Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Idea sztucznej inteligencji

100%

Trzęsicki K.

Filozofia i Nauka

|

2020

|

tom 8

|

nr 1

69-96

EN

Artificial Intelligence, both as a hope of making a substantial progress, and a fear of the unknown and unimaginable, has its roots in human dreams. These dreams were materialized by means of rational intellectual efforts. We see beginnings of such a process in Lullus’s fancies. Many scholars and enthusiasts participated in the development of Lullus’s art, ars combinatoria. Amongst them, Athanasius Kircher was distinguished. Gottfried Leibniz ended the period in which the idea of artificial intelligence had been shaped, and started a new one when artificial intelligence could be considered a part of science, according to today’s standards.

PL

Sztuczna inteligencja, nadzieja na wielki postęp a zarazem obawa przed nieznanym i niewyobrażalnym, ma początki w ludzkich marzeniach, których urzeczywistnianie dokonuje się przez racjonalny wysiłek intelektualny. Zarodka intelektualnej idei sztucznej inteligencji dopatrujemy się w pomysłach Lullusa. Rozwój sztuki lullusowej, ars combinatoria, był udziałem wielu. Szczególną postacią w tym łańcuchu entuzjastów i badaczy był Athanasius Kircher. Okres kształtowania się idei sztucznej inteligencji kończy Gottfried Leibniz, a zarazem od niego zaczyna się historia sztucznej inteligencji jako nauki we współczesnym rozumieniu.

2

Mecenat muzyczny Habsburgów na jezuickim Śląsku

80%

Jeż T.

Roczniki Teologiczne

|

2017

|

tom 64

|

nr 13: Muzykologia

23-43

EN

In the process of dissemination in Europe of the new, early-seventeenth-century Italianate style in music, an important role was played by the House of Habsburg. Its historic and cultural significance was increased by close contacts of the members of this family, ruling in many lands on our continent, with the Society of Jesus, one of the most important religious circles in this period. Long-term relationships between the secular authorities and the spiritual elites of the post-Tridentine era created a kind of social symbiosis of the highest importance for a proper understanding of the early modern culture. This phenomenon can easily be observed in areas of confessional and political confrontation, such as Silesia, which was the subject of both secular and religious reconquest. One of the weapons in this cultural war was the music performed by the students of the Jesuit boarding schools in this region and financed by the foundations established by the Habsburgs: by the successive emperors and their children, who played important political functions in the area. Both sides of this relationship regarded music as a language of social representation and a medium for the reconstructed identity of the local communities on various levels: parishes, cities, duchies, countries, the Empire and the university. The repeated efforts at music patronage, stimulated by the House of Habsburg and undertaken in the Jesuit circles, were not limited to their residences and churches. The new soundscape of this culture quickly gained dominance in the city councils, schools, streets and squares. The music performed in this context was to be first of all very pragmatic and answer the current needs, which was not favourable to its later preservation. Aware of the musical taste of Habsburg family members, one should not, however, underestimate its artistic value. The archival records that correspond to the preserved music sources from this environment seem to confirm the above claims.to its later preservation. Aware of the musical taste of Habsburg family members, one should not,

PL

W procesie rozpowszechniania w Europie nowego stylu barokowej muzyki włoskiej istotną rolę odegrał mecenat Habsburgów. Jego historyczne i kulturowe znaczenie spotęgowały związki tej rodziny z Towarzystwem Jezusowym. Bliskie relacje między władzą świecką a elitami duchownymi epoki potrydenckiej stworzyły specyficzny rodzaj symbiozy społecznej, która pozwala na lepsze rozumienie kultury nowożytnej. Zjawisko to można obserwować na obszarach intensywnej konfrontacji konfesyjnej i politycznej, np. takich jak Śląsk, który był przedmiotem zarówno świeckiej i religijnej rekonkwisty. Ważnym jej elementem była muzyka wykonywana przez uczniów jezuickich konwiktów, finansowanych przez Habsburgów. Muzyka służyła jako język reprezentacji społecznej i medium rekonstrukcji tożsamości społeczności lokalnych na poziomach: parafii, miast, księstw, państw i całego imperium. Stymulowany przez Habsburgów i jezuitów mecenat muzyczny nie ograniczał się do pałaców i kościołów; dotyczył także muzyki wykonywanej w przestrzeni publicznej. Muzyka służyła więc potrzebom pragmatycznym i reprezentacyjnym; miała też niemałą wartość artystyczną.

3

Comparative History of Images and Transcultural Imaginary: Jurgis Baltrušaitis’ Legacy

71%

Žukauskienė O.

Dialogue and Universalism

|

2020

|

nr 3

281-300

EN

This essay examines Jurgis Baltušaitis’ writings and shows its connections with the works of Henri Focillon, Aby Warburg and Athanasius Kircher. Baltušaitis oriented his interdisciplinary analyses in art history and cultural studies. The essay aims to demonstrate the complexity and importance of Baltrušaitis’ ideas that are developed in the comparative research of medieval art history, depraved perspectives, aberrations and illusions. Those works are linked by the philosophy of image and imagination that stand at the crossroads between abstractness and concreteness, myth and history, reality and illusion, rational and irrational forces, the East and West. This article tries to shape Baltrušaitis’ legacy by offering an insight into his thinking which unites various research topics, typically excluded from positivistic studies. It reveals the underlying structures of cultural imaginary in which cross-cultural interactions take place. It argues for the revaluation of his oeuvre by attending to the theoretical concerns behind his historical research program.

4

Starodruki jezuickie w zbiorach Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej im. Hieronima Łopacińskiego w Lublinie

31%

Ścibor E.

Bibliotekarz Lubelski

|

2023

|

nr 66

7-24

EN

This article is devoted to Jesuit old prints stored in the special collection of the Hieronim Łopaciński Regional Public Library in Lublin. Old prints consist of Polish prints (from 1573–1773) and foreign prints (from 1574–1773) embossed in European letterpresses and Jesuit printing houses functioning on the territory of the First Polish Republic. The selected examples of Jesuit publishing production shed light on the notable contribution of the Society of Jesus to the development of Western civilisation in the modern era.

RU

Статья посвящена иезуитским старопечатным книгам, хранящимся в фондах Люблинской воеводской публичной библиотеки им. Иеронима Лопацинского. В общий обзор старопечатных книг включены «полоники» (1573–1773 гг.) и зарубежные издания (1574–1773 гг.), оттиснутые в европейских типографиях, а также иезуитских типографиях, функционирующих на территории Речи Посполитой. Избранные примеры издательской продукции иезуитов проливают свет на то, какое значительное влияние Общество Иисуса имело на развитие западной цивилизации в Новое время.

PL

Artykuł poświęcony jest starodrukom jezuickim przechowywanym w zbiorach specjalnych Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej im. Hieronima Łopacińskiego w Lublinie. Ogólny przegląd starodruków obejmuje polonika (z lat 1573–1773) i druki obce (z lat 1574–1773) wytłoczone w typografiach europejskich i drukarniach jezuickich funkcjonujących na terytorium I Rzeczypospolitej. Wybrane przykłady jezuickiej produkcji wydawniczej rzucają światło na znamienny udział Towarzystwa Jezusowego w rozwoju cywilizacji zachodniej w epoce nowożytnej.