Coraz powszechniej akceptowany jest fakt, że poza poznaniem racjonalnym istnieje również inne równorzędne źródło poznania - intuicja. Większość au-torów postuluje, iż przełomowe decyzje nie powstają w wyniku powolnego procesu racjonalnego wnioskowania, lecz są konsekwencją przeczucia, które nie do końca można precyzyjnie wyjaśnić [Galata 2004, s. 69]. Wzrost zainteresowania problematyką wykorzystania intuicji w procesach decyzyjnych, który można obserwować od końca lat 90. XX wieku jest konse-kwencją niskiej efektywności tradycyjnych modeli podejmowania decyzji, które nie pozwalają na przewidywanie zachowań i zdarzeń oraz odkryć w dzie-dzinie psychologii ewolucyjnej wskazujących na rolę i znaczenie intuicji. Poza tym zauważyć należy, że cechy otoczenia, w którym funkcjonują współczesne organizacje takie jak złożoność, zmienność, nieprzewidywalność oraz warunki, w których podejmowane są decyzje związane z presją czasu i brakiem pełnej informacji wymuszają oparcie procesów decyzyjnych w większym stopniu na intuicji niż racjonalnej analizie. Zasadne zatem staje się poszukiwanie odpo-wiedzi na pytanie czy wykorzystanie intuicji w procesie podejmowanie decyzji zawsze prowadzi do trafnych wyborów?(fragment tekstu)
EN
There is a growing interest in the intuition in a field of manage-ment especially in the aspect of decision making process. The reason of this interest is a consequence of growing complexity and changeability of business environment and conditions in which contemporary mannagers are forced to make decisions (pressure of time, lack or excess of infor-mation). All these factors cause that realization of decision making pro-cess according to rational model of decision making is difficult or some-times impossible. The right solution of this problem seems to be an appli-cation of intuition in decision making process. On the basis of these delib-erations very important question emerges: does intuition always contribute to right choices? The main goal of this article is to take part in the discussion about the in-fluence of the intuition on decision making process. This goal the author tries to achieve by analyzing advantages and disadvantages of application of the intuition in decision making process. The article consists of two main parts. In the first one the intuition is presented as relevant element of decision making process. In the other part of the article the author indi-cates arguments that confirm that intuition might be the cause of serious cognitive mistakes that can badly influence on decision making process.(original abstract)
Celem referatu jest prezentacja wyników analiz racjonalności oczekiwań polskich przedsiębiorstw przemysłowych, prowadzonych przez autorkę w latach 2001 - 2007. Analizy te, oparte na danych gromadzonych przez Instytut Rozwoju Gospodarczego SGH, obejmowały oczekiwania na temat kilku aspektów działalności przedsiębiorstwa (produkcji przemysłowej, cen, zatrudnienia), analizowanych w różnych horyzontach czasowych i na różnym poziomie agregacji danych. Narzędziami formalnej analizy racjonalności była zarówno klasyczna analiza ekonometryczna (w tym zastosowanie dwóch metod kwantyfikacji jakościowych odpowiedzi respondentów oraz kilku wersji testów hipotezy racjonalnych oczekiwań), jak i elementy statystyki i teorii gier. Referat stanowi podsumowanie wyników empirycznych tych prac oraz próbę odpowiedzi na pytanie postawione w tytule: czy w świetle badań koniunktury IRG SGH racjonalność oczekiwań polskich przedsiębiorców należy uznać za regułę, czy raczej za wyjątek. (abstrakt oryginalny)
Wśród części społeczeństwa utrzymuje się przekonanie, że samorządność jest magicznym sposobem rozwiązywania wielu trudności, jakie pojawiają się w życiu gospodarczym naszego kraju. Jednak bliższa analiza pokazuje, że zasady samorządności i racjonalności mogą być ze sobą sprzeczne. Racjonalność ma wiele znaczeń i należy o tym pamiętać, jeśli chce się pogodzić te dwie zasady w praktycznym działaniu.
EN
There persists among some people a conviction that self-government is a magic way of solving numerous difficulties which occur in this country,s economic life. Howeyer, a closer analysis shows that the principles of self- government and rationality may be in conflict. Rationality has a lot of meanings and one should bear it in mind if one wants to reconcile the two principles in a practical activity. (original abstract)
W tekście podano determinanty podejmowania racjonalnych decyzji edukacyjnych przez osoby aktywne zawodowo. W pierwszej kolejności przedstawiono model kapitału ludzkiego pozwalający na pomiar kwalifikacji pracownika w jednostkach pieniężnych. Omówiono w szczególności zasady pomiaru kapitału oraz składniki kapitału ludzkiego. Następnie przeanalizowano model płacowy, który pozwala zdefiniować płacę zasadniczą jako pochodną wartości indywidualnego kapitału ludzkiego oraz 8% stałej ekonomicznej. W dalszej kolejności zajęto się procesem edukacji jako inwestycją w kapitał ludzki, której efektywność oraz ocena racjonalności mogą być określone według tradycyjnych metod analizy stopy zwrotu. Prowadzone rozważania zostały zilustrowane praktycznym przykładem analizy racjonalności podjęcia nauki na studiach podyplomowych. Stała ekonomiczna, której wysokość wynosi 8% rocznie, wyznacza oczekiwaną stopę zwrotu z dodatkowych kwalifikacji. W ten sposób możliwe jest określenie punktu równowagi. Całość rozważań będących tematem artykułu opatrzono stosownym podsumowaniem.(abstrakt oryginalny)
EN
The thesis presents the determinants of making rational decisions in education by people professionally active. In the first place a model of human capital, which enables the measurement of employee qualifications in monetary units has been presented. In particular the principles of measurement of the capital and human capital components have been discussed. Then a salary model, which allows to define basic salary as a derivative of values of individual human capital and 8% of constant economy have also been discussed. Next, the process of education as an investment in human capital, which efficiency and assessment of rationality may be carried out using traditional methods of the return rate analysis. Conducted reflections were illustrated by a practical example of the analysis of rationality when planning starting education in postgraduate studies. The constant economic, which amount is eight percent per annum, determines expected rate of return from additional qualifications. In this way, it is possible to determine the equilibrium point. The entire discussion, which is the subject of the article, has been annotated with an appropriate summary of the article.(original abstract)
W artykule przyjęto tezę, że w praktyce gospodarczej menedżerowie często popełniają błąd uwzględniając jedynie wyniki analizy racjonalności w podejmowaniu decyzji a zapominają o roli intuicji w tym procesie. Szczególnie dotyczy to decyzji strategicznych, gdzie intuicja często odgrywa kluczową rolę. Głównym celem artykułu jest omówienie roli intuicji w zarządzaniu, ze szczególnym uwzględnieniem determinant skuteczności i ich wpływu na przedmiot badawczy. W artykule wskazano na złożoność pojęcia intuicji. Scharakteryzowano jej wpływ na proces zarządzania. Podjęto również próbę identyfikacji determinant skutecznego wykorzystania intuicji w praktyce zarządzania. (abstrakt oryginalny)
EN
There is a common mistake that managers make - they use only rational analysis in decision making process instead of combining it with intuition. A few years ago effective managers assigned their success primarily to rational and analytical elements despite of the fact that most of the strategic decisions were made intuitively. Currently one can observe a growing interest and awareness of the importance of intuition in decision making process. The main goal of this paper is to discuss the role of intuition in management with particular emphasis on determinants of the effectiveness of intuition in decision making process. (original abstract)
6
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Simon recognized the limitations of the classical normative decision theory and established descriptive theory. His concept of bounded rationality and administrative behavior was a big step ahead, but the world has changed dramatically since then. Multiple, continuous changes have become normal, which brings up new problems on the decision maker's and on the organization's level as well. It became usual that the decision maker is not able to define preferences for lack of knowledge and have to learn or delegate much more frequently than before. In the same time the organization should be more resilient or nimble in this ever-changing environment. The authors outline a research agenda on both levels: some about the continuous learning and frequent delegating, and some about the HRM and IT-management issues of organizational nimbleness.(original abstract)
W artykule przedstawiamy propozycję rozszerzenia standardowej analizy racjonalności oczekiwań formułowanych w ankietowych badaniach koniunktury o wnioski wynikające z częściowych braków odpowiedzi w ankietach. Omawiamy bezpośrednie metody pomiaru i badania własności oczekiwań; przedstawiamy problem braków odpowiedzi, teoretyczne podstawy testu hipotezy racjonalności oczekiwań oraz rozszerzonej analizy danych ankietowych cechujących się częściowymi brakami danych, po czym przeprowadzamy analizę empiryczną. Nasz podstawowy wniosek brzmi, że oczekiwania polskich przedsiębiorców na temat ogólnej sytuacji gospodarczej nie są formułowane racjonalnie oraz że wynik ten nie zależy od wybranej metody imputacji danych, a zatem pozostaje w mocy niezależnie od prawdziwych wartości brakujących obserwacji. (abstrakt oryginalny)
EN
In this paper, we propose to extend the standard analysis of rationality of expectations expressed in business tendency surveys by taking consequences of item non-response into consideration. We describe direct approach to measurement of expectations, discuss survey non-response problem, provide theoretical framework for the test of rationality of expectations and extended analysis of survey data, and conduct empirical analysis. Our major finding is that expectations of Polish entrepreneurs concerning general economic situation are not formed rationally; and that our results continue to hold independently from the imputation method, and consequently from the real values of the missing item data. (original abstract)
Jednym z najbardziej istotnych czynników, kształtujących decyzje podmiotów gospodarczych, są ich oczekiwania na temat przebiegu zjawisk i procesów ekonomicznych w przyszłości. W teorii ekonomii powszechnie podkreślane jest kluczowe znaczenie oczekiwań w planowaniu działalności gospodarczej oraz ich niekwestionowany wpływ na obserwowane zachowania podmiotów gospodarczych. Szczególnym zainteresowaniem ekonomistów cieszą się analizy racjonalności oczekiwań. Założenie o racjonalności podmiotów gospodarczych jest nieodłącznym elementem większości teorii ekonomicznych; od lat towarzyszą mu jednak wątpliwości, na ile jest ono uzasadnione. Intuicja podpowiada, że nie ma prostej odpowiedzi na pytanie o stopień racjonalności podmiotów gospodarczych; trudno z góry zgodzić się ze skrajnymi poglądami całkowicie odrzucającymi koncepcję racjonalnego gospodarowania lub też traktującymi ją jako fakt nie ulegający wątpliwości. Rozstrzygnięcie tego dylematu wymaga, między innymi, zdefiniowania terminów "racjonalność" i "oczekiwania podmiotów gospodarczych" oraz wyboru metody formalnej weryfikacji hipotezy o racjonalności oczekiwań. Celem artykułu jest sformułowanie i zweryfikowanie tezy, że oczekiwania polskich przedsiębiorstw na temat zmian zatrudnienia kształtują się w sposób racjonalny. Pytanie o racjonalność prognoz zmian zatrudnienia jest pytaniem o znaczeniu nie tylko teoretycznym. Oczekiwania na temat kształtowania się zatrudnienia w gospodarce mogą mieć wpływ na politykę płacową i politykę zatrudnienia przedsiębiorcy, a umiejętność skutecznego przewidywania sytuacji na rynku pracy może stanowić jeden z czynników przewagi konkurencyjnej. Część druga zawiera krótką prezentację definicji i metod obserwacji oczekiwań podmiotów gospodarczych ze szczególnym uwzględnieniem jakościowych badań ankietowych, których wyniki stanowią podstawę analizy empirycznej. Część trzecia poświęcona jest opisowi danych na temat oczekiwań, pochodzących z testu koniunktury Instytutu Rozwoju Gospodarczego Szkoły Głównej Handlowej oraz ich odpowiedników w oficjalnej sprawozdawczości statystycznej. Zaprezentowane są w niej również wyniki procedury kwantyfikacji oczekiwań, szerzej opisanej w załączniku. W części czwartej przedstawiono zarys hipotezy racjonalnych oczekiwań J.F. Mutha, stanowiącej narzędzie empirycznej analizy oczekiwań polskich przedsiębiorców. Wyniki testów nieobciążoności oczekiwań oraz ortogonalności błędów predykcji opisane są w części piątej. Część szósta zawiera podsumowanie wyników i wnioski. W załączniku przedstawiono procedurę zastosowania regresyjnej metody kwantyfikacji oczekiwań do danych testu koniunktury na temat przewidywanych zmian zatrudnienia. Ostatnią część stanowi wykaz literatury. (abstrakt oryginalny)
Celem artykułu jest zaprezentowanie sposobów doskonalenia potencjału intuicyjnego decydenta. Opracowanie składa się z czterech zasadniczych części. W pierwszej dokonano przeglądu wybranych definicji intuicji w celu sprecyzowania, czym jest intuicja. Następnie zaprezentowano intuicję, zestawiając ją z racjonalną analizą. W ostatniej części przedstawiono rozmaite techniki i narzędzia doskonalenia zdolności intuicyjnych menedżera.(abstrakt oryginalny)
EN
The aim of this paper is to present ways to improve intuitive potential of contemporary decision-maker. The paper consists of four main parts. First the author reviews selected definitions of intuition in order to clarify what intuition is. Then the intuition is presented as an opposite category to rational analysis. The final section presents a variety of techniques and tools for improving the intuitive potential of the manager.(original abstract)
Pierwsza część artykułu poświęcona pojęciu infrastruktury wodociągowej charakteryzuje jej istotę, funkcje i cechy - na tle całości potencjału majątkowego. Dotychczasowy dorobek literaturowy w tym zakresie posiada głównie charakter teoretyczny (w dużym stopniu jeszcze dyskusyjny), w mniejszym stopniu metodyczny, a w nikomym zakresie empiryczny. Mając to na względzie - w drugiej części artykułu - zaproponowano metodę określenia wodochłonności i roli infrastruktury wodociągowej w przemyśle. Konkretnie, dotyczy to określenia wartości majątku infrastruktury wodociągowej w ramach posiadanego potencjału majątkowego przez badany przemysł, a także określenia wielkości infrastruktury wodociągowej angażowanej z zewnątrz. Metodyka uwzględnia realne możliwości uzyskania niezbędnych informacji. Opracowanie zawiera też propozycje wskaźników służących ocenie roli infrastruktury wodociągowej w przemyśle. Ponadto, przedstawiono warunki niezbędne dla pogłębienia badań w tym zakresie, jakie leżą w interesie racjonalizacji powiązań między przemysłem a infrastrukturą wodociągową. (abstrakt oryginalny)
EN
The first part of the paper is demoted to the concept of infrastructure of water-supply installations and characterizes its essence, functions and features - against the background of the total property potential. The hitherto published literature on this subject is mainly of theoretical character (to a great extent controversial) and to a smaller degree methodological, and in a minimal degree empirical. Taking this into account - in the second part of the paper - the method of determining water absorptiveness and the role of infrastructure of water-supply installations in industry were suggested. Precisely, it concerns determining the value of property of infrastructure of water-supply installations within the framework of property potential possessed by the studied industry, and determining the size of infrastructure of water-supply installations engaged from outside. The methodology takes into account the real possibilities of obtaining necessary information. The paper also contains the suggestions of indicators serving the evaluation of the role of infrastructure of water-supply installations in industry. Moreover, the paper contains presentation of conditions necessary for deepending studies in this field and which lie in the interest of rationalization of relations between industry and water-supply installations. (original abstract)
Ekologia, zrównoważony rozwój, społeczna odpowiedzialność to gorące zagadnienia, które będą się stawały tylko gorętsze (zapewne wraz z naszą planetą). Dzięki rosnącej świadomości społeczeństwa także marketingowo tematyka ta odgrywała będzie znaczącą rolę. Pomimo, iż wiele firm coraz rozsądniej podchodzi do troszczenia się o nasze wspólne dobro, często poprzez nie do końca odpowiednią komunikację, cała idea częstokroć idzie na marne. W dyskusji na ten temat należy pamiętać, iż emocje u konsumentów odgrywają często rolę istotniejszą, aniżeli podejście racjonalne. Czyli dokładnie odwrotnie niż u firm. (abstrakt autora)
Artykuł prezentuje rolę i znaczenie metody Mapowania Strumienia Wartości w celu identyfikacji głównych wad procesu produkcyjnego. Wiedza na ich temat może przyczyniać się do implementacji szeregu usprawnień je eliminujących. W wyniku takiego postępowania możliwe będzie ustalenie optymalnego harmonogramu produkcji, skrócenie czasu jej trwania oraz wzrost rentowności. Przedsiębiorstwo zredukuje koszty produkcyjne poprzez efektyw niejsze wykorzystanie zasobów oraz będzie w stanie szybciej reagować na potrzeby klientów i sprawniej realizować ich zamówienia.(abstrakt oryginalny)
EN
The article presents the role and importance of Value Stream Mapping method for the identification of the major flaws the production process. Knowing about them ca n contribute to the implementation of improvements to eliminate them. As a result of such proceedings will be possible to determine the optimal production schedule, shortening its duration and profitability increase. The company will reduce production cost s through more efficient use of resources and will be able to respond more quickly to customer needs and efficiently implement their orders.(original abstract)
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.