych i konwencjonalnych z terenu województwa małopolskiego na podstawie zawartości kadmu i ołowiu. Zawartość ołowiu i kadmu w warstwie ornej gleb oraz ziarnie pszenicy ozimej z obydwu grup gospodarstw mieściła się w podobnych zakresach. Zawartość ołowiu spełniała kryteria dopuszczalnych zawartości w glebie, natomiast większość gleb zawierała nadmierne ilości kadmu. Zawartość obydwu metali spełniała kryteria dopuszczalnych zawartości w ziarnie przeznaczonym na cele konsumpcyjne (do 0,20 mg Pb lub Cd - kg-1 s.m.). Zawartość kadmu i ołowiu w glebie zależała od zakwaszenia, a kadmu ponadto od zawartości C organicznego. Stwierdzono istotne korelacje między zawartościami rozpuszczalnych form Pb i Cd dla ogółu gleb z obydwu grup gospodarstw. Zawartość metali w ziarnie pszenicy wykazywała słabe zależności z właściwościami gleby. Zawartość ołowiu w ziarnie z gospodarstw konwencjonalnych była skorelowana z jego zawartością w glebie, a z gospodarstw ekologicznych z zawartością węgla organicznego. Zawartość kadmu w ziarnie z gospodarstw ekologicznych zależała od zakwaszenia gleby. Przeprowadzone badania nie potwierdziły lepszej jakości ziarna pszenicy pochodzącego z gospodarstw ekologicznych niż wyprodukowanego w gospodarstwach konwencjonalnym.
EN
The effect of the elevated cadmium content in soil on the macroelements content and their reciprocal proportions in edible parts of oats and maize was studied in a pot experiment carried out in the vegetation hall. Macroelements content dependent on soil acidity, species and part of the plant. Generally plants contained more macroelements in vegetative parts, roots include the most of Na, oats panicles had the most P and the lowest amounts of other elements. On both soils the plants had similar K and P content, and more other elements they included on alkaline soil. It was found diversified effect of Cd addition on chemical composition of the tested plants. On acid soil it caused decrease of P, Mg and Na content in maize, K level in its aerial parts and Ca content in roots, but on alkaline soil took place an increase of Mg, K and Na, and decrease of Ca in tops and all cations in roots in relation to the control. Oats reaction on Cd influence was visible only on alkaline soil, in which oats contained less K, Ca and Na in roots and K in vegetative parts, less P and more K, Ca and Na in panicles than control plant. Edible parts of oats had nearly optimal P level with respect to the optimal fodder quality, and maize contained too low P. Vegetative parts contained many times less Na, nearly optimal Mg amount, but too much K on both soils and Ca on alkaline soil, and almost its optimum on acidic one. K, Ca and Mg level in oats panicles was twice lower than optimum. Close to the optimal values had Ca:P and K:(Ca+Mg) ratios in aerial parts of both plants on acid soil and oats on alkaline one with natural Cd content. These parts of oats had also nearly optimal Ca:Mg ratio. On alkaline soil maize tops had suitable only K:Ca ratio, and on both soils panicles had nearly optimal only K:(Ca+Mg) ratio. Ca:Na and K:Na ratios in all parts of both plants were to wide. Cd addition to the soil did not significantly change the fodder quality of plant products with respect to macroelements content and they reciprocal relations.
PL
W doświadczeniu wazonowym prowadzonym w hali wegetacyjnej badano wpływ zwiększonej zawartości kadmu w glebie na zawartość makroelementów i ich wzajemne stosunki w jadalnych częściach roślin owsa i kukurydzy. Zawartość makroelementów zależała od kwasowości gleby, gatunku i części rośliny. W większości rośliny zawierały więcej makroelementów w częściach nadziemnych, a korzenie miały najwięcej Na, wiechy owsa gromadziły najwięcej P, a najmniej innych pierwiastków. Na obu glebach rośliny zawierały podobne ilości K i P, a więcej pozostałych pierwiastków nagromadzały na glebie zasadowej. Stwierdzono zróżnicowany wpływ dodatku Cd na skład chemiczny roślin. Na glebie kwaśnej powodował on zmniejszenie zawartości P, Mg i Na w kukurydzy, K w jej nadziemnych częściach i Ca w korzeniach, zaś na glebie zasadowej następowało zwiększenie zawartości Mg, K i Na, a obniżenie poziomu Ca w pędach oraz wszystkich kationów w korzeniach w porównaniu z roślinami kontrolnymi. Reakcja owsa na działanie Cd była widoczna tylko na glebie zasadowej, na której owies zawierał mniej K, Ca i Na w korzeniach, a K w częściach wegetatywnych oraz mniej P a więcej K, Ca i Na w wiechach niż rośliny kontrolne. Oceniając jakość paszową stwierdzono, że na obu glebach jadalne części owsa miały niemal optymalny poziom P. Części wegetatywne obu roślin miały bliski optimum poziom Mg, w większości zawierały za dużo K oraz zbyt mało Na, na glebie kwaśnej miały prawie optymalną zawartość Ca. Na glebie alkalicznej obie rośliny gromadziły zbyt dużo Ca, a kukurydza za mało P. Wiechy owsa miały dwukrotnie mniejsze niż optymalne zawartości K, Ca i Mg. Części wegetatywne obu roślin uprawianych na glebie kwaśnej i owsa na glebie zasadowej o naturalnej zawartości Cd miały bliskie optymalnym wartości stosunków Ca:P i K:(Ca + Mg). Ta część owsa miała też bliski optimum stosunek Ca:Mg, a w kukurydzy na glebie zasadowej odpowiedni był tylko stosunek K:Ca. Na obu glebach w wiechach owsa tylko relacja K:(Ca + Mg) przybierala wartość bliską optimum. Wszystkie części roślin wykazywały zbyt szeroki stosunek Ca:Na oraz K:Na. Dodatek Cd do gleby nie zmienił istotnie wartości paszowej produktów roślinnych pod względem zawartości makroelementów i ich wzajemnych relacji.
EN
The investigations were focused on determining the level of trace element pollution of soil and root vegetables cultivated for human consumption in the Miechowski county. The collected soils differed in view of their floatable particles, colloidal clay and organic matter content, as well as pH value. Differences in the total content of trace elements and the content of their soluble forms extracted with 0.1 mol • dm–3 HCl solution also occurred. The total content of trace elements in the analysed soils and their soluble forms were determined by soil reaction. Geometric mean of total heavy metals content in the studied soils was as follows: 55.08 mg Zn • kg–1, 8.08 mg Cu • kg–1, 10.05 mg Ni • kg–1, 19.85 mg Pb • kg–1 and 0.46 mg Cd • kg–1. The assessment of heavy metals content in the analysed soils was conducted according to the framework guidelines for agriculture elaborated by IUNG. In this respect 44 of analysed samples were classified as soils with natural heavy metals contents. The content of trace elements in cultivated root vegetables was determined by the species, analysed plant part and soil pH. The content of these elements was much higher in plant tops than in roots. For instance, if one assumes geometric mean of cadmium and lead content in parsley roots grown in soil with pH • 6.5 as 100, cadmium concentration in leaves was higher by 64 %, and lead content was higher by 36 %. On the basis of the obtained results, content of trace elements in vegetable roots was assessed assuming the critical levels of trace element in agricultural products stated by IUNG. Taking into consideration these criteria was stated that all samples of the vegetable roots fulfilled the requirements of usefulness for human consumption in respect of copper and nickel contents, and majority of them in respect of lead content. However, 7.6 % of samples did not fulfil these requirements because of excessive content of lead (> 1 mg • kg–1), 52.5 % of zinc (> 50 mg • kg–1), and as much as 81.6 % samples because of cadmium excess (> 0.15 mg • kg–1), despite their being cultivated in majority in soils with natural these metals content. Excessive content of copper and nickel was registered only in 1.3 % of tops samples, lead in 51.3 %, zinc in 79.7 %, and cadmium in 98.1 % of tops samples, in which 7.6 % of tops samples did not meet fodder requirements for zinc, and as much as 65.8 % for cadmium. Taking in to account all roots and tops samples, only 0.6 % of them did not meet criteria of usefulness for human consumption, because of copper and nickel excess, 29.4 % for lead, 66.1 % for zinc, and as much as 89.9 % of samples contained excessive amount of cadmium. Moreover, in 3.8 % of samples Zn content exceeded admissible values in fodder and in 32.9 % contained excessive amount of Cd.
PL
Badania dotyczyły określenia stopnia zanieczyszczenia gleb oraz warzyw korzeniowych uprawianych na cele konsumpcyjne pierwiastkami śladowymi na terenie powiatu miechowskiego. Zebrane gleby były zróżnicowane pod względem zawartości części spławialnych, iłu koloidalnego, materii organicznej, wartości pH, całkowitej zawartości pierwiastków śladowych oraz ich form rozpuszczalnych w roztworze 0,1 mol HCl • dm–3. O całkowitej zawartości pierwiastków śladowych, jak i ich formach rozpuszczalnych w badanych glebach decydował odczyn gleb. średnie geometryczne całkowite zawartości metali ciężkich w badanych glebach wynosi ły: 55,08 mgZn • kg–1, 8,08 mgCu • kg–1, 10,05 mgNi • kg–1, 19,05 mgPb • kg–1 i 0,46 mgCd • kg–1. Zanieczyszczenie badanych gleb metalami ciężkimi oceniono w oparciu o ramowe wytyczne dla rolnictwa opracowane przez IUNG. Pod tym względem 44 badane próbki glebowe zaliczono do gleb o naturalnej zawartości metali ciężkich. O zawartości pierwiastków śladowych w uprawianych warzywach korzeniowych decydował gatunek, analizowana część rośliny oraz pH gleby. Zawartość tych pierwiastków była znacznie większa w częściach nadziemnych niż w korzeniach. Przyjmując np. średnią geometryczną zawartość kadmu i ołowiu w korzeniach pietruszki wyrosłych na glebach o pHKCl • 6,5 za 100, zawartość kadmu w naci była większa o 64 %, a ołowiu o 36 %. Na podstawie uzyskanych wyników oceniono zawartości metali śladowych w warzywach korzeniowych, przyjmując ich poziomy krytyczne w płodach rolnych opracowane przez IUNG. Biorąc pod uwagę te kryteria stwierdzono, że wszystkie próbki korzeni spichrzowych badanych warzyw spełniały wymagania przydatności konsumpcyjnej dla ludzi pod względem zawartości miedzi i niklu, a większość pod względem zawartości ołowiu. Natomiast 7,6% próbek nie spełniało tych wymagań z powodu nadmiernej zawartości ołowiu (> 1 mg • kg–1 s.m.), 52,5% cynku (> 50 mg • kg–1 s.m.), a aż 81,6 % próbek z powodu nadmiaru kadmu (> 0,15 mg • kg–1 s.m.), pomimo że warzywa były w większości uprawiane na glebach o naturalnej zawartości tych metali. Nadmierne zawartości miedzi i niklu zanotowano tylko w 1,3 % próbek, ołowiu w 51,3 %, cynku w 79,7 %, a kadmu aż w 98,1 % próbek naci tych warzyw, w tym 7,6 % próbek nie spełniało wymagań paszowych pod względem zawartości cynku, a aż 65,8 % – kadmu. Z ogółu próbek korzeni i naci nie spełniało wymagań konsumpcyjnych z powodu nadmiernej zawartości miedzi i niklu tylko 0,6 % próbek, ołowiu 29,4 % próbek, cynku 66,1 %, a kadmu aż 89,9 % próbek, w tym w 3,8 % próbek wykazywało przekroczenia dopuszczalnych zawartości Zn i 32,9% Cd w paszach.
EN
The research comprised two experiments conducted in the years 1999-2002 on a permanent grassland at Czarny Potok village near Krynica (650 m a.s.l.). The first experiment was used for haying, whereas the second one for pasturing. Four variants were used in the experiments: control; P18K66; N80P18K66; N120P18K66. The goal of the experiments was to determine changes of chromium, lead, cadmium and nickel contents in the sward of permanent grasslands as a result of use and as an effect of applied fertilization. On the other band as a result of fertilization only with phosphorus and potassium, the content of lead and cadmium increased in the mountain meadow vegetation, whereas chromium and nickel concentrations decreased. Nitrogen fertilization against the background of P18K66 increased the quantities of chromium, lead and cadmium. On the other band, nickel was the only element whose quantity was diminishing under influence of greater doses of nitrogen fertilization. The use of pasturing and mineral fertilization were causing a systematic increase in the content of the analyzed trace elements.
PL
Badania obejmowały dwa doświadczenia, które prowadzono w latach 1999-2002 na trwałym użytku zielonym w Czarnym Potoku koło Krynicy (650 m n.p.m.). Doświadczenie pierwsze użytkowano kośnie, a doświadczenie drugie - pastwiskowo. W doświadczeniach stosowano cztery warianty: kontrolę, P18K66, N80P18K66, N120P18K66. Celem przeprowadzonych badań było określenie zmian zawartości chromu, ołowiu, kadmu oraz niklu w runi trwałych użytków zielonych pod wpływem użytkowania i nawożenia. W runi łąkowej obiektu P18K66 w stosunku do runi łąkowej obiektu kontrolnego stwierdzono większą zawartość ołowiu oraz kadmu oraz mniejszą ilość chromu i niklu. Nawożenie azotem na tle nawożenia fosforowo-potasowego zwiększało w roślinności łąkowej zawartość chromu, ołowiu i kadmu. Nikiel natomiast, był jedynym pierwiastkiem, którego ilość w runi łąkowej malała pod wpływem zwiększonych dawek nawożenia azotowego. użytkowanie pastwiskowe oraz nawożenie mineralne powodowało systematyczny wzrost zawartości analizowanych pierwiastków śladowych.
|
2005
|
tom Vol. 12, nr 3
283-287
EN
The paper presents results of 3-year (1999-2001) study on trace elements contents (Cd, Pb, Ni, Zn and Cu) in soils of selected farms that cooperate with the Polish Socjety of Organie Agriculture. In total, 246 soil samples were taken from farms in Lublin region. Samples were taken by staff of the Polish Society of Organic Agriculture from surface soil layer (0-20 cm). Laboratory determinations were carried out in the Chemical and Agricultural Station in Lublin. The element contents determinations were performed by means of AAS technique. The studies revealed that the contents of trace elements were within the range of natural levels.
PL
Praca przedstawia trzyletnie (1999-2001) wyniki badań zawartości pierwiastków śladowych (Cd, Pb, Ni, Zn i Cu) w glebach wybranych gospodarstw, współpracujących z Polskim Towarzystwem Rolnictwa Ekologicznego. Pobrano 246 próbek glebowych z gospodarstw województwa lubelskiego. Próbki glebowe zostały pobrane przez pracowników Towarzystwa z powierzchniowych warstw gleb (0-20 cm). Oznaczenia laboratoryjne wykonano w Stacji Chemiczno-Rolniczej w Lublinie. Oznaczenie zawartości badanych pierwiastków dokonano metodą ASA (atomowej spektometrii absorpcyjnej). Przeprowadzone badania wykazały, że zawartość pierwiastków śladowych w większości gleb mieściła się w granicach stężeń naturalnych. Jednak stwierdzono przekroczenie dopuszczalnej koncentracji kadmu i cynku w glebach niektórych gospodarstw będących w okresie transformacji. Po przejściu okresu przestawiania gospodarstwa na produkcję ekologiczną, zmniejsza się w glebie zawartość szkodliwych pierwiastków śladowych, co jest zjawiskiem bardzo pozytywnym.
PL
W pracy dokonano kompleksowej analizy składu mineralogicznego oraz geochemicznego próbek pyłów przemysłowych pobranych z filtrów założonych na kominach pieców Zakładów Górniczo-Hutniczych "Bolesław" w Bukownie. W wytypowanych próbkach pyłów została oznaczona kwasowość aktywna i potencjalna, jak również właściwości buforowe i uwalnianie metali na skutek obniżania pH roztworu. Obok oznaczenia zawartości całkowitej metali, takich jak: Zn, Pb, Cd, As oraz Tl określono również formy związania metali za pomocą metody pośredniej 6-stopniowej ekstrakcji sekwencyjnej. Wyniki podstawowych oznaczeń geochemicznych porównano do badań w mikroobszarach, wykonanych za pomocą dyfraktometru (badania fazowe) oraz mikroskopu i mikrosondy elektronowej (badania form metali). Na podstawie przeprowadzonych badań wykazano, że badane pyły są znacznym źródłem zanieczyszczenia zarówno najbliższego, jak i dalszego sąsiedztwa ZGH "Bolesław" w Bukownie.
EN
Researches were focused on complex analysis of mineralogical and geochemical composition of industrial dusts taken from precipitators installed of chimneys of ZGH "Bolesław" in Bukowno. Active and potential acidity, buffer capacity and leachability of selected were measured in dusts samples. Total concentration of such metals as Zn, Pb, As, Cd and Tl were measured also. The forms of bounded metals were determined with application of the six-steps sequential extraction. Results of basic geochemistry dates were compared with microscale/microarea researches performed with X-ray diffractometry, microscope and PIXE. In research were shown that dusts samples are important source of pollution in close and far surrounding of ZGH "Bolesław" Enterprise in Bukowno.
EN
City Recreational Parks (RP) exert important functions for inhabitants of great agglomerations. They create peculiar ecosystem subjected to high pressure of anthropogenic factors (ie, motorization, maintenance, dusts), which may be a source of heavy metal contamination. Four parks located within the city Poznan have been: RP Marcinkowski (RPM), RP Solacki (RPS), RP Wodziczko (RPW) and RP Piatkowo (RPP). The aim of the work was to apply different quantitative methods for assessing heavy metal contamination state of these parks and to outline the encountered difficulties in the choice of the appropriate method. On the basis of the assessment made by the IUNG suggestion [16], it appeared, that soils of all Recreational Parks may be considered as not contaminated by Pb, Cu and Zn. Cadmium was the main contaminant of RPM, RPS and RPW soils. The use of data representing the geochemical background [17], classifies soils of all parks as contaminated to polluted, even, whereas the evaluation made on the basis of mean heavy metal contents of Polish soils [18], stated that cadmium solely exceeded the reference value. Criteria reported in the Minister of Environment Directive [19] dealing with heavy metal thresholds seem to be less restrictive. The resulting assessment revealed that soils of investigated parks are free of any contamination.
PL
Rekreacyjne Parki (RP) miejskie spełniają ważne funkcje dla mieszkańców wielkich aglomeracji. Tworzą swoisty ekosystem, który jest poddany silnej presji czynników antropogenicznych (motoryzacja, prace pielęgnacyjne, pyły) mogących być źródłem zanieczyszczenia metali ciężkimi. Badaniami objęto cztery parki mieszczące się w mieście Poznań: RP Marcinkowskiego (RPM), RP Sołacki (RPS), RP Wodniczki (RPW) i RP Piątkowo (RPP). Celem pracy było zastosowanie różnych metod ilościowej oceny stanu zanieczyszczenia gleb tych parków metalami ciężkimi oraz wskazanie na trudności wyboru odpowiedniej metody. Z oceny przeprowadzonej metodą zaproponowaną przez IUNG [16] wynika, że gleby wszystkich parków są niezanieczyszczone Cu, Zn i Pb. Kadm był głównym czynnikiem zanieczyszczającym gleby RPM, RPS i RPW. Gdy zastosowano jako kryterium tło geochemiczne [17], gleby parków zaliczono do grup od zanieczyszczonych do skażonych, natomiast według oceny dokonanej w oparciu o średnie zawartości metali ciężkich dla gleb polskich [18], tylko zawartość kadmu znacznie przekraczała wartość referencyjną. Kryteria zamieszczone w Rozporządzeniu Ministra Środowiska [19] odnośnie progowych zawartości metali ciężkich wydają się być "mniej restrykcyjne". Ocena przeprowadzona w oparciu o te wartości progowe wykazała, że gleby badanych parków są wolne od zanieczyszczeń.
EN
The studies were conducted under pot experiment conditions on soil with granulometric composition of ordinary dust with 16.6% organic matter and pHKcl - 6.0. The experimental design included six objects, which differed by a dose of heavy metals introduced into the soil. The highest levels of the soil contamination with heavy metals were as follows: 80 mg Cd, 480 mg Pb, 240 mg Ni, 32 mg Pb and 800 mg Zn . kg-I d.m. The metals were introduced into the soil as water solutions seven days before sowing. Vegetation period of Jerusalem artichoke was 121, 135 and 126 days. The amount of yield and the contents of cadmium, lead, copper, nickel and zinc in leaves, petioles and stems were assumed as the criteria of heavy metal toxicity. II was found that the third, fourth and fifth level of soil contamination with heavy metals caused a depression in yields of Jerusalem artichoke. Depending on the object, the decrease in the above ground parts yields was from 12% to 98% as compared with the control. On the basis of analyses it was determined that the contents of investigated metals increased in the plants with the level of soil contamination and their contents in the analysed indicator parts ranged form 0.19 to 29.84 mg Cd, 2.17-19.2 mg Pb, 1.58-40.59 mg Ni, 4.11-25.90 mg Cu, and 15.9-222.1 mg Zn . kg-I d.m. The obtained results show that the studied Jerusalem artichoke has a considerable ability to accumulate heavy metals.
PL
Dobór gatunków roślin odpornych na metale ciężkie oraz kumulujących duże ich ilości umożliwiłby rekultywację obszarów skażonych. Jednym z takich gatunków, zdolnych do pobierania szkodliwych pierwiastków i dających wysokie plony jest topinambur (Helianthus tuberosus L.). Badania przeprowadzono w latach 1997-1999 w warunkach doświadczenia wazonowego. Do doświadczenia wykorzystano glebę o składzie granulometrycznym pyłu zwykłego, zawartości materii organicznej 16,6%, pHKcl - 6,0; pojemności sorpcyjnej gleby (oznaczoną metodą Mehlicha) - 81,1 cmol (+) . kg-I; całkowitej kwasowości wymiennej - 9,60 me/l00 g gleby. Schemat doświadczenia obejmował sześć obiektów różniących się dawką wprowadzonych do gleby metali ciężkich (Cd, Pb, Ni, Cu, Zn). Okres wegetacji topinamburu w latach 1997-1999 wynosił odpowiednio 121, 135, 126 dni. Stwierdzono istotny wpływ m, IV i V poziomu zanieczyszczenia gleby metalami ciężkimi na plonowanie topinamburu. Spadek plonu części nadziemnych w zależności od obiektu i roku doświadczenia w odniesieniu do obiektu kontrolnego wahał się od 12% do 98%. Duże koncentracje Cd, Pb, Ni, Cu i Zn w glebie znajdują potwierdzenie w jego zawartości w testowanej roślinie. Średnia zawartość badanych metali ciężkich w topinamburze wzrastała wraz z poziomem zanieczyszczenia gleby metalami ciężkimi i mieściła się w zakresie: 0,19-29,84 mg Cd; 2,17-19,12 mg Pb; 1,58-40,59 mg Ni; 4,11-25,90 mg Cu; 15,9-222,1 mg Zn . kg-I s.m.
EN
The objective of the long-term stationary experiment was to estimate the effect of the weather conditions, production region, soil textural class, soil type and increasing doses of fertilisers on the total content of heavy metals in soils (Cd, Cr, Pb and Ni). In 1982 and 1998 we sampled soil from 7 selected localities where 6 combinations of fertilisers had been applied. Analysis and extraction for the estimations were performed by mineralization in the open system HF - H2O2 - HNO3. The content heavy metals ranged between: 0.06 and 0.33 mg Cd o kg-1, 34.2 and 130.8 mg Cr, o kg-', 17.6 and 44.0 mg Pb - kg-' and 7.4 and 27.3 mg Ni o kg-' of soil. During the experimental period of 1982-1998 a statistically significant (p:5 0.05) increase in the content of Cd and Cr (by 20.5 and 27.3%, respectively) was observed. The Ni content stagnated and the Pb content decreased by 14.5%. In the sugar-beet growing region the Cr, Cd and Ni contents were higher (by 19.9, 26.7 and 44.6%, respectively) than in the potato-growing region. On the contrary the Pb content was by 26.6% higher in the potato-growing region. In terms of the soil type the contents of Pb, Cd and Ni were the lowest in sandy soil. With increasing contents of clay particles in the soil also the heavy metals contents increased, namely of Ni and Cd, The soil type affected particularly the content of Ni and Cr, which were the highest on chernozem (22.5 and 92.2 mg o kg-' of soil, respectively). Increasing doses of fertilisers had no effect on the content of heavy metals. The changes were more evident on soils not treated with lime where the Cr, Cd and Ni contents were the lowest, but were not statistically significant (p <=0.05); here, however, the Pb content was the highest of all variants.
PL
W wieloletnim stacjonarnym doświadczeniu oceniano wpływ czynników pogodowych, regionu produkcyjnego, składu garnulometrycznego, typu gleby oraz wzrastających dawek nawozów na ogólną zawartość metali ciężkich w glebie (Cd, Cr, Pb i Ni). W 1982 i 1998 r. pobrano próbki gleby z 7 wybranych lokalizacji, w których stosowano 6 kombinacji nawozowych. Ekstracje i analizy do oceny wykonywano po mineralizacji HF - H2O2 - HNO3 w systemie otwartym. Zawartość metali wahała się w zakresie 0,06-0,33 mg Cd o kg-1, 34,2-130,8 mg Cr o kg-1, 17,6-44,0 mg Pb o kg-' i 7,4-27,3 mg Ni - kg -1 gleby. Wykazano statystycznie istotny (p <=0,05) przyrost zawartości Cd i Cr w glebie (odpowiednio o 20,5 i 27,3%) w ciągu okresu badań 1982-1998. Zawartość Ni otrzymywała się na stałym poziomie, a zawartość Pb obniżyła się o 14,5%. W rejonie uprawy buraka cukrowego zawartości Cr, Cd i Ni były większe niż w rejonie uprawy ziemniaka, odpowiednio o 19,9, 26,7 i 44,6%. Przeciwną zależność stwierdzono w przypadku Pb, którego zawartość była o 26,6% większa w rejonie uprawy ziemniaka. Biorąc pod uwagę typ gleby, zawartości metali ciężkich (Pb, Cd i Ni) były najmniejsze w glebach piaszczystych. Ze wzrostem udziału cząstek ilastych w składzie granulometrycznym gleby zwiększała się także zawartość Ni i Cd. Typ gleby oddziaływał szczególnie na zawartość Ni i Cr, których najwięcej stwierdzono w czarnoziemach, odpowiednio 22,5 i 92,2 mg o kg -1 gleby. Wzrastające dawki nawozów nie miały wpływu na zawartość metali ciężkich. Zmiany były bardziej widoczne na glebach niewapnowanych, w których zawartości Cr, Cd i Ni były najmniejsze, ale zmiany te nie były statystycznie istotne (p<=0,05), natomiast poziom Pb był w nich najwyższy ze wszystkich wariantów.
16
70%
EN
The aim of this study was to determine the content of chosen heavy metals (mercury, lead and cadmium) and some nutritional substances (p-carotene and vitamin C) in raw broccoli samples obtained from trade network. For the assessment of heavy metals the samples were mineralized with the mixture of sulphuric acid and hydrogen peroxide and the analysis was performed using atomic absorption spectroscopy (analyzers AMA 254 and AYANTA GBC 933A, GBC, Australia). Vitamin C and P-carotene were extracted by hexane and acetone and mixture of methanol, phosphoric acid and redistilled water, respectively. Both p-carotene and vitamin C were determined by high-performance liquid chromatography with electrochemical detection (Coulochem III, ESA, USA). The broccoli samples contained 0.094 š 0.115 ug o 100 g-1 of mercury and 0.0004 š 0.0398 ug - 100 g-1 of lead. No cadmium was detected. It appears from this results that no heavy metals accumulate in this vegetable since all concentrations were below quality standard. The amount of P-carotene in broccoli was 1.703 š 0.194 mg o 100 g-1 and the content of vitamin C was 57.974 š 0.535 mg o 100 g-1.
PL
Celem badań było zbadanie zawartości wybranych metali ciężkich (rtęć, ołów i kadm) oraz niektórych składników odżywczych (beta-karoten i witamina C) w świeżych brokułach. W celu oznaczenia zawartości metali ciężkich próbki były mineralizowane w mieszaninie kwasu siarkowego i nadtlenku wodoru. Oznaczenia wykonano metodą spektrofotometrii absorpcji atomowej (analizatory AMA 254 and AYANTA GBC 93 3A, GBC, Australia). Witaminę C i beta-karoten izolowano przy użyciu kolejno heksanu i acetonu oraz mieszaniny metanolu, kwasu fosforowego i wody destylowanej. Witaminę C i beta-karoten oznaczono przy użyciu chromatografii cieczowej oraz analizy elektrochemicznej (Coulochem III, ESA, USA). Próbki brokułów zawierały 0.094 š 0.115 ug o 100 g-1 rtęci oraz 0.0004 š 0.0398 ug o 100 g-1 ołowiu. Kadm nie został wykryty. Przeprowadzone badania wydają się wskazywać, że brokuły nie kumulują metali ciężkich, beta-karoten występował w brokułach w ilości 1.703 š0.194 mg o 100 g-1, a zawartość witaminy C wynosiła 57.974 š 0.535 mg o 100 g-1.
EN
The results of strict pot experiment concerning the assessment of common flax suitability for phytoremediation of soils contaminated with heavy metals were presented. A weighted mean contents of the studied elements ranged between: [formula]. Heavy metal utilisation by the studied plant was diversified. Irrespective of the treatment, a comparison of heavy metal per cent utilisation by flax reveals that it is possible to arrange the elements in the following order beginning from the highest values: Cd, Zn, Ni, Cu and Pb. The order shows that flax utilised Cd to the greatest extent and Pb to the smallest
PL
Akumulacja toksycznych substancji w glebach uprawnych stanowi jedną z przyczyn zaburzenia systemu ekologicznego. Wśród zanieczyszczeń szczególną rolę w okręgach przemysłowych odgrywają metale ciężkie. Problem usuwania metali ciężkich nabiera więc szczególnego znaczenia. Wdrażane są metody wymagające dłuższego czasu, ale wpływające znacznie łagodniej na zmiany aktywności biologicznej gleb. W metodach tych, określanych mianem fitoremediacji (fitoekstrakcja, fitostabilizacja, rizofiltracja), wykorzystywane są rośliny do usuwania bądź stabilizowania zanieczyszczeń. Celem podjętych badań była ocena przydatności lnu włóknistego do fitoekstrakcji biologicznej. Badania przeprowadzono w 2001 r. w warunkach doświadczenia wazonowego. Schemat doświadczenia obejmował 5 obiektów (każdy w 4 powtórzeniach): obiekt kontrolny (bez dodatku metali ciężkich) i 4 obiekty zawierające wzrastające dawki metali ciężkich. Metale ciężkie zastosowano w formie wodnych roztworów soli: [wzór]. Do doświadczenia wykorzystano glebę mineralną o składzie granulometrycznym pyłu ilastego. Najwyższy poziom zanieczyszczenia gleby metalami ciężkimi wynosił: [wzór] gleby. Okres wegetacji lnu włóknistego wynosił 104 dni. Po zebraniu roślin określono ilość plonu. Następnie próbki roślin poddano mineralizacji na sucho w piecu muflowym w temp. 450.C. Zawartość Cd, Pb, Ni, Cu, Zn oznaczono metodą ICP-EAS (atomowa spektrometria emisyjna z indukcyjnie wzbudzoną plazmą). Istotny wpływ na ilość plonu miał poziom zanieczyszczenia gleby metalami ciężkimi. Obniżenie plonu w odniesieniu do obiektu kontrolnego w zależności od obiektu mieściło się w zakresie 15-88%. Stwierdzono istotną zależność między zawartością Cd, Pb, Ni, Cu i Zn w glebie a zawartością tych metali w częściach wskaźnikowych testowanej rośliny. Średnia ważona zawartości badanych pierwiastków mieściła się w granicach: [wzór]. Wykorzystanie metali ciężkich przez badaną roślinę było zróżnicowane. Porównując procentowe wykorzystanie metali ciężkich przez len, niezależnie od obiektu, można ustalić szereg od wartości największych w następującej kolejności: Cd, Zn, Ni, Cu, rb. Z powyższego szeregu wynika, że Cd był wykorzystywany przez len włóknisty w największym procencie, a Pb w najmniejszym.
EN
Studies focused on assessment of trace element pollution of soil and root crops designed for consumption or forage (potato and fodder beet). Collected soil material was characterized by various granulation, content of floatable particles, colloidal clay, organic matter, different pH values and trace element content both in form approximate to total and exchangeable. Trace element content in soil, both the form approximate to total and exchangeable was determined mainly the studied soil pH reaction. Mean geometric content of individual elements in form approximate to total were: 10.56 mg Cu, 93.25 mg Zn, 34.61 mg Pb, 1.06 mg Cd and 13.03 mg Ni · kg-1 of soil. Obtained results make possible to assess soil pollution with trace elements according to framework recommendations for agriculture developed by IUNG [8]. Basing on these recommendations natural Cu and Ni content was found in 43 soil samples. With regards Cd content 35 of analysed soils was classified to the soil with this metal elevated content, 7 belonged to weakly contaminated and one was strongly contaminated. Zn content in 10 samples was natural, 31 had elevated content, and two was classified as strongly polluted soil. Degree of root crop pollution with heavy metals was also made on the basis of threshold values of trace metals in crop plants developed by IUNG [8]. The recommendations allow for consumption of crop plants with the highest concentrations < 20 mg Cu, < 50 mg Zn, < 1 mg Pb, < 10 mg Ni and < 0.15 mg Cd · kg-1 d.m. Forage suitability requires at the most: < 100 mg Zn, < 10 mg Pb, < 50 mg Ni and < 0.5 mg Cd · kg-1 d.m. The assessment made according to the suggested criteria revealed no exceeded critical values of copper, zinc, lead or nickel, which means that these crops are suitable for consumption and forage. However, no exceeded values of 0.15 mg Cd · kg-1 d.m. were found in 25 samples of potato tubers, which means that they meet the consumption requirement, whereas in 17 samples this metal concentration ranged between 0.15 and 0.5 mg Cd · kg-1 d.m., which met the forage standard criterion. Concentration of 0.5 mg Cd · kg-1 d.m. was exceeded in one sample. Analysis conducted to assess fodder beet forage standards according to criteria assumed for the investigated elements, demonstrated that one of the tested root samples did not fulfil the forage requirements for zinc content, two for lead content and five for cadmium content. However, concerning forage standards of fodder beet above-ground parts considerably exceeded heavy metal concentrations were detected for zinc, cadmium and lead.
PL
Badania dotyczyły określenia stopnia zanieczyszczenia pierwiastkami śladowymi gleb oraz roślin okopowych, które są przeznaczone na cele konsumpcyjne lub paszowe (ziemniak oraz burak pastewny). Zebrany materiał glebowy charakteryzował się różnym stopniem uziarnienia, zawartością części spławialnych, iłu koloidalnego, materii organicznej, wartością pH oraz zawartością pierwiastków śladowych tak w formie zbliżonej do ogólnej, jak i w formie wymiennej. O zawartości pierwiastków śladowych w glebie w obu formach decydował głównie odczyn (PH) badanych gleb. Średnie geometryczne zawartości poszczególnych pierwiastków w formie zbliżonej do ogólnej wynosiły: 10,56 mg Cu, 93,25 mg Zn, 34,61 mg Pb, 1,06 mg Cd oraz niklu 13,03 mg Ni · kg-1 gleby. Uzyskane wyniki dają możliwość dokonania oceny zanieczyszczenia gleby pierwiastkami śladowymi, przyjmując ramowe wytyczne dla rolnictwa, opracowane przez IUNG [8]. Stwierdzono, że naturalną zawartość Cu i Ni miały 43 próbki gleb. Pod względem zawartości Cd 35 analizowanych próbek zaliczono do gleb o zwiększonej zawartości tego metalu, 7 do gleb słabo zanieczyszczonych, a jedną do silnie zanieczyszczonych. Zawartość Zn w 10 próbkach gleb odpowiadała naturalnej zawartości tego metalu, 31 miało podwyższoną zawartość, natomiast 2 należały do silnie zanieczyszczonych. Dokonano oceny stopnia zanieczyszczenia roślin okopowych metalami ciężkimi, przyjmując progowe zawartości metali śladowych w płodach rolnych opracowane przez IUNG [8]. Ustalenia te zezwalają na konsumpcję płodów rolnych przy zawartości w nich co najwyżej: < 20 mg Cu, < 50 mg Zn, < 1 mg Pb, < 10 mg Ni oraz < 0,15 mg Cd · kg-1 s.m. Dopuszczalne zawartości w ocenie przydatności paszowej wynoszą co najwyżej: < 100 mg Zn, < 10 mg Pb, < 50 mg Ni oraz < 0,5 mg Cd · kg-1 s.m. Ocena jakości bulw ziemniaka według proponowanych kryteriów wykazała, że nie występują przekroczenia krytycznych zawartości miedzią, cynku, ołowiu i niklu, czyli spełniają wymagania przydatności konsumpcyjnej oraz paszowej. W przypadku kadmu stwierdzono, że w 25 próbach bulw ziemniaka nie występuje przekroczenie zawartości 0,15 mg Cd · kg-1 s.m., czyli spełniają wymóg przydatności konsumpcyjnej, natomiast w 17 próbach zawartość tego pierwiastka mieściło się w przedziale od 0,15 do 0,5 mg Cd · kg-1 s.m., spełniając kryterium przydatności paszowej. Przekroczenie zawartości 0,5 mg Cd · kg-1 s.m. wystąpiło w jednej próbce. Ocena przydatności paszowej buraków pastewnych według przyjętych kryteriów dla badanych pierwiastków wykazała, że jedna z badanych próbek korzeni nie spełnia wymagań wartości paszowej pod względem zawartości cynku, dwie w przypadku ołowiu i pięć w przypadku kadmu. Natomiast w przypadku części nadziemnych buraków stwierdzono, że występują znaczne przekroczenia dopuszczalnych zawartości cynku, kadmu oraz ołowiu w płodach rolnych przeznaczonych na cele paszowe.
PL
Przedstawiono krótki przegląd na temat metali ciężkich (Zn, Cu, Ni, Pb, i Cd) w środowisku glebowym. Szczególną uwagę zwrócono na: degradację gleby spowodowaną ich obecnością, niekorzystne zmiany właściwości bio- i fizykochemicznych gleby, na formy specjacyjne metali w glebie oraz na zawartość ww. metali w polskich glebach zwłaszcza na Śląsku Opolskim.
EN
A short review on the title subject has been presented. A special attention has been paid to: soil degradation caused by heavy metals (zinc, copper, nickel, lead and cadmium), bio- and physicochemical properties of soil contaminated by them, speciation forms of the metals in soil and their contents in the Polish soils, especially those in the Opole Silesia.
PL
Opisano wpływ metali ciężkich na rośliny, zwłaszcza warzywa. Przedstawiono również mikroskopowy mechanizm tego zjawiska. Problem ten przeanalizowano też w zależności od natury metalu: Cd, Pb, Ni, Cu i Zn.
EN
Effect of heavy metals on plants, especially vegetables has been described, including microscopic mechanisms of the impact. The problem has been also analysed with relation to the kind of metal: Cd, Pb, Ni, Cu and Zn.
first rewind previous Strona / 2 next fast forward last
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.