Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Kosowo : wyzwanie dla wspólnoty międzynarodowej

100%

Puszczewicz A.

|

tom R. 2, Nr 3

49--61

PL

Kosowo - samo państwo i jego niepodległość - wzbudza wiele emocji na świecie. Pojawiają się argumenty o możliwości zdestabilizowania sytuacji na całych Bałkanach Zachodnich oraz głosy o bezwarunkowym powrocie Kosowa do Serbii. Celem artykułu jest pokazanie stosunku społeczności międzynarodowej do niepodległości Kosowa z uwzględnieniem opinii jego mieszkańców, a także wpływu sytuacji w Kosowie na bezpieczeństwo w regionie.

EN

Kosovo - the state and its independence, arouse many emotions in the world. There are arguments about the possibility of destabilizing the situation in the entire Western Balkans and the voices presenting the necessity of the unconditional return of Kosovo to Serbia. This article aims to demonstrate relation of the international community with respect to the independence of Kosovo, views of its inhabitants, and the impact the situation in Kosovo for security in the region.

2

Berriasian bio- and magnetostratigraphy and magnetic susceptibility of the Barlya section (Western Balkan Unit, Bulgaria) – preliminary results

84%

Grabowski J. , Lakova I. , Schnabl P. , Sobień K. , Petrova S.

|

tom Vol. 12, no. 1

185--194

EN

Integrated bio- and magnetostratigraphic data from the Lower to Upper Berriasian of the pelagic succession at Barlya (Western Balkan, Bulgaria) are presented. The investigated interval, 24 m thick, covers the top of the Calpionella elliptica, Calpionellopsis simplex and Calpionellopsis oblonga subzones. Magnetozones from the upper part of M17r up to M16n were identified. The boundary between the Elliptica and Simplex subzones correlates with the lower part of M16r, while the boundary between the Simplex and Oblonga subzones is situated in the lower part of M16n. The magnetic susceptibility reveals an increasing trend from the middle part of M16r which accounts for the increasing supply of fine clastic sediments to the basin.

3

Problems with transport policy in Kosovo after 2008

84%

Żukiewicz P. , Domagała K.

|

tom z. 94

249--256

EN

The aim of this article is to present the main problems of public transportation in Kosovo after 2008 when the province’s parliament announced the declaration of independence. We focus on the plans and documents that were signed between 2008 and 2010 in an attempt to compare them with the real impact of investments made in the last five years. We show how the conflict between Belgrade and Prishtina has influenced public transportation and examine the prospects for problem-solving in this sector. To do this, we employ a neoinstitutional approach to the document analysis as the main research method.

4

Ekonomiczne aspekty integracji Bośni i Hercegowiny z Unią Europejską w drugiej dekadzie XXI wieku

84%

Szynol M.

|

nr 1(55)

179-198

PL

W końcu drugiej dekady XXI wieku Unia Europejska (UE) – wydając nową strategię polityki rozszerzenia, organizując oficjalny szczyt przywódców państw oraz poświęcając potencjalnym akcesjom spotkanie Rady Unii Europejskiej – przypomniała, że przyszłość Bałkanów Zachodnich znajduje się w UE. Zasadne staje się zatem pytanie, czy na intensyfikacji polityki rozszerzenia UE skorzystać może Bośnia i Hercegowina, państwo od 2003 roku uznawane za potencjalnie kandydujące do członkostwa? W oparciu m.in. o oficjalne dokumenty, które wydawane są przez unijne instytucje, dane makroekonomiczne oraz w odniesieniu do kształtu polityki UE wobec regionu Bałkanów Zachodnich, warto zaryzykować stwierdzenie, iż – mimo licznych (politycznych, gospodarczych, społecznych) deficytów i słabości – Bośnia i Hercegowina, która wniosek o członkostwo w UE złożyła w 2016 roku, niebawem (w trzeciej dekadzie XXI wieku) otrzyma status państwa oficjalnie kandydującego.

EN

At the end of the second decade of the 21st century the European Union (EU) – presenting a new strategy of enlargement policy, organising an official summit of the state leaders and devoting to potential accessions the meeting of the Council of the EU – recalled that the future of the Western Balkans lies in the EU. Therefore, there is a reasonable question: whether the intensification of the EU’s enlargement policy will affect favourably Bosnia and Herzegovina, a state considered as a potential candidate for the membership since 2003? Basing on (inter alia) official documents issued by the EU institutions, macroeconomic data and in relation to the EU’s policy towards the Western Balkans region, it is worthwhile to suppose, that – despite numerous (political, economic, social) deficits and weaknesses – Bosnia and Herzegovina, which applied for membership in the EU in 2016, will receive the status of an official candidate country soon (in the thir d decade of the 21st c entury).

5

Model grawitacyjny jako narzędzie analizy handlu zagranicznego

84%

Klimczak Ł.

|

nr 5(941)

107-130

PL

Celem pracy jest odpowiedź na pytanie, czy standardowy model grawitacyjny może być efektywnym narzędziem analizy handlu, czy też istnieje potrzeba uzupełnienia go o dodatkowe miary dystansu. Badanie obejmuje region Bałkanów Zachodnich w latach 1995–2012. Wyniki estymacji modelu standardowego są porównywane do wyników modelu rozszerzonego o następujące zmienne: efekt granicy, efekty działań wojennych, mniejszości narodowe, różnice w rozwoju, dystans religijny i komunikacyjny, umowy o wolnym handlu oraz zasób BIZ. W celu sprawdzenia odporności wyników, poza estymacją typu pooled, szacowane są modele z jedno- i dwukierunkowymi efektami stałymi, z efektami losowymi, a także zawierające alternatywne zmienne. Rezultaty badania pokazują, że istnieją liczne determinanty handlu specyficzne dla regionu, które powinny być uwzględnione w modelu. Zaliczyć do nich można w szczególności podobieństwo struktur wyznaniowych i językowych, wojny czy porozumienia o wolnym handlu.

EN

The aim of the paper is to determine whether a standard gravity model of trade can work effectively or if a need exists to supplement it with additional measures of “distance”. The region of the Western Balkans from 1995 to 2012 was studied. The estimation results of the standard model are compared to the results of the model augmented by variables: border effect, war and post-war effects, minorities, difference in development, religious and language distance, FTA and FDI stock. In order to check for robustness of the results, apart from “pooled” type estimation, models with random effects, one-way and two-way fixed effects were estimated. A model with alternative explanatory variables was also considered. The findings show that there are a number of trade determinants specific to this region, which need to be included in the model. The most important are: similarities in language and religious structures, wars and free trade agreements.

6

Ekonomiczne aspekty integracji Bośni i Hercegowiny z Unią Europejską w drugiej dekadzie XXI wieku

84%

Szynol M.

Przegląd Europejski

|

2020

|

tom 2020(1)

179-198

PL

At the end of the second decade of the 21st century the European Union (EU) – presenting a new strategy of enlargement policy, organising an official summit of the state leaders and devoting to potential accessions the meeting of the Council of the EU – recalled that the future of the Western Balkans lies in the EU. Therefore, there is a reasonable question: whether the intensification of the EU’s enlargement policy will affect favourably Bosnia and Herzegovina, a state considered as a potential candidate for the membership since 2003? Basing on (inter alia) official documents issued by the EU institutions, macroeconomic data and in relation to the EU’s policy towards the Western Balkans region, it is worthwhile to suppose, that – despite numerous (political, economic, social) deficits and weaknesses – Bosnia and Herzegovina, which applied for membership in the EU in 2016, will receive the status of an official candidate country soon (in the thir d decade of the 21st c entury). W końcu drugiej dekady XXI wieku Unia Europejska (UE) – wydając nową strategię polityki rozszerzenia, organizując oficjalny szczyt przywódców państw oraz poświęcając potencjalnym akcesjom spotkanie Rady Unii Europejskiej – przypomniała, że przyszłość Bałkanów Zachodnich znajduje się w UE. Zasadne staje się zatem pytanie, czy na intensyfikacji polityki rozszerzenia UE skorzystać może Bośnia i Hercegowina, państwo od 2003 roku uznawane za potencjalnie kandydujące do członkostwa? W oparciu m.in. o oficjalne dokumenty, które wydawane są przez unijne instytucje, dane makroekonomiczne oraz w odniesieniu do kształtu polityki UE wobec regionu Bałkanów Zachodnich, warto zaryzykować stwierdzenie, iż – mimo licznych (politycznych, gospodarczych, społecznych) deficytów i słabości – Bośnia i Hercegowina, która wniosek o członkostwo w UE złożyła w 2016 roku, niebawem (w trzeciej dekadzie XXI wieku) otrzyma status państwa oficjalnie kandydującego.

7

Demographic Changes in the Countries of the Western Balkans – A Comparative Analysis with the European Union

67%

Szymańska A.

|

nr 3

161-182

PL

Celem podjętego badania jest przedstawienie wyników analizy dotyczącej zmian demograficznych w pięciu krajach Bałkanów Zachodnich, będących tzw. krajami stowarzyszonymi i potencjalnymi kandydatami do członkostwa w Unii Europejskiej. Badania oparto na wybranych miernikach zmian demograficznych, zarówno statycznych, jak i dynamicznych. Analizy te zaprezentowano na tle wskaźników dla Unii Europejskiej, przy czym najdłuższa próba czasowa obejmowała lata 1960–2020. Ze względu na brak większości danych dla Kosowa, w badaniu uwzględniono pięć z sześciu krajów regionu: Albanię, Bośnię i Hercegowinę, Czarnogórę, Macedonię Północną oraz Serbię. W opracowaniu przedstawiono zakres zmian demograficznych i stopień zaawansowania starzenia się ludności tych krajów, posługując się wybranymi miarami statycznymi i ukazując ich dynamikę. Uzyskane wyniki podkreślają zaawansowanie zmian demograficznych i starzenia się ludności w regionie. Porównanie mierników wskazuje na szybką transformację struktury demograficznej w regionie w kierunku „starzejącej się” ze wskaźnikiem udziału osób w wieku 65 i więcej w populacji ogółem przekraczającym 14% w 2020 roku. Najbardziej zaawansowane procesy dotyczyły Bośni i Hercegowiny, gdzie transformacja od „młodej” struktury demograficznej do „starej” była bardzo dynamiczna i głęboka.

EN

The study analyses the demographic changes in five countries of the Western Balkans – Albania, Bosnia and Herzegovina, Montenegro, North Macedonia, and Serbia – which are associated with and are potential candidates for European Union (EU) member states. Due to a lack of data, Kosovo was excluded. The research was based on selected measures, both static and dynamic. The analysis was conducted against the background of the indicators presented for the EU, with the longest time sample covering the years 1960–2020. The study presents the scope of demographic changes and the advancement of the population ageing of these countries using selected static measures and showing their dynamics. The methods used are based on data analysis and cluster analysis. The results point to the advancement of demographic changes and ageing in the region. The comparison of calculated measures indicates that the demographic structure in the region has shifted towards “old”, with the share of people aged 65 and over higher than 14% in 2020. The most advanced stages concern Bosnia and Herzegovina, where the transformation from a “young” demographic structure to an “old” was very dynamic and deep.

8

Export Competitiveness of Textile and Clothes of Western Balkan Countries

59%

Corovic E. , Gligorijevic Z. , Kostadinovic I.

|

tom Vol. 28, no. 4 (142)

8--14

EN

The research orientation in this paper focuses on the analysis of changes in the competitiveness of the Western Balkan countries’ textile industry in the European Union market. The export orientation of these countries’ manufacturing industries and their long-term linkage to the production and trade flows of European integration processes are part of a broader effort to establish sustainable growth models for these transition economies. For the purpose of complex analysis and measurement of the export competitiveness of one industry of these national economies, methodology based on data on international trade – the Trade Performance Index (TPI) as well as the Revealed Comparative Advantage index (RCA) indicators, using the formula Balas, was used. The results of measuring the export competitiveness of textiles and clothing from the Western Balkan countries to the EU-28 market indicate the continued growth of the market share and the existence of its identified comparative advantages. This leads to the conclusion that there are positive dynamics of change and growing competitiveness of this industry. However, the relatively high level of specialisation of the region for the export of these products and its dominant share in the total exports of individual countries indicates the absence or slowness of structural changes necessary for faster economic growth.

PL

Orientacja badawcza w artykule skoncentrowana była na analizie zmian konkurencyjności przemysłu włókienniczego krajów Bałkanów Zachodnich na rynku Unii Europejskiej. Orientacja eksportowa przemysłu wytwórczego tych krajów i ich długoterminowe powiązanie z przepływami produkcji i handlu procesami integracji europejskiej są częścią szerszych wysiłków na rzecz ustanowienia modeli zrównoważonego wzrostu dla tych gospodarek w okresie transformacji. Do celów kompleksowej analizy i pomiaru konkurencyjności eksportowej jednego przemysłu tych gospodarek krajowych użyto metodologii opartej na danych o handlu międzynarodowym – wskaźnika wydajności handlu (TPI), a także wskaźnika ujawnionej przewagi komparatywnej (RCA), z wykorzystaniem formuły Balas. Wyniki pomiaru konkurencyjności eksportowej tekstyliów i odzieży z krajów Bałkanów Zachodnich na rynek UE-28 wskazują na dalszy wzrost udziału w rynku i istnienie zidentyfikowanych przewag komparatywnych. Doprowadziło to do wniosku, że istnieje pozytywna dynamika zmian i rosnąca konkurencyjność tego przemysłu. Jednak stosunkowo wysoki poziom specjalizacji regionu na eksport tych produktów i jego dominujący udział w całości eksportu poszczególnych krajów wskazuje na brak lub powolność zmian strukturalnych niezbędnych do szybszego wzrostu gospodarczego.