Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Hiperhumanizm, czyli dlaczego kultura nie może wyjść poza samą siebie

100%

Jonak Ł.

|

nr 1(442)

53-64

EN

The paper engages pan-social sociology of Bruno Latour in order to examine the possible realizations of post-anthropocentrist/posthumanistic proposition. The starting assumption is that posthumanism is possible only by naturalizing the human or humanising non-human entities. A number of naturalistic strategies of post-anthropocentrism are being presented and concepts of non-human actants and hybrid societies are being analyzed. Whenever analyzed ideas and processes seem to interfere with naturalistic categories, those categories are being used in analyses. The conclusion (derived, among other things, from the way natural categories work or do not work in humanistic context) is proposed that posthumanism, understood as inclusion of non-human entities in relations of meaning and, above all, political pragmatics is, indeed (a noble, maybe useful) form of hyperhumanism.

2

Antropocen/strategie oporu. Geomorficzny projekt Renza Piano

89%

Ubertowska A.

|

nr 1-2

83-96

EN

The author aims to outline the strategies of resistance against the Anthropocene focusing on two philosophical concepts: the of “geostory” by Bruno Latour and the of “hyperobjects” introduced recently to the ecocriticism by Timothy Morton. In the second part of her text Ubertowska analyses the example of eco-architecture (Zentrum Paul Klee in Bern designed by Renzo Piano) examining how the idea of hyperobjects can be applied in the work of art.

3

An Invasion of Tricksters. Critical Remarks on Bruno Latour’s Social Theory and Its Polish Reception

89%

Kaczmarczyk M.

|

nr 4(235)

5-44

EN

The number of publications inspired by Bruno Latour’s social thought has significantly grown in Poland over the last decade. Among them there are theoretical analyses, research programms as well as projects of social engineering. This situation makes it urgent to examine the credibility of Latour’s vision of science and society. The present article claims that the premises as well as arguments of the French thinker are not only fallacious but also dangerous. A number of absurdities following from the actor-network theory become evident in the works of the Polish followers of Latour. Thus the article focuses on selected examples of them. In the conclusion the author indicates certain advantages for Latour’s readers and formulates several hypotheses about the possible reasons for Latour’s growing popularity.

PL

W ostatniej dekadzie rośnie w Polsce liczba publikacji inspirowanych myślą społeczną Brunona Latoura. Są to nie tylko analizy teoretyczne, ale również programy badawcze, a nawet projekty inżynierii społecznej. Stanowi to ważny powód, by zastanowić się nad zasadnością proponowanej przez Latoura wizji nauki i społeczeństwa. Jak dowodzi niniejszy artykuł, zarówno założenia, jak też argumentacje francuskiego myśliciela są błędne, a nawet niebezpieczne. Wiele absurdów, do jakich prowadzi teoria aktora-sieci, wychodzi na jaw w twórczości polskich zwolenników Latoura, toteż artykuł zawiera omówienie niektórych z nich. W podsumowaniu autor wskazuje na pewne pożytki z lektury prac francuskiego myśliciela oraz stawia kilka hipotez na temat przyczyn jego rosnącej popularności.

4

Modernity and Utopia in Bruno Latour’s We Have Never Been Modern and Gabriel Josipovici’s What Ever Happened to Modernism

71%

Sawa M.

|

nr 11: Anglica

161-175

EN

This article seeks to explore the relation between utopia and modernity on the basis of Thomas More’s Utopia (1516) as well as two seminal contemporary studies: Bruno Latour’s We Have Never Been Modern (1992) and Gabriel Josipovici’s What Ever Happened to Modernism? (2010). The ambiguous nature of the modern prototype of utopia which displays both the eutopian and the dystopian (self-critical) impulse seems reflected in the nature of modernity. With auto-criticism inscribed in the constitution of both utopia and modernity, the leading desires of the modern period—for a greater emancipation and domination—prove to be its greatest burden both in the socio-political sphere as well as in art and literature.

PL

Celem artykułu jest zbadanie relacji pomiędzy utopią a nowoczesnością na podstawie Utopii Thomasa More’a oraz dwóch ważnych współczesnych studiów nad nowoczesnaścią: We Have Never Been Modern (1992) autorstwa Bruno Latoura oraz What Ever Happened to Modernism? (2010) napisanym przez Gabriela Josipovici. Ambiwalentna natura nowoczesnego prototypu utopii, która wykazuje obecność zarówno impulsu (e)utopijnego, jak i dystopijnego (krytycznego), zdaje się znajdować swoje odzwierciedlenie w naturze nowoczesności. Krytyczny aspekt nowoczesności odsłania fakt, że dwa podstawowe dążenia epoki nowoczesnej — do wolności i dominacji — okazują się jej największym obciążeniem zarówno w sferze socjopolitycznej, jak też w literaturze i sztuce.

5

Uczeni wobec wyzwań współczesności: „komunizm” etosu uczonych jako norma etyczna czy zasada regulująca praktykę badawczą

63%

Zuber M.

|

tom 9/1

67-82

PL

Celem niniejszego artykułu jest próba udzielenia odpowiedzi na pytanie, jaką rolę może obecnie pełnić Mertonowska koncepcja etosu uczonych, a szczególnie jego norma „komunizmu” w opisie i wyjaśnianiu mechanizmów funkcjonowania współczesnej nauki. Merton przedstawia normy etosu uczonych jako reguły etyczne oraz technologiczne, czyli rzeczywiście regulujące praktykę badawczą. Szczególnie istotną rolę odgrywa norma ”komunizmu”, nakazującą uczonym dzielenie się wynikami swojej pracy badawczej z innymi członkami środowiska oraz ze społeczeństwem. W artykule zostały zaprezentowane alternatywne wobec Mertonowskiej wizje funkcjonowania społeczności uczonych: koncepcja pola naukowego autorstwa Pierra Bourdieu oraz konwersji kapitału w ramach „cyklu wiarygodności” zaproponowane przez Brunona Latoura i Steve’a Woolgara. W żadnej z tych wizji reguła „komunizmu” nie organizuje praktyki badawczej. Istotne dla precyzyjnego opisu reguł działania w nauce jest uwzględnienie roli zmiennych historycznie modeli uprawiania nauki (model amatorski, akademicki, zawodowy, post-akademicki). Przestrzeganie normy komunizmu jest możliwe jedynie w modelu akademickim, podczas gdy współcześni badacze w coraz większym stopniu uprawiają naukę albo w ramach korporacji (model zawodowy), albo pozostając w Akademii i korzystając z funduszy prywatnych (model post-akademicki) – w takiej sytuacji przestrzeganie normy komunizmu, nawet traktowanej jako reguła moralna, nie jest możliwe.