Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Realizacja antycyklicznej funkcji polityki budżetowej w Polsce w kontekście przygotowań do członkostwa w strefie euro

100%

Biegun K.

|

2012

|

nr nr 269 Dziś i jutro polityki spójności w Unii Europejskiej

34-46

XX

Odpowiedź na pytanie, czy polityka budżetowa rządu danego kraju jest i może być w przyszłości skutecznym instrumentem stabilizowania cyklu koniunkturalnego i reakcji na szoki makroekonomiczne w sytuacji braku możliwości odwołania się do instrumentów polityki pieniężnej i kursu walutowego, jest niezwykle ważna, szczególnie dla państw, które przygotowują się do wprowadzenia wspólnej waluty. W analizowanym okresie polityka budżetowa Polski miała antycykliczny charakter tylko w niektórych latach (2005, 2009- -2011). Konieczność wykorzystywania instrumentów polityki budżetowej do stabilizowania gospodarki jest podkreślana w licznych rządowych dokumentach, Tymczasem nie przeprowadzono ważnych reform systemu finansów publicznych ani reform strukturalnych, które mogłyby mieć wpływ na konsolidację finansową tego sektora.(abstrakt oryginalny)

EN

The answer to the question whether the goverment's budgetary policy of the country is and can be in the future an effective instrument to stabilize the business cycle and response to macroeconomic shocks in the absence of the instruments of monetary policy and exchange rate is very important, especially for countries that are preparing to the introduction of the euro. In the analyzed period Polish fiscal policy had a counter-cyclical nature only at certain times (2005, 2009-2011). The necessity of using fiscal instruments to stabilize the economy is emphasized in numerous government documents. However, it has not carried out important reforms in public finance, or structural reforms, which might influence financial consolidation of the sector.(original abstract)

2

Metody kwantyfikacji restrykcyjności monetarnej, fiskalnej oraz policy mix w krajach akcesyjnych

100%

Kot A.

|

nr nr 6

20-28

XX

Indeks restrykcyjności polityki monetarnej (Monetary Condition Index, MCI) wyznaczany jest w Polsce od kilku lat. Opiera się on na zmianach poziomu realnych stóp procentowych oraz realnego efektywnego kursu walutowego względem okresu bazowego. W artykule zaproponowano alternatywny sposób wyznaczania indeksu restrykcyjności monetarnej, który wydaje się lepiej pasować do specyfiki krajów wchodzących do Unii Europejskiej. Bazuje on na różnicach odchyleń REER oraz realnej stopy procentowej od trendów. Pojęciem równoległym do indeksu restrykcyjności monetarnej jest indeks restrykcyjności fiskalnej (Fiscal Condition Index, FCI). Wzajemny układ polityk prowadzonych przez władze monetarne i fiskalne może być przedstawiony przy wykorzystaniu indeksu restrykcyjności polityki gospodarczej ogółem PMI (Policy Mix Index) będącego kombinacją MCI i FCI, oraz mapy policy mix. W opracowaniu opisano metodę wyznaczania FCI opartą na koncepcji deficytu strukturalnego budżetu państwa, przedstawiono koncepcje towarzyszące konstrukcji indeksu PMI oraz mapy policy mix i wskazano na niejednoznaczności, które mogą się pojawić przy ich interpretacji.

3

Wyzwania dla polityki fiskalnej w Polsce

100%

Furman Ł.

|

2011

|

tom Wybrane aspekty przemian strukturalnych

44-51

XX

Niniejszy artykuł prezentuje zagadnienie polityki fiskalnej i jej odniesienie do problemów gospodarczych związanych przede wszystkim z budżetem państwa obowiązującym w 2010 roku. Dążenia, które powinny przyświecać tworzeniu podstaw polityki fiskalnej w Polsce, muszą wynikać z przemyślanego programu gospodarczego. Czy tak się dzieje, trzeba się odnieść do makroekonomicznych danych charakteryzujących gospodarkę. (fragment tekstu)

4

Polityka dochodowa na przykładzie Polski

100%

Szopa B.

|

2012

|

nr nr 102 Dokonania współczesnej myśli ekonomicznej : egzemplifikacja pojęcia dobrobytu

214-222

XX

Zdefiniowanie polityki dochodowej sprawia pewien kłopot z powodu niejednoznacznego jej rozumienia. Przykładowo w przypadku USA wiązana jest ona w zasadzie jedynie z regulacją cen i płac, jako że dla tej gospodarki charakterystyczny jest ogólnie niski udział redystrybucji budżetowej. Z kolei w wielu krajach Europy, gdzie system wspomagania przez państwo jest bardziej rozbudowany, a ponadto zachowania ekonomiczne w większym stopniu zależą od zabezpieczenia społecznego, polityka dochodowa nie ogranicza się do regulacji cen i płac, ale obejmuje również system świadczeń społecznych, a szczególnie chodzi o system emerytalny.(fragment tekstu)

EN

Polish income policy is generally attributed to the level of job impact, profitable relationships, and ultimately on welfare. This is possible, both directly and indirectly, via the use of a wide variety of instruments, generally of a fiscal nature and beyond. This facilitates the implementation of stabilization objectives, mainly with a view to combating inflation, which is important for life development, and of particular importance in the context of a timeless dilemma: efficiency and fairness. This paper presents the essence of income policy and the possibility of its implementation via use of a Polish example.(original abstract)

5

Kornaiowskie miękkie ograniczenia pieniężno-budżetowe a niedobory budżetu PRL

100%

Fijał L.

Folia Oeconomica Cracoviensia

|

1986

|

tom 29

141-156

XX

"Miękkie" ograniczenia budżetowe są ważnym elementem kornaiowskiej analizy systemów ekonomicznych. Opiera się ona na założeniu, iż wydatki pieniężne nie mogą przekroczyć początkowego zapasu pieniędzy i wpływów uzyskanych ze sprzedaży. Omówiono tezę J. Kornai na temat "miękkich" ograniczeń pieniężno-budżetowych jako cechy strukturalnej gospodarki socjalistycznej.

EN

The author opposes J. Kornai's thesis about the "soft" monetary and budgetary limitations as a structural feature of the socialist economy. Pointing at the directions of the budgetary financial contributions into current economic activity (the "soft" areas of budgetary limitations) the "soft" limitations are observed to be related to the state budget support for the ineffective spheres of economic activity. In the rising tendency (mainly since 1975) to broaden the scope and scale of "soft" monetary and budgetary limitations - the author sees the essential reason for the systematic deficits in Polish state budgets since 1980. Therefore, the "principle" of "soft" limitations is being definitely rejected in the study - and is treated as a destabilizing element in the national economy, the element which favours and sustains the structural cost inflation. On this background, a critical opinion is presented about the often nowadays voiced views linking the destabilizing influence of budget upon the national economy with the excessive growth of social expenditures representing the development of the so called welfare functions of the state. (original abstract)

6

Polityka budżetowa a zmiany WIG-u

75%

Łon E.

|

nr nr 16

319-327

XX

Badano związki między polityką budżetową a zmianami indeksu giełdowego WIG. Z badań wynika, że warto kupować akcje na giełdzie warszawskiej w roku T+1 gdy mamy do czynienia ze złagodzeniem polityki budżetowej w roku T. Można rozumieć złagodzenie polityki budżetowej jako wzrost deficytu budżetowego powyżej 3%, a zaostrzenie polityki budżetowej jako spadek deficytu budżetowego poniżej 3%. Badano również wpływ polityki dochodów i wydatków budżetowych na zmiany indeksu giełdowego WIG. Okazuje się, że zaostrzenie polityki dochodów oraz złagodzenie polityki wydatków prowadzi do wysokiej stopy zwrotu z WIG-u. Z kolei złagodzenie polityki dochodów oraz zaostrzenie polityki wydatków budżetowych prowadzi do niskiej stopy zwrotu z WIG-u. Badano również związki polityki budżetowej z wybranymi indeksami branżowymi: "Banki", "TMT", "Budownictwo" oraz "Ochrona zdrowia". Okazuje się, że warto inwestować w branżę TMT w roku T+1 po łagodnej polityce budżetowej w roku T. (abstrakt oryginalny)

EN

This article shows and investigates correlations between changes of the budget policy and WIG index. Investigations show that it is worth to buy stocks at The Warsaw Stock Exchange in the year T+1, when we have experienced lightened budget policy in the year T. We can understand light budget policy as increase of budget deficit uper than 3% and hard budget policy as a decrease of budget defi- cit at lower level than 3%. The article investigated also interactions between receipts and outlays polices with WIG index. It appeared that aggregation of receipts policy and softening of outlays polices leads to high rate of returns from WIG. On the other hand the softening of receipts policy and sharpening of outlays policy leads to lower rate of return from WIG. The article shows also correlations between some branch in- dexes and budget policy. It appeared that it is worth to invest into TNT branch in year T+1 after soft budget policy in year T.(original abstract)

7

Finanse publiczne w kryzysie

75%

Krajewski P.

Studia Ekonomiczne / Polska Akademia Nauk. Instytut Nauk Ekonomicznych

|

2012

|

nr nr 1 (72)

73-88

XX

Artykuł ukazuje główne współzależności występujące pomiędzy nierównowagą finansów publicznych a sytuacją gospodarczą w Polsce. W pierwszej kolejności przedstawiono oddziaływanie spowolnienia gospodarczego na sytuację finansów publicznych. Następnie poddano analizie zależność odwrotną - wpływ polityki fiskalnej na przebieg fluktuacji gospodarczych. Istnienie sprzężeń zwrotnych pomiędzy polityką fiskalną a stanem koniunktury może powodować, że w krajach cechujących się wysokim długiem publicznym ekspansywna polityka fiskalna w krótkim okresie będzie skutkować obniżeniem się relacji długu publicznego do PKB. Jak wynika z przeprowadzonej analizy, ta nietypowa sytuacja w gospodarce polskiej jednak nie występuje. (abstrakt oryginalny)

EN

The article presents the main relationships between the imbalance of public finances and economic fluctuations in Poland. The first part shows the impact of economic slowdown on public finances. Then an inverse relationship is analyzed - fiscal policy impact on GDP. In countries with high public debt expansionary fiscal policy may result in a decline in public debt to GDP ratio, because of the existence of the feedback between fiscal policy and economic fluctuations. However, as follows from the analysis, this unusual situation in the Polish economy does not occur. (original abstract)

8

Europejski Mechanizm Stabilizacyjny - geneza i przesłanki pomocy finansowej dla krajów strefy euro

75%

Baran B.

|

2011

|

nr nr 233 Funkcjonowanie unii gospodarczej i walutowej w teorii i w praktyce

20-34

XX

Europejski Mechanizm Stabilizacyjny jest stałym programem pomocy finansowej, który ma zastąpić Europejski Instrument Stabilności Finansowej i Europejski Mechanizm Stabilizacji Finansowej. Finansowa pomoc dla krajów strefy euro stała się niezbędna z powodu pojawienia się poważnych problemów związanych ze spłatą długu publicznego. W Grecji i Portugalii były one wynikiem nadmiernie ekspansywnej polityki budżetowej, braku reform strukturalnych i niskiej konkurencyjności gospodarki. W przypadku Irlandii źródłem wewnętrznych problemów był z kolei boom na rynku nieruchomości, a przede wszystkim załamanie się systemu bankowego, które skłoniło rząd tego kraju do aktywnego finansowego zaangażowania w jego stabilizację. (abstrakt oryginalny)

EN

The European Stability Mechanism (ESM) is a permanent rescue funding programme to succeed the temporary European Financial Stability Facility and European Financial Stabilization Mechanism. The financial support from monetary union was necessary after several countries had problems with paying their debt. In Greece and Portugal it was caused by fiscal expansion, lack of structural reforms and very low competitiveness. In Ireland the source of fiscal problems were boom in construction industry, banking crisis and government's involvement in financial support. (original abstract)

9

Wybrane elementy polityki fiskalnej w krajach Unii Europejskiej wpływające na wzrost gospodarczy

75%

Postuła M.

Zeszyty Naukowe / Polskie Towarzystwo Ekonomiczne

|

2011

|

nr nr 10

121-136

XX

Celem rozważań jest zaprezentowanie najnowszych kierunków zmian w koordynacji polityki budżetowej na szczeblu Unii Europejskiej oraz zachodzących w tym kontekście zmian w Polsce. W związku z powyższym w pierwszej części opracowania zestawiono czynniki wpływające na wzrost gospodarczy, w drugiej natomiast szczególną uwagę zwrócono na koordynację polityki fiskalnej na poziomie UE i jej wpływ na politykę narodową poszczególnych krajów członkowskich. (fragment tekstu)

EN

The criterion of the economic success of every country, including Poland, is the constant growth of its citizens' welfare. Actions aimed at stimulating and maintaining the high level of economic growth must be linked with a sound fiscal policy. The fiscal policy of European Union member states is subject to the general rules of coordination of their domestic fiscal policies within the Economic and Monetary Union (EMU), which are set forth in the Stability and Growth Pact. As a result of the 2008-2009 economic crisis, which led to the worsening, or even collapse of the fiscal situation of some of Eurozone countries (such as Greece, Ireland, Portugal), a need arose to once again significantly rearrange the principles of the fiscal policy of Economic and Monetary Union countries. In 2010, a draft proposal was jointly developed and presented by the European Commission, which will affect measures taken by the particular member states including Poland. In 1997, Poland introduced a constitutional debt limit; in 2011, expenditure disciplinary rules were implemented, while expenditure stabilising rules are under preparation. The public sector is applying and developing a methodology for task budgeting and long-term planning. Another goal is the consolidation of public finance, resulting in the abolition of the excessive deficit procedure against Poland. (original abstract)

10

Pakt Stabilności i Wzrostu w dobie kryzysu fiskalnego w Unii Europejskiej

75%

Misiak M.

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Oeconomica

|

2010

|

tom 238 Wybrane problemy funkcjonowania Unii Gospodarczej i Walutowej

135-145

XX

Ostatnie lata przeniosły gospodarce europejskiej najgłębszą recesję od zakończenia II Wojny Światowej. Na przestrzeni 2009 r. PKB w UE-27 zmalał o 4,2%. Prognozy na 2010 r. wskazują na niewielki wzrost gospodarczy na poziomie zaledwie jednego procenta i 1,7% w 2011 r., choć są obarczone olbrzymią niepewnością i możliwością skorygowania w dół. Wpływ kryzysu finansowo-gospodarczego na poszczególne kraje był niejednorodny i zależał od wielu czynników o charakterze wewnętrznym. Recesja odbiła się na rynku pracy. Stopa bezrobocia w UE wzrosła z poziomu 6,7% na początku 2008 r. do blisko 10% obecnie. [...]Pakt Stabilności i Wzrostu (PSW) został przyjęty w celu wzmocnienia i uzupełnienia postanowień traktatowych dotyczących nadzoru nad politykami budżetowymi i koordynacji polityk gospodarczych. (fragment tekstu)

EN

The aim of the paper is the tentative assessment of the functioning of the fiscal rules in Europe during the economic and financial crisis. The crisis has revealed all shortcomings of the Maastricht Treaty provisions on the coordination of macroeconomic policies and surveillance of budgetary policies and the Stability and Growth Pact. Recently the European Union intends to strengthen the rules and the stabilization mechanisms at EU level. It reminds to be seen whether the proposed solutions will be adopted. (original abstract)

11

Reformy Paktu na Rzecz Stabilności i Wzrostu

75%

Marchewka-Bartkowiak K.

Studia BAS

|

2010

|

nr nr 3 (23)

141-159

XX

W niniejszym artykule dokonano analizy mechanizmu funkcjonowania Paktu na rzecz Stabilności i Wzrostu w strefie euro (oraz całej UE), przedstawiono czynniki, które spowodowały jego ustanowienie, oraz kolejne reformy. Autorka porównała także najważniejsze elementy Paktu, które zostały zweryfikowane podczas pierwszej jego reformy z 2005 r., oraz propozycje stanowiące obecnie podłoże do dyskusji poprzedzającej drugą reformę Paktu jako konsekwencji globalnego kryzysu finansowego, konieczności zaostrzenia dyscypliny budżetowej i zwiększenia koordynacji polityki fiskalnej państw członkowskich strefy euro. (fragment tekstu)

EN

This article describes the Stability and Growth Pact. The author first discusses its rationale, implementation and enforcing mechanisms. Next, she overviews the reform of the SGP which was adopted in 2005, as well as some recent proposals which have been submitted as a consequence of the global financial crisis in order to strengthen fiscal discipline among the eurozone member states.(original abstract)

12

Budżet zadaniowy narzędziem realizacji polityki budżetowej

75%

Korolewska M.

Studia BAS

|

2010

|

nr nr 3 (23)

197-216

XX

Idea budżetu zadaniowego koncentruje się na wykorzystaniu w procedurze budżetowej informacji o efektach osiągniętych w związku z poniesionymi wydatkami publicznymi. Idea ta nie jest pomysłem nowym, ale dopiero niedawno coraz większa liczba państw zdecydowała się na wdrażanie stosownych rozwiązań w tym zakresie. Wiąże się to zazwyczaj z wysiłkiem na rzecz poprawy kontroli wydatkowania środków publicznych i wzrostu efektywności działania sektora publicznego, dzięki lepszej alokacji środków oraz skuteczniejszemu ich wykorzystaniu.(fragment tekstu)

EN

In this article the author reviews performance-based budgeting: a tool designed to create and manage budgetary expenditures in a more effective and cost-efficient way. First, the overall goals of the performance-based budget and means of its implementation are discussed; the author also compares this new approach to "traditional" budgeting. In the final section she focuses on the performance-based budget in Poland - its adoption, methodology and prospects. (original abstract)

13

Polityka budżetowa a sytuacja na rynkach akcji w wybranych krajach członkowskich Unii Europejskiej

75%

Łon E.

Zeszyty Naukowe / Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu

|

2011

|

nr nr 207

118-124

XX

W artykule badano powiązania między polityką budżetową wybranych krajów członkowskich Unii Europejskiej a sytuacją na krajowych rynkach akcji. Wyróżniono dwie grupy krajów: tzw. kraje dojrzałe (wysoki PKB per capita) oraz tzw. kraje wschodzące (niski PKB per capita). Okazało się, że łagodna polityka budżetowa w roku T sprzyja wysokim stopom zwrotu z indeksów giełdowych w roku T+1. Z kolei restrykcyjna polityka budżetowa w roku T prowadzi do niskich stóp zwrotu z indeksów giełdowych w roku T+1. Prawidłowość ta zachodzi zarówno na grupie krajów wschodzących, jak i dojrzałych. Zbadano również łączny wpływ polityki budżetowej i pieniężnej na rynki akcji wybranych krajów UE. Okazało się, że łagodne uwarunkowania budżetowo-monetarne prowadzą do wysokich stóp zwrotu z indeksów giełdowych badanych krajów. Z kolei restrykcyjne uwarunkowania budżetowo-monetarne prowadzą do niskich stóp zwrotu w tych krajach. (abstrakt oryginalny)

EN

The article examined the relationship between budgetary policy of the selected countries of the European Union and the situation on the domestic stock markets. There were two groups of countries: the so-called developed countries (high GDP per capita) and the so-called emerging countries (low GDP per capita). It turned out that a mild budgetary policy in year T favors high rates of return on stock market indices in the year T+1. In turn, a restrictive budgetary policy in T leads to low rates of return on stock market indices in the year T+1. This regularity occurs both in the group of emerging countries and developed countries. The combined effect of budgetary and monetary policies on the stock markets of selected countries of the EU was also examined. It turned out that the mild budgetary and monetary conditions lead to high rates of return on stock market indices of the countries surveyed. The restrictive budgetary and monetary conditions lead to low rates of return in these countries. (original abstract)

14

New Policies in the Fiscal Reform of Estonian General Education

75%

Friedrich P. , Reiljan J.

Roczniki Naukowe Wyższej Szkoły Bankowej w Toruniu

|

2011

|

nr nr 10

51-81

XX

Aby zgłębić kwestię estońskiej polityki w kwestii finansowania powszechnej edukacji, analizujemy dominujący sposób regionalnego podziału przychodów i wydatków w szkolnictwie. W Estonii fundusze na powszechną edukację per capita są niskie i wiele małych szkół istnieje bez wystarczającej liczby uczniów. Rozważamy dwie podstawowe strategie mające na celu poprawę sytuacji. Pierwsza strategia jest rozszerzeniem postawy reformatorskiej, która od stycznia 2008 r. dominuje w odniesieniu do organizacji szkolnictwa. Dotyczy usprawnienia finansowania szkół. Stworzono program inwestycji państwowych, biorący pod uwagę liczbę uczniów przypadającą na dany samorząd, a także szczególne potrzeby edukacyjne. Jednak nie traktuje on poszczególnych jednostek sprawiedliwie i równo. Druga strategia usprawnienia sytuacji opiera się na idei Funkcjonalnej Zbieżnej Konkurencyjnej Jurysdykcji (Functional Overlapping Competitive Jurisdiction, FOCJ). Samorządy tworzą FOCJ, które zarządzają szkołami i negocjują z instytucjami rządu centralnego w sprawie sprzętu, wynagrodzeń, pożyczek etc. W artykule przedstawiono teorię utworzenia FOCJ, jej znaczenia, charakteru oraz negocjowania z rządem centralnym. FOCJ może z powodzeniem uzupełnić pierwszą strategię reformy.(abstrakt oryginalny)

EN

In order to develop Estonian policies of general education financing we analyze the prevailing regional distribution of general educational revenues and expenditures. Estonian per capita education funds are low and many small schools exist without a sufficient number of pupils. We consider two different basic strategies to improve the situation. The first strategy is an extension of a reform approach that has been performed since January 2008 that refers to the prevailing educational organization. It refers to improvements in financing schools. A state investment program was developed considering the number of pupils per municipality and special educational needs, but is not based on fair, equal treatment of particular cases. The second improvement strategy is based on the idea of FOCJ. The municipalities form FOCJ that are operating schools and negotiate with central government institutions for school equipment, salaries, loans etc. The theories of FOCJ-establishment, FOCJ-contribution determination and FOCJ-negotiations with central government are demonstrated. The FOCJ can supplement positively the first strategy of reform.(original abstract)

15

Jak odebrać zabawki politykom

75%

Aleksandrowicz P.

Business Week - edycja polska

|

2003

|

nr nr 7 (136)

12-13

XX

Idea powołania rady polityki fiskalnej ciała niezależnego od władz, analogicznego do Rady Polityki Pieniężnej, miałaby na celu nadawanie kształtu polityki fiskalnej i budżetowej lub przynajmniej ich modyfikowaniu.

16

Polityka nadwyżki budżetowej Chile

75%

Piasecki R.

|

2011

|

nr nr 36

71-82

XX

Autor dyskutuje założenia polityki nadwyżki budżetowej w Chile, jako alternatywy dla polityki zadłużeniowej prowadzonej przez organy państwa. W artykule zostały omówione przesłanki polityki nadwyżki budżetowej w Chile oraz system równowagi budżetowej po 2001 roku. Autor zaprezentował również korzyści polityki równowagi budżetowej.(abstrakt oryginalny)

EN

The author discusses the policies of budgetary surpluses in Chile, as an alternative to the policy's debt carried by the state. The article discusses the policy statements of the budgetary surplus in Chile and a system of balanced budget by 2001, the author also presents the benefits of the balanced budget policy.(original abstract)

17

Republika Federalna Niemiec w negocjacjach nad budżetem Unii Europejskiej

75%

Kloka M.

Przegląd Europejski

|

2010

|

nr nr 1

72-96

XX

Omówiono rolę i znaczenie Niemiec w tworzeniu i planowaniu budżetu Unii Europejskiej. Scharakteryzowano europejskie negocjacje budżetowe z lat 1992 (Delors II), 1999 (Agenda 2000) oraz 2005 (Agenda 2007).

EN

The focus of this paper is the relationship between Germany and the EU as exemplified by the Community budget. Germany is the biggest net payer and one the main actors in the negotiations on the financial perspectives of the EU. This analysis embraces Berlin's preferences and strategies in its budgetary decisions in 1992, 1999 and 2005. Behind the simplified image of "wallet diplomacy" there is a dynamic actor subject to many, often, contradictory politico-economic pressures and the changing realities of community policy. Germany, which from the 1980s has been the key author of budgetary compromises, contributed to the stabilization of EU finances in the wake of the eastward enlargement. The combination of the role of mediator with an austerity course was possible thanks to the skillful use of time in the decision-making process, a combination of soft and hard negotiation tactics and effective coalition policy. (original abstract)

18

Efektywność polityki fiskalnej jednostek samorządu terytorialnego

75%

Walczak B.

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Oeconomica

|

2006

|

tom 197 Przemiany w finansach publicznych w Polsce po wstąpieniu do Unii Europejskiej

361-367

XX

Politykę fiskalną JST można rozumieć jako element składowy polityki państwa, wynikający z delegacji części uprawnień państwa w zakresie kształtowania dochodów i wydatków JST, na szczebel lokalny, w celu realizacji ustawowych zadań JST. Podmiotami czynnymi polityki fiskalnej JST są gminy i związki gmin, regiony, powiaty i województwa samorządowe, podmiotami biernymi - przedsiębiorstwa i gospodarstwa domowe. Ponieważ działalność władz samorządowych adresowana jest do społeczności lokalnej, musi więc uwzględniać trudne do koordynacji potrzeby władz lokalnych i ich otoczenia: mieszkańców, przedsiębiorstw, instytucji pożytku publicznego itd. Nasuwa to konieczność delegacji elementów polityki fiskalnej na szczebel lokalny. (fragment tekstu)

EN

Fiscal politics is one of the elements of budget financial politics that comes from delegation of the part of the rights to the local level of country. The main subjects of that politics are communes, confederation of communes, autonomic voivodeships. Effective fiscal politics requires adjusting participation in income tax to the possibilities of the stale budget and requirements resulting from regulated state tasks and linking the politics with the main goals of the local societies. The main effect of the fiscal politics shall be rationalization of current and investment expenses. (original abstract)

19

Polityka budżetowa na obszarze euro (cz. I)

75%

Oręziak L.

|

nr nr 6

4-13

XX

Obszar euro funkcjonuje od 1 stycznia 1999 r. W jego skład wchodzi dwanaście krajów Unii Europejskiej, które są pełnymi członkami Unii Gospodarczej i Walutowej (UGW). Przekazały one na rzecz Europejskiego Banku Centralnego swe suwerenne prawa do kształtowania polityki pieniężnej. Polityka ta jest jednolita dla wszystkich krajów członkowskich. Polityka budżetowa pozostała natomiast w gestii rządów tych krajów. W odróżnieniu od polityki pieniężnej ma ona więc charakter zdecentralizowany. Niesie to wiele zagrożeń dla harmonijnego funkcjonowania obszaru euro. W celu minimalizowania tych zagrożeń w Traktacie z Maastricht zawarte zostały postanowienia, mające na celu ograniczanie ryzyka powstawania nadmiernych deficytów w budżetach krajów członkowskich. Przewidziana została także określona procedura postępowania wobec tych krajów, które do takiego deficytu dopuszczą. W tzw. pakcie Stabilności i Wzrostu wskazano system sankcji, które mogą mieć zastosowanie w przypadku uchylenia się przez dany kraj od obowiązku zredukowania deficytu.

20

Polityka budżetowa na obszarze euro (cz. II)

75%

Oręziak L.

|

nr nr 7

4-15

XX

Stosowane dotychczas na obszarze euro rozwiązania, dotyczące koordynacji narodowych polityk budżetowych i ograniczania zjawiska nadmiernych deficytów budżetowych, można ogólnie ocenić jako skuteczne. Przyczyniły się one w istotny sposób do uzdrowienia finansów publicznych krajów wchodzących w skład tego obszaru. Kraje te realizują kilkuletnie programy stabilizacyjne nastawione na osiągnięcie równowagi budżetowej, a w dalszej perspektywie - nadwyżki. Oczekuje się, że pod koniec 2004 r. praktycznie wszystkie kraje obszaru euro nie będą już mieć deficytów budżetowych. Realizacja tego celu będzie jednak silnie uzależniona od stanu koniunktury gospodarczej oraz skuteczności realizowanych reform finansów publicznych, w tym zwłaszcza dotyczących wydatków budżetowych.