The paper discusses the realm of sacred in Confucius’ Analects, on the basis of western sacred-profane dichotomy. It contains analysis of following concepts: heaven (tian), order of heaven (tianming), under heaven (tianxia), fate (ming), natural order (dao) and ritual (li). The author argues that some features of above-mentioned concepts could be described as sacred in spite of cultural differences and the general view that Confucius’ thought was mainly perceived as agnostic at best and that they constitute symbolic space that is sacred in a specific Confucian way. The feeling of being associated with what is sacred emerges from taking part in rituals and maintaining a natural order dao according to heaven’s instructions tianming.
PL
Artykuł zawiera analizę wybranych pojęć Analektów Konfucjusza w kontekście zachodniego pojęcia sacrum. Pomimo różnic kulturowych i pozornie świeckiego charakteru filozofii Konfucjusza, pojęcia Analektów takie jak: niebo (tian), mandat nieba (tianming), to, co pod niebem (tianxia), los (ming), naturalny porządk (dao) and rytuał (li) można zinterpretować jako tworzące sferę oraz doświadczenie sacrum. Ludzie żyjący w ówczesnym chińskim świecie (tianxia) starali się odwzorowywać porządek nieba (tian) na ziemi. Sferę sacrum, w rozumieniu konfucjuszowskim, stanowił, odtwarzany przez ludzi w społeczeństwie, naturalny ład dao. Człowiek mógł doświadczyć sacrum poprzez udział w rytuałach li.
The following paper discusses concept of paradigmatic person junzi 君子 and ethos in Analects. Paradigmatic person junzi is an Confucian ideal man, responsible for maintaining dao in a family, social group and state by practicing a ren relations with other people hence helping them to build harmonious society. In the first part I shortly analyze what is ren and amiable virtues, in the second part I describe paradigmatic person’s most important features as well as junzi’s opposite xiao ren 小人 (small man) such as presented in Confucius’ Analects.
PL
Artykuł zawiera omówienie przedstawionego w Analektach Konfucjusza wzoru osobowego junzi oraz związanego z tym wzorem etosu. Wzór osobowy junzi w Analektach to człowiek, który jest odpowiedzialny za utrzymywanie naturalnego porządku dao w rodzinie, klanie oraz państwie poprzez praktykowanie właściwych relacji ren z innymi ludźmi. Pierwsza część artykułu to krótka analiza pojęcia ren oraz związanych z tym pojęciem miękkich cech społecznych, druga zaś to charakterystyka cech junzi oraz przeciwieństwa junzi – prostaka (xiao ren).
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.